دکتر ابراهیم عباسی
 
استاد مشاور :
دکتر عباسعلی ابونوری
 
زمستان 1390
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده):

یکی از مهمترین مسائلی که به طور روزمره کلیه کشورهای جهان با آن سروکار دارند ،مسئله تامین انرژی می باشد.کاهش ذخایر منابع فسیلی و افزایش قیمت نفت و فرآورده های آن از یک سو ولزوم توجه به کاهش آلودگی های زیست محیطی ناشی از سوخت های فسیلی از سوی دیگر ،کشورهای جهان را ترغیب به استفاده از انرژیهای تجدید شونده وپاک نموده است.از جمله منابع تجدیدشونده که امروزه مورد توجه بسیاری از کشورهای اروپایی وآمریکایی قرار گرفته است،سوخت های زیستی (Biofuels)می باشند.یکی از مهمترین انواع سوخت های زیستی ،بیواتانول (Bioethanol) می باشد که از ضایعات محصولات کشاورزی همچون نیشکر ،گندم ،ذرت و چغندر قند تولید می گردد.

در تحقیق حاضر بعد از معرفی وبیان ویژگیهای سوخت های زیستی وبویژه بیواتانول به ارزیابی اقتصادی تولید بیواتانول با استفاده از ضایعات نیشکر کشت وصنعت هفت تپه خوزستان که یکی از تولید کنندگان عمده شکر در کشور می باشد ،پرداخته شده است .نرم افزار مورد استفاده در این تحقیق ،نرم افزار (COMFAR) می باشد که از جمله مهمترین نرم افزار های مورد استفاده شرکتهای مشاور سرمایه گذاری برای امکان سنجی (Feasibility Study) طرح ها می باشد.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                              صفحه

 

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- بیان مسئله تحقیق………………………………………………………………………………………….. 2

1-2- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………………………… 4

1-3- اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 5

1-4 سوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 5

5-1- فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………………. 6

1-6- روشها و فنون اجرایی تحقیق……………………………………………………………………………. 6

 

1-7- ادبیات یا پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………… 7

1-8- منابع مورد استفاده…………………………………………………………………………………………. 7

فصل دوم: ادبیات موضوع و پیشینه تحقیق

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….. 9

2-1- تقسیم بندی انواع منابع انرژی………………………………………………………………………….. 10

2-2- سوختهای زیستی (BIO-FUELS) و مزایای استفاده از آن …………………………………. 11

2-3- وضعیت تولید سوختهای زیستی در ایران ………………………………………………………….. 13

2-4-  پروسه تولید مورد استفاده در این طرح……………………………………………………………… 15

2-4-1- تولید اتانول از Biomass…………………………………………………………………………. 16

2-4-2- تولید اتانول از باگاس………………………………………………………………………………… 17

2-5- خواص اتانول……………………………………………………………………………………………… 18

2-6- انواع اتانول (الكل اتیلیك)………………………………………………………………………………. 18

2-7- كاربرد اتانول (الكل اتیلیك)……………………………………………………………………………. 19

2-8- روند تغییرات تولید اتانول در دنیا…………………………………………………………………….. 20

2-9- كالای جایگزین……………………………………………………………………………………………. 21

2-10- اتانول به عنوان سوخت………………………………………………………………………………… 21

2-11- مزایای زیست محیطی اتانول…………………………………………………………………………. 23

2-12- محصولات جنبی ناشی از تولید اتانول……………………………………………………………… 24

2-13- مزایای افزودن 10% اتانول به بنزین………………………………………………………………… 25

2-14- مزایای مهم اتانول در مقایسه با MTBE…………………………………………………………. 26

2-15- بازار جهانی اتانول …………………………………………………………………………………….. 26

2-16- تولیدكنندگان عمده اتانول ……………………………………………………………………………. 28

2-17- جایگزینی اتانول با MTBE در بنزین……………………………………………………………. 29

2-18- بررسی ظرفیت تولید اتانول در كشور………………………………………………………………. 32

2-19- بررسی میزان واردات اتانول به كشور………………………………………………………………. 34

2-20- معرفی مكان پروژه (كشت و صنعت هفت تپه خوزستان)…………………………………….. 34

2-21- ویژگیهای استان خوزستان…………………………………………………………………………….. 35

2-21-1- آبهای خوزستان……………………………………………………………………………………… 35

2-21-2- آب و هوا…………………………………………………………………………………………….. 35

2-21-3 – وضعیت بارندگی………………………………………………………………………………….. 35

2-21-4 مدت روشنایی و انرژی خورشیدی………………………………………………………………. 35

2-22- گیاه نیشكر……………………………………………………………………………………………….. 36

2-23- وضعیت تولید نیشكر در ایران……………………………………………………………………….. 36

2-24- مزیت‌های نسبی هفت تپه خوزستان………………………………………………………………… 37

2-25- كشت و صنعت هفت تپه خوزستان………………………………………………………………… 38

2-25-1 تاریخچه تأسیس كارخانه…………………………………………………………………………… 38

2-25-2- كشت و برداشت نیشكر در هفت تپه………………………………………………………….. 39

2-25-3-تولید نیشكر در كارخانه……………………………………………………………………………. 40

2-25-4- فرآورده‌های جانبی تولید شكر…………………………………………………………………… 41

فصل سوم: مبانی نظری و متدولوژی تحقیق

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. 44

3-1- مبانی نظری نحوه سنجش هزینه های اجتماعی…………………………………………………….. 45

3-2- مروری بر مطالعات انجام شده ومبانی تئوریک……………………………………………………. 45

3-3- مروری بر روش های ارزشگذاری بر محیط زیست………………………………………………. 46

3-3-1- روش هزینه فرصت از دست رفته(Opportunity Cost Approach)…………… 46

3-3-2- روش واکنش – دز (Dose-Response Approach)………………………………… 47

3-3-3- روش هزینه جایگزینی (Replacement Cost)…………………………………………… 47

3-3-4- روش مخارج پیشگیری یا رفتار تعدیلی………………………………………………………… 47

3-3-5- تقاضای انتسابی (Ascribe Demand)……………………………………………………… 47

3-3-6- روش هزینه سفر (Teravel Cost Method)…………………………………………….. 48

3-3-7- روش هزینه بیماری …………………………………………………………………………………. 48

3-3-8- روش قیمت گذاری لذت گرایی (Hedonic Pricing Method)……………………. 49

3-3-9- روش رفراندوم (Referendum Method)……………………………………………….. 51

3-3-10- روش ارزش گذاری مشروط (Contingent Valuation Method)……………. 51

3-3-11- روش VSL (Value Of Statistical life)……………………………………………. 51

3-3-12- دیه…………………………………………………………………………………………………….. 52

3-3-13- روش درآمد…………………………………………………………………………………………. 52

3-3-14- روش بیمه…………………………………………………………………………………………… 53

3-3-15- پولی کردن اثرات خارجی منفی و مثبت …………………………………………………….. 53

3-4- حرکت به سمت تخصیص بهینه اجتماعی وترغیب بکارگیری انرژی های پایدار………….. 54

3-5- توسعه پایدار………………………………………………………………………………………………. 56

3-6- اندیشه توسعه پایدار……………………………………………………………………………………… 58

3-7- مفهوم پایداری…………………………………………………………………………………………….. 59

3-8- موانع تحقق پایداری ……………………………………………………………………………………. 60

3-9- اهداف کارکردی توسعه پایدار…………………………………………………………………………. 61

3-10- الزامات توسعه پایدار………………………………………………………………………………….. 61

3-11- تحلیل های موجود در مورد توسعه پایدار ……………………………………………………….. 62

3-12- پروتکل کیوتو…………………………………………………………………………………………… 63

3-13- استفاده از MTBE در بنزین و اثرات زیست محیطی آن……………………………………. 64

3-14- بررسی میزان آلاینده ها و هزینه های اجتماعی آنها…………………………………………….. 64

3-14-1- تأثیرات MTBE بر سلامت انسان……………………………………………………………. 65

3-14-2- ورود MTBE به منابع آب…………………………………………………………………….. 65

3-14-3- سرنوشت MTBE در منابع آب………………………………………………………………. 65

3-14-4- ورود MTBE به خاک………………………………………………………………………….. 66

3-15- روشهای ارزیابی طرحهای سرمایه گذاری………………………………………………………… 66

3-15-1- روش ارزش فعلی خالص……………………………………………………………………….. 66

3-15-2- روش نرخ بازده داخلی IRR…………………………………………………………………… 67

3-15-3- روش نسبت منافع به هزینه ها………………………………………………………………….. 68

3-15-4- روش شاخص سودآوری………………………………………………………………………… 68

 

فصل چهارم: برآورد الگو و  تحلیل فرضیه

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. 70

4-1- تحلیل جایگاه صنعت در سیاست های کلان اقتصادی کشور……………………………………. 71

4-2- برآورد سرمایه گذاری مورد نیاز طرح………………………………………………………………… 72

4-2-1- برآورد سرمایه ثابت………………………………………………………………………………….. 73

4-2-1-1- زمین و ساختمان سازی…………………………………………………………………………. 73

4-2-1-2- تاسیسات و تجهیزات جانبی…………………………………………………………………… 74

4-2-1-3- تجهیزات اصلی پروسه تولید…………………………………………………………………… 75

4-2-1-4- هزینه وسائل اداری……………………………………………………………………………….. 75

4-2-1-5- هزینه وسائل نقلیه عمومی………………………………………………………………………. 76

4-2-1-6- دانش فنی و مدیریت پروژه……………………………………………………………………. 76

4-2-1-7- هزینه های قبل از بهره برداری…………………………………………………………………. 76

4-2-2- برآورد هزینه های تولید……………………………………………………………………………… 77

4-2-2-1- هزینه حقوق و دستمزد پرسنل…………………………………………………………………. 77

4-2-2-2- مواد اولیه……………………………………………………………………………………………. 78

4-2-2-3- هزینه تعمیر و نگهداری…………………………………………………………………………. 79

4-2-2-4- هزینه های سالانه انرژی…………………………………………………………………………. 79

4-2-2-5- سایر هزینه ها……………………………………………………………………………………… 79

4-2-2-6- هزینه بیمه…………………………………………………………………………………………… 79

4-2-2-7- هزینه استهلاک…………………………………………………………………………………….. 80

4-2-3- قیمت فروش………………………………………………………………………………………….. 80

4-2-4- محاسبه سرمایه در گردش…………………………………………………………………………… 81

4-2-5- برآورد کل سرمایه گذاری طرح……………………………………………………………………. 81

4-3- خروجی های نرم افزار کامفار و تفسیر آنها………………………………………………………… 82

4-4- آنالیز حساسیت……………………………………………………………………………………………. 82

4-5- نسبت سود خالص به کل فروش……………………………………………………………………… 84

4 -6- ارزش حال خالص (NPV) به کل حجم سرمایه گذاری………………………………………. 85

4 –7- صورت خلاصه طرح با مالیات………………………………………………………………………. 86

4-8- حساسیت IRR نسبت به تغییر نرخ تنزیل………………………………………………………….. 89

4-9-  مقایسه اقتصادی استفاده از MTBE واتانول در بنزین………………………………………… 105

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………… 108

5-1- بررسی استراتژیکی جایگزینی MTBE با بیواتانول…………………………………………….. 110

5-2- نتایج حاصل از تحقیق………………………………………………………………………………….. 111

5-3- پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………….. 113

5-3-1- پیشنهادهای حاصل تحقیق…………………………………………………………………………. 113

5-3-2- پیشنهاد برای مطالعات آتی………………………………………………………………………… 114

 

پیوستها وضمائم………………………………………………………………………………………………….. 115

منابع ومآخذ……………………………………………………………………………………………………….. 120

چکیده ا نگلیسی…………………………………………………………………………………………………. 123

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                              صفحه

 

جدول 2-1 خواص اتانول………………………………………………………………………………………. 18

جدول 2-2- تولیدكنندگان جهانی اتانول…………………………………………………………………….. 28

جدول 2-3- واحدهای تولیدی الكل اتیلیك………………………………………………………………… 33

جدول 2-4- میزان تولید نیشكر در ایران (تن)…………………………………………………………….. 37

جدول 3-1- خلاصه ای از مهمترین روشهای درونی سازی آثار خارجی زیست محیطی……….. 55

جدول 4-1-   میزان سرمایه گذاری مورد نیاز طرح………………………………………………………. 73

جدول4- 2- هزینه های عملیات ساختمان سازی و محوطه سازی…………………………………….. 74

جدول 4- 3 – هزینه های خرید و نصب تاسیسات و تجهیزات جانبی………………………………. 74

جدول 4- 4 – هزینه خرید و نصب ماشین آلات خط تولید و تجهیزات آزمایشگاهی……………. 75

جدول 4- 5 – هزینه های اثاثیه و لوازم اداری……………………………………………………………… 75

جدول 4- 6-  هزینه وسائل نقلیه……………………………………………………………………………… 76

جدول 4-7– هزینه دانش فنی…………………………………………………………………………………. 76

جدول 4- 8 – هزینه های قبل از بهره برداری……………………………………………………………… 76

جدول 4- 9 – هزینه حقوق و دستمزد پرسنل……………………………………………………………… 77

جدول 4- 10– هزینه مواد اولیه مورد نیاز………………………………………………………………….. 78

جدول 4-11 – هزینه تعمیر و نگهداری…………………………………………………………………….. 79

جدول 4-12– هزینه انرژی مصرفی………………………………………………………………………….. 79

جدول 4- 13 – سایر هزینه ها………………………………………………………………………………… 79

جدول 4- 14 – هزینه بیمه کارخانه………………………………………………………………………….. 79

جدول 4- 15- هزینه استهلاک………………………………………………………………………………… 80

جدول 4- 16- قیمت فروش محصول………………………………………………………………………. 80

جدول 4- 17 –  برآورد سرمایه در گردش………………………………………………………………… 81

جدول 4- 18- سرمایه گذاری طرح………………………………………………………………………….. 81

جدول 4-19- اثربخشی استفاده از اتانول با درصدهای مختلف در بنزین………………………….. 105

جدول4-20- اثربخشی استفاده از MTBE با درصدهای مختلف در بنزین………………………. 105

جدول 4-21- تفاوت قیمت جایگزینی بیواتانول (99.5 درصد) با MTBE…………………….. 106

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                              صفحه

 

نمودار 2-1- رشد تولیداتانول در دنیا………………………………………………………………………… 21

نمودار 2-2- تولید جهانی اتانول………………………………………………………………………………. 27

نمودار 2-3- مصرف جهانی اتانول……………………………………………………………………………. 27

نمودار 4-1- حساسیت IRR نسبت به درآمد فروش ،افزایش سرمایه گذاری ثابت و هزینه های عملیاتی    83

نمودار 4 -2 – نسبت سود خالص به کل فروش………………………………………………………….. 84

نمودار 4- 3 – ارزش حال خالص (NPV) به کل حجم سرمایه گذاری…………………………….. 85

بیان مسئله تحقیق:

 

استفاده روز افزون از سوخت های فسیلی افزایش قیمت محصولات نفتی و کاهش ذخایر موجود سبب گسترش تحقیقات در زمینه منابع جدید و تجدید پذیر انرژی و تلاش در جهت کاهش تکیه بر سوخت های فسیلی از جمله نفت و محصولات نفتی شده است .

از جمله منابع تجدید پذیر انرژی که میتواند جایگزینی برای سوخت های فسیلی شود و امروزه بسیار مورد توجه کشورهای اروپایی و آمریکایی قرار گرفته است “سوخت های زیستی” می­باشند که خود به چند گروه از جمله “بیواتانول” تقسیم می شوند .

بیواتانول یکی از انواع الکلها با فرمول  C2H5OH می باشد که به آن نامهای گوناگونی نظیر الکل اتیلیک ،الکل غلات و… نسبت داده میشود . اتانول دومین عنصر از سری الکلهای آلیفاتیک است که کاملا در آب و حلالهای آلی حل میشود و بسیار آبدوست میباشد . اتانول مایعی بیرنگ با بویی مطبوع میباشد و اغلب اتانولی که در صنعت از آن استفاده میشود الکل 95% یا الکل 95 درجه گویند که 95% آن الکل و 5% آن آب است و از نظر شیمیایی از نقطه انجمادی برابر 115- درجه سلسیوس و نقطه جوشی معادل 78 درجه سلسیوس و وزن مخصوصی برابر79. 0 g/ml در 20 درجه سلسیوس برخوردار است. بیواتانول از تبخیر مؤلفه های قندی بیوماس به وجود می­آید و امروزه بیشتر از محصولات نشاسته ای و قندی تهیه میشود . با پیشرفته شدن فناوری از بیوماس سلولزی مانند درختان و سبزه ها نیز برای تهیه اتانول استفاده میشود .مواد اولیه ای که برای تولید بیواتانول مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از :

– ضایعات کشاورزی از قبیل پسمانده مواد و محصولات مانند ساقه ها ، برگها وسبوس غلات .

– ضایعات جنگلی مانند بریده ها و خاک اره های نجاری ، درختان مرده و شاخه های درختان .

– ضایعات جامد شهری شامل زباله های خانگی و محصولات کاغذی .

– ضایعات صنعتی مانند فرآورده های کاغذ سازی و مایع سیاه .

– مواد انرژی زا مثل درختان بارشد سریع و علف هایی که به طور مشخص برای این کار تولید میشوند .

بیواتانول سوختی است که از ضایعات محصولات کشاورزی (منابع تجدید پذیر ) توسط فرایند تخمیری تولید میگردد . از جمله این محصولات کشاورزی میتوان به نیشکر گندم جو برنج چغندر قند ذرت و … اشاره نمود. اتانول در صنایع سوختی غذایی دارویی آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد اما استفاده از آن به عنوان سوخت کامل یا ترکیبی با بنزین به سرعت در حال افزایش است. کشورهای اروپایی در نظر دارند 10% سوخت مصرفی در بخش حمل و نقل جاده ای خود را از سوخت های زیستی تامین کنند . سایر کشور های دنیا از جمله برزیل آفریقای جنوبی چین و هند فعالیت های زیادی را برای جایگزینی سوخت های زیستی به جای سوخت های فسیلی آغاز کرده اند.

قابل ذکر است امروزه اتانول به روشهای زیر در بنزین به کار می رود :

فرهنگ آن سازمان امکان‏پذیر می‏باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر شناخت فرهنگ حاکم و تأثیر آن بر عملکرد کارکنان قوه قضائیه-مرکز امور شوراهای حل اختلاف می‏باشد. در این پژوهش دوازده مؤلفه از مؤلفه‌های فرهنگ‏سازمانی در نظر گرفته‌شده است که عبارت‌اند از: نوآوری فردی، تحمل مخاطره، جهت‏دهی، یکپارچگی و وحدت، روابط مدیریت، کنترل، هویت، سیستم پاداش، تحمل تعارض، الگوهای ارتباطات، تحول سازمانی و نتیجه گرایی؛ مؤلفه‌های مربوط به عملکرد کارکنان شامل: کیفیت کاری، کمیت کاری، وابستگی سازمانی و طرز برخورد می‏باشد.

جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنانی که در سازمان قوه قضائیه- مرکز امور شوراهای‏ حل‏ اختلاف، به فعالیت مشغول هستند، تشکیل می‌دهند؛ که با استفاده از تمام شماری به حجم 57 نفر تعیین گردیده‏اند. این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس روش انجام تحقیق از نوع توصیفی- مطالعه موردی می‌باشد. ابزار گردآوری اطلاعات از جامعه موردنظر پرسشنامه می‏باشد. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ و روایی آن، از طریق ارائه به کارشناسان و اساتید دانشگاهی سنجیده شده است. مقدار آلفای کرونباخ محاسبه‌شده 921/0 می‏باشد که نشان می‏دهد پرسشنامه مربوطه از پایایی مطلوبی برخوردار است. این تحقیق شامل یک فرضیه اصلی و دوازده فرضیه فرعی است که برای آزمون این فرضیات از آزمون‏های همبستگی اسپیرمن و تحلیل رگرسیون و برای رتبه‏بندی متغیرهای مستقل از آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل این اطلاعات نشان می‏دهد که میان فرهنگ‏سازمانی و عملکرد کارکنان قوه قضائیه-مرکز امور شوراهای حل اختلاف رابطه معناداری وجود دارد.

واژگان کلیدی:  فرهنگ، فرهنگ‌سازمانی، عملکرد کارکنان

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                   صفحه

1- فصل اول:مقدمه وکلیات… 1

1-1- مقدمه. 1

1-2- بیان مسئله. 3

1-3- ضرورت تحقیق… 4

1-4-اهداف تحقیق… 5

1-4-1- هدف اصلی… 5

1-4-2- اهداف فرعی… 6

1-5- فرضیه‌های تحقیق… 6

1-5-1- فرضیه اصلی… 6

1-5-2- فرضیه‌های فرعی… 6

 

1-6- پیشینه تحقیق… 7

1-6-1- مطالعات و تحقیقات داخلی… 7

1-6-2- مطالعات و تحقیقات خارجی… 8

1-7- قلمرو تحقیق… 9

1-7-1- قلمرو موضوعی تحقیق… 9

1-7-2- قلمرو مکانی تحقیق… 9

1-7-3- قلمرو زمانی تحقیق… 9

1-8- جامعه و نمونه آماری… 9

1-9- روش تحقیق… 9

1-10- ابزار جمع‌آوری داده‌ها 10

1-11- روش‌های تجزیه‌وتحلیل اطلاعات… 10

1-12- مراحل انجام تحقیق… 10

1-13- تعریف عملیاتی واژگان.. 11

1-13-1- فرهنگ‌سازمانی… 11

1-13-2- عملکرد. 12

2- فصل دوم: ادبیات تحقیق… 13

2-1- فرهنگ سازمانی… 13

2-1-1- مفهوم فرهنگ….. 13

2-1-2- تعریف فرهنگ….. 16

2-1-3- خصوصیات اصلی فرهنگ….. 19

2-2- زندگی سازمانی… 21

2-2-1- تعریف سازمان.. 21

2-2-2- مفهوم فرهنگ‌سازمانی… 23

2-2-3- تعریف فرهنگ‌سازمانی… 29

2-2-4- نقش رهبر در مدیریت تغییر فرهنگ‌سازمانی… 33

2-3- سطوح فرهنگ‌سازمانی… 34

2-4- تقسیم‌بندی فرهنگ‌سازمانی از دیدگاه و نظریات مختلف صاحب‌نظران مدیریت…. 36

2-4-1- مدل هاروی و براون.. 36

2-4-2- مدل هافستد.. 37

2-4-3- مدل دنیسون.. 38

2-4-4- مدل کوئین 40

2-4-5- دیانا فیزی 41

2-4-6- مدل رابینز. 42

2-5- عوامل مؤثر بر فرهنگ‌سازمانی… 46

2-6- شناخت فرهنگ موجود و مطلوب و مقایسه. 47

2-6-1- شناسایی فرهنگ موجود. 47

2-6-2- شناسایی فرهنگ مطلوب سازمانی… 48

2-6-3- مقایسه فرهنگ موجود با فرهنگ مطلوب سازمانی… 48

2-7- عملکرد. 49

2-7-1- تعریف عملکرد. 49

2-7-2- تاریخچه ارزیابی عملکرد. 51

2-7-3- ارزیابی عملکرد. 51

2-7-4- اهداف ارزیابی عملکرد. 54

2-7-5- اندازه‌گیری عملکرد. 55

2-7-6- اهمیت ارزیابی و اندازه‌گیری عملکرد. 56

2-7-7- شاخص‌های ارزیابی… 57

2-7-8- عملکرد سازمانی… 59

2-7-9- شاخص‌های عملکرد. 59

2-7-10- مدیریت عملکرد. 61

2-7-11- ارزیابی عملکرد تا مدیریت عملکرد. 62

2-7-12- رابطه فرهنگ‌سازمانی و عملکرد. 63

3- فصل سوم: روش تحقیق… 66

3-1- مقدمه. 66

3-2- روش تحقیق… 67

3-3- اهداف تحقیق… 67

3-3-1- هدف اصلی… 67

3-3-2- اهداف فرعی… 67

3-4- فرضیات تحقیق… 67

3-4-1- فرضیه اصلی… 67

3-4-2- فرضیه‌های فرعی… 68

3-5- جامعه و نمونه آماری… 69

3-6- مکان تحقیق… 69

3-7- اهداف… 70

3-8- قلمرو زمانی تحقیق… 71

3-9- روش جمع‌آوری داده‌ها 71

3-9-1- تهیه و تنظیم پرسشنامه. 72

3-9-2- روایی پرسشنامه (اعتبار) 73

3-9-3- پایایی پرسشنامه (اعتماد) 73

3-10- روش‌های تجزیه‌وتحلیل اطلاعات… 74

4- فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات… 75

4-1- مقدمه. 75

4-2- آمار توصیفی… 76

4-2-1- آمار جمعیت شناختی… 76

4-2-1-1- درصد سن پاسخ‌دهندگان. 76

4-2-1-2- درصد جنسیت پاسخ‌دهندگان. 77

4-2-1-3- درصد تحصیلات پاسخ‌دهندگان. 77

4-2-1-4- درصد رده سازمانی پاسخ‌دهندگان. 78

4-2-1-5- درصد سابقه خدمت پاسخ‌دهندگان. 79

4-3- آمار استنباطی… 80

4-3-1- بررسی پاسخ سؤالات مرتبط با متغیرهای تحقیق… 81

4-3-2- بررسی پاسخ‏های مربوط به متغیر فرهنگ‏سازمانی… 81

4-3-2-1- بررسی پاسخ‌های مؤلفه مستقل نوآوری فردی.. 81

4-3-2-2- بررسی پاسخ‌های مؤلفه مستقل تحمل مخاطره 82

4-3-2-3- بررسی پاسخ‌های مؤلفه مستقل جهت‌دهی. 83

4-3-2-4- بررسی پاسخ‌های مؤلفه مستقل یکپارچگی و وحدت.. 83

4-3-2-5- بررسی پاسخ‌های مؤلفه مستقل روابط مدیریت.. 84

4-3-2-6- بررسی پاسخ‌های مؤلفه مستقل کنترل. 85

4-3-2-7- بررسی پاسخ‌های مؤلفه مستقل هویت.. 86

4-3-2-8- بررسی پاسخ‌های مؤلفه مستقل سیستم پاداش.. 87

4-3-2-9- بررسی پاسخ‌های مؤلفه مستقل تحمل تعارض… 87

4-3-2-10- بررسی پاسخ‌های مؤلفه مستقل الگوهای ارتباطات.. 88

4-3-2-11-……………………………………………………….. بررسی پاسخ‌های مؤلفه مستقل تحول سازمانی. 89

4-3-2-12-بررسی پاسخ‌های مؤلفه مستقل نتیجه گرا بودن سازمان. 89

4-3-3- نتیجه‌گیری در خصوص پاسخ‌های مؤلفه مستقل… 90

4-4- آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن… 90

4-4-1- همبستگی اسپیرمن بین فرهنگ‌سازمانی و عملکرد. 90

4-4-2- ضریب همبستگی اسپیرمن بین مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی و عملکرد. 90

4-5- آزمون رگرسیون خطی با یک متغیر مستقل… 91

4-6- آزمون رگرسیون خطی با مؤلفه‌های مستقل… 92

4-7- نتایج آزمون فرضیه‌های تحقیق… 93

4-7-1- فرضیه اصلی… 93

4-7-2- فرضیه فرعی اول.. 94

4-7-3- فرضیه فرعی دوم. 95

4-7-4- فرضیه فرعی سوم. 96

4-7-5- فرضیه فرعی چهارم. 97

4-7-6- فرضیه فرعی پنجم.. 97

4-7-7- فرضیه فرعی ششم.. 98

4-7-8- فرضیه فرعی هفتم.. 99

4-7-9- فرضیه فرعی هشتم.. 100

4-7-10-فرضیه فرعی نهم.. 100

4-7-11-فرضیه فرعی دهم.. 101

4-7-12-فرضیه فرعی یازدهم.. 102

4-7-13-فرضیه فرعی دوازدهم.. 103

4-8-خلاصه نتایج آزمون فرضیه‌های تحقیق… 103

4-9-آزمون فریدمن… 104

4-10-مدل مفهومی بر مبنای نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌های تحقیق… 105

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات… 106

5-1- مقدمه. 106

5-2- نتایج حاصل از فرضیه‌های تحقیق… 106

5-2-1- فرضیه اصلی… 106

5-2-2- فرضیه‌های فرعی… 107

5-3- مدل پیشنهادی تحقیق… 112

5-4- مدل مفهومی بر مبنای رگرسیون چندگانه. 113

5-5- پیشنهادات… 113

5-6- پیشنهاد‌هایی برای تحقیقات آینده. 115

فهرست مراجع.. 116

پیوست الف:پرسشنامه تحقیق… 121

پیوست ب:جداول SPSS. 124

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                   صفحه

جدول ‏2‑1تعاریف مختلف فرهنگ و ارائه‌کنندگان آن‌ها (ایران زاده، 1377) 18

جدول ‏3‑1-ارزش‌دهی طیف لیکرت   72

جدول ‏3‑2- ضریب آلفای کرونباخ متغیرهای تحقیق  74

جدول ‏4‑1- فراوانی سنی پاسخ‌دهندگان  76

جدول ‏4‑2- فراوانی جنسیتی پاسخ‌دهندگان  77

جدول ‏4‑3- فراوانی تحصیلی پاسخ‌دهندگان  78

جدول ‏4‑4- فراوانی رده سازمانی پاسخ‏دهندگان  79

جدول ‏4‑5- فراوانی سابقه خدمت پاسخ‌دهندگان  80

جدول ‏4‑6- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخ‌های نوآوری فردی   81

جدول ‏4‑7- فراوانی و درصد فراوانی پاسخ‌های نوآوری فردی   82

جدول ‏4‑8- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخ‌های تحمل مخاطره 82

جدول ‏4‑9- فراوانی و درصد فراوانی پاسخ‌های تحمل مخاطره 82

جدول ‏4‑10- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخ‌های مؤلفه مستقل جهت‌دهی  83

جدول ‏4‑11- فراوانی و درصد فراوانی پاسخ‌های مؤلفه مستقل جهت‌دهی  83

جدول ‏4‑12- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخ‌های مؤلفه مستقل یکپارچگی و وحدت   84

جدول ‏4‑13- فراوانی و درصد فراوانی پاسخ‌های مؤلفه مستقل یکپارچگی و وحدت   84

جدول ‏4‑14- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخ‌های مؤلفه مستقل روابط مدیریت   85

جدول ‏4‑15- فراوانی و درصد فراوانی پاسخ‌های مؤلفه مستقل روابط مدیریت   85

جدول ‏4‑16- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخ‌های مؤلفه مستقل کنترل  85

جدول ‏4‑17- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخ‌های مؤلفه مستقل هویت   86

جدول ‏4‑18- فراوانی و درصد فراوانی پاسخ‌های مؤلفه مستقل هویت   86

جدول ‏4‑19- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخ‌های مؤلفه سیستم پاداش   87

جدول ‏4‑20- فراوانی و درصد فراوانی پاسخ‌های مؤلفه سیستم پاداش   87

جدول ‏4‑21- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخ‌های مؤلفه مستقل تحمل تعارض    88

جدول ‏4‑22- فراوانی و درصد فراوانی پاسخ‌های مؤلفه مستقل تحمل تعارض    88

جدول ‏4‑23- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخ‌های مؤلفه مستقل الگوهای ارتباطات   88

جدول ‏4‑24- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخ‌های مؤلفه مستقل تحول سازمانی  89

جدول ‏4‑25- فراوانی، درصد فراوانی، مد، میانه و میانگین پاسخ‌های مؤلفه مستقل نتیجه گرا بودن سازمان  89

جدول ‏4‑26- نتایج آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن بین متغیر فرهنگ‌سازمانی و عملکرد کارکنان  90

جدول ‏4‑27- نتایج آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن بین مؤلفه‌های فرهنگ‌سازمانی و عملکرد کارکنان  91

جدول ‏4‑28- سطح معناداری رگرسیون(ANOVA) 92

جدول ‏4‑29- نتایج تحلیل رگرسیون متغیر فرهنگ‌سازمانی  92

جدول ‏4‑30- نتایج تحلیل رگرسیون خطی با مؤلفه‌های مستقل  93

جدول ‏4‑31- مقایسه میانگین رتبه‌ای مؤلفه‌های مؤثر بر عملکرد کارکنان  104

جدول ‏4‑32- آزمون فریدمن مربوط به مقایسه مؤلفه‌های مؤثر بر عملکرد  105

 

 

 

 

 

 

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                   صفحه

شکل ‏2‑1- پرده‌های فرهنگی (شاین، 1381) 31

شکل ‏2‑2- قدرت فرهنگ‌های سازمان (امیری‏جاوید، 1391) 37

شکل ‏3‑1 تشکیلات مرکز امور شوراهای حل اختلاف   71

شکل ‏4‑1- درصد پرسشنامه جمع‌آوری‌شده بر اساس سن  76

شکل ‏4‑2- درصد پرسشنامه جمع‌آوری‌شده بر اساس جنسیت   77

شکل ‏4‑3- درصد پرسشنامه جمع‌آوری‌شده بر اساس تحصیلات   78

شکل ‏4‑4- درصد پرسشنامه جمع‌آوری‌شده بر اساس رده سازمانی  79

شکل ‏4‑5- درصد پرسشنامه جمع‌آوری‌شده بر اساس سابقه خدمت   80

 

 

 

 

 

 

1- فصل اول
مقدمه و کلیات

مقدمه
محیط امروز سازمان‌ها، مدیران را با فرصت‌ها و تهدیدهای جدیدی روبه‌رو ساخته است. در دنیای امروز مدیران باید انتظارات جهانی را به همراه توقعات داخلی پاسخگو باشند. کثرت و سرعت تغییرات به حدی است که هر نوع مقاومتی را در هم می‌کوبد. سازمان‌های موفق، سازمان‌هایی هستند که به خوبی نیازهای محیطی را تأمین کنند. در چنین شرایطی، فرهنگ‌سازمانی به‌عنوان پدیده‌ای نیرومند و واقعی به کلیه جنبه‌های سازمان نفوذ کرده و نقش اساسی در تحقق اهداف و استراتژی‌های شرکت‌ها دارد. وجود هویت مشترک، باورها، ارزش‌ها و هنجارهای رفتاری مشترک بین اعضای سازمان موجب انسجام، یکپارچگی در کوشش‌ها، تعهد درونی به سازمان، درک روشن از فلسفه وجودی و جهت‌گیری اقدامات آن و در نتیجه موفقیت سازمان می‌شود (رحیم نیا و علیزاده، 1388).

ازآنجایی‌که عملکرد کارکنان در بهره‌وری سازمان و پیشرفت آن اهمیت دارد؛ بررسی عوامل مؤثر بر آن ازجمله عامل فرهنگ‌سازمانی حائز اهمیت می‌باشد. امروزه در تمامی مطالعات مربوط به مدیریت، فرهنگ‌سازمانی به‌عنوان یک موضوع مشترک شکل‌گرفته است. تحلیل فرهنگ‌سازمانی یکی از مهم‌ترین بخش‌های تحقیقاتی حوزه رفتار سازمانی را به خود اختصاص داده است. جمعیت شناسان، جامعه شناسان و اخیراً روان شناسان و حتی اقتصاددانان توجه خاصی به این مبحث نو و مهم در مدیریت مبذول داشته‌اند و در شناسایی نقش و اهمیت آن نظریه‌ها و تحقیقات زیادی را به وجود آورده‌اند و در حل مسائل و مشکلات مدیریت به کار گرفته‌اند.

فرهنگ بر روی عملکرد کارکنان، رضایت آن‌ها از شغلشان و تعهد کاری آن‌ها و غیره تأثیر می‌گذارد. پس برای هر سازمانی بنا بر اقتضائات آن یک فرهنگ ایده آل می‌توان تعریف کرد که عملکرد، رضایت شغلی و تعهد سازمانی را حداکثر کند. پس سازمان‌ها لازم است تا فرهنگ خود را شناخته و آن را توانمند سازند (فیض پور و همکاران، 1389).

در نگرش جدید نسبت به سازمان‏ها، فرهنگ سازمان و مدیریت آن جایگاه ویژه‏ای دارد. در کنار توجه به سازمان به عنوان موجودیتی که دارای ساختار هدف‌گرا، مجموعه وظایف، سیستم‌های اطلاعاتی و فرایند تصمیم‌گیری و یا گروه‌های اعضاست، فرهنگ سازمان کانون‌های متفاوتی را فراهم می‌کند (احمدی و همکاران، 1389). فرهنگ‌سازمانی به‌عنوان مجموعه‌ای از باورها و ارزش‌های مشترک بر رفتار و اندیشه اعضای سازمان اثر می‌گذارد و می‌تواند نقطه شروعی برای حرکت و پویایی و یا مانعی در راه پیشرفت به شمار آید. درواقع یکی از مهم‌ترین عوامل درونی سازمان، فرهنگ و فضای آن سازمان است که از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است. اگر سازمان در دو عامل فرهنگ و فضا ضعف داشته باشد، به‌طور یقین نمی‏تواند خود را به حد مطلوب برساند (فقهی فرهمند، 1388). فرهنگ‏سازمانی بر تمام جنبه‏های سازمان تأثیر می‏گذارد. مطالعات نشان می‏دهد که شرکت‏های موفق دارای فرهنگ‏سازمانی قوی و مؤثر بوده‏اند. به‌طورکلی در سازمان پدیده‌ای به دور از نقش و اثر سازمانی وجود ندارد و به ویژه فرهنگ مدیران بر تدوین اهداف، تعیین استراتژی‏ها و طراحی سازمانی بسیار مؤثر است (خردمند و ناظم زاده، 1389).

پایین بودن عملکرد کارکنان، به ویژه در سازمان‌های دولتی، همواره یکی از مشکلات سازمان‌ها بوده؛ با توجه به اینکه قوه قضائیه-مرکز امور شوراهای حل اختلاف وظیفه برقراری عدالت در جامعه را عهده‏دار است، باید در تقویت عملکرد کارکنان سازمان خود همواره بکوشد تا بتوانند وظایف خود در قبال مردم را به نحو احسن انجام دهند؛ بنابراین مدیران در این سازمان با شناخت عوامل مؤثر بر عملکرد کارکنان می‌توانند شرایط را برای توانمند ساختن نیروی انسانی خود فراهم آورند، که ازجمله یکی از این عوامل، فرهنگ‌سازمانی می‌باشد. ازاین‌رو، شناخت فرهنگ سازمان و میزان تأثیرگذاری آن بر عملکرد سازمان موضوع مهمی است که باید به آن توجه کنند؛ در غیر این صورت نمی‌توانند وظایف خود در برابر جامعه مانند رسیدگی به شکایات مردمی را به خوبی انجام دهند. ازاین‌رو پژوهش حاضر به دنبال بررسی پاسخ این پرسش است که آیا میان فرهنگ‌سازمانی و عملکرد کارکنان قوه قضائیه- مرکز امور شوراهای حل اختلاف رابطه وجود دارد یا خیر.

بیان مسئله
دنیای امروز مفهومی است که دربرگیرنده دو عنصر تغییر و رقابت است. سازمان‌هایی که بخواهند در این رقابت شدید به حیات خود ادامه دهند و توسعه پیدا کنند، نیازمندند تا انواع راه‌حل‌ها را امتحان کنند. برای پیشرفت یک سازمان عوامل متعددی وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها افراد می‌باشد. نیروی انسانی کارا می‌تواند با انجام صحیح وظایف، اهداف سازمان که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها افزایش بهره‌وری است را تحقق بخشیده و سازمان را به کمال برساند. از یکسو رسیدن به هدف‌های سازمانی در گرو تأمین نیازهای منابع انسانی است و از دیگر سو، تأمین نیازهای منابع انسانی در گرو نیل به هدف‌های سازمانی است (ابطحی، 1386). بنابراین منابع انسانی به‌عنوان مهم‌ترین و با ارزش‌ترین منبع در موفقیت سازمان به شمار می‌روند. سازمان‌ها اصولاً به منظور رسیدن به هدف‌هایی ایجاد گردیده‌اند، که میزان موفقیت آن‌ها در دستیابی به این هدف‌ها ارتباط مستقیم با نحوه عملکرد کارکنان دارد (Jiang et al., 2012).

باید از سیستم های امن برای صدور، تعلیق یا ابطال گواهی های صادره توسط خود و همچنین اطلاع رسانی این مسایل در اختیار داشته باشند.
باید کلیه دستورالعمل های خود و همچنین کلیه مسایل و اطلاعات مربوط به گواهی ها را به اطلاع عموم برسانند.
مشابه همین استانداردها در مواد 9 و 10 قانون نمونه امضای الکترونیکی آنسیترال[5] نیز وجود دارد و در بسیاری از کشورهای نیز اعمال می شود.

در مورد محوه صدور گواهی های الکترونیکی در آمریکا، باید گفت که به طور معمول مراجع صدور گواهی، ساز و کاری برای احراز هویت اشخاص ندارند. به این ترتیب آنها باید به اطلاعاتی که دفاتر ثبت نام در اختیار آنها می گذارند، اکتفا کنند. بنابراین نقش دفاتر ثبت نام برای صدور گواهی ها بررسی هویت اشخاص و صلاحیت آنهاست. در واقع آنها با استفاده از ابزاری که در اختیار دارند بررسی می کنند چه کسی می تواند گواهی دریافت کند و چه کسی نمی تواند.

احراز هویت اشخاص از طریق اسنادی انجام می گیرد که از جانب متقاضی صدور گواهی الکترونیکی در اختیار دفاتر ثبت نام قرار گرفته است. منتها نوع مدرکی که برای شناسایی اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی باید ارائه گردد، بسته به سطح گواهی صادر متفاوت خواهد بود. برای گواهی های سطح پایین مدارک

 

شناسایی ساده ای مورد پذیرش قرار می گیرد نظیر کارت اعتباری و … ولی برای گواهی های با سطح امنیت بالاتر، مدارک محکم تری باید ارائه گردد.

مرجع صدور گواهی، پس از دریافت تقاضا از جانب صاحب امضای آینده و دریافت گزارش دفاتر ثبت نام، نسبت به صدور گواهی دیجیتالی اقدام می کند. مرجع گواهی با صدور این گواهی تایید می کند که صاحب امضا همان شخصی است که در گواهی نامه آمده است و کلید عمومی متعلق به اوست. همچنین تصدیق می کند که کلیه اطلاعات مندرج در گواهی نامه، صحیح است و تمام شرایط قانونی در صدور آن گواهی رعایت گردیده و مرجع مزبور در حدود صلاحیت خود، اقدام کرده است.

 

 

112 Certification Revocation List (CRL).

[2] زرگر، محمود، امنیت در تجارت الکترونیکی ، مجله مجلس و پژوهش، شماره 55، تابستان 86، ص 112.

[3] مظاهری کوهانستانی رسول، ویژگی های قراردادهای الکترونیکی از دیدکاه حقوقی مدنی ایران، پایان نامه برای دریافت درجه دکترا، استاد راهنما سید حسین صفایی، دانشگاه تربیت مدرس، 1386، صص 160-161.

[4] مظاهری کوهانستانی رسول، پیشین، صص 156-157

[5] Article 9. Conduct of the certification service provider

Where a certification service provider provides services to support an electronic signature that may be used for legal effect as a signature, that certification service provider shall:
(a) Act in accordance with representations made by it with respect to its policies and practices;

(b) Exercise reasonable care to ensure the accuracy and completeness of all material representations made by it that are relevant to the certificate throughout its life cycle or

رئیس دیوان بلافاصله پرونده را به شعبه صادرکننده رأی قطعی ارجاع می‌نماید. شعبه مذکور موظف است خارج از نوبت به موضوع استنکاف رسیدگی و رأی مقتضی صادر و پرونده را جهت اقدامات بعدی به واحد اجرای احکام دیوان ارسال نماید.

تبصره 1- در مواردی که اجرای حکم، مستلزم اتخاذ تصمیم توسط شورا، هیأت و یا کمیسیونی مرکب از دو یا چند نفر باشد و اعضاء آنها از تبعیت حکم صادر شده استنکاف نمایند، تمامی اعضاء مؤثر در مخالفت با حکم دیوان، مستنکف شناخته می‌شوند.

تبصره 2- مرجع رسیدگی به استنکاف از رأی هیأت عمومی، شعب تجدیدنظر دیوان است.

تبصره 3- شعبه رسیدگی‌کننده به استنکاف ابتداء شخص یا اشخاص مستنکف را احضار و موضوع را به آنها تفهیم می‌نماید. چنانچه مستنکف استمهال کند، حداکثر یک هفته جهت اجرای حکم و اعلام به دیوان به وی مهلت داده می‌شود و در غیر این صورت و یا پس از انقضای مهلت، مشمول حکم مقرر در ماده (112) این قانون قرار می‌گیرد.

ماده مذکور یکی از مراحل چگونگی اجرای حکم را بیان می‌دارد و اولین مرحله به حساب می‌آید و در این مرحله که به دنبال ابلاغ رأی دیوان مطابق ماده 107 قانون دیوان عدالت اداری صورت می‌گیرد به درخواست محکوم‌له موضوع استنکاف محکوم‌علیه توسط شعبه به ریاست دیوان گزارش می‌شودوریاست دیوان یا مقام مأذون از قبل وی نیز پس از حصول اطلاع از استنکاف محکوم‌علیه پرونده را به دادرس واحد اجرای احکام ارجاع می‌نماید که با دقت نظر در این ماده مشاهده می‌شود که استنکاف موضوع ماده 108 و ماده 110 قانون دیوان عدالت اداری ماهیتی کاملاً متفاوت از یکدیگر داشته و ماهیت ماده 110 قانون مذکور اداری است و هیچ آثار کیفری در بر ندارد و یک مرحله از مراحل سه‌گانه از اجرای حکم تا رسیدن به مرحله دوم اجرای حکم که ارجاع پرونده به دادرس واحد اجرای احکام است را بیان می‌دارد تا دادرس با اتخاذ تدابیر ماده 111 قانون دیوان عدالت اداری در مرحله دوم اجرای حکم امکان اجرای حکم را فراهم نماید و چنانچه دادرس نتواند حکم را اجراء نماید و استنکاف کماکان استمرار یابد و به محض تقاضای تعیین کیفر مقرر در ماده 108 قانون دیوان عدالت اداری از ناحیه دادرس اجرای حکم وارد مرحله سوم که ماهیت کیفری دارد می‌شود. دلیل قائل شدن مولف به این ماهیت این است که اعمال مجازات انفصال از ناحیه شعبه صادر کننده رأی نوعی اثر بازدارندگی برای دیگران و همچنین محرومیت مستنکف از اجرای رأی دیوان از حقوق اجتماعی و قانونی را دارد و بر این اساس مجازات مقرر در ماده 108 قانون دیوان عدالت اداری نوعی مجازات کیفری است که شعبه بدوی دیوان در حق مستنکف را اعمال می‌نماید. ماده 173 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری جرائمی که مجازات آنها از نوع مجازات باز دارنده باشد را مشمول مرور زمان دانسته و ماده 17 قانون مجازات اسلامی مجازاتی که در قبال تخلف از مقررات و نظامات حکومتی تعیین می‌گردد را جرم دانسته مؤید صحت این استنباط هستند.

از نکات دیگری که با دقت نظر در این ماده قابل استحصال است می‌توان موارد ذیل را بر‌شمرد:

 

دو شرط برای اعمال این ماده ضروری است: یکی اینکه حکم دیوان به محکوم‌علیه ابلاغ شده باشد؛ دیگر اینکه محکوم‌له یا نماینده یا قائم‌مقام قانونی او کتباً‌ درخواست اجرای رأی را از شعبه بدوی صادر کننده رأی بنماید.
تقاضای اعمال ماده 74 ، 75 و 79 قانون دیوان عدالت اداری از ناحیه محکوم‌علیه مانع پذیرش درخواست محکوم‌له نمی‌باشد و در خصوص اعاده دارسی نیز پذیرش درخواست مشروط به آن است که شعبه بر اساس تبصره ماده 103 قانون دیوان عدالت اداری دستور توقف اجرای رأی را صادر ننموده باشد.
مفقود شدن پرونده یا نبودن پرونده در شعبه به لحاظ فرضاً‌ درخواست دادسرای انتظامی قضات یا ریاست دیوان جهت اعمال ماده79 قانون دیوان عدالت اداری نیز مانع پذیرش درخواست محکوم‌له نبوده و مستفاد از مواد 1 و2 و3 و4 قانون اجرای احکام مدنی که می‌تواند وحدت ملاک قرار گیرد، در زمان پذیرش درخواست مفاد حکم ابلاغ شده ملاک اتخاذ تصمیم بوده و محتویات پرونده اثری در مخالفت با 

اخیر همواره مورد توجه محققین بوده و در صنای عی از قبیل خودرو سازی و هوافضا مورد اسـتفاده قــ ـرار
می گیرند . در این بین کامپوزیت های زمینه فلزی رشته ای به خاطر ویژگی های منحصر بـه فردشـان از
جایگاه ویژه ای در میان کامپوزیت های زمینه فلزی برخوردارند . یکـی از موانـع پـیش روی توسـعۀ ایـن
دسـته از کامپوزیت های زمی نه فلزی، پیچیدگی و مشکلات فراوری آنها می باشـد . بـه دلیـل نقطـه ذوب
نسبتاً بالای اغلب ماتریس های فلزی و نیز به خاطر مشکلات موجود در دمای بالا، روش های حالت جامد
برای فراوری این دسته از کامپوزیت ها توسعه یافته اند . روش های متداول فراوری کامپوزیت های زمینـه
فلزی رشته ای در حالت جامد اغلب شامل فرایندهای فویل -الیاف-فویل، پوشش دهی تک نوارهـا بـا فـاز
زمینه، پوشش دهی الیاف با فاز زمینه و روش های متالورژی پودر دوغابی می باش . دن روش های متالورژی
پودر دوغابی اغلب بر اساس تکنیک ریخته گری نواری و بر مبنای روش پودر -پارچه پایه گ ذاری شده اند .
این روش ها شامل فرایندهای پودر -الیاف-پودر، پوشش دهی تک نوارها با پودر و پوشش دهـی الیـاف بـا
پودر می باشند. به طور کلی هر یک از روش های ذکــر شده دارای مزایا و محدودیت هایی هستند، لذا بر

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
«فهرست مطالب»
چکیده. 1
فصل نخست: کلیات پژوهش. 2
1-1-مقدمه. 3
1-2-بیان مسئله. 4
1-3-پیشینه تحقیق. 5
1-4-اهداف تحقیق. 11
1-5- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 12
1-6-سوالات. 12
1-7-فرضیات. 12
1-8-روش تحقیق. 13
1-9-نحوه ساماندهی تحقیق. 14
فصل دوم: مبانی مسئولیت حرفه ای پزشک. 15
2-1-مقدمه. 16
2-2-مفهوم مسئولیت. 17
2-2-1-مفهوم لغوی مسئولیت. 17
2-2-2-مفهوم حقوقی مسئولیت. 17
2-3- سیر تحولات مسؤولیت پزشک. 18
2-3-1-تمدنهای ابتدایی. 19
2-3-2-بابل، یونان و روم باستان. 19
2-3-3-ایران باستان. 20
2-3-4-دوران اسلامی. 21
2-4-ا نواع مسوولیت های پزشک. 22
2-4-1-مسئولیت اخلاقی. 22
2-4-1-1-مفهوم مسوولیت اخلاقی. 22
2-4-1-2-ماهیت مسئولیت اخلاقی پزشكی. 23
2-4-2- مسؤولیت كیفری پزشک. 25
2-4-2-1-تعریف مسؤولیت كیفری. 25
2-4-2-2-مصادیق مسوولیت کیفری. 26
2-4-2-3-ماهیت مسؤولیت كیفری پزشک. 30
2-4-3-مسؤولیت انتظامی پزشك. 31
2-4- مسؤولیت مدنی پزشک. 32
2-4-1-ماهیت مسؤولیت مدنی پزشك. 33
2-4-1-1-قهری بودن مسؤولیت پزشك. 34
2-4-1-2-قراردادی بودن مسؤولیت پزشك. 35
2-4-1-2-1-مفهوم مسؤولیت قراردادی. 35
2-4-1-2-2-ماهیت تعهد پزشک. 36
2-4-1-2-2-ماهیت قرارداد معالجه. 39
2-4-1-2-2-1-نظریه اجاره بودن قرارداد معالجه. 39
2-4-1-2-2-2-نظریه جعاله بودن عقد معالجه. 40
2-4-1-2-2-3-نظریه وكالت. 40
2-4-1-2-2-4-نظریه عقد نامعین. 41
2-4-2-اركان مسؤولیت مدنی پزشك. 42
2-4-2-1-خطای پزشكی. 42
2-4-2-1-1- مفهوم و معیار سنجش خطای پزشكی. 42
2-4-2-1-2-مصادیق عمومی خطای پزشك. 43
2-4-2-1-2-1-مرحله تشخیص. 43
2-4-2-1-2-2-خطای در معالجه. 44
2-4-2-1-2-3-خطا در عمل جراحی. 45
2-4-2-2-عدم اخذ رضایت. 45
2-4-2-2-1-مفهوم حقوق رضایت. 46
2-1-2-2-2-انواع رضایت. 47
2-4-2-2-3-آگاهانه بودن رضایت. 48
2-4-2-2-4-قلمرو رضایت. 51
2-4-2-3-وجود رابطه علیت میان ضرر و فعل پزشك. 53
2-4-2-3-1-دیدگاه فقها. 53
2-4-2-3-2-دیدگاه حقوقدانان دیگر كشورها. 53
فصل سوم: بررسی سیاست جنایی ایران در تخلفات پزشکی منجر به صدمات بدنی. 55
3-1-مفهوم سیاست جنایی. 56
3-1-1-معنای لغوی. 56
3-1-2-معنای اصطلاحی. 57
3-1-2-1-تعریف مضیق. 57
3-1-2-2-تعریف موسع. 59
3-2-انواع سیاست جنایی. 61
3-2-1-سیاست جنایی تقنینی. 62
3-2-2-سیاست جنایی قضایی. 64
3-2-3-سیاست جنایی اجرایی. 65
3-2-4-سیاست جنایی مشارکتی. 66
3-3- انواع جرایم پزشکی منجر به صدمات بدنی. 67
3-3-1-سقط جنین و انواع آن. 67
3-3-1-1-انواع سقط جنین. 68
3-3-1-1-1-سقط جنین جنایی. 68
3-3-1-1-2-سقط جنین خود به خودی یا

 

مرضی. 69
3-3-1-1-3-سقط جنین ضربه ای. 69
3-3-1-1-4-سقط جنین درمانی یا طبی. 70
3-3-1-2-تعریف عناوین مطرح در قانون. 71
3-3-1-2-1-سقط جنین درمانی. 71
3-3-1-2-2-پزشکی قانونی. 71
3-3-1-2-3-عقب افتادگی جنین. 71
3-3-1-2-4-ناقص الخلقه بودن جنین. 71
3-3-1-2-5-حرج مادر. 71
3-3-1-2-6-بیماری مادر. 72
3-3-1-2-7-مادر. 72
3-3-1-2-8-رضایت زن. 72
3-3-1-3-مراحل بررسی و صدور مجوز سقط جنین درمانی. 72
3-3-1-4-ارکان تشکیل دهنده سقط جنین عمدی. 73
3-3-1-4-1-رکن قانونی. 73
3-3-1-4-2-رکن مادی. 73
3-3-1-4-2-1-حامله بودن. 73
3-3-1-4-2-2-فعل مرتکب. 74
3-3-1-4-2-3-وسایل ارتکاب جرم. 79
3-3-1-4-3-رکن معنوی. 79
3-3-1-5-مجازات سقط جنین عمدی. 79
3-3-1-5-1-مجازات سقط جنین عمدی از ناحیه افراد عادی. 79
3-3-1-5-2-مجازات سقط جنین عمدی از ناحیه ی شاغلین امور پزشکی 80
3-3-2-ایراد صدمات جسمانی عمدی. 80
3-3-3-اعمال جراحی منجر به زوال عقل. 82
3-3-4-انتقال خون. 83
3-3-4-1-انتقال خون از دیدگاه شرع. 83
3-3-4-2-مسئولیت گردانندگان بانک خون. 84
3-3-5-تلقیح مصنوعی. 84
3-3-6-کالبد شکافی. 85
3-3-7-خودداری از کمک به مصدومین. 86
3-3-7-1-شرایط تحقق جرم. 86
3-3-7-2-مجازات. 89
3-4-انواع تخلفات انتظامی پزشکی. 90
3-4-1-به کار نبردن حداکثر تلاش ممکن جهت معالجه و درمان بیماران 90
3-4-2-سهل انگاری در انجام وظیفه و عدم رعایت موازین علمی، شرعی و قانونی. 90
3-4-3-افشاء نمودن اسرار و نوع بیماری. 91
3-4-4-پذیرش بیمار بیش از توان معاینه و درمان. 92
3-4-5-انجام امور خلاف شئون پزشکی. 93
3-4-6-تحمیل نمودن مخارج غیر ضروری به بیماران. 94
3-4-7-ایجاد رعب و هراس در بیمار. 95
3-4-8-تجویز غیر ضروری داروهای روان گردان و مخدّر. 96
3-4-9-عدم رعایت تعرفه های خدمات درمانی. 96
3-4-10-دریافت مبلغی مازاد بر وجوه دریافتی توسط مؤسسات درمانی 97
3-4-11-عدم همکاری لازم در زمان وقوع بحران و سوانح و یا پیشگیری از بیماری های واگیردار. 98
3-4-13-جذب بیمار تبلیغ گمراه کننده و نصب اعلانات تبلیغی. 99
3-4-14-انتشارات مقالات و گزارش های پزشکی غیر علمی و گمراه کننده 100
3-4-15-استفاده از عناوین علمی و تخصصی تأیید نشده. 101
3-4-16-تجویز داروی خارج از فار ماکوپه. 101
3-4-17-مسئولیت ناشی از عدم ادامه درمان بیمار. 102
3-4-18-انتخاب پزشک مشاور بدون موافقت پزشک معالج. 103
3-4-19-ممنوعیت فروش دارو و لوازم پزشکی در محل طبابت. 104
3-4-20-عدم تحریر صحیح مشخصات و نحوه استفاده داروهای تجویز شده 104
3-4-21-عدم صدور نسخه براساس شرایط بیمار و اصول بیمار. 105
3-4-22-نظارت مستمر مسئولان فنی بر موسسه پزشکی. 105
3-4-23-عدم رعایت ضوابط مربوط به درج آگهی و رسانه ها و تنظیم سر نسخه ها و تابلوها. 106
3-4-24-استفاده و بکارگیری افراد فاقد صلاحیت در امور پزشکی. 107
3-4-25-عدم اعلام تغییر نشانی مطب و مؤسسه پزشکی. 107
3-4-26-عدم مساعدت و همکاری در فوریتهای پزشکی. 108
3-4-27-عدم رعایت ضوابط علمی و حرفه ای، توسط مسئولان فنی. 109
3-5-مراجع رسیدگی به جرایم وتخلفات پزشکی. 110
3-5-1-مراجع قضایی. 110
3-5-2-مراجع انتظامی. 111
3-5-2-1-دادسرای انتظامی سازمان نظام پزشکی. 111
3-5-2-2-هیأت بدوی انتظامی. 112
3-5-2-3-هیأت تجدید نظر انتظامی استان. 116
3-5-2-4-هیات عالی انتظامی. 118
فصل چهارم: نتیجه گیری. 121
نتیجه گیری:. 122
منابع و ماخذ. 125

چکیده
با پیشرفت علوم پزشکی دنیای حقوق نیز ناخودآگاه دچار تحول می­گردد. زیرا بسیاری از تحولات نوین پزشکی هرکدام مسائل حقوقی خاص خود را پدید می­آورد که در این چنین مواردی نیز حقوقدانان باید برای حل مشکلات جدید راه حل­های قانونی به دست آورند. لذا همگام ساختن حقوق با علوم پزشکی امری ضروری است از طرف دیگر تمییز مسئولیت پزشکان در زمان همواره موضوع اختلاف محاکم قضایی بوده است. برخی از یافته­ها و نتایج حاصله، حاکی از آن است که رویکرد سیاست جنایی تقنینی ایران در مقابله با جرایم پزشکی، یک رویکرد کیفر محور، سزادهنده و فاقد نگرش اصلاحی و پیش‌گیرانه است. سیاست جنایی تقنینی ایران لازمه رفع مسئولیت از پزشکی را اخذ رضایت، برائت، مشروعیت عمل و رعایت موازین علمی و فنی دانسته است. مبنای مسئولیت کیفری پزشک در قوانین ایران شفاف نبوده و ضمن تعارض و تفاوت بین مواد قانونی، نگرش قانون گذار کیفری قائل به توسعه دایره شمول مسئولیت پزشک می­باشد. حاکمیت مسئولیت مبتنی بر تقصیر و تعهد به وسیله در سیاست جنایی قضایی، مشهود و نمایان است. سیاست جنایی قضایی و اجرایی ایران، مبین خصیصه تساهل، تسامح، ملاطفت و خنثی سازی اهداف مستتر در سیاست جنایی تقنینی می باشد. توسعه و غلبه نگرش انعطافی و خنثی کننده در برخورد با جرایم پزشکی از اوصاف مهم سیاست جنایی قضایی تلقی می­شود.
کلمات کلیدی: تخلف، مسئولیت، مجازات، مسئولیت پزشکی، پیشگیری، سیاست جنایی.

فصل نخست: کلیات پژوهش

1-1-مقدمه
امروزه دانـش بشر در زمینه‌ی علوم، به‌ویژه در زمینه‌ی درمان بیماری‌ها و به‌ویژه درجلوگیری از امراض مسری و حتی مهلک، به صورت چشم‌گیری پیشرفت کرده است. از آنجا که مشاغل حرفه­ای با پاره­ای از قوانین و مقررات به هم آمیخته فقدان علم و اطلاعات کافی درباره قوانین مربوطه باعث بروز یکسری موانع و مشکلات اساسی خواهد شد و حتی در مواردی جهل افراد زمینه ساز سودجویی اشخاص مغرض را فراهم می­کند. در هر شغل و صنفی موفقیت و توفیق از آن کسانی است که آگاهی و احاطه بیشتری نسبت به حرفه خود دارند. لذا پیدایش اشکال مدرن بزهکاری به ویژه در حوزه جرایم پزشکی تنوع و کثرت در اعمال تدابیر واکنش­ها و سیاست­های کلان جنایی را در پی داشته است.
بر همین اساس سیاست جنایی ایران نیز همزمان با وقوع انقلاب اسلامی دستخوش تحولات شگرفی گردید و تحول عمیق در سیاست گذاری جنایی را نیز در ابعاد مختلف باعث شد. این پایان نامه به بررسی ابعاد مختلف سیاست جنایی در یکی از حوزه­های مداخله کیفری یعنی جرایم پزشکی بپردازد، کوشش خود را معطوف به تحلیل و ارزیابی مفهوم و مبانی مسئولیت کیفری پزشک در سیاست جنایی ایران نموده است. بررسی­های انجام شده نشان می­دهد که سیاست جنایی ایران نه تنها در برخورد با جرایم پزشکی بلکه در ابعاد گوناگون مقابله با بزهکاری فاقد استراتژی روش مند و هدف گرا با قابلیت پیشگیری از جرم، بازدارندگی عام و خاص و اصلاح و بازپروری مجدد بزهکاران می­باشد و بروز تعارض و مشکلات عدیده در جلوه­های مختلف سیاست جنایی قانونگذارانه، قضایی و اجرایی به نوبه خود سیاست جنایی ایران را با ابهام و ناکارآمدی مواجه ساخته و نه تنها هیچ گزاره اصلاحی یا بازدارنده محسوس و قابل اعتمادی که حکایت از برخورداری از رهیافت­های نوین دانش جرم شناسی داشته باشد دیده نمی­شود، بلکه ناتوانی و ضعف در کنترل بزهکاری این شائبه منطقی را ایجاد نموده که در ایران نمی­توان از یک مدل سیاست جنایی علمی و مدرن پیرامون برخورد با جرایم پزشکی یا سایر جرایم سخن به میان آورد.
1-2-بیان مسئله
در عالم پزشکی میان پزشک و بیمار رابطه ای حقوقی برقرار است که بر این اساس پزشک مکلف است در قبال معالجه بیمار از تمام استعداد و قابلیت های خویش بهره گرفته و با عنایت به نظامات و مقررات دولتی این وظیفه را به انجام رساند. بالطبع در این میان، همواره مقصود مطلوب محقق نمی گردد و مشکلاتی بروز می نماید. گاه پزشک آنگونه که شایسته است در انجام تکلیف خویش، عمل نمی نماید و زمانی به صورت اتفاقی و غیر عادی نتیجه ای متفاوت از نتیجه معمول محقق می گردد و از این رو مسئله خطا یا تخلف، قصور و تقصیر پزشک مطرح می گردد که حسب مورد، پیامد و عواقب حقوقی آن برای پزشک متفاوت می باشد چرا که پزشکان هم به موجب مقررات حقوقی و جزایی و هم به موجب مقررات صنفی، مسئول تخلفات خود هستند.
یکی از موضوعات مهمی که از زوایای مختلف قابل بررسی است مسئولیت صاحبان حرف پزشکی می­باشد. به دلیل اینکه این قشر با سلامت جسم و روح انسان ارتباط مستقیم دارند لذا کوچکترین اشتباهی از ناحیه آنان بعضاً سبب ایجاد خساراتی جبران‌ناپذیر خواهد شد. به عنوان مثال پزشکی که بر اثر تقصیر اقدام به خارج نمودن رحم دختری جوان نماید و او را تا ابد از نعمت داشتن فرزند محروم کند و یا طی انجام جراحی بینایی فردی از دست رود و یا اینکه منتهی به فوت بیمار گردد جبران چنین خسارتی شاید هیچ گاه امکان پذیر نباشد. لذا تکلیف جامعه به تدوین سیاست­های کلان در امور پزشکی و تضمین سلامت مردم و اعضای جامعه که یکی از راه های تدوین و تصویب مقررات کیفری در قلمرو حقوق پزشکی می­باشد. در کشور ما ایران نیز این سخن مصداق داشته و از بدو تأسیس مجالس قانونگذاری تا به اکنون، قوانین و مقررات عدیده ای راجع به این امر تصویب و منتشر شده است. اما چون در امور پزشکی و به تبع آن مقررات مربوط به آن از تنوع و گستردگی خاصی برخوردار می باشد و حتی امکان دارد که در یکی از این موارد قوانین ناهمگون و یا معارضی نیز وضع شده باشد، لذا به دلیل ضرورت استخراج قواعد و احکام معتبر و تشخیص قوانین معتبر از منسوخ با افراد آگاهی بر حقوق حاکم بر مسئولیت جزایی متصدیان امور پزشکی در نظام کیفری ایران و همچنین به علت موضوع و نیز فقدان و یا نقصان منابع و تحقیقات مربوطه، تصمیم گرفته شد تا مسئولیت جزایی این افراد مورد بررسی و دقت نظر قرار گرفته و از لابه لای تمامی قوانین و مصوبات مواردی به عنوان اصول، قواعد و مقررات حاکم بر این موضوع، شناسایی و تعیین گردد. ضمنا انگیزه دستیابی به چنین هدفی با توجه به اینکه اقدامات پزشکی تخصصی بوده و اثبات وقوع جرم و حدوث کیفری در هر مورد منوط به بررسی دقیق و گاها نظر خواهی از کارشناسان امر است، تقویت گردید.

1-3-پیشینه تحقیق
در خصوص موضوع پژوهش خود کارهای متفاوتی صورت گرفته است به به دلیل جلوگیری از اطاله کلام به چند مورد از این کارها اشاره خواهیم کرد:
1-مقاله بررسی مسئولیت کیفری تیم پزشکی توسط مریم شیبانی در مجله مطالعات فقه و حقوق اسلامی به چاپ رسید. وی در این مقاله بیان نمود که، در جایی که بیمار از باب سببیت آن هم از نـوع سـببیت قـریب و عرفی تیم بیهوش کننده در اتاق عمل در اثر تقصیر‌ و یا قصور همه ‌ی اعضا، فوت کند، میزان مسؤولیت‌ هـر یک‌ تـوسط یک تیم کارشناسی به همراه قاضی تحقیق تعیین شود. ممکن است در صورت احراز عنصر عـمد، مسؤولیت کـیفری بـه عنوان جرم و درصورت احراز بی‌احتیاطی و بی‌مبالاتی‌ و عدم رعایت دقیق‌ اصول‌ فنی کار، به عنوان شـبه جـرم تلقی شده و به پرداخت جریمه‌ی نقدی و دیه به عنوان جزای مدنی محکوم شوند. مستند ایـن حکم قـاعده حـقوقی تسبیب و منشأ اعتبار آن آیه‌ی 194 سوره بقره «فمن اعتدی علیکم‌ فاعتدوا‌ علیه بمثل مااعتدی علیکم» و نیز به دلیل عـقل و از بـاب حق مقابله به مثل خواهد بود. درمواردی که قاضی از باب ارجاع به کـارشناسی مـتحیر اسـت که موضوع را به‌ پزشکی‌ قانونی یابه‌ سازمان نظام پزشکی ارجاع دهد، پزشکی قانونی رجحان دارد. زیرا ایـن سـازمان تـرکیبی ازخبرگان پزشکی و قضایی است.حال آن‌که‌ در سازمان نظام پزشکی عموما خبرگان پزشکیحضور دارنـد. در مـورد صدمات بدنی‌ غیرآشکار‌ و بدون علامت، در نهایت از اصول عملیه و آنهم اصل برائت(اصل 37 ق.ا)و اعمال رویه‌ی «تفسیر قوانین کـیفری بـه ‌‌نفع‌ متهم» می‌توان استفاده کرد. در خصوص مداخله در امور غیرضروری از جمله تغییر و اصلاح ژن‌ انـسانی، چون‌ مـخالف‌ حقوق طبیعی افراد است اصل بر مـسؤولیت و اشـتغال ذمـه است مگر این‌که خلاف آن ثابت‌ شود و حقوق طـبیعی افـراد است اصل بر مسؤولیت و اشتغال ذمه است‌ مگر این‌ که خلاف آن ثابت‌ شود‌ و حقوق وضـعی نـباید از حقوق طبیعی بشر پیش‌ گیری کـند. نتیجه آن است که أخـذ بـرائت درمان‌گراز بیمار و اولیای او در غیر حالت اضـطرار، طریقیت دارد نـه موضوعیت؛ یعنی اگر برای قاضی‌ پس از شکواییه شاکی و یا دادخواست خواهان علیه پزشک و تیم پزشـکی پس از ارجـاع به کارشناس یا کارشناسان خبره،از طـریق پزشکی قانونی محرز شد کـه پزشـک کوتاهی کرده است،إذن و برائت‌ رافـع‌ مـسؤولیت آنان نخواهد بود و حداقل خطای جزایی تحقق یافته و مسؤولیت مدنی برای جبران خـسارات وارده بـه شرطفقدان عنصر معنوی(سوءنیت عام و خـاص) بار مـی‌شود. پس پزشـک و دست‌یاران و تیم درمان بـاید‌ حـداقل‌ در غیر موارد اورژانسی احـتیاط حـرفه‌ای را کاملا مراعات کنند. شخص بیمار در حال افاقه‌ی کامل و یا منسوبین نزدیک او با شناخت و اراده و اختیار،رضایت‌ نامه رابنویسند و اگـر بـدون‌ اطلاع‌ از مفاد آن و با زیرکی، مخصوصا با اغـراض انـتفاعی به‌ویژه درمـداخلات غـیرضروری و غـیردرمانی هم‌چون زیباسازی اعضا و جـوارح و برای متناسب کردن اندام از آنان رضایت گرفته شده باشد،این‌ نحوه‌ی‌ رضایت‌ گرفتن، محل تأمل بلکه محلاشکال اسـت‌ و بـااطمینان‌ خلاف، ضمانت می‌آورد اما در آن سوی قانون، حتی اگـر تـیم پزشـکی که از دانش فـنی و عـلمی به روز برخوردار‌ بوده‌ و خطای جزایی نیزمرتکب نشده باشد از باب امین‌ عام‌ نیاز به أخذ برائت نـداشته و عـلی القـاعده بدون افراط و تفریط ضامن نخواهد بود و اصل هـم در مـوارد‌ مـشکوک‌ بـر‌ عـدم ضـمانت آنان بوده و مصداق آیه‌ی شریفه‌ی «ما علی المحسنین من‌ سبیل »می‌باشد.در مداخلات اصلاح ژن،زیباسازی،کوتاه و یا بلند کردن قد و رحم‌های جایگزین که در واقع مداخله در روند‌ طبیعی‌ و عموماخارج از مقوله‌ی بیماری است بـاید احتیاط لازم و کافی صورت‌ گیرد‌ وگرنه اصل بر مسؤولیت است. توصیه می‌شود براساس اصل قانونی بودن جرایم و مجازات‌ها، تعریف جامع و مانعی به عنوان‌ ضابطه‌ در‌ خصوص اعمال طبی مشروع،ارایه و حکم مداخلات درمانی و غیردرمانی به تفکیک و تفصیل‌ مـقرر‌ شـود.اتانازی در مبانی حقوق جزای اسلامی ریشه‌ای موجه نداشته و به هیچ‌وجه موجب رفع و یا‌ تخفیف‌ مسؤولیت کیفری مسببین آن نخواهد شد.
2-مقاله مبانی مسؤولیت حرفه ای پزشك توسط سید محمد زمان دریاباری در پایگاه تخصصی نور منتشر گردید. وی در این مقاله بعد از بررسی و تحلیل مسئله مسئولیت پزشکان بیان داشت که، مسؤولیت پزشكی، پاسخگو بودن پزشك در قبال خساراتی است كه به بیمار وارد می آورد و این خسارات، ناشی از انجام وظایف پزشكی است. اگر مسؤولیت پزشكی مبتنی بر «نظریه قهری» باشد؛ اثبات تقصیر برعهده بیمار یا مدّعی خسارت است و در صورتی كه مبتنی بر «نظریه قراردادی» باشد، بسته به اینكه تعهد پزشك، تعهد به «نتیجه» یا به «وسیله» باشد، موضوع متفاوت خواهد بود.
3-مقاله سقط جنین توسط نادر دیو سالار در مجله پزشکی قانونی به چاپ رسید وی بیان داشت که، حقوق جزای ایران از سقط جنین هم مانند بسیاری از جرایم و موضوعات کیفری تعریفی بدست نداده است شاید جامع ترین تعریف حقوقی آن «…. از بین بردن آگاهانه حیات جنین خارج کردن عمدی از رحم به منظوری غیر از توالد یا درآوردن جنین مرده باشد. یکی از خصایص بزه سقط جنین این است که مجازات آن برحسب اینکه جنین مربوط به کدام یک از دوران تکامل است متفاوت بوده و دارای مراتبی است بطوری که دیه نطفه که در رحم مادر مستقر شده و اولین گام در حصول کمال جنین است 20 دینار (بند یک ماده 487) و اسقاط جنینی که روح در آن دمیده شده باشد ممکن است مستلزم قصاص باشد و دیگر اینکه مجازات سقط جنین به اعتبار مرتکب آن تفاوت دارد چنانچه اگر فراهم کننده وسیله سقط جنین یا مباشر آن از صاحبان حرف پزشکی باشد مجازات آن علاوه بر دیه مربوط به همان دوره جنینی دو تا 5 سال حبس است در صورتی که این مجازات در مورد اشخاص دیگر تا یکسال حبس است.
4- مقاله حقوق پزشکی‏ جرائم پزشکی و صلاحیت محاکم توسط ابوالقاسم شم آبادی در مجله پزشکی قانونی به چاپ رسید. وی عنوان کرد که منظور از جرم پزشکی،تصدی متقلّبانه‏ مشاغل پزشکی بدون حصول شرایط مقرر قانونی وقصور و سهل‏انگاری و تخلف از قوانین و مقررات پزشکی در انجام وظایف‏ و تکالیف قانونی است. رسیدگی به جرائم پزشکی با توجه به‏ صلاحیت عام محاکم و دادسراهای عمومی‏ همواره در دادسراها و دادگاه‏های‏ دادگستری مورد رسیدگی قرار گرفته است. مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام‏ در زمینه تعزیرات حکومتی امور بهداشتی و درمانی که در 23/12/1367 به تصویب‏ رسید بدوا صلاحیت رسیدگی و اتخاذ تصمیم در زمینه جرائم پزشکی را در اختیار دولت و سپس در صلاحیت دادسراها و دادگاه‏های انقلاب اسلامی قرار داد. این مصوبه گرچه تقریبا قسمت عمده‏ای‏ از جرائم پیش‏ بینی شده در قانون مربوط به‏ مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب 29 خرداد ماه1334 و اصلاحیه‏های بعدی آن را در بر می‏گرفت و مصوبه موخر بر قانون‏ مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی‏ خوردنی و آشامیدنی محسوب می‏گردید. لیکن با توجه به اینکه صلاحیت رسیدگی به‏ این جرائم در اختیار دولت قرار داشت و ماده 44 قانون مذکور نیز مقرر می‏داشت:«اعمال تعزیرات حکومتی موضوع این‏ قانون مانع اجرای مجازاتهای قانونی دیگر نخواهد بود».از زمان تصویب این قانون‏ چه در زمانی که اجرای این قانون در صلاحیت قوه مجریه بود و چه زمانی که‏ رسیدگی به جرائم موضوع قانون مذکور به‏ دادسراها و دادگاههای انقلاب اسلامی‏ محول گردید هرگز اعمال و اجرای آن مانع‏ اجرای قوانین و مقررات دیگر پزشکی از جمله قانون مربوط به مقررات امور پزشکی‏ و دارویی….مصوب سال 1334 نگردید ضمن اینکه اساسا پاره‏ای از جرائم پزشکی‏ و دارویی مصرحه در قانون مربوط به‏ مقررات امور پزشکی و دارویی در قانون‏ تعزیرات حکومتی امور بهداشتی و درمانی‏ مصوب سال 1367 مجمع تشخیص‏ مصلحت نظام نیز پیش‏بینی گردیده است. اعمال و اجرای قانون مربوط به مقررات‏ امور پزشکی و دارویی و اصلاحیه‏های‏ بعدی آن و سایر قوانین و مقررات حاکم بر قصور و سهل‏انگاری پزشکان صاحبان‏ حرف وابسته در انجام وظیفه تا قبل از تصویب قانون اصلاح ماده سه قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی…در صلاحیت دادسراها و دادگاههای عمومی و حتی در برخی از شهرستانها شعبه خاصی و در تهران ناحیه ویژه‏ای از دادسرای عمومی‏ تهران و شعبه ویژه‏ای از دادگاه کیفری دوبه‏ آن اختصاص یافته بود. با تصویب قانون تعزیرات حکومتی امور بهداشتی و درمانی مصوب سال 1367 مجمع تشخیص مصلحت نظام که قسمت‏ عمده‏ای از جرائم پزشکی و

گروه شغلی 25 نفر زن و 25 نفر مرد) با روش نمونه‌گیری در دسترس به عنوان نمونه مورد پژوهش انتخاب شدند. از پرسشنامه 125 سئوالی سرشت و منش کلونینجر (TCI) به عنوان ابزار تحقیق استفاده گردید.
داده‌های بدست آمده از پرسشنامه در دو بخش آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، حدأقل و حدأکثر نمرات) و آمار استنباطی با استفاده از روش تحلیل واریانس چند متغیره کووریانس یا اصطلاحاً MANCOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج نشان دادند بین گروه‌های شغلی پرستاران و معلمان در تمام ابعاد سرشت و منش (نوجویی، آسیب‌پرهیزی، همکاری، پشتکار، خود‌راهبری، خود‌فراروی، پاداش وابستگی) تفاوت معنی‌دار نبود.
کلید واژه ها : شخصیت، شغل، ویژگی‌های شخصیتی، سرشت و منش
1ـ1 مقدمه
ازشخصیت[1] تعاریف گوناگونی به عمل آمده است که هر کدام بر یک نظریه‌ی ویژه مبتنی است(شولتز[2]، 1389). صاحب نظران، قدیمی‌ترین طبقه‌بندی تیپ شخصیتی را به بقراط و جالینوس ازحکمای یونان باستان نسبت داده‌اند. بقراط شخصیت افراد را تحت تاثیر چهار خلط(مایع) یعنی خون، بلغم، صفرا و سودا تصور می‌کرد(کریمی، 1378). بقراط معتقد بود براساس این چهار خلط و از زیادی یا تسلط یکی از این مایعات بدنی است که تیپ‌های مختلف شخصیت یعنی تیپ شخصیتی دموی، بلغمی، صفراوی و سودایی بوجود می‌آیند(حق شناس، 1390). ویژگی‌های عمومی شخصیت در زندگی روزمره، به صفاتی پایدار در طی زمان باز می‌گردد که از موقعیتی به موقعیت دیگر تغییر چندانی نکرده و به ماهیت وجودی فرد اشاره دارد. در ابتدای سده‌ی بیستم زیگموند فروید[3] بر تجارب پنج سال اول عمر انسان به عنوان پایه‌گذار ویژگی‌های شخصیتی در دوران پس از آن تأکید دارد، درحالی که پیشگامان نظریه‌ی شخـصیتی وجودگرا و انسان‌گرا، نظری برخلاف آن داشتند. این فرایند با انقلاب سومی درحوزه‌ی شخصیت شناسی روبه رو شد. در واقع نظریه‌ی عاملی شخصیت، به اهمیت تأثیر فرایند رشد، شرایط متفاوت محیطی در توسعه و رشد ویژگی‌های فردی و انگیزش‌ها و نیازهای روزمره برای بروز ویژگی‌های شخصیتی تأکید دارد(حق شناس، 1390). به هر صورت، در روانشناسی امروز دیدگاه‌های نه چندان متعدد اما متفاوتی از شخصیت وجود دارد. یکی از این رویکردهایی که نزد اهل فن از مقبولیت نسبی برخوردار است، نظریه عاملی شخصیت است(گروسی، 1380). پژوهش حاضر به یکی از جدید‌ترین طرح‌های عاملی شخصیت می‌پردازد. چارلز ای. اسپیرمن[4] از شروع کننده‌های طرح‌های عاملی شخصیت بوده(شولتز، 1389). فرض بنیادین نظریه‌های عاملی همان گونه که در نظریه‌ی بقراط آمده، از نظر علی، تقدم را به ویژگی صفات می‌دهد. سرانجام این نظریه برتأثیرات نهفته‌ی وراثتی، جنبه‌های فیزیولوژیک و روان‌شناختی، أعم از اکتسابی و مادرزادی، درشکل‌گیری صفات و ویژگی‌های شخصیتی[5] تأکید می‌ورزد. تاریخچه‌ی نظریه‌های عاملی به کارهای پژوهشی و بالینی “گوردن آلپورت[6]“(1967-1897) باز می‌گردد. او بر این باور بود که ویژگی‌های شخصیتی، بنیادی‌ترین واحد‌های شخصیت هستند که بر پایه‌ ویژگی‌های سیستم عصبی مرکزی استوارند. این ویژگی‌ها قواعدی را برای برخورد فرد با محیط پیرامون او تعیین می‌کنند که از موقعیتی به موقعیت دیگر تغییر چندانی ندارد. او ویژگی‌های شخصیتی را برپایه‌ی سه عامل؛ فراوانی، شدت و موقعیت تعریف می‌کند. آلپورت

 

ویژگی‌ها یا خصلت‌های شخصیت را به سه نوع اساسی[7]، مرکزی[8] و ثانویه[9] تقسیم کرده است(پروین و جان، 2001).
کتل به تحلیل و طبقه‌بندی مفصلی درباره‌ی صفات شخصیت دست زده است. صفات عواملی شخصیتی هستند که با روش تحلیل عاملی از توده‌ی انبوهی از اندازه‌گیری‌های انجام گرفته بر روی آزمودنی‌ها استخراج شده است. صفات گرایش‌های واکنشی نسبتا پایدار یک شخص هستند و واحد‌های بنیادی شخصیت فرد را تشکیل می‌دهند. کتل صفات را به دو دسته صفات عمقی و صفات سطحی طبقه‌بندی کرده است. صفات عمقی از نظر او با ثبات و پایدار هستند و عناصر اساسی شخصیت فرد را تشکیل می‌دهند. پرسشنامه شانزده عاملی شخصیت وی بر این اساس تدوین شده است(کوپر، 1998). گرچه کتاب شخصیت آلپورت نخستین کار در زمینه‌ی عامل شناسی شخصیت است اما کارهای “هانس جی آیزنک[10]” (1997-1916) که برگرفته از پژوهش‌های فیزیولوژیست روسی، پاولف[11] بود بعدها شهرت و محبوبیت بیشتری پیدا کرد. آیزنک از روش تحلیل عوامل برای نشان دادن ویژگی‌های شخصیتی استفاده کرد. روش

طبق اصل ۷۶  قانون اساسی، مجلس شورای اسلامی حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور را دارد. درواقع یکی از لوازم صلاحیت نظارتی مجلس، حق تحقیق و تفحص است که فراتر از حق سؤال از مسئولان قوه مجریه است. تحقیق و تفحص به لحاظ موضوعی همه مسائل داخلی و بین‌المللی و در مفهوم سازمانی، تمام مقامات و سازمان‌ها را مشمول اصل نظارت قرار می‌دهد.

شایان ذکر است باتوجه به تفسیر شورای نگهبان از اصل ۷۶، نمایندگان به‌صورت مستقل حق تحقیق و تفحص ندارند، بلکه تحقیق و تفحص حق مجلس است.(خورشیدی، 20، 1387)

براساس تبصره «1» ماده (198) آیین‌نامه داخلی مجلس، سازمان یا نهاد تحقیق و تفحص شده موظف است تمامی مدارک و اطلاعات لازم کمیسیون را برای بررسی در اختیار مجلس قرار دهد. به‌موجب ماده (۲۰۱) آیین‌نامه داخلی مجلس، در صورت عدم همکاری با هیئت تحقیق و تفحص از لحاظ در اختیار گذاردن اطلاعات و مدارک درخواستی و نیز فراهم نمودن امکانات و تسهیلات لازم هیئت، مسئولان دستگاه ذی‌ربط متخلف و مجرم محسوب و با شکایت هیئت تحقیق و تفحص تحت پیگرد قضایی قرار خواهند گرفت. همچنین طبق ماده (۲۰۰) آیین‌نامه مزبور، درصورت احراز تخلف و ضرورت تعقیب، هیئت رئیسه مجلس متخلف را به محاکم قضایی

 

معرفی می‌کند. دستگاه قضایی صالح موظف است طبق مقررات خارج از نوبت به تقاضای کمیسیون رسیدگی و نتیجه آن را به کمیسیون اعلام کند.

طبق قسمت اخیر نظریه شماره 907 مورخ 16/2/1362 شورای نگهبان «… در رابطه با این دو اصل (اصول ۹۰ و ۷۶) و کیفیت تحقیق و تفحص و اقدامی که مجلس ـ درصورتی‌که پاسخ را 

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                                      

فصل اول: كلیات تحقیق

1-1مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 2

1-2 بیان مسأله………………………………………………………………………………………………… 3

1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق…………………………………………………………………….. 5

1-4 اهداف مشخص تحقیق……………………………………………………………………………….. 6

1-4-1اهداف کلی……………………………………………………………………………………………. 6

1-5 سؤالات تحقیق………………………………………………………………………………………….. 6

1-6 فرضیه‏های تحقیق………………………………………………………………………………………. 7

1-7 تعریف نظری مفاهیم…………………………………………………………………………………… 8

1-7-1روابط عمومی………………………………………………………………………………………… 8

1-7-2پیامک ( SMS )…………………………………………………………………………………….. 8

1-7-3 هنجارهای ذهنی……………………………………………………………………………………. 9

1-8 تجربیات قبلی………………………………………………………………………………………… 10

1-9 نگرش نسبت به سامانه‌های پیامکی………………………………………………………………. 12

1-10 عوامل اقتصادی…………………………………………………………………………………….. 12

1-11 شرایط استفاده………………………………………………………………………………………. 13

1-12 عوامل بیرونی(محیطی)……………………………………………………………………………. 14

فصل دوم: ادبیات تحقیق

2-1مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 17

2-2 تاریخچه استفاده از تلفن همراه……………………………………………………………………. 18

2-3 پیشینه نظری…………………………………………………………………………………………… 20

2-4 نظریة روابط عمومی…………………………………………………………………………………. 23

2-5 نظریه كنش متقابل نمادی…………………………………………………………………………… 25

2-6 نظریة مبادله……………………………………………………………………………………………. 27

 

2-7 نظریه تضاد……………………………………………………………………………………………. 28

2-8 نظریه ساختی كاركرد ی……………………………………………………………………………. 29

2-9 اطلاعیابی در روابط عمومی……………………………………………………………………….. 31

2-10 آسیبشناسی اجتماعی روابط عمومی……………………………………………………………. 32

2-11آسیب شناسی روابط عمومی در ایران………………………………………………………….. 37

2-12 نقش و اهمیت خلاقیت و نوآوری…………………………………………………………….. 39

2-13 سیر تحول نوآوری…………………………………………………………………………………. 40

2-13-1 موج اول: دیدگاه شومپیتر…………………………………………………………………….. 40

2-13-2 موج دوم: نوآوری تکنولوژیک………………………………………………………………. 40

2-13-3 اولین و آخرین مدل برای خلاقیت………………………………………………………… 40

2-14 عوامل تسهیل کننده فرآیند تغییر و نوآوری…………………………………………………… 41

2-15شناسایی عوامل مؤثر بر اجتناب از تبلیغات پیامکی………………………………………….. 43

2-15-1 تبلیغات و پیامک………………………………………………………………………………. 43

2-16عوامل موثر در عدم پذیرش فناوری نو در سازمان…………………………………………… 44

2-16-1 هنجارهای ذهنی……………………………………………………………………………….. 44

2-16-2 تجربیات منفی قبلی…………………………………………………………………………… 46

2-16-3 بدبینی نسبت به تبلیغات……………………………………………………………………… 46

2-16-3 قابلیت اعتماد به تبلیغات پیامکی…………………………………………………………… 47

2-17 صنایع مخابراتی و مشتریان……………………………………………………………………… 48

2-18 مروری بر ادبیات و بیشینه پژوهش……………………………………………………………. 53

2-18-1 پیشینه داخلی……………………………………………………………………………………. 53

2-18-2 پیشینه خارجی تحقیق…………………………………………………………………………. 59

2-19 جمع بندی…………………………………………………………………………………………… 62

فصل سوم: روش‌شناسی تحقیق

3-1مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 65

3-2 نوع و روش تحقیق………………………………………………………………………………….. 66

3-3 جامعه آماری………………………………………………………………………………………….. 66

3-4 طرح نمونه برداری و حجم نمونه…………………………………………………………………. 66

3-5 ابزار و روش جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………. 67

3-6 اعتبار( پایایی) پرسشنامه تحقیق…………………………………………………………………… 67

3-7 روایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………. 68

3-8 روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها………………………………………………………….. 69

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 71

بخش اول: توصیف داده‌ها…………………………………………………………………………………. 72

بخش دوم: تحلیل داده‌ها…………………………………………………………………………………… 77

آزمون نرمال بودن داده‌ها…………………………………………………………………………………… 77

آزمون فرضیه‌ها………………………………………………………………………………………………. 78

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

خلاصه پژوهش……………………………………………………………………………………………… 92

نتایج حاصل از تحلیل فرضیه‌ها………………………………………………………………………….. 94

سئوال اصلی………………………………………………………………………………………………….. 94

فرضیه‌های فرعی…………………………………………………………………………………………….. 95

از نتایج هم سو با پژوهش حاضر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:……………………………….. 99

پیشنهادهای حاصل از نتایج پژوهش………………………………………………………………….. 100

پیشنهاداتی برای پژوهشگران آینده……………………………………………………………………. 102

توصیههای کاربردی………………………………………………………………………………………. 102

محدودیتهای تحقیق………………………………………………………………………………………. 103

منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………….. 104

 

فهرست جداول

عنوان                                                       صفحه

جدول (2-1) درآمدهای ناشی از تبلیغات از طریق موبایل در دنیا (میلیون دلار)…………….. 44

جدول (3-1) مربوط به آلفای كرونباخ مزلو مقیاس‌های پرسشنامه………………………………. 68

جدول (4-1) توزیع فراوانی مربوط به سن…………………………………………………………… 72

جدول (4-2) توزیع فراوانی مربوط به سطح تحصیلات…………………………………………… 73

جدول (4-3) توزیع فراوانی مربوط به جنسیت……………………………………………………… 74

جدول (4-4) توزیع فراوانی مربوط به تجربه كاری………………………………………………… 75

جدول(4-5) آمار توصیفی مربوط به متغیر‌ها…………………………………………………………. 76

جدول (4-6) مربوط به آزمون كولموگروف- اسمیرنوف جهت بررسی نرمال بودن داده‌ها… 77

جدول (4-7) مربوط به فاكتور‌های درون گروهی…………………………………………………… 78

جدول (4-8) مربوط به آمار توصیفی فاكتور‌های درون گروهی…………………………………. 78

جدول(4-9) اثر فاكتور‌های درون گروهی……………………………………………………………. 78

جدول (4-10)آمار توصیفی مربوط به تأثیر هنجارهای ذهنی مدیران و کارکنان روابط عمومی شركت مخابرات ایران در گرایش به استفاده از سامانه‌های پیامکی………………………………………………………………………………. 80

جدول(4-11)آزمون t تک متغیره مربوط به تأثیر هنجارهای ذهنی مدیران و کارکنان روابط عمومی شركت مخابرات ایران در گرایش به استفاده از سامانه‌های پیامکی…………………………………………………………………. 80

جدول (4-12)آمار توصیفی مربوط به تأثیر تجربیات قبلی مدیران و کارکنان روابط عمومی شركت مخابرات ایران در گرایش به استفاده از سامانه‌های پیامکی………………………………………………………………………………. 81

جدول(4-13)آزمون t تک متغیره مربوط به تأثیر تجربیات قبلی مدیران و کارکنان روابط عمومی شركت مخابرات ایران در گرایش به استفاده از سامانه‌های پیامکی…………………………………………………………………………… 81

جدول (4-14)آمار توصیفی مربوط به تأثیر عوامل بیرونی(محیطی) بر گرایش مدیران و کارکنان روابط عمومی شركت مخابرات ایران به استفاده از سامانه‌های پیامکی……………………………………………………………………. 83

جدول(4-15)آزمون t تک متغیره مربوط به تأثیر عوامل بیرونی(محیطی) بر گرایش مدیران و کارکنان روابط عمومی شركت مخابرات ایران به استفاده از سامانه‌های پیامکی……………………………………………………….. 83

جدول (4-16)آمار توصیفی مربوط به تأثیر نگرش مدیران و کارکنان روابط عمومی شركت مخابرات ایران در گرایش به استفاده از سامانه‌های پیامکی…………………………………………………………………………………………… 84

جدول(4-17)آزمون t تک متغیره مربوط به تأثیر نگرش مدیران و کارکنان روابط عمومی شركت مخابرات ایران در گرایش به استفاده از سامانه‌های پیامکی………………………………………………………………………………. 84

جدول (4-18)آمار توصیفی مربوط به تأثیر شرایط استفاده بر گرایش مدیران و کارکنان روابط عمومی شركت مخابرات ایران به استفاده از سامانه‌های پیامکی………………………………………………………………………………. 86

جدول(4-19)آزمون t تک متغیره مربوط به تأثیر شرایط استفاده بر گرایش مدیران و کارکنان روابط عمومی شركت مخابرات ایران به استفاده از سامانه‌های پیامکی…………………………………………………………………………… 86

جدول (4-20)آمار توصیفی مربوط به تأثیر عوامل اقتصادی بر گرایش مدیران و کارکنان روابط عمومی شركت مخابرات ایران به استفاده از سامانه‌های پیامکی………………………………………………………………………………. 88

جدول(4-21)آزمون t تک متغیره مربوط به تأثیر عوامل اقتصادی بر گرایش مدیران و کارکنان روابط عمومی شركت مخابرات ایران به استفاده از سامانه‌های پیامکی……………………………………………………………………. 89

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

1-1مقدمه
پیشرفت­ها و تغییرات سریع در فناوری اطلاعات و ارتباطات، با لا رفتن سطح انتظارات جامعه، تقاضاهای جدید مشتریان، افزایش خدمات الکترونیکی، راه­اندازی سیستم­های اتوماسیون اداری، افزایش رقابت بین ارائه دهندگان خدمات و… همه و همه منجر به کاهش تقاضا برای خدمات سنتی و افزایش تقاضا برای خدمات جدید گردیده است. نوآوری عمری به درازای عمر بشر دارد زیرا بشر همواره به دنبال یافتن راه­های جدیدی برای انجام کارهای خود بوده است. بدون نو آوری، دنیایی که در آن زندگی می­کنیم چهره­ای کاملاٌ متفاوت خواهد داشت، تصور دنیایی بدون هواپیما، اتومبیل، مخابرات و… بسیار مشکل است.( گراویتچ[1]، 1967: 123-124 ).

مخابرات به عنوان یکی از ارکان مهم و حیاتی در امر ارتباطات و فناوری اطلاعات، به عنوان یکی از شرکت­های شاخص و برتر شناخته شده در برقراری ارتباطات و فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی جوامع نقش زیربنایی دارد. (بشیریه،1384).

به همین دلیل و با عنایت به وجود رقبای جدید در صنعت ارتباطات و فناوری اطلاعات راه توسعه و پیشرفت مداوم این شرکت در گرو ارایه خدمات نوین و متناسب با نیاز مشتریان می­باشد. لذا، در صورتی که بتواند مؤلفه­های تأثیرگذار بر نوآوری را از دیدگاه مدیران خودشناسایی نموده و آنها را در سازمان خود نهادینه نماید قطعاٌ به توسعه و بالندگی خود بیش از پیش ادامه خواهد داد. برای بیان بیشتر اهمیت موضوع به تعدادی از نتایجی که در پی نوآوری بدست می­آید اشاره می­شود:

– نوآوری عامل تولیدات و مخابرات؛

– نوآوری عامل افزایش کمیت، تنوع تولیدات و خدمات؛

– نوآوری عامل افزایش کیفیت تولیدات و خدمات و موفقیت در رقابت؛

– نوآوری عامل کاهش هزینه­ها، ضایعات و اتلاف منابع؛

– نوآوری عامل افزایش انگیزش کاری کارکنان سازمان؛

– نوآوری عامل ارتقای بهره­ وری سازمان؛

– نوآوری عامل کاهش بوروکراسی اداری؛ کاهش پشت میزنشینی و مشوق عمل­گرایی.

خدمات تلفن همراه ظرفیت قدرتمندی از گستره بازاریابی را در اختیار شرکت­ها قرار می‌دهد اما تحقیقات زیادی در خصوص میزان تاثیرات، شاخص­های تاثیرگذار بر گروه‌های هدف و نیز تحلیل

به طور کلی در سیستم های ذخیره سازی انرژی سرمایشی امکان تولید و ذخیره انرژی سرمایـشی در بـازه
زمانی غیر پیک مصرف برق وجود دارد . انرژی سرمایشی ذخیره شده تـامین کننـده قـسمتی و یـا همـه ی بـار
سرمایشی ساختمان در ساعات پیک مصرف برق و اوج بار خنک کنندگی ساختمان می باشد . عـلاوه بـر آن
در ساعات شب بازدهی چیلر به دلیل کاهش دمای محیط بیشتر می شود . میـزان شـارژ و تخلیـه شـارژ مخـازن
ذخیره سازی انرژی سرمایشی به منحنی بار سرمایشی ساختمان در طول شبانه روز یا بازه زمانی هفتگی بستگی
دارد.
در این گزارش ابتدا چگونگی تاثیر ذخیره سازی انرژی سرمایشی در تغییر زمان مصرف انرژی الکتریکی
ساختمان ها بررسی شده است . در فصل دوم اصول کلی طراحی و کنترل یـک سیـستم ذخیـره سـازی انـرژی
سرمایشی با توجه به بار سرمایشی مورد نیاز ساختمان تشریح شـده ا سـت. روش هـای مختلـف ذخیـره سـازی
انرژی سرمایشی نیز در فصل سوم معرفی شده اند که در آن ها نمونه هایی از ذخیـره سـازی انـرژی سرمایـشی
در آب، یخ و یا نمک های یوتکتیک شده توضیح داده شده اند.
مقدمه:
اصول ذخیره سازی سرما بر پایه استفاده از انرژی داخلی آب و یا یخ می باشد، بر این اساس میتـوان
با صرف انرژی آب را خنک و یا منجمد نمود و در زمان مورد نظر از توان

 

تبریدی آن استفاده کرد . اگرچـه
بر اساس قانون سوم ترمودینامیک این رویه منجر به اتلاف انرژی می شود امـا بـا توجـه بـه تغییـر زمـان

متغیر دیگری که در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد هوش معنوی است که مجموعهای از فعالیت‌ها است که علاوه بر لطافت و انعطافپذیری در رفتار، سبب خودآگاهی و بینش عمیق فرد نسبت به زندگی و هدفدار نمودن آن می‌شود، به گونهای که هدف، فراتر از دنیای مادی ترسیم می‌گردد و همین فرآیند موجب سازگاری فرد با محیط به خشنودی و رضایت دیگران شده است، زیرا وی با این سازگاری درصد جلب رضایت خداوند متعال است. در پارادایم‌های جدید بجای تأکید بر مدل سنتی و فرماندهی بر گروه‌های مشارکتی بر خلاقیت و معنویت تأکید می‌شود. سازمان‌ها با کارکنان رشد یافته و بالنده‌ای روبرویند که در پی یافتن کاری با معنا، هدفمند و پرورش محیط‌های کاری با چنین ویژگی‌هایی هستند.
افرادی که دارای هوش معنوی هستند دارای این صفات می‌باشند:
– قدرت مقابله با سختی‌ها، دردها و شکست‌ها.
– درس گرفتن از تجربیات و شکست‌ها.
– برخورداربودن از حس انعطاف‌پذیری بالا.
– توانمند بودن در خودداری و کنترل خویش.
– توانایی ایستادن در برابر جمع و هم رای نشدن با عامه مردم.
– حسی که این افراد را هدایت درونی می‌کند.
در واقع می‌توان گفت معنویت از طریق دانش ضمنی(دیسکون‌هارل، 2008) و به واس

 

طه هوش معنوی(کینگ، 2008) تصمیمات را تحت تأثیر قرار می‌دهد. علاقه نوپدید به نحوی تأثیر معنویت در کسب و کار و رهبری در مقالات، مجلات و کتاب‌های فراوانی مطرح شده است(واسکونسلوز، 2009) و می‌توان آن را با کمک نیاز‌های مازلو تبیین نمود. به این ترتیب که با رشد و توسعه استاندارد‌های زندگی، کارکنان تعلقات خود را از سمت نیازهای حیاتی و امنیتی به سوی خودشکوفایی و معنویت سوق داده‌اند(ونیک و دیلون، 2002). پژوهش‌های بیشماری، رابطه مثبت بین

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

با توجه گسترش استفاده از زالو برای موارد درمانی واز آنجایی که سازمان نظارت بر غذا و دارو تصویب کرد که بعد از عمل جراحی استفاده از زالوها می تواند منجر به عفونت باکتریایی شود.  FDA

در این مطالعه ما از کشت مستقل و کشت وابسته برای شناختن نشانه های اختصاصی میکروب های لوله گوارشی در Hirudo orientalis استفاده  خواهد شد. زالوها با خاصیت طبی کمک بسیار عظیمی به دانش پزشکی امروزی داشته اند.یک پیچیدگی خطرناک برای رگ های کوچک جراحی شده سیاهرگی وجود دارد که باعث پایین آمدن جریان خون وموضعی شدن سازش ایمنی می شود. زالوها با خاصیت درمانی به شکل یک نیروی پنهان قوی مانع بسته شدن رگها وهمچنین گشاد کننده عروق هستند وباعث حرکت فعال خون می شوند. هدف ما از انجام این تحقیق شناسایی فلور میکروبی زالو گونه Hirudo orientalis.لذا این پروژه با تلفیق روش های معمول میکروبیولوژی وبیوشیمی با تکنیک های مولکولی به فلور میکروبی این زالوهای درمانی دست یافته واز این طریق آنها را شناسایی می کند.در این تحقیق پس از صید نمونه ازاستان های گیلان ومازندران ابتدا زالو ها را تشریح نموده وپس از تسلط کامل از لحاظ آناتومی زالو ، آنها را به دو گروه تقسیم نمودیم:دسته اول آنهایی که توسط خون توسط خون تغذیه نشدند و دسته دوم آنهایی که تحت خونخواری قرار گرفتند.

پس ازکشت وجداسازی میکروبی توسط تست های بیوشیمیایی آنها را مورد شناسایی قرار دادیم ودر آخر توسط تست های پیشرفته مولکولی نظیر PCR و Cloning  وتعیین توالی نمونه ها با استفاده از ژن 16SrRNA هویت باکتری ها را مشخص نمودیم.

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه :

توانایی زالو در هضم خون وترشح آنزیم های آنتی کواگولانت و واسودیلیتور به

طور همزمان منجر شد که سازمان نظارت برغذا ودارو زالو درمانی را به

 

عنوان روش مفید جهت درمان گرفتگی وجلوگیری از خون مردگی بعد از عمل

جراحی معرفی کند اما اگر بیماران به صورت موضعی ویا کلی دچار نقص

سیستم ایمنی باشند زالو درمانی منجر به عفونت زخم توسط  باکتریهای دستگاه

گوارش می شود.عفونت باکتریایی در بالاتر از 20% بیماران اتفاق می افتد اگر

قبل از زالو درمانی بیمار آنتی بیوتیک مصرف کرده باشد این عفونت سرکوب

می شود.یکی از باکتری های مستقر در دستگاه گوارش زالو  Aeromonas

می باشد که باعث مرگ سایر میکروارگانیسم ها می شود وایجاد عفونت می کند.

زالوهایی که از خون تغذیه نمی کنند  نظیر   Eropobdella punctata اغلب

دارای سه باکتری Pseudomonas sp ،  Aeromonas sp وKlebsiell sp

تحت عنوان همزیست در دستگاه گوارشی خود هستند .

زالوها خود به تنهایی می توانند منبع تولید آنتی بیوتیک باشند .این ترکیبات

پپتیدی بسیار سریع تر وآسانتر ازآنتی بادی ها در بدن منتشرمی شوند ترکیبات

آنتی باکتریال پپتیدی زالو ممکن است به درمان بیماری انسان نیز کمک کند.

در هنگام خونخواری، زمانیکه زالو از خون اشباع شد از محل گزش، خود به

خود جدا می شود. معمولا”این زمان 20 دقیقه پس از شروع گزش به طول

می انجامد.

به طور معمول تعدادی انگل در دستگاه گوارش زالو وجود دارد اما در بدن

انسان نمی تواند زنده بماند ودر واقع تهدید کننده سلامت انسان نیست اماباکتری

ها، ویروس هاو انگل های ناشی از خون قبلی خورده شده می تواند ماهها در

بدن زالو فعال باقی بماند ومجددا” به انسان منتقل شود.بیماری هایی از قبیل

از این طریق از فردی به فرد دیگر منتقل می شود.بهHepatitisBوHIV

همین دلیل پس از یک بار استفاده از زالو به هیچ عنوان نباید از آن برای

درمان فرددیگری استفاده شود وبلافاصله باید آنرا از بین برد.

در هنگام خونخواری باید از نزدیک کردن آتش ،سیگار،نمک ،صابون ویا مواد

محرک شیمیایی نظیر الکل ،سرکه به زالو جدا” خودداری شود زیرا موجب

بالا آوردن خون از قسمت درونی دستگاه گوارش یعنی جایی که چینه دان قرار

گرفته می شودو این مسئاله احتمال انتقال باکتری عفونت زا به زخم بیمار را

افزایش می دهد.

بررسی فلورمیکروبی خارجی سطح بدن زالوومقایسه آن با فلور میکروبی درونی

دستگاه گوارش وارتباط آنها با یکدیگر در این تحقیق مسأله مهمی است که تا

کنون در ایران تحقیقی در این رابطه انجام نشده است.

 

 

 

 

 

: فصل اول

 

 

کلیاتی

 در ارتباط

 با زالو

 

 

 

 

زالوها کرم های حلقوی هستند که به کرم های خاکی شباهت دارند ولی از لحاظ آناتومی با آنها متفاوتند.

کلمه زالو به زبان عربی به معنای ویدان یا علق می باشد . علق نام ویژه زالوست

و ویدان به معنای انواع کرم هاست که شامل زالو نیز می شود.

 

  Scientific classification:                                                             Kingdom:Animalia                                                                              Phylum:Annelida                                                                                  Class:Clitellata                                                                                             Order: Hirrudinida                                                                                           Family:Hirrudini

Genus:Hirrudo

Species:orientalis

 

زالوها در آب های شیرین˓کم عمق ˓مرداب ها˓باتلاق ها˓زیرصخره ها˓قطعه های شناور ویا به صورت یک شیء در کف آب زندگی می کنند.شب رو هستند و شب به شکار می روند . همچنین قادر به درک نور˓بو˓صدا˓لمس˓گرما وارتعاش می باشند.

خصوصیت اصلی مورفولوژیکی زالوها همانند یکدیگر است.حیوان کاملا” بالغ

حدودا” 20 سانتیمتر طول دارد که به رنگ سبز˓قهوه ای ویا متمایل به سبز-قهوه ای با ترتیبی از خطوط باریک قرمزدر ناحیه پشتی هستند. سطح پشتی تیره تر از سطح شکمی می باشد.

بدن تمام زالوها از 33 قطعه تشکیل شده است که 26 قطعه آن در قسمت جلویی و 7 قطعه آن در قسمت انتهایی قرار دارد. دارای دو اندام مکنده که یکی در قسمت جلو ودیگری در قسمت انتهایی بدن قرار دارد که اندام مکنده جلویی و اندام مکنده انتهایی نامیده می شوند. اندام مکنده پشتی اصولاʺجهت چسبیدن حیوان به سطح نقشی همانند اهرم دارد نظر به اینکه اندام مکنده جلویی حول آن می چرخد . اندام مکنده جلویی جایی که بلعیدن غذای حیوان در آنجا صورت می پذیرد شامل آرواره ها و دندانها می باشد. 3 ردیف آرواره که در هر کدام 100 دندان در آن قرار دارد . دارای 5 زوج چشم در بالای سر شان هستند که تشخیص آن با چشم غیر مصلح دشوار می باشد.

از نظرتکثیر هرمافرودیت هستند یعنی زالوها دارای اندام های جنسی نر و ماده با هم هستند ولی برای جفت گیری باید دوجاندار به یکدیگر بچسبند وهر کدام گامت نر خود را به گامت ماده دیگری برساند. سلول تخم تشکیل شده در مایعی ژله مانند از زالو جدا شده و به محیط اطراف می چسبند. هر زالو پس از یکی دو بار زایمان می میرد.

 پادشاه حیوانات برای انسان است که به مثابه با هوش ترین حیوان از حوزه­ی علم زیست شناسی و جانور شناسی خارج شده است و علم روان شناسی آن را بررسی می­کند. بسیاری از تحقیقات در این رشته بر تعریف هوش و دسته ای دیگر بر سنجش و اندازه گیری آن در سطح فردی متمرکز بوده است (قلی پور، 1385؛146).

هوش یک مفهوم مبهم است که  در بسیاری از زمینه‌ها سعی در تعریف آن شده است. بیش از دو هزار سال پیش ؛ افلاطون در کتاب « جمهوریت »، هوش را تعیین کننده اصلی جایگاه سیاسی و اجتماعی افراد تعریف کرد. اما مطالعه علمی هوش، از قرن نوزدهم با ایده تفاوت‌های فردی در علم ژنتیک و تکامل آغاز شد. روانشناسان معتقدند هیچ شاخه ای از روانشناسی به اندازه مطالعه و ارزیابی هوش در بهزیستی انسان مؤثر نبوده است (اسماعیلی و گودرزی، 1386، 6).

در مورد مفهوم هوش، روانشناسان به دوگروه تقسیم بندی شده‌اند: گروه اول بر این اعتقادند که هوش، از یک استعداد کلی و واحد تشکیل می شود، اما گروه دوم معتقدند انواع مختلف هوش وجود دارد. آنچه تعریف دقیق از هوش را دچار مناقشه می کند آن است که هوش یک مفهوم انتزاعی است و در واقع هیچ گونه پایه مح

 

سوس، عینی و فیزیکی ندارد. هوش، یک برچسب کلی برای گروهی از فرآیندهاست که از رفتارها و پاسخ‌های آشکار افراد استنباط می شود (گنجی، 1388، 24).

تعریف هوش، از نظر گاردنر، که بر مبنای به رسمیت شناختن اشکال گوناگون هوش می‌باشد عبارت است از: قابلیت حل مسأله یا تولید (خلق) یک محصول، ساخت چیزی که دست کم در یک فرهنگ ارزشمند تلقی می‌شود.

ریموند کتل، نیز هوش رابا توجه با توانایی یا استعداد کسب شناخت‌های تازه و سپس تراکم شناخت‌ها در طول زندگی (یعنی کاربرد شناخت‌های قبلی در حل مسائل) بدین صورت تعریف می‌کند: مجموعه استعدادهایی که با آن‌ها شناخت پیدا می‌کنیم، شناخت‌ها را به یاد می‌سپاریم و عناصر تشکیل دهنده فرهنگ را به کار می‌بریم تا مسائل روزانه را حل کنیم و با محیط ثابت و در حال 

2-2-1- تعریف اختلال رفتاری…………………………………………………………………………………………………….15
2-2-2- همه گیر شناسی یا شیوع اختلالات رفتاری کودکان…………………………………………………………….17
2-2-3-طبقه بندی اختلالات رفتاری کودکان………………………………. ……………………………………………….18
2-2-4-ملاکهای تشخیص اختلال سلوکی بر اساس ICD 10 …………………………………………………………19
2-2-5-طبقات فرعی اختلال سلوکی در ICD 10………………………………………………………………………….19
2-2-6- ملاکهای تشخیص اختلال سلوکی بر اساس IV DSM………………………………………………………20
2-2-7-اختلالات رفتاری رایج در محیط مدرسه…………………………………………………………………………….25
2-2-8-نظریه های سبب شناسی اختلالات رفتاری…………………………………………………………………………30
2-2-8-1-نظریه بیولوژیکی- فیزیولوژیکی…………………………………………………………………………………..30
2-2-8-2-نظریه های روان تحلیلی(روانکاوی)……………………………………………………………………………..31
2-2-8-3-نظریه رفتار گرایی……………………………………………………………………………………………………….31
2-2-8-4-نظریه شناختی…………………………………………………………………………………………………………….32
2-2-8-5-نظریه خانواده درمانگران………………………………………………………………………………………………32
2-2-9- عوامل موثر در بروز اختلالات رفتاری……………………………………………………………………………..33
2-2-9-1-عوامل ژنتیکی وزیستی………………………………………………………………………………………………..33
2-2-9-2-عوامل خانوادگی…………………………………………………………………………………………………………34
2-2-9-3-عوامل اجتماعی – فرهنگی………………………………………………………………………………………….38
2-3-1-مبانی نظری مربوط به شخصیت والدین……………………………………………………………………………..40
2-3-2-طبقه بندی تعاریف شخصیت…………………………………………………………………………………………..40
2-3-3-ﺷﺨﺼﯿﺖ……………………………………………………………………………………………………………………40
2-3-4-دﯾﺪﮔﺎﻫﻬﺎﯾﯽ درﺑﺎره ﺷﺨﺼﯿﺖ………………………………………………………………………………………. 41
2-3-4-1-دﯾﺪﮔﺎه رواﻧﮑﺎوی ……………………………………………………………………………………………………….42
2-3-4-2- دﯾﺪﮔﺎه ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﯾﺎ روﯾﮑﺮد رﻓﺘﺎری ………………………………………………………………………………43
2-3-4-3-دﯾﺪﮔﺎه ﮔﺮاﯾﺸﯽ ………………………………………………………………………………………………………..43
2-3-4-4- دﯾﺪﮔﺎه ﭘﺮدازش اﻃﻼﻋﺎت …………………………………………………………………………………………..44
2-3-4-5-

 

دﯾﺪﮔﺎه ﺻﻔﺎت ……………………………………………………………………………………………………………44
2-3-5-ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﺨﺼﯿﺖ ………………………………………………………………………………………………………44
2-3-5-1-ﺑﻘﺮاط و ﺟﺎﻟﯿﻨﻮس……………………………………………………………………………………………………….45
2-3-5-2-ﮐﺮﭼﻤﺮ …………………………………………………………………………………………………………………….45
2-3-5-3-وﯾﻠﯿﺎم ﺷﻠﺪون ……………………………………………………………………………………………………………46
2-3-5-4-زﯾﮕﻤﻮﻧﺪ ﻓﺮوﯾﺪ …………………………………………………………………………………………………………47
2-3-5-5-آﯾﺰﻧﮏ ………………………………………………………………………………………………………………………47
2-3-6-ﻣﺪل ﭘﻨﺞ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺷﺨﺼﯿﺖ………………………………………………………………………………………………..48
2-4- پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….52
2-4-1-تحقیقات داخلی…………………………………………………………………………………………………………….52
2-4-2- تحقیقات خارجی …………………………………………………………………………………………………………54
فصل سوم: روش تحقیق
1-3-مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………….59
2-3- روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………59
3-3-جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………………………59
3-4- نمونه مورد مطالعه، حجم نمونه، روش نمونه گیری………………………………………………………………..59
3-5- ابزار جمع آوری داده ها و روایی پایایی ………………………………………………………………………………60
3-6-روش اجرای پژوهش………………………………………………………………………………………………………….63
3-7-روش تجزیه و تحلیل آماری داده ها ……………………………………………………………………………………62
3-8-ملاحظات اخلاقی……………………………………………………………………………………………………………….62
فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده ها
4-1 توصیف داده‌ها…………………………………………………………………………………………………………………….65
4-1-1 توصیف شاخص‌های دموگرافیک ……………………………………………………………………………………..65
4-1-2 توصیف کمی متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………………….68
4-2 تحلیل داده‌ها ……………………………………………………………………………………………………………………..69
4-3 مدل های نهایی تحقیق…………………………………………………………………………………………………………88
4-4 خلاصه فصل………………………………………………………………………………………………………………………83
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………..85
5-2-نتایج پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………..85
5-3- بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………89
5-4-محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………………………..91
5-5- پیشنهادات کاربردی……………………………………………………………………………………………………………92
5-6- پیشنهادات پژوهشی……………………………………………………………………………………………………………92
منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………………….93
منابع غیر فارسی……………………………………………………………………………………………………………………….98
ضمائم…………………………………………………………………………………………………………………………………….102
پیوست ها………………………………………………………………………………………………………………………………..107
چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..111

فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول 1-2 ﺗﻮﺻﯿﻒ اﺑﻌﺎد ﭘﻨﺠﮕﺎﻧﻪ ﺷﺨﺼﯿﺖ………………………………………………………………………………….
جدول 4-1 توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس جنسیت …………………………………………………67
جدول 4-2 توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس سن ………………………………………………………..68
جدول 4-3 توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس تحصیلات………………………………………………..69
جدول 4-4 مقادیر شاخص‌های توصیفی در خصوص متغیرهای تحقیق ……………………………………….70
جدول 4-5 مقادیر شاخص‌های توصیفی ویژگی های شخصیتی در دو گروه پدر و مادر………………….70
جدول 4-7 ضرایب همبستگی بین ویژگی های شخصیتی پدر و اختلالات رفتاری کودکان پسر………76
جدول 4-8 خلاصه مدل ضریب همبستگی ویژگی های شخصیتی پدر و اختلال رفتاری کودکان پسر………………76.
جدول 4-9 تحلیل واریانس ضرایب همبستگی بین ویژگی های شخصیتی پدر و اختلالات رفتاری کودکان پسر……77
جدول 4-10 ضرایب همبستگی بین ویژگی های شخصیتی پدر و اختلالات رفتاری کودکان پسر……………………..77
جدول 4-11 ضرایب همبستگی بین ویژگی های شخصیتی پدر و اختلالات رفتاری کودکان دختر…..78
جدول 4-12 خلاصه مدل همبستگی بین ویژگی های شخصیتی پدر و اختلالات رفتاری کودکان دختر…………………..78
جدول 4-13 تحلیل واریانس بین ویژگی های شخصیتی پدر و اختلالات رفتاری کودکان دختر……….78
جدول 4-14 ضرایب همبستگی بین ویژگی های شخصیتی پدر و اختلالات رفتاری کودکان دختر… 78
جدول 4-15 ضرایب همبستگی بین ویژگی های شخصیتی مادر و اختلالات رفتاری کودکان پسر….. 80
جدول 4-16 خلاصه مدل همبستگی بین ویژگی های شخصیتی مادر و اختلالات رفتاری کودکان پسر……………………..80
جدول 4-17 تحلیل واریانس همبستگی بین ویژگی های شخصیتی مادر و اختلالات رفتاری کودکان پسر…………………81
جدول 4-18 ضرایب همبستگی بین ویژگی های شخصیتی مادر و اختلالات رفتاری کودکان پسر………………………81
جدول 4-19 ضرایب همبستگی بین ویژگی های شخصیتی مادر و اختلالات رفتاری کودکان دختر….81
جدول 4-20 خلاصه مدل همبستگی بین ویژگی های شخصیتی مادر و اختلالات رفتاری کودکان دختر………………….. 82
جدول 4-21 تحلیل واریانس همبستگی بین ویژگی های شخصیتی مادر و اختلالات رفتاری کودکان دختر…………..82
جدول 4-22 ضرایب همبستگی بین ویژگی های شخصیتی مادر و اختلالات رفتاری کودکان دختر……………..82
جدول 4-23 ضرایب همبستگی بین ویژگی های شخصیتی والدین و اختلالات رفتاری کودکان……….83
جدول 4-24 خلاصه مدل همبستگی بین ویژگی های شخصیتی والدین و اختلالات رفتاری کودکان…………………..84
جدول 4-25 تحلیل واریانس همبستگی بین ویژگی های شخصیتی والدین و اختلالات رفتاری کودکان………………..84
جدول 4-26 ضرایب همبستگی بین ویژگی های شخصیتی والدین و اختلالات رفتاری کودکان………………………………85
جدول 4-27 ضرایب همبستگی بین ویژگی های شخصیتی والدین و اختلالات رفتاری کودکان……………………..85
جدول 4-28 نتایج آزمون میانگین اختلالات رفتاری کودکان با توجه به سطح تحصیلات والدین ……….. 86


فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نگاره 4-1 نمودار توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس جنسیت…………………………………………..67
نگاره 4-2 نمودار توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس سن…………………………………………………68
نگاره 4-3 نمودار توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس تحصیلات………………………………………69
ضمائم:
نگاره 4-4 بافت نگار روان رنجور خویی………………………………………………………………………………..102
نگاره 4-5 بافت نگار برون گرایی…………………………………………………………………………………………..102
نگاره 4-6 بافت نگار تجربه پذیری……………………………………………………………………………………….103
نگاره 4-7 بافت نگار توافق…………………………………………………………………………………………………..103
نگاره 4-8 بافت نگار با وجدان بودن………………………………………………………………………………………104
نگاره 4-9 بافت نگار پرخاشگری…………………………………………………………………………………………..104
نگاره 4-10 بافت نگار بی توجهی و رفتارهای بچه گانه……………………………………………………………105
نگاره 4-11 بافت نگار گوشه گیری و اضطراب……………………………………………………………………….105
نگاره 4-12 بافت نگار اختلالات رفتاری کودکان………………………………………………………………………….106


چکیده:
هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه بین شخصیت والدین و اختلالات رفتاری کودکان بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی والدین و فرزندان آنان در مدارس ابتدایی شهر رودخانه در سال تحصیلی 92-93 که تعدادشان برابر است با 1800نفر (دختر وپسر)می باشد که حجم نمونه 320 نفر به روش تصادفی خوشه ای با استفاده از فرمول کوکران انتخاب گردیدند. این بررسی به روش توصیفی از نوع همبستگی صورت گرفت و جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت فرم کوتاه( کاستا و مک کری 1992) با60 سؤال و پرسشنامه مشکلات رفتاری کودکان (CBCL) با 27 سوال بهره گرفته شد وبرای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و ضریب رگرسیون چند متغیره به روش همزمان استفاده شد. نتایج نشان داد که بین اختلال رفتاری کودکان( هم دختر و هم پسر) و روان رنجورخویی والدین (پدر و مادر) رابطه مستقیم و معنا دار وجود دارد بین ویژگی شخصیت تجربه پذیری ، توافق پدر و اختلال رفتاری کودکان پسر رابطه معنی دار و معکوس مشاهده گردید و.همچنین بین ابعاد شخصیتی برونگرایی ، توافق ، با وجدان بودن مادر و اختلالات رفتاری کودکان دختر و همچنین بعد شخصیتی تجربه پذیری ، توافق ، با وجدان بودن مادر و اختلالات رفتاری کودکان پسر رابطه معنی دار و معکوس مشاهده گردید.از طرف دیگر نتایج نشان داد که بین دو متغیر سواد والدین و اختلالات رفتاری کودکان رابطه معنی داری وجود ندارد. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که اختلالات رفتاری دوران کودکی با نوع شخصیت والدین ارتباط دارد.
واژه های کلیدی:آسیب شناسی روانی، اختلال رفتاری ، صفت شخصیتی ، کودک ، والدین




فصل اول:
کلیات



1-1 -مقدمه
خانواده یکی از مهمترین واساسی ترین سازمانهایی است که به رشد کودک یاری می دهد ، در خانواده است که کودک نخستین چشم انداز را از جهان پیرامون خود به دست می آورد واحساس وجود می کند همچنین در خانواده است که به آداب ورسوم ملی ، مراسم دینی ، وظایف فردی وحدود اختیارات ومسئولیتها پی می برد ، در واقع روابط صمیمانه ی اعضای خانواده است که در تکوین رشد شخصیت کودک ونوجوان تاثیر می کند (لطفی و وزیری، 1386: 64)
ویژگی های شخصیتی والدین و روش های تربیت کودک، تعیین کننده ی اولیه شخصیت در نوجوانی و بزرگسالی او تلقی می شوند. البته این یک رویکرد یکسویه می باشد که از اثر خصوصیات منحصربه فرد کودک بر دیگران غافل مانده است، لذا امروزه بیشتر روابط دوسویه مطرح می باشد. در یک رویکرد دوسویه ، الگوهای منحصر به فرد رفتاری شخص با تمرکز بر روابط متقابل بین دو فرد تبیین می گردد. تاثیرهای دوسویه به این معنی است که الگوهای مشترک منحصر به فرد از تعامل، عاطفه و ادراک بین دو شخص بیش از اعمال، عواطف و افکار هر یک به تنهایی، بیان می دارند که چه چیزی احتمال دارد بر رشد کودک یا نوجوان اثر بگذارد ( شهریاری،2005: 256)
شخصیت، یک سازه ی کلی است که از مجموعه ویژگی های فردی تشکیل می گردد و به سه عامل تفکر، عواطف و رفتارهای بیرونی قابل مشاهده که در تعامل با عناصر محیط ایفای نقش می نماید، اشاره دارد (پروین[1]، 2005: 250)
یکی از مهمترین عوامل محیطی، خانواده است که بعد کارکردی آن در مطالعه های مختلف مورد تامل قرار گرفته است. والدین با رفتارهای خود، آفریننده ی موقعیت هایی هستند که رفتارهای خاص را در فرزندان برمی انگیزند و یا سرمشق هایی را برای الگوسازی در اختیار آن ها قرار داده و یا به تشویق دسته ی خاصی از رفتارها می پردازند (همان،273). در سالهای اخیر توجه خاصی نسبت به دو نظریه ی ابعادی اساسی در ساختار شخصیت طبیعی معطوف شده است:
الف-الگوی پنج عاملی که منجر به تهیه ی پرسش نامه تجدید نظر شده ی شخصیت نئو [2] گردید (کاستا و همکاران،2003: 152).
ب-الگوی روان زیست شناختی هفت عاملی[3] که ساخت پرسشنامه ی منش و سرشت[4] نتیجه ی آن بود یکی از نظریه های غالب در حوزه ی شخصیت، رویکرد صفات به شخصیت به شمار می رود. فرض اصلی دیدگاه صفات این است که انسان دارای آمادگی های گستردهای است و به شیوه ی خاصی به محرک ها پاسخ می دهد. تمامی نظریه پردازان صفات با اندکی تفاوت در روش پژوهش و سازه انگاشتن صفت، اعتقاد دارند که صفت،عنصراساسی شخصیت انسان است . (ریتی و همکاران،2007: 52)
کوستا و مک کری [5] در الگوی نظری پیشنهادی خود برای پنج عامل اصلی علاوه بر قایل بودن به یک مبنای زیستی (تفاوت های رفتاری مربوط به پنج عامل به عواملی مانند ژن ها و ساختار مغز مرتبط است) می گویند این عوامل در طول زندگی بر سازه های مختلفی چون خود پنداره، باورهای خودکارآمدی و ویژگیهای مربوط به سازگاری چون نگرش ها و اهداف شخصی، اثر گذاشته و انتخا بها و تصمیم های فرد را تحت تاثیر قرار می دهند (کاستا و همکاران،2003: 152).در این خصوص مطالعه ی رابطه ی صفات شخصیتی والدین با مشکلات رفتاری فرزندان قابل بررسی است.
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
کودکانی که دچار مشکلات رفتاری هستند خانواده، مدرسه و جامعه را با مشکلات عدیده ای ای روبرو ساخته و گاها والدین و مراقبان نیز از این وضع زبان به شکوه می گشایند. فراوانی این اختلالات نیز حدود 30% است که تعداد قابل ملاحظه ای از آنها تحت درمانهای مناسب قرار نمی گیرند. خانواده‌ اولین‌ و مهمترین واحد اجتماعی‌ است‌ که‌ در رشد و پرورش‌کودکان‌ نقش‌ بسزا و مهمی‌ دارد. هر گونه‌ بینظمی و اختلال‌ در خانواده،‌ مستقیم و غیر مستقیم روی ‌کودکان‌ آن‌ خانواده‌ تأثیر منفی‌ و مخربی‌ دارد، چون‌ کودکان‌ همانند آینه‌ای‌ هستند که‌ روابط خانوادگی‌ را منعکس‌ می‌نمایند. چندین دهه است که سلامت روانی کودک و نوجوان مورد مطالعه وسیع قرار گرفته اما هنوز فهم ما از رشد، مراحل آن و رفتار سایکو پاتولوژی کودک در بافت خانواده، تا تکمیل شدن، راه فراوانی دارد(برتینو، 2012).
از آن زمانی که محرز شد اختلالات محور ی والدین میتواند پیش بین مشکلات رفتاری کودک باشد تعداد کمی مطالعه به بررسی الگوی شخصیتی والدین و سلامت روانی کودک پرداختند. بویژه این امر برای درمانگران، امری ضروری است که در امر درمان کودکان دچار اختلال، نگاهی نیز به ساختار شخصیتی والدین بیندازند.. زیرا یک ارتباط مطلوب و سازنده مادر و کودک دارای ویژگیهای چون گرمی، ملایمت، پاسخگو بودن، توجه به نیاز و خصوصیات کودک و امر و نهی های منطقی همراه با استدلال است (ماسن و همکاران، 1383).
مسلماً وجود ویژگیهای ناسالم ارتباطی در مادر، منجر به ایجاد اختلالاتی در رفتار، روحیات و شخصیت کودک می گردد.(صرامی، 1388). این در حالی است که فونگی اظهار می دارد تجارب نامطلوب اولیه بین مادر و کودک، می تواند به دلبستگی نا ایمن منجر شود. هرچند دلبستگی نا ایمن پدیده مرضی نیست اما میتواند به پدیده های مرضی در بزرگسالی منجر شود. چندین مطالعه اکتشافی، بیانگر این موضوعند که احتمالاً ارتباطی میان الگوهای شخصیتی والدین و مشکلات درونسازی کودک مانند مشکلات هیجانی نظیر اضطراب و سندرمهای افسردگی باید وجود داشته باشد.

1-7- ممیزی

شرکت بایستی روش‏های‏اجرایی را برای ممیزی‌ها، که به عنوان یک بخش عادی کنترل کسب و کار می‏باشند را  نگهداری نماید، به ‏منظور تعیین:

اینکه آیا عناصر و فعالیت‌های سیستم مدیریت HSE با مقدمات طرح‌ریزی شده تطابق داشته و به طور مؤثر استقرار می‌یابند یا خیر.
کارکرد موثر سیستم مدیریت HSE در اجرای خط‌مشی، اهداف و معیارهای عملکرد HSE شرکت.
تطابق با الزامات قانونی مرتبط.
شناسایی نواحی بهبود که منجر به پیشرفت بهتر مدیریت HSE می‌شود.
به همین منظور شرکت بایستی یک برنامه ممیزی  با توجه به موارد ذیل نگهداری نماید:

فعالیت‌ها و نواحی مشخصی که بایستی ممیزی شوند. ممیزی‏ها  بایستی عملیات سیستم مدیریت HSE و میزان همبستگی آن با فعالیت‌های صف را پوشش دهد و بایستی بطور خاص عناصر زیر مربوط به مدل سیستم مدیریت HSE را بیان نماید:
سازمان، منابع و مستندسازی.
ارزیابی و مدیریت ریسک.
طرح‌ریزی.
پیاده‏سازی و پایش.
تناوب ممیزی فعالیت‌ها/ نواحی مشخص. ممیزی‌ها

 

بایستی بر اساس سهم یا سهم بالقوه فعالیت‌های مرتبط، با عملکرد HSE و نتایج ممیزی‌های قبلی تعیین ‌گردد.
مسئولیت‌ها برای ممیزی فعالیت‌ها / نواحی مشخص شده.
معاهدات ممیزی و روش‏های‏اجرایی بایستی ایجاد و نگهداری شوند. نکات ذیل بایستی پوشش داده شوند.

تخصیص منابع به فرایند ممیزی.
نیازمندی‏های کارکنان و بخصوص آن مواردی که تیم ممیزی دارا می‏باشد:
استقلال کافی از فعالیت‌های ممیزی شده به‏منظور توانمندسازی اهداف و قضاوت عادلانه‌.
مهارت ضروری در زمینه‌های مرتبط.
کمک از متخصصین متعدد، در صورت نیاز.
روش‌هایی برای انجام و مستندسازی ممیزی‌ها، که ممکن است شامل استفاده از پرسشنامه‏ها، چک‏لیست‏ها، مصاحبه‏ها، اندازه‌گیری‏ها و مشاهدات مستقیم گردد که با نوع فعالیتی که ممیزی می‏شود، مرتبط است.
روش‏های اجرایی برای گزارش یافته‌های ممیزی به روشی کنترل شده به افرادی که مسئول فعالیت/ ناحیه ممیزی شده هستند، که این افراد بایستی به موقع در مورد فعالیت‌های اصلاحی گزارش شده و فرصت‌های بهبود اقدام نمایند. گزارش‌دهی بایستی بیانگر:
انطباق و عدم انطباق سیستم مدیریت HSE با الزامات مشخص.
اثربخشی سیستم مدیریت HSE استقرار یافته در دست‌یابی به اهداف و معیارهای عملکرد.
پیاده‏سازی و اثربخش بودن اقدامات اصلاحی از ممیزی‏های قبلی.
نتیجه‏گیری‏ و توصیه‏ها.

 ارزیابی انجام شود ) به ارزیابی میزان وکیفیت اجرای برنامه ها وتحقق اهداف در پایان دوره بپردازند واز طریق ریشه یابی وتحلل رفتارها وعملکردهای رضایت بخش ومطلوب یا غیر رضایت بخش ونا مطلوب وبا کمک بکارگیری مستمر این چرخه زمینه را برای بهبود عملکرد وارتقاء رفتار کارکنان فراهم کنند.(ابوالعلایی ،1389،128-120)

 

 مدل  ACHIEVE(ابزاری جهت مدیریت عملکرد )

یکی از دغدغه‌های مهم سازمان‌های امروزی توانایی ایجاد مزیت‌های رقابتی از طریق اطمینان از وجود کارکنانی با مهارت‌های کافی و انگیزه مناسب است. مدیریت مناسب عملکرد کارکنان، از جمله رویکردهایی است که می‌تواند برای مدیران، سازمانی پویا با کارکنانی با ویژگی‌های یاد شده را مهیا سازد. بنابراین مدل ACHIEVE به‌عنوان ابزاری جهت مدیریت عملکرد کارکنان معرفی می‌شود. . ( هرسی و بلانچارد ، 1371،23 )

مدل اچیو به وسیله هرسی و گلداسمیت ، به منظور کمک به مدیران در تعیین علت وجود مشکلات

 

عملکرد و به وجود آوردن استراتژی‌های تغییر به منظور حل این مشکلات طرح‌ریزی گردید . در تدوین مدلی برای تحلیل عملکرد انسانی هرسی و گلداسمیت ، دو هدف اصلی را در نظر داشتند قدم اول در مدل اچیو توجه به انگیزش و توانائی پیروان است . پیرو باید تا حدی میل و مهارت‌های لازم را جهت انجام تکلیف داشته باشد . قدم دوم را پرتو ولاولر با افزودن تصور نقش یا درک مستق این ایده را بسط دادند پیروان جهت انجام مناسب هر کار و وظیفه باید درک صحیحی از نحوه انجام آن داشته باشند گام بعدی را لورنس و لارنس برداشتند و متوجه علاوه بر مسائل گفته شده سازگاری فرهنگ هدایت و حمایتی سازمان و محیط کار نیز نقش مؤثری در انجام مناسب هر کاری دارند . مدل اچیو به عامل بازخورد که شامل آموزش هرروزه و ارزیابی رسمی در عملکرد افراد است بسیار مؤثر می‌داند هرسی و گلداسمیت هفت متغییر مربوط به مدیریت عملکرد اثر بخش را از میان بقیه برگزیده‌اند و با ترکیب حروف اول هریک از متغییر‌های عملکردی واژه هفت حرفی ACHIEVE  را جهت بخاطر سپردن مطرح نمودند .

جدول (2-1)  هفت واژه در برگیرنده مدل عملکردی ACHIEVE.

 

 

 

 

 

 

 

 

مفهوم
واژه
توانایی
A : Ability
وضوح
C : Clarity
کمک
H : Help
انگیزه
I : Incentive
ارزیابی
E:Evalvation
اعتبار
V:Validity
محیط
E : Environment

 باید منطبق با مدلول آن عمل کنند (محقق داماد، سیدمصطفی،ص۱۶۳).

 

براین اساس برخی صاحب­نظران بر این باورند که در جایی که به موجب دلیل، خیار به اثبات می­رسد و یا عقد جایز تلقی می­شود، امکان استناد به اصل لزوم وجود ندارد. در واقع لزوم، صفت معامله­ای است که قابل فسخ و یا نقض نیست، زیرا دلیل شرعی، وجود خیار یا امکان فسخ طرفین را در آن اثبات نکرده است. در مقابل عقد جایز به معنی قابلیت ذاتی فسخ عقد به اراده طرفین است،بدون اینکه اثرگذاری آن متوقف بر وجود دلیل خارجی باشد(السیوری، جمال­الدین المقداد بن­عبدا… ،۱۴۰۳ه.ق، ص۳۵۲).

 

 

 

 

 

 

با توجه به تحلیل فوق باید گفت که استناد به اصل لزوم با بحث امکان تجدیدنظر در قرارداد بی­ارتباط است. زیرا همانگونه که ملاحظه می­شود اصل مزبور شامل عقود جایز نمی­شود. همچنین عقدهای اذنی نیز با این استدلال که مبنای آنها مجرد اذن به دیگری است و اطلاق عقد به آنها صرفاً به علت وقوع اذن به شکل ایجاب و رضای طرف مقابل به صورت قبول است، تخصصا از قاعده مزبور خارج دانسته شده است (بجنوردی،محمد،ص۱۹۸).

 

در حالی که بحث تجدیدنظر در عقود، شامل این نوع از عقدها نیز می­شود. به تعبیر دیگر اگر مخالفین اعتبار تجدیدنظر در قرارداد به اصل لزوم استناد کنند، تنها بخشی از عقود را مورد بررسی قرار داده­اند. در نتیجه دلیل ارائه شده اخص از مدعا خواهد بود. بنابراین گذشته از اشکالاتی که درباره قاعده مزبور بیان شده است، باید گفت که اصل مزبور برای جلوگیری از برهم زدن یکجانبه توافق و فسخ آن، جز در جایی است که از طرف قانون مجاز شده باشد. در حالی که تجدیدنظر در قرارداد به این معنی است که طرفین با توافق و رضایت یکدیگر، در قرارداد ایجاد تغییرکنند. با این حال ممکن است از اصل مزبور جهت اثبات لزوم حفظ مفاد عقد به شکل منعقد شده، استفاده شود(لنگرودی، محمدجعفر، ص۴۱).

 

در یخچال در طول دوره 40 روزه نمونه‏برداری تغییر نشان نداد (05/0<P). چربی کل فقط در سوسیس‏های تیمار مینس کاهش یافت (05/0>P). رطوبت تحت فشار و آب آزاد شده در همه تیمارها روند افزایشی را با گذشت زمان آشکار نمود. سوسیس‏های تهیه شده از مینس بیشترین میزان سختی را دارا بودند (05/0>P). سوسیس‏های تهیه شده از مینس نسبت به سوسیس‏های تهیه شده از مینس شسته و سوریمی، طی دوره نگهداری در یخچال و فریزر، دارای مقادیر بیشتری ازت تام فرار، تیوباربیتوریک اسید و اسیدهای چرب آزاد بودند (05/0>P). تعداد باکتری در کلیه زمان‏های نمونه‏برداری در این تحقیق صفر بود. فرایند شستشو در سوسیس‏های نگهداری شده در یخچال در تیمار مینس شسته و سوریمی موجب افزایش روشنایی و کاهش قرمزی و زردی طی زمان گردید (05/0>P). ارزیابی حسی بیانگر مقبولیت بیشتر سوسیس‏های تیمار مینس نسبت به سایر تیمارها بود. به‏طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که فرایند شستشو موجب کاهش کیفیت و مقبولیت سوسیس ماهی کپور نقره‏ای می‏گردد و فقط روند پیشرفتِ  شاخص‏های شیمیایی فساد را کند می‏کنند.

واژه‏های کلیدی: سوسیس ماهی، مینس، مینس شسته، سوریمی، کپور نقره‏ای

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                     صفحه

فصل اول……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  

1- مقدمه و کلیات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1

1-1 اهمیت و ارزش تغذیه‏ای آبزیان………………………………………………………………………………………………………………………. 1

1-2 کپور نقره‏ای و اهمیت آن……………………………………………………………………………………………………………………………….. 2

1- 3 محصولات جنبی آبزیان………………………………………………………………………………………………………………………………… 3

1-4 فرآورده‏های گوشتی………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4

 

1-4-1 سوسیس‏های حرارت‏دیده………………………………………………………………………………………………………………………….. 5

1-4-2 سوسیس‏های خام………………………………………………………………………………………………………………………………………. 6

1-5 سوسیس ماهی و تاریخچه آن………………………………………………………………………………………………………………………….. 6

1-5-1 مواد تشکیل دهنده سوسیس ماهی………………………………………………………………………………………………………………. 7

1-1-5-1 گوشت ماهی…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 7

1-6 مکانیسم تولید سوسیس………………………………………………………………………………………………………………………………….. 8

1-6-1 مینسِ ماهی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 9

1-6-2 سوریمی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 10

1-7 کیفیت مغذی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 11

1-8 نگهداری در یخچال………………………………………………………………………………………………………………………………………. 12

1-9 نگهداری در فریزر………………………………………………………………………………………………………………………………………… 12

1-10 فرضیه‏ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 13

1-11 هدف………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 14

فصل دوم……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2- بررسی منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 15

2-1 مطالعات انجام شده پیرامون مبحث سوسیس و کیفیت مغذی……………………………………………………………………………… 15

2-1-1 ترکیبات شیمیایی………………………………………………………………………………………………………………………………………. 15

2-1-2 بافت………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 17

2-1-3 رنگ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 18

2-1-4 اسید چرب……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 19

2-1-5 ارزیابی حسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 20

2-2 مطالعات انجام شده پیرامون مبحث تغییرات کیفی در طی دوره نگهداری……………………………………………………………. 22

2-2-1 رطوبت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 23

2-2-2 چربی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 24

2-2-3 آب آزاد شده…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 24

2-2-4 رطوبت تحت فشار………………………………………………………………………………………………………………………………….. 25

2-2-5 ارزیابی‏های بافت‏سنجی……………………………………………………………………………………………………………………………… 25

2-2-6 pH…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 26

2-2-7 میزان ازت تام فرار……………………………………………………………………………………………………………………………………. 27

2-2-8 تیوباربیتوریک اسید…………………………………………………………………………………………………………………………………. 28

2-2-9 اسیدهای چرب آزاد…………………………………………………………………………………………………………………………………. 29

2-2-10 بررسی‏های باکتریولوژیک……………………………………………………………………………………………………………………… 29

2-2-11 تغییرات رنگ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 31

2-2-12 ارزیابی حسی………………………………………………………………………………………………………………………………………… 32

فصل سوم…………………………………………………………………………………………………………………….

مواد و روش­ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3-1-مواد…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3-1-1- مواد مصرفی………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3-1-2-  وسایل غیر مصرفی……………………………………………………………………………………………………………………………….

3-2 روش‏های تولیدی…………………………………………………………………………………………………………………………………………

3-2-1 تهیه مینس ماهی………………………………………………………………………………………………………………………………………

3-2-2 تهیه مینس شسته……………………………………………………………………………………………………………………………………..

3-2-3 تهیه سوریمی……………………………………………………………………………………………………………………………………………

3-2-4 تهیه سوسیس………………………………………………………………………………………………………

3-3 روش‏های اندازه‏گیری………………………………………………………………………………………………..

3-3-1 اندازه گیری رطوبت………………………………………………………………………………………………

3-3-2 اندازه گیری چربی کل…………………………………………………………………………………………….

3-3-3 اندازه گیری پروتئین ……………………………………………………………………………………………..

3-3-4 اندازه گیری pH…………………………………………………………………………………………………..

3-3-5 اندازه گیری خاکستر………………………………………………………………………………………………

3-3-6 اسید چرب…………………………………………………………………………………………………………

3-3-7 اندازه گیری نمک………………………………………………………………………………………………….

3-3-8 آب آزاد شده………………………………………………………………………………………………………

3-3-9 اندازه گیری میزان رطوبت تحت فشار (EM)………………………………………………………………..

3-3-10 بافت‏سنجی……………………………………………………………………………………………………….

3-3-11 اندازه گیری ترکیباته نیتروژنی فرار(TVN)…………………………………………………………………

3-3-12 آزمایش تیوباربیتوریک اسید (TBA)………………………………………………………………………..

3-3-13 اندازه‏گیری میزان اسیدهای چرب آزاد (FFA)……………………………………………………………..

3-3-14 اندازه­گیری شمارش کلی باکتری­ها (TVC)………………………………………………………………..

3-3-15 رنگ‏سنجی……………………………………………………………………………………………………….

3-3-16 ارزیابی حسی…………………………………………………………………………………………………….

3-4 روش‏های آماری………………………………………………………………………………………………………

فصل چهارم………………………………………………………………………………………………………………….

نتایج………………………………………………………………………………………………………………………….

4-1 کیفیت مغذی…………………………………………………………………………………………………………..

4-1-1 کیفیت مغذی ماده خام……………………………………………………………………………………………

4-1-1-1 ترکیبات تقریبی………………………………………………………………………………………………..

4-1-1-2 ترکیب اسیدهای چرب………………………………………………………………………………………..

4-1-2 کیفیت مغذی سوسیس‏های ماهی………………………………………………………………………………..

4-1-2-1 ترکیبات تقریبی و شاخص‏های کیفی………………………………………………………………………..

4-1-2-2 ترکیبات اسیدهای چرب………………………………………………………………………………………

4-1-2-3 ارزیابی حسی…………………………………………………………………………………………………..

4-2 نتایج تغییرات کیفی در طی دوره نگهداری در یخچال و فریزر…………………………………………………

4-2-1 میزان رطوبت کل………………………………………………………………………………………………….

4-2-2 میزان چربی کل…………………………………………………………………………………………………….

4-2-3 میزان آب آزاد شده………………………………………………………………………………………………..

4-2-4 میزان رطوبت تحت فشار…………………………………………………………………………………………

4-2-5 خصوصیات بافتی………………………………………………………………………………………………….

4-2-5-1 سختی……………………………………………………………………………………………………………

4-2-5-2 انسجام…………………………………………………………………………………………………………..

4-2-5-3 فنریت……………………………………………………………………………………………………………

4-2-5-4 چسبناکی………………………………………………………………………………………………………..

4-2-6 میزان pH ………………………………………………………………………………………………………….

4-2-7 میزان ازت تام فرار………………………………………………………………………………………………..

4-2-8 میزان تیوباربیتوریک اسید………………………………………………………………………………………..

4-2-9 میزان اسیدهای چرب آزاد………………………………………………………………………………………..

4-2-10 خصوصیات رنگی……………………………………………………………………………………………….

4-2-10-1 میزان روشنایی………………………………………………………………………………………………..

4-2-10-2 میزان قرمزی…………………………………………………………………………………………………..

4-2-10-3 میزان زردی……………………………………………………………………………………………………

4-2-10-4 میزان ته‏رنگ………………………………………………………………………………………………….

4-2-10-5 میزان فام………………………………………………………………………………………………………

4-2-10-6 میزان سفیدی………………………………………………………………………………………………….

4-2-10-7 شاخص قرمزی……………………………………………………………………………………………….

4-2-11 شمارش و بررسی‏های میکروبی و کپک و مخمر…………………………………………………………….

4-2-12 ارزیابی حسی…………………………………………………………………………………………………….

4-2-12-1 ارزیابی حسی طی مدت نگهداری سوسیس‏ها در یخچال………………………………………………

فصل پنجم……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

بحث و نتیجه‏گیری………………………………………………………………………………………………………….  

5-1- کیفیت مغذی…………………………………………………………………………………………………………

5-2 تغییرات کیفی سوسیس ماهی در طی دوره نگهداری…………………………………………………………….

جمع‏بندی نهایی……………………………………………………………………………………………………………..

پیشنهادات اجرایی…………………………………………………………………………………………………………..

پیشنهادات پژوهشی…………………………………………………………………………………………………………

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………………………

 

فهرست جداول

عنوان                                                                             صفحه

جدول 4-1 ترکیبات تقریبی مینس، مینس شسته و سوریمی ماهی کپور نقره‏ای…………………………………….

جدول 4-2 ترکیبات اسیدهای چرب در مینس، مینس شسته و سوریمی ماهی کپور نقره‏ای (درصد)……………

جدول 4-3 ترکیبات تقریبی و شاخص‏های کیفی سوسیس‏های ماهی تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی.

جدول 4-4 ترکیبات اسیدهای چربِ سوسیس‏های ماهی تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی (درصد)…..

  

فهرست اشکال

عنوان                                                                             صفحه

 

شکل 4-1 ارزیابی حسی سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی……………

شکل 4-2 تغییرات میزان رطوبت کل در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-3 تغییرات میزان رطوبت کل در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در فریزر 18- درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-4 تغییرات میزان چربی کل در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-5 تغییرات میزان چربی کل در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در فریزر 18- درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-6 تغییرات میزان آب آزاد شده از سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-7 تغییرات میزان آب آزاد شده از سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در فریزر 18- درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-8 تغییرات میزان رطوبت تحت فشار در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-9 تغییرات میزان رطوبت تحت فشار در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در فریزر 18- درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-10 تغییرات میزان سختی بافت در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-11 تغییرات میزان انسجام بافت در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-12 تغییرات میزان فنریت بافت در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-13 تغییرات میزان چسبناکی بافت در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-14 تغییرات میزان pH در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد                                                                                                                     

شکل 4-15 تغییرات میزان pH در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در فریزر 18- درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-16 تغییرات میزان ازت تام فرار در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-17 تغییرات میزان ازت تام فرار در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در فریزر 18- درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..  

شکل 4-18 تغییرات میزان تیوباربیتوریک اسید در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-19 تغییرات میزان تیوباربیتوریک اسید در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در فریزر 18- درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………….

شکل 4-20 تغییرات اسیدهای چرب آزاد در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-21 تغییرات اسیدهای چرب آزاد در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در فریزر 18- درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-22 تغییرات میزان روشنایی در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-23 تغییرات میزان قرمزی در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-24 تغییرات میزان زردی در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-25 تغییرات میزان ته‏رنگ در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-26 تغییرات میزان فام در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد                                                                                                                     

شکل 4-27 تغییرات میزان سفیدی در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-28 تغییرات شاخص قرمزی در سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-29 نتایج ارزیابی حسی ظاهر سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..           

شکل 4-30 نتایج ارزیابی حسی رنگ سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-31 نتایج ارزیابی حسی بافت سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-32 نتایج ارزیابی حسی بو سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-33 نتایج ارزیابی حسی مزه سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-34 نتایج ارزیابی حسی پذیرش کلی سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در یخچال 4 درجه سانتیگراد……………………………………………………………………………………………………………..

شکل 4-35 نتایج ارزیابی حسی ظاهر سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در 18- درجه سانتیگراد فریزر………………………………………………………………………………………………………………………….

شکل 4-36 نتایج ارزیابی حسی رنگ سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در 18- درجه سانتیگراد فریزر………………………………………………………………………………………………………………………….

شکل 4-37 نتایج ارزیابی حسی بافت سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در 18- درجه سانتیگراد فریزر………………………………………………………………………………………………………………………….

شکل 4-38 نتایج ارزیابی حسی بوی سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در 18- درجه سانتیگراد فریزر………………………………………………………………………………………………………………………….

شکل 4-39 نتایج ارزیابی حسی مزه سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در 18- درجه سانتیگراد فریزر………………………………………………………………………………………………………………………….

شکل 4-40 نتایج ارزیابی حسی پذیرش کلی سوسیس‏های ماهی کپور نقره‏ای تیمارهای مینس، مینس شسته و سوریمی در 18- درجه سانتیگراد فریزر……………………………………………………………………………………………………………..

  

فصل اول

  

1- مقدمه و کلیات

1-1 اهمیت و ارزش تغذیه‏ای آبزیان

تغذیه مناسب از مقوله‏هایی است که انسان معاصر پی به اهمیت آن برده و بر این اساس سعی می‏کند با استفاده از روش‏های مناسبِ فرآوری، وضع تغذیه خود را بهبود ببخشد. یکی از منابع پروتئین‏های حیوانی گوشت آبزیان و ماهی می‏باشد. ماهی‏ها دارای مجموعه‏ای از اسیدهای چرب چند غیراشباعی می‏باشند که در سالهای اخیر از نظر جلوگیری از بروز بیماری‏های قلبی‏عروقی مورد توجه قرار گرفته‏اند (سیدهو[1]، 2003). مطالعات فراوانی که در دهه اخیر در مورد روغن ماهی صورت پذیرفته است نشان داده‏ است که وجود اسیدهای چرب اُمگا-3  در غذای روزانه انسان می‏تواند از طریق تاثیر بر فعالیت‏های بیولوژیک باعث کاهش فشار خون، پایین آمدن لیپیدهای سرم و متعاقباً کاهش خطر بروز تصلب شرائین[2] و ترومبوز[3] گردد و در نتیجه مرگ و میرهای ناشی از سکته‏های قلبی و مغزی را تا حد چشمگیری کاهش می‏دهد (کریستوز[4] و همکاران، 2005). علاوه بر این در تقویت چشم، مغز و ضریب هوشی کودکان، حفظ پوست و بافت‏ها در افراد مُسن و افزایش طول عُمر و تثبیت کلسیم بدن و جلوگیری از پوکی استخوان (ترواتیل[5] و همکاران، 2008؛ به نقل از بلچیور[6] و واسکا، 2006)، کاهش فشار عصبی و دردهای قاعدگی در بانوان نقش دارد و حتی از دیگر نقش‏های مصرف آبزیان می‏توان به پیشگیری ابتلا به سرطان (سینه، پروستات و کولون) و دیابت اشاره نمود.  با این‏وجود به‏دلیل رشد روز افزون جمعیت جهان، آبزیان یکی از منابع قابل اتکای بشر برای تامین پروتئین است (عادلی، 1387). براساس آمار انتشار یافته از سازمان خوارو بار جهانی[7] در سال 2006 میلادی، در سطح جهان 5/157 میلیون تن آبزی تولید و بهره‏برداری می‏گردد (سازمان خواروبار جهانی، 2006). بر اساس آمار منتشره متوسط سرانه مصرف آبزیان در جهان به‏طور متوسط 6/16 کیلوگرم، در کشورهای در حال توسعه 5/14 کیلوگرم، در کشورهای توسعه یافته 7/23 کیلوگرم و در کشورهای کم ‏درآمد با فقر غذایی 9/13 کیلوگرم می‏باشد. درحالی‏که در کشور ایران بر اساس آخرین آمار (سال 1385) مصرف سرانه‏ی 8 کیلوگرم نشان می‏دهد که بسیار پایین‏تر از متوسط جهانی می‏باشد.

 

1-2 کپور نقره‏ای و اهمیت آن

كپور نقره‏ای Hypophthalmichthys molitrix یکی از ماهیان پُر تولید و ارزان قیمت آب شیرین می‏باشد که به‏واسطه‏ی رشد سریع و مقاومت در مقابل استرس، بیماری و دستكاری به‏طور گسترده پرورش و مصرف می‏شود (یانگجین[8] و همكاران، 2008). تولید این ماهی حدود 50 درصد تولید کل ماهیان گرمابی را مشمول می‏گردد. طبق آمار سازمان شیلات سال 1387، تولید این ماهی در کشور 61994 تُن بوده است که با رشد روزافزون آبزی ‏پروری و تقاضا، این رقم همچنان رو به افزایش است. این ماهی همچون دیگر ماهیان پرورشی گرمابی در کشور ایران و سایر کشورها معمولاً به‏صورت تازه و بدون هیچ گونه فرآوری مقدماتی و یا بسته بندی و عمدتا به شکل فله به بازار عرضه می‏گردد. این نحوه عرضه موجب آسیب دیدگی فیزیکی و کاهش کیفیت ماهیان پرورشی می‏گردد (یحیایی، 1375) و در نتیجه مصرف کنندگان تمایل کمتری به مصرف آن دارند (تروواتیل و همکاران، 2008). عرضه همزمان ماهیان پرورشی و دریایی به بازار مصرف، كم اهمیت بودن ماهی در رژیم غذایی مردم ایران و عدم شناخت كافی مردم نسبت به مصرف ماهیان پرورشی از دیگر عوامل عدم تمایل مصرف‏كننده ایرانی به استفاده از ماهیان پرورشی همچون ماهی کپور نقره‏ای می‏باشد. ماهی کپور نقره‏ای به لحاظ فرآوری در طبقه‏ی ماهیان سفید گوشت قرار می‏گیرد و در صورت تازه بودن دارای طعم مناسبی می‏باشند. این ماهی بسیار ارزانتر از ماهیان دریایی بوده و استفاده از آن به‏منظور ماده اولیه فرآورده‏های جنبی شیلاتی از نظر اقتصادی و در دسترس بودن مقرون به صرفه است (شویک‏لو، 1376).

 

1- 3 محصولات جنبی آبزیان[9]

از جمله معضلات مصرف آبزیان و مخصوصاً ماهی بوی گوشت ماهی، میزان چربی زیاد در بدن، اُفت سریع کیفی و سرعت بالای فساد آن (ارسلان و همکاران[10]، 2001) وجود استخوان‏های بین عضلانی فراوان و دشواریِ مصرف آن، عدم تشخیص مناسب ماهی تازه توسط مصرف کنندگان (رضوی شیرازی 1، 1385)، عدم دسترسی به ماهی تازه در مناطق غیر شیلاتی، مشکلات پوست کندن و پاک کردن آن برای مصرف کنندگان، عدم تنوع شیوه‏های مصرف ماهی، عدم فرهنگ مصرف ماهی و بسیاری موارد دیگر می‏باشد. یکی از مهم‏ترین راهکارهای افزایش سرانه مصرف آبزیان تولید فرآورده‏های جنبی متنوع از آبزیان می‏‏باشد.

ظهور فرآورده‏های جنبی شیلاتی در جهان روند تدریجی داشته و امروزه با تشکیلات جدیدتری رشد سریع‏تری را نشان می‏دهد (ترواتیل و همکاران، 2008).

فرآورده‏های جنبی معمولاً به شکل آماده مصرف[11] تولید و توزیع می‏گردند. در این محصولات پروتئین ماهی با ترکیبات مختلف مثل پروتئین‏های گیاهی مختلف از جمله نشاسته، آرد گندم و ادویه‏جات و غیره مخلوط گردیده و خمیر متشکله بر اساس هدف نهایی فرآوری محصول به فرم مطلوب شکل‏دهی می‏گردند (شویک‏لو[12]، 2008). از قرن 15 میلادی تولید فرآورده‏های مختلف از گوشت ماهی در خاور دور، به‏خصوص کشور ژاپن به‏صورت سنتی رایج بوده و طی چند دهه اخیر تولید این فرآورده‏ها در سایر کشورها نیز رشد چشمگیری نشان داده است.

از جمله این فرآورده‏های جنبی می‏توان برگر ماهی، فیش فینگر[13]، سوسیس ماهی، خمیر ماهی، کوفته ماهی و بسیاری محصولات متنوع دیگر را نام برد. برخی از دلایل عمده رشد روز افزون این محصولات جنبی آبزیان را می‏توان به شرح زیر برشمرد:

افزایش آگاهی مصرف‏کنندگان نسبت به ارزش غذایی آبزیان از نظر سالم بودن آن
توجه روز افزون نسبت به غذاهای آماده از قبیل ساندویچ، همبرگر، سوسیس و کالباس و غیره به لحاظ صرفه‏جویی در وقت
افزایش تنوع و طعم مناسبِ محصولات جنبی آبزیان با توسعه‏ی تکنولوژی و ایجاد رغبت در مصرف کنندگان
توسعه‏ی استفاده از نگهدارنده‏های شیمیایی
با بهره‏مندی از مواد اولیه‏ی ارزان قیمت و فرمولاسیون‏های مناسب، محصولاتی با قیمت پایین و ارزش غذایی مناسب تهیه گردیده و می‏تواند در دسترس افراد با درآمدهای پایین و متوسط قرار ‏گیرد.
به‏منظور تولید فرآورده‏های جنبیِ آبزیان می‏توان از ماهیان ریز جثه و یا ماهیانی که به هر دلیلی قابلیت مناسبی برای طبخ را ندارند، استفاده کرد و درنتیجه علاوه بر افزایش بهره‏وری از کلیه سطوح زنجیره غذایی آبزیان ارزش افزوده مناسبی حاصل نمود (کاردوسو[14]، 2006؛ سازمان شیلات، 1385)
 

1-4 فرآورده‏های گوشتی

فرآورده‏های گوشتی، فرآورده‏هایی را می‏نامند که لااقل نیمی از آنها را گوشت تشکیل داده (رکنی، 1385) و حاوی نمک و چاشنی باشد (فلاحی، 1374). سوسیس یکی از معروف‏ترین محصولات ارزش افزوده می‏باشد که در سالهای اخیر بیشتر شناخته شده‏ است. سوسیس فرآورده‏ای می‏باشد که در آن گوشت طی فرایندهای مختلف به فرآورده‏ای تبدیل می‏گردد که دارای خواص حسی و شرایط نگهداری مطلوب‏تر و بهتر می‏باشد (ترواتیل و همکاران، 2008؛ به نقل از ساویک[15] 1985). بر اساس تعریف استاندارد ملی ایران سوسیس و کالباس عبارت است از: مخلوطی پایدار حاصل از گوشت دام‏های کشتاری (شامل گاو، گوساله، گوسفند و مرغ)، چربی و آب که همراه با مواد دیگری در داخل پوشش‏های طبیعی و یا مصنوعی در شرایط مناسب پر شده و پس از طی فرایند حرارتی مناسب و سایر فرایندهای لازم برای مصرف خوراکی انسان آماده می‏گردد (استاندارد ملی ایران، 2303). سوسیس و کالباس[16] از نظر تکنولوژی تولیدی اختلاف شایانی با یکدیگر ندارند و مهمترین اختلاف آنها در قطر پوشش است که در کالباس بیشتر بوده و نیز میزان آب افزودنی در سوسیس بیشتر است (رکنی، 1385).

[1]  Sidhu

2 Atherosclerosis

3 Thrombosis

[4] Christos

[5] Theruvathil

[6] Belechior and Vacca

[7]  FAO (Food & Agriculture Organization)

[8] Yangjin

1 Fisheries by-product

[10] Arsalan

الف)بیان مساله 4
ب)سوابق تحقیق 5
ج)اهمیت و ضرورت انجام تحقیق 6
د)پرسشهای تحقیق 6
ه)فرضیه ها 6
و) اهداف تحقیق 6
ز) روش شناسی تحقیق 7
ح) ساماندهی تحقیق 7
فصل اول-مفاهیم ،پیشینه،مبانی وآثار 8
گفتار اول: مفاهیم و تعاریف 9
بند اول-مفهوم جرم 9
بند دوم-مفهوم مجازات 10
بند سوم:  معنای «حد» 11
بندچهارم:  اقسام حد 15
بند پنجم:  ویژگى‏هاى مجازات‏هاى حدى در اسلام 16
الف:  ویژگى‏هاى مجازات‏هاى حدى در مقایسه با قصاص 16
ب:  ویژگى‏هاى مجازات‏هاى حدى در مقایسه با تعزیرات 17
ج:   بررسى وجوب و عدم وجوب اجراى حدود در عصر غیبت 18
د:  لزوم احراز آگاهى و علم مجرم به احکام شرع 21
ه: نفوذ حکم حاکم و ولى فقیه در اجراى حدود 22
بند ششم- تفسیر موسع و مضیق حدود 24
گفتار دوم-پیشینه 27
بنداول:عدم شمول اصل۱۶۷نسبت به دعاوی کیفری 29
دوم : مخالفت اصل 167 با اصل قانونی بودن 30
سوم : صدور احکام نامشابه و لزوم تشتّت آرای قضایی 32
چهارم: منافات اصل 167 با اختیار شورای نگهبان در تطبیق قوانین 32
پنجم : اولویت مستفاد از ماده 29 ق.ت.د.ک. 32
بنددوم: تفصیل میان قوانین کیفری شکلی و ماهوی 34
بندسوم: شمول اصل 167 نسبت به تشخیص موضوعات احکام 34
بندچهارم: شمول اصل 167 ق.ا. نسبت به مطلق دعاوی کیفری 35
الف: فتاوی و منابع معتبر در حکم قانون 36
ب: عموم مستفاد از اصل 167 39
ج: اطلاق مستفاد از مشروح مذاکرات قانون اساسی 40
د : فهم قانون گذاران عادّی و مفسرین قانون اساسی از اصل 167 42
ه : استناد به اصل چهارم قانون اساسی 43
گفتار سوم-مبانی حدود غیر مصرح 44
بند اول-روش قضایی در خصوص جرایم مبهم 45
بند دوم:  تفاوتهای روش قضایی ایران با روشهای دیگر 59
گفتار چهارم :آثار 63
بند اول:  حدود اختیارات قاضی در مراجعه به منابع فقهی در امور کیفری 64
بند دوم: دیدگاه قضایی 65
بند سوم: دیدگاه علمی 66
گفتار ششم: اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها در قانون مجازات اسلامی 1392 70
بندششم:بررسی برخی از مشکلات عملی در رجوع به منابع و فتاوی 74
فصل دوم: موارد حدود غیر مصرح در قانون مجازات اسلامی بر اساس فقه کیفری اسلام 78
گفتار اول: ارتداد 79
بند اول-حدی بودن ارتداد 79
بند دوم-عنصر قانونی ارتداد 83
بند سوم: عنصر مادی ارتداد 85
بند چهارم-عنصر روانی جرم ارتداد 89
بند پنجم-مجازات 90
گفتار دوم-بدعت 92
بند اول-حدی بودن بدعت 92
بنددوم-عنصر قانونی 93
بند دوم-عنصر مادی 95
بند سوم-عنصر روانی 98
بند پنجم -مجازات 102
گفتار سوم- سحر، جادوگری و فالگیری 102
بند اول-عنصر قانونی 107
بند دوم-عنصر مادی 112
بند سوم-عنصر معنوی 113
بند چهارم-مجازات 114
گفتار چهارم-وطی بهائم 115
بند اول-عنصر قانونی 116
بند دوم-عنصر مادی 118
بند سوم-عنصر روانی 120
بند چهارم-مجازات 121
نتیجه گیری 124
فهرست منابع: 130
الف-کتب 130
1-کتب فارسی 130
2-کتب عربی

 

134
ب-پایان نامه ها 135
ج-قوانین 136
 

چکیده
تغییر قوانین و مقررات به فراخور تغییراتی که در جوامع به وقوع می پیوندد امری لازم و اجتباب ناپذیر است و در تمامی کشورهای دنیا چه آنها که تحت تاثیر سیستم کامن لاو (حقوق عرفی) و چه کشورهایی که تحت تاثیر سیستم رومی- ژرمن (حقوق نوشته) هستند، به وقوع می پیوندد. لکن بحث اصلی پیرامون چگونگی اِعمال این تغییرات و آثار ناشی از آنهاست؛ زیرا همواره عنوان اصلاحیه قانون متبادر کننده تغییرات مثبت در قوانین به اذهان است، حال اگر تغییرات اعمال شده مثبت نبوده بلکه به نوعی ناقض اصول باشد کاری عبث و بیهوده است. در نوشتار حاضر نگارنده با استفاده از روشی تحلیلی – کتابخانه ای به بررسی حدود غیر مصرح در قانون مجازات اسلامی (موضوع ماده 220) پرداخته و سعی در تبیین نقاط ضعف و قوت آن داشته است، و حتی الامکان ریشه های فقهی-حقوقی مواد مندرج در آن را مورد بحث و امعان نظر قرار داده است. اصل ۱۶۷ قانون اساسی و مادة ۲۱۴ قانونی آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب مصوب (۱۳۷۸) به قاضی کیفری اجازه داده بود که در موارد فقدان نص، نقص، ابهام و اجمال قانون، با مراجعه به منابع فقهی مبادرت به صدور رأی کند. قانونگذاری عادی با توجه به اطلاق عبارت اصل مزبور و تعبیر نادرست از آن و بدون توجه به سایر اصول قانون اساسی و اصول حقوقی، مراجعه قاضی به منابع فقهی در دعاوی کیفری را جایز دانسته است. این برداشت موجب گردیده که مقنن در مادة ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی تعزیرات  با ایجاد عنوان جزایی کلی و مبهم «تظاهر به عمل حرام» و اطلاق شبهه آور متن مادة مزبور در بیان کیفر نفس عمل حرام، بمنظور رفع ابهام از این ماده، به طور ضمنی مراجعه به منابع فقهی برای تشخیص مصداق و کیفر عمل حرام را تجویز کند. اما از آنجا که این امر به خلق جرم و جعل کیفر خواهد انجامید، با اصل قانونی بودن جرم و مجازات و اصل تفکیک قوا و اصل صلاحیت انحصاری قوة مقننه در وضع جرم و مجازات منافات دارد. لذا تفسیر منطقی اصل ۱۶۷ ق. ا. ایجاب می‏کند که با توجه به پذیرش اصل قانونی بودن در قانون اساسی، اجازة مراجعه به منابع فقهی در دعاوی کیفری، منصرف از مواردی باشد که منجر به خلق جرم و مجازات می‏‏شود.
 
 
واژگان کلیدی: حدود، غیر مصرح،جرم،مجازات.
 
 

مقدمه
از نظر تاریخی قدیمی ترین مقرراتی كه با پیدایش زندگی اجتماعی بشر به وجود آمده و همگام با پیشرفت علمی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به رشد و توسعه خود ادامه داده، مقررات كیفری است. امروزه این واقعیت را كم و بیش همگان پذیرفته اند زندگی اجتماعی در صورتی مطلوب است كه نظمی بر آن حاكم باشد. از این منظر هر جامعه ای برای تنظیم روابط اجتماعی خود به قانون از جمله مقررات جزایی نیازمند است.
نگاه غالب در جامعه شناسی حقوقی آن است که در جوامع ابتدایی ، نظام های حقوقی موجود و حاکم بر هر جامعه ، صرفاً ناظر بر روابط خصوصی بین افراد جامعه با یکدیگر است، به گونه ای که تنها علت و فلسفه وجود سیستم حقوقی حاکم بر جامعه ، همواره حمایت و صیانت از حقوق خصوصی شهروندان و تامین و تضمین حقوق و آزادی های فردی بوده است. این طرز تلقی در جوامع مدنی ابتدایی ناشی از این اعتقاد بود که جامعه فاقد هرگونه هویت و شخصیت مستقل است زیرا آنچه را که به نام ((جامعه)) می شناسیم ، چیزی جز اجتماع آحاد جامعه در کنار یکدیگر نیست و به همین دلیل ، موجودی مستقل از افراد تشکیل دهنده آن نمی باشد. بنابراین ، اگر سیستم تنبیه و مجازاتی نیز وجود داشته باشد ، صرفاً بایستی درجهت حفظ حقوق خصوصی افراد و برای جبران خسارت وارده  به مال باخته باشد. چنانچه به قوانین جزایی قصاص و دیات که درواقع چیزی جز ترجمه لغت به لغت متون فقهی گذشته نمی باشد نگاهی گذرا کنیم ، تداخل حقوق جزا با حقوق خصوصی (از  هر دو جهت شکلی و ماهوی) و عدم استقلال حقوق جزا به روشنی هر چه تمام تر ملاحظه خواهد شد. در همه جوامع بشری برای مرتكبین جرایم مختلف مجازاتهای مختلفی به حسب نوع و میزان جرم ارتكابی وضع گردیده و از سوی دیگر تحت شرایطی برای مجازات مجرمین تخفیف قائل شده و حتی گاهی اوقات مجازات را از وی ساقط كرده اند بنابراین قانونگذار گاه به دلیل ملاحظات سیاسی و یا گذشت شاكی ،مصلحت و حفظ نظم اجتماعی نظر به عدم اجرای مجازات داشته است. طبعا عدم اجرای مجازات نقش بسزایی در درمان مجرم و بستری برای حیات دوباره او می شود چرا كه مجرم به لحاظ موقعیت و ناهنجاریهای اجتماعی ممكن است عملا مرتكب جرایمی شود.
اصل قانونی بودن جرایم و مجازاتها یكی از اصول بنیادین حقوق جزا است. اصل مزبور به این معناست که افراد تنها در برابر اعمالی مسؤولیت جزایی خواهند داشت كه اعمال مزبور در زمان ارتكاب شان بدون هیچ ابهامی در قانون جرم شمرده شده باشند و برای آنها مجازات در نظر گرفته شده باشد.
 
به عبارت دیگر، معنای اصل فوق این است كه هیچ عملی جرم نیست مگر آنكه پیش از آن در قانون، به صورت صریح و واضح جرم شناخته شده باشد و هر گاه جرم ثابت شود قاضی حق ندارد مجازاتی را در قبال عمل مجرمانه برای محكوم علیه درنظر بگیرد كه در قانون وجود ندارد بلكه صرفاً می تواند فرد محكوم علیه را به مجازاتی محكوم كند كه در قانون برای آن عمل پیش بینی شده است. مهمترین هدف حاكمیت اصل قانونی بودن جرایم و مجازاتها عبارت است از: مشروع ساختن نظام حقوقی حاكم بر كشور از طریق محدود ساختن مداخلات دولت در عرصه عدالت جزایی نسبت به حقوق و آزادیهای مردم، صرفاً به مواردی كه اعمال ممنوعه پیشاپیش از سوی قانون به مردم اعلام شده و توصیف شده باشد.
در هر نظامی كه قوانین به گذشته برگردد و تعریف جرایم مبهم باشد این امر باعث افزایش صلاحدید و گزینش گری قضات و پلیس می شود؛ عدم رعایت این اصل باعث از بین رفتن حاكمیت قانون و تفكیك قوا خواهد شد. اصل مزبور در حمایت از «قانون اساسی گرایی» و تفكیك قوا از همدیگر، نقش مهمی را ایفا میكند.
به عبارت دیگر، هدف از حاكمیت اصل قانونی بودن جرایم و مجازاتها این است كه «اختیار محاکم در تفسیر قوانین جزایی را در برابر پارلمان، محدود سازد. دلیل این محدودسازی منتخب بودن پارلمان ومنتخب نبودن قوه قضاییه است. به این معنا كه مجلس از اختیار وضع قوانین برخوردار است و در مقابل، قوه قضاییه وظیفه اجرای قوانین وضع شده از سوی پارلمان را به عهده دارد، بی آنكه این قوه نیز با جرم انگاری‌ها و تفسیرات بی‌حد وحصر خویش از قوانین، در عرض پارلمان، به طور غیر مستقیم به وضع قوانین بپردازد.
همانطور كه فون لیست، حقوقدان آلمانی می گوید: اصل قانونی بودن جرایم و مجازاتها حفاظی است برای شهروندان در برابر قدرت بی‌مهار دولت، این اصل از افراد در برابر فشار بی‌رحمانه اكثریت و به عبارت دیگر هیولای قدرت، حمایت می كند.
هر چند قانون ما اصل قانونی بودن جرم و مجازات را می پذیرد اما در لابلای فصول قانونی مطالبی به چشم می خورد كه می تواند به برداشتهای متفاوتی از قانون منجر شود نتیجتاً اینگونه مطالب از جهت استنباط مناقشاتی را در پی خواهد داشت مثلاً در اصل یكصدو شصت و هفتم قانون اساسی چنین آمده است: «قاضی موظف است كوشش كند حكم هر دعوا را در قوانین مدونه بیابد و اگر نیابد با استناد به منابع فقهی معتبر اسلامی یا فتوای معتبر حكم قضیه را صادر نماید و نمی تواند به بهانه سكوت یا نقص یا اجمال یا تعارض قوانین مدونه از رسیدگی به دعوا و صدور حكم امتناع ورزد ». ممكن است گفته شود كه این اصل به دعاوی حقوقی مربوط است و ربطی به دعاوی كیفری ندارد ، اما به موجب ماده 214 قانون آیین دادرسی كیفری دادگاههای عمومی و انقلاب مصوب 1378، این شبهه از میان می رود زیرا طبق این ماده  رأی دادگاه باید مستدل و موجه بوده و مستند به مواد قانون و اصولی باشد كه بر اساس آن صادر شده است دادگاه مكلف است حكم هر قضیه را در قوانین مدون بیابد و اگر قانونی در خصوص مورد نباشد با استناد به منابع فقهی معتبر و یا فتاوی معتبر حكم قضیه را صادر نماید دادگاه نمی تواند به بهانه سكوت یا نقص یا اجمال یا تعارض یا ابهام قوانین مدون از رسیدگی به شكایات و دعاوی و صدور حكم امتناع ورزند  ملاحظه می شود كه این ماده تصریح می نماید كه هر گاه در امر كیفری قانون نارسا یا ساكت باشد باید از منابع فقهی معتبر برای رفع این نارسایی و سكوت استفاده شود.
 

الف)بیان مساله
مجازات های حدی ازجمله قوانین جزایی اسلام است که بسیارمورداهتمام شارع می باشدوقرآن کریم صراحتاً به انجام آن فرمان می دهد.درارتباط باموضوع ماده ۲۲۰قانون مجازات اسلامی بحث هایی بین حقوقدان هاصورت گرفته که آیامی شود در مورد قضیه ای که درقانون نیامده بااستنادبه اصل ۱۶۷قانون اساسی به فقه مراجعه کردیانه؟ حقوق جزا ازاصولی پیروی میکندکه هرکدام ازاین اصول هدف ایجادنظم اجتماعی وحمایت ازحقوق فردی واجتماعی راتعقیب می نمایدازمهمترین این اصول اصل قانونی بودن جرائم و مجازاتها است. درتعارض اصل قانونی بودن جرایم ومجازاتها با اصل۱۶۷قانون اساسی ونیزماده ۲۱۴قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1378 نظرات مختلفی ازجانب حقوقدانان مطرح شده که هرکدام سعی درحل تعارض وارایه راهکار نموده اند، درمورداصل قانونی بودن جرایم ومجازاتهاحقوقدانان به تفصیل بحث نموده اندو اصول مختلف قانون اساسی ایران باتأکیدبرکلمه قانون،پذیرش وحاکمیت آن درحقوق موضوعه راحتمی می نمایاندلیکن اصل۱۶۷ قانون اساسی که مقررمی دارد: «قاضی موظف است کوشش کندحکم هردعوی رادرقوانین مدونه بیابد و اگرنیابد با استناد به منابع معتبراسلامی یا فتاوی معتبرحکم قضیه راصادر نمایدو  نمی تواند به بهانه سکوت یانقض یااجمال یاتعارض قوانین مدونه ازرسیدگی به دعوی وصدورحکم امتناع ورزد» موجب اختلاف و طرح نظرات متفاوت وگاهاً مغایر نظرات حقوقدانان درخصوص تفسیراین اصل وسعی درتجمیع آن با اصل قانونی بودن جرایم ومجازاتها گردید به نحوی که بعضی آنرا منحصر به مسایل حقوقی دانستندوذکر کلمه دعاوی درآن اصل رامؤید ادعایشان دانستندکه دعوی، خاص مسایل حقوقی است،بعضی اصولی مانند اصل ۳۶ ق ا رامخصص این اصل دانسته اند لیکن استدلالی که درتوجیه نظرات خودنموده اند کافی به نظر نرسیده و با ایراداتی مواجه است.

ب)سوابق تحقیق
در ارتباط با موضوع ماده 220 قانون مجازات اسلامی بحثهایی در بین حقوقدانان صورت گرفته که آیا  می شود در مورد قضیه ای که در قانون نیامده به فقه مراجعه کرد یا نه ؟ باتوجه به اینکه قانون مامنبعث از فقه می باشد و همچنین اصل 167 قانون اساسی چنین بحثی سابقه دارد و قانون اساسی قاضی را موظف می کند که حکم هر دعوا را در قوانین مدونه بیابد و اگر نیابد با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتاوای معتبر حکم قضیه را صادر نماید و نمی تواند به بهانه سکوت …از صدور حکم امتناع ورزد ، همچنین ماده 214 آدک مصوب 78 در راستای اصل 167 قانون اساسی وضع شده است و نیز ماده 3 قانون آ د م در همین راستا وضع شده است و حقوقدانها در ماده 214 آ د ک و ماده 3 آ د م با توجه به اصل 167 قانون اساسی بحث کرده اند که در رابطه مراجعه به منابع معتبر اسلامی این مباحث مسبوق به سابقه می باشد اما در رابطه با حدود غیرمصرح در قانون مجازات اسلامی سابقه ای ندارد .
از جمله کارهای پژوهشی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
پایان نامه آقای امیر عباس جعفری در سال 1378  دانشگاه قم با عنوان “اجرای احکام حدود” که به بررسی حدود مصرح در قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 پرداخته و در ضمن تشریح مطالب

فصل دوم : پیشینه پژوهش
2-1- تاریخچه بهداشت روانی………………………………………………………………………. 12
2-3- كلید سلامت روان……………………………………………………………………………. 13
2-4- علایم سلامت روان………………………………………………………………………….. 14
2- 5- تعریف «سلامت روان………………………………………………………………………… 15
2 -6- ملاك های سلامت روان…………………………………………………………………….. 16
2-7- سلامت روان از دیدگاههای مختلف…………………………………………………………… 18
2-7-1- از نظر آمار دانان………………………………………………………………………. 18
2-7-2- از نظر پزشکان………………………………………………………………………… 18
2-7-3- روانپزشکان……………………………………………………………………………. 18
2-7-4- نظرروانکاوان…………………………………………………………………………… 18
2-8- سلامت روانی از نظر مکاتب مختلف………………………………………………………….. 19
2-8 -1- مکتب زیست گرایی………………………………………………………………….. 19
۲-8-2- مکتب رفتار گرایی…………………………………………………………………….. 20
2-8-3- مکتب روانکاوی………………………………………………………………………. 20
2-8-4ـ مکتب انسانگرایی………………………………………………………………………. 21
2-8-5-مکتب بوم شناسی……………………………………………………………………… 21
2-9- اصول بهداشت روانی…………………………………………………………………………. 21
2-10- هدف ایجاد سلامت روان……………………………………………………………………. 23
2-11- مکانیزم روانی و نقش آن در سلامت روان…………………………………………………… 25
2-11-1- مکانیسم سرکوبی……………………………………………………………………. 26
2-11-2- مکانیسم برون فکنی……………………………………………………………….. 26
2-11-3- مکانیسم جا به جایی………………………………………………………………… 26
2-11- 4- مکانیسم بازگشت…………………………………………………………………… 26
2-11-5- مکانیسم واکنش سازی………………………………………………………………. 27
2-11-6- مکانیسم تصعید…………………………………………………………………….. 27
2-11-7- مکانیسم عذر تراشی (دلیل تراشی)………………………………………………….. 27
2-11-8- مکانیسم همانند سازی……………………………………………………………… 27
2- 11-9- مکانیسم جبران…………………………………………………………………….. 28
2-11-10 مکانیسم انکار……………………………………………………………………….. 28
2-12 – عوامل موثر بربهداشت

 

روانی……………………………………………………………….. 28
2-13- سلامت روان در پرتو پای بندی به آموزه های دینی…………………………………………. 28
2-14- دین باوری و سلامت روان………………………………………………………………….. 29
2-15- ابعاد امنیت روانی و سلامت روان، در پرتو یاد خدا………………………………………….. 29
2-16- توکل و سلامت روان……………………………………………………………………….. 30
2-17- اشتغال زنان………………………………………………………………………………… 31
2-18- پژوهشهای پیشین (داخلی – خارجی )……………………………………………………. 32
2-18-1- تحقیقات انجام شده در داخل ایران………………………………………………….. 35
2-18-2- تحقیقات انجام شده در خارج کشور………………………………………………….. 44
فصل سوم : روش پژوهش
3-1- روش پژوهش………………………………………………………………………………… 55
3-2- متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………….. 55
3-3- جامعه آماری………………………………………………………………………………… 55
3-4- نمونه آماری………………………………………………………………………………….. 55
3-5- روش نمونه گیری وحجم نمونه………………………………………………………………. 55
3-6- ابزار مورد استفاده در این پژوهش…………………………………………………………….. 56
3-7-روش اجرای پژوهش………………………………………………………………………….. 59
3-8- روش تحلیل داده ها……………………………………………………………………………. 5
فصل چهارم : یافته های پژوهش
4-1- شاخص های توصیفی متغیرهای پژوهش…………………………………………………….. 61
فصل پنجم : بحث ونتیجه گیری
5-1- بحث در مورد فرضیه ها و تبیین آن………………………………………………………….. 70
5-3-محدودیتها…………………………………………………………………………………….. 77
5-4-پیشنهادات پژوهشی………………………………………………………………77.
5-5-پیشنهاد كاربردی……………………………………………………………………………… 78
منابع……………………………………………………………………………………………….. 79
الف) منابع فارسی……………………………………………………………………………….. 79
ب) منابع لاتین ………………………………………………………………………………. 84.
چكیده
سلامت روان یكی از ملاك های اصلی ارزیابی یك جامعه است و بی شك نقش چشمگیری در كارآمدی وپیشرفت آن بازی می كند هدف: از پژوهش حاضر مقایسه میزان سلامت روان دانش آموزان دختر دارای مادران شاغل وغیر شاغل می باشد روش : روش انجام پژوهش ازنوع علی مقایسه ای.جامعه آماری شامل داش آموزان دختر مقطع متوسطه ناحیه یك شهركرمانشاه كه 240 نفر ( به تفكیك 120دانش آموز دختر مادران شاغل و120نفر دختران مادران غیر شاغل‌) می باشد كه به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند ابزار پژوهش عبارتند از پرسشنامه دموگرافیك وپرسشنامه سلامت روانی scl90 یافته ها نتایج پژوهش نشان داد كه – اختلاف معناداری بین میانگین نمره در فاكتور های شكایت جسمانی – حساسیت بین فرد ی– افسردگی – اضطراب – پرخاشگری – فوبیا – پارانویا – وروانپریشی – بین دختران مادران شاغل و دختران مادران غیر شاغل وجود دارد روش آماری بكار رفته شده آزمون t‌ گروه های مستقل وتحلیل واریانس یك طرفه

بررسی سینتیکی تولید گاز سنتز به روش اکسیداسیون جزئی متان
برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده:
گاز سنتز کاربرد وسیعی در صنایع مختلف دارد از این گاز در صنایع شیمیایی و پتروشیمی برای تولید محصولات مهمی همچون هیدروژن، متانول، آمونیاک و… و در صنایع ذوب و شکل دهی فلزات برای احیاء استفاده می گردد. در تکنولوژی های صنعتی تبدیل گاز طبیعی به هیدروکربن های مایع (GTL) مرحله نخست تولید گاز سنتز می باشد. بنابراین بهینه کردن فرآیند تولید گاز سنتز از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از باصرفه ترین روش های تولید گاز سنتز اکسیداسیون جزئی کاتالیستی گاز طبیعی می باشد. در این پروژه راکتور کاتالیستی واکنش اکسیداسیون جزئی گاز طبیعی با استفاده از قوانین بقای جرم و انرژی مدلسازی شده و شرایط بهینه عملیاتی به دست آمده است. کاتالیست مورد استفاده در این راکتور Ni/a-Al2O3 می باشد. برای به دست آوردن حداکثر بازده می بایست نسبت دبی مولی متان به هوای ورودی 0,042 و دمای گاز خروجی در محدوده 1250 – 1150 درجه کلوین باشد. همچنین در این مدلسازی از یک کوره

 

الکتریکی جهت تغییر دمای گاز داخل راکتور و نهایتا تغییر میزان تبدیل متان و گزینش پذیری گاز سنتز استفاده شده است.
مقدمه

 
 
 
چکیده
استناد پذیری ادله الکترونیکی در حقوق کیفری
به وسیله ی:
محمد ناطق رشیدی

طرح تحقیق: این پژوهش به بررسی استناد پذیری ادله الکترونیکی در حقوق کیفری پرداخته است.
روش تحقیق:این پژوهش از نوع اسنادی و کتابخانه ای می باشد.
نتیجه‌گیری: در رابطه با استناد پذیری ادله الکترونیکی در اثبات جرایم کیفری اعم از حدود، قصاص ،دیات و تعزیرات، با تکیه بر آرا قضایی و رویه معمول در دادگاه ها در نظام حقوقی کیفری ایران جرایم حدی به ویژه جرایم منافی عفت، در سیستم قضائی ایران به وسیله ادله الکترونیکی از جمله فیلم و عکس و…. قابل اثبات نیست. از سوی دیگر در جرایم مستوجب قصاص تصاویر و فیلم و صدای ضبط شده جز امارات قضایی است یعنی قرائن بر وقوع فعل واین امارات میتواند مستند علم قاضی قرارگیرد مشروط به اینکه اصالت آنها و عدم مونتاژ و تحریف از طریق کارشناسی اثبات شود. در اثبات جرایم تعزیری نیز به صرف وجود ادله الکترونیکی نمی توان رای بر محکومیت متهم صادر کرد و باید آن ادله آنقدر قوی باد که باعث اقناع وجدان قاضی شود والا تنها به عنوان اماره می توان از آنها بهره جٌست .
واژگان کلیدی: استناد پذیری، ادله الکترونیکی، حقوق کیفری، دیات، قصاص،

 

حد، تعزیرات
 
 
مقدمه:
با گسترش حوزه فناوری اطلاعات در تمامی ابعاد زندگی بشر و همچنین تاثیر آن بر حوزه حقوق، بحث اسناد و مدارک ناشی از کارکدهای این فناوری مطرح می گردد. مهمترین بخش از دادرسی مربوط به تکنولوژی الکترونیکی ناظر بر ادله اثبات دعوا است. حقوق سنتی به دلیل گسترش فناوری های نوین با چالشهای جدیدی روبرو شده است به طوری که جایگزینی ادله غیر قابل رویت و غیرملموس در عرصه تکنولوژی الکترونیکی و فناوری اطلاعات و ارتباطات با ادله ملموس و قابل رویت، مقامات قضایی با مشکلات عدیده ای در زمینه تحقیق، تفتیش و جمع آوری ادله مواجه شده اند. دلایل الکترونیکی انعکاس متفاوتی از سایر ادله مطروحه در دنیای فیزیکی دارند و به علت دارا بودن ویژگی های منحصر به فرد خود مستلزم قواعد و تدابیر جدیدی می باشند. به همین خاطر بحث ارزش اثباتی و همچنین جمع آوری و حفظ تمامیت و اعتبار آنها برای ارائه در رسیدگی های قضایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است(موذن زادگان و شایگان؛ 1388، 77). از سوی دیگر در نظام ادله اثبات دعوا، اصالت سند نقش مهمی در اعتبار دلیل دارد و سند اصل معیار مطمئنی برای تشخیص صحت سند و تمامیت آن است. از طرفی ادله الکترونیکی ماهیت مادی و ملموس ندارند و همین دلیل تحقیق مفهوم اصل به معنای سنتی آن در این ادله را امکان پذیر نمی سازد و بر همین اساس استناد پذیری این ادله در حقوق کیفری همواره مورد بحث بوده است(شهبازی نیا و عبدالهی؛ 1388، 124).

 تفسیرهای متناقض و سکوت قوانین و تضییع حقوق خود نشود.

بهتر است راهن را متعهد بدانیم که کشتی خود را در مقابل خساراتی مثل خطرهای دریایی که موجب تلف مال مورد وثیقه شود، بیمه کند و معمولاً باید همه‌ی حقوق بیمه و سایر وجوه مربوطه را بپردازد.

هرچند بیمه‌کردن در قانون اجباری قلمداد نشده است ، اما در عمل،در قراداد های رهن به صورت شرط ضمن عقد لازم قلمداد می شود و  عدم تدارک بیمه ضمانت اجراهایی را در بردارد؛ چرا که با توجه به اهمیت این موضوع و با عنایت به اینکه درنتیجه‌ی چنین اقدامی ممکن است مرتهن با تلف کشتی از استیفای طلبش باز بماند، معمولاً وجه التزامی برای عدم انجام تعهد، علاوه بر حال شدن بدهی راهن در نظر می‌گیرند. درواقع، سعی مرتهنین بر این است که با تحت فشار گذاشتن راهن، جلوی تمامی موارد احتمالی را که ممکن است به حقوق ایشان در آینده لطمه وارد کند، بگیرند.[1]

به منظور جلوگیری از تبعات سوء ماده‌ی 107 قانون دریایی، ضرورت بیمه‌کردن مال مرهونه روشن گردید. بر اساس نظر پیشنهاد‌شده سزاوار است، فرمانده نیز مسئولیت‌های خود را بیمه کرده تا از این طریق، در صورت بی‌مبالاتی و تقصیر در انجام وظایف خود، متحمل هزینه های گزاف نشود؛ زیرا، همان‌طور که اشاره

 

شد، فرمانده در صورت تقصیر (تسبیب) در حفظ و اتلاف کالای مورد وثیقه ناگزیر است بدل آن را مهیا کرده و به وثیقه‌ی مرتهن بگذارد.

 

ب. شرط  واگذاری سند وام

همان‌طور که طبق قواعد کلی می‌دانیم، راهن می‌توان مرتهن را در ضمن عقد رهن یا عقد علی‌‌حده، وکیل خود قرار دهد. مثلاً، قانون مدنی در ماده‌ی 777 این وکالت را به رسمیت شناخته است که اگر راهن در مهلت مقرر قرض خود را ادا ننمود، مرتهن از عین مرهونه یا قیمت آن طلب خود را استیفا کند.

علاوه بر این نوع وکالت‌ها که به‌طور عام معمول است، در عقد رهن دریایی راهن می‌تواند به مرتهن وکالت دهد تا درصورتی‌که برای اجرای رهن لازم باشد، مرتهن بتواند درخواست ابطال تابعیت کشتی را کند و کشتی را در هرجای دیگر و ذیل هر پرچم دیگری به ثبت برساند. به‌روشنی دیده می‌شود که مرتهن می‌تواند با توافق راهن در عقد رهن شرطی درج کند که برمبنای آن، وی از جانب راهن وکیل باشد تا تابعیت کشتی را باطل کند و در هر کجا که برای منافع وی مفید به نظر می‌رسد، به ثبت رساند.

موضوع دیگر واگذاری سند وام است که ماده‌ی 106 قانون دریایی این چنین مقرر می‌دارد: «سند وام اگر به حواله‌کرد صادر شده باشد، به‌وسیله‌ی ظهرنویس قابل‌انتقال است و ظهرنویسی مذکور، مشمول مقررات ظهرنویسی اسناد برواتی است». این ویژگی به عنوان یک اصل مهم حقوق دریائی در حقوق کشورها ی مختلف پذیرفته شده است.[2]

این دو موضوع مشخصاً درجهت اعطای امتیازاتی به مرتهن است که بتواند حقوق خود را استیفا کند و جالب اینکه قانون از وی حمایت نموده و نمونه‌ی عملی آن در اسناد رهنی مشاهده می‌شود.

محتوا (تکنیک کلوز ، روش بررسی تصاویر، روش بررسی پرسشها )مشخص می شود را تعیین نماییم.
آرامبراستر ترجمه فردانش (1372):معتقد است در تحلیل محتوای کتب درسی اغلب دو تکنیک زیر بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد
1- استفاده از فرمول های خوانایی که برای تعیین درجه پیچیدگیهای زبانی محتوا بکار می رود. فرمولهای خوانایی به تجزیه و تحلیل محتوای یک نوشته یا متن برای اندازه گیری درجه خوانایی آن می پردازد. این تجزیه و تحلیل بخصوص برکلمات، عبارتها و پاراگرافهای یک نوشته متمرکز می شود و با شمارش کلمات و جمله ها و استفاده از فرمولی خاص، میزان و درجه سختی متن را تعیین می کند. همچنین درجه تناسب نوشته ها با سن و سطح کلاسی یا سطح توانایی خواندن متن را مشخص می کند. این فرمولها انواع متعدد دارد که در ذیل تشریح خواهد شد
2- استفاده از ابزارهای فهرستی که محتوا را متوجه موارد دیگری که توسط فرمولهای خوانایی ا ندازی گیری می شود، نمی کند. پرسشهای این فهرستها نظر خواننده را به مواردی از کتاب درسی مانند به کار بردن وسایل کمک آموزشی، جهت گیریهای فرهنگی، کتاب راهنمای معلم، کیفیت کار، کیفیت مواد، هزینه ها و کیفیت نوشتار جلب می کند.
در تعیین سطح خوانایی هر متن دو نکته حائز اهمیت است:
1- مشخصات ظاهری؛ شامل اندازه، نوع حروف، فاصله خطوط، نقطه گذاری، جداول، تصاویر و نمودارهاو……….
2- سبک نوشته ها؛ به ویژه واژ ه ها، هجاهای هر واژه، طول جمله و تعداد پیامهای موجود در هر جمله ویژگیهای ظاهری موثر در خوانایی به دلیل کمی بودن، کمتر تحت تاثیر زبان و محیط خاص قرار می گیرد. ابزارهای فهرستی نمی تواند بدون آزمایش و تعیین معیارهای آن در زبان دیگر استفاده شود. براین اساس و بعلت نبود معیارهای کمی برای تعیین سطح خوانایی متون فارسی، بررسی هایی توسط پژوهشگران انجام شده تا روشهای ارزیابی خوانایی متون انگلیسی برای متون فارسی نیز تطبیق و تعدیل شود. روشهایی که تاکنون در متون فارسی بر اساس تطبیق با نوشته های فارسی مورد استفاده قرار گرفته اند، شامل روشهای زیر است.(دیانی، 1369)
1- روش فرای که روشی تصویری و نموداری است و در این روش هر قدر طول جمله کوتاه تر باشد، قدرت خوانایی آن بیشتر است.
2- روش مک لافلین که در این روش با تقسیم کلمات سه هجایی یا بیشتر بر سطح کلاسی و سطح سنی خوانایی میزان تناسب متون را برای سن خاص تعیین می کنند
3- فرمول فلش : این فرمول براساس دو عامل زبانی یعنی طول متوسط جمله و تعداد هجاهای موجود، سادگی و دشواری متون را معین می کند.
4- شاخص سطح خوانایی گانینگ این شاخص بر اساس دو عامل زبانی یعنی طول جمله وطول کلمات، سطح کلاسی متناسب متن را تعیین می کند.
5- روش کلوز: این روش بر کل نگری تاکید دارد و یک روش گشتالتی است با این روش می توان متن کتاب را از نظر آموزش و مستقل (خود آموزی) سطح فشار روانی و سطح آموزشی پی برد .(یاد آور می شویم که این روش را بعلت کاربرد در این پژوهش در ادامه با استفاده از منابع گوناگون شرح خواهیم داد).
6- روش بررسی سوالات کتاب: در این روش با استفاده از موقعیت سوال و تداوم سوالات در متن، مشخص می کند که یادگیری موثری بوقوع می پیوندد یا خیر( این روش نیز بعلت کاربرد در پژوهش حاضر بیشتر تشریح خواهد شد).
 

/>7- روش بررسی تصاویر و نمودارهای کتاب: در این روش با تحلیل تصاویر مشخص می شود که آیا تصاویر توانایی فکر کردن در فراگیر را افزایش می دهد ودارای اعتبار است یا خیر( این روش نیز تشریح خواهد شد).
8-روش دعوت به پژوهش ویلیام رومی : که در این روش، جمله های درکی را از جمله های لفظی جدا می کند و فعال یا غیر فعال بودن محتوای کتب را تعیین می کند و مشخص می کند که آیا محتوای کتاب فراگیر را به پژوهش دعوت می کند یا خیر.
9- مدل طراحی وطبقه بندی مریل که سطوح عملکردمورد انتظار از شاگرد را در پایان آموزش مشخص میکند و در سه سطح یادآوری، کاربرد و کشف و ابداع و براساس چهار عنصر حقایق، مفاهیم، روش کار و اصول و قوانین مشخص می شود (یارمحمدیان ،1377).از میان روشهای فوق الذکر در این پژوهش از روشهای کلوز، بررسی تصاویر و بررسی پرسشها استفاده شده همچنین با استفاده از پرسشنامه ای پژوهشگرساخته به بررسی نظرات دبیران پیرامون سطوح دشواری محتوای(متن، تصاویر و پرسشهای) کتاب مهارتهای اجتماعی-اقتصادی سال اول پیش حرفه ای گروه کم توان ذهنی پرداخته شده است
روش خوانایی کلوز: این روش برای ارزیابی میزان دشواری درک نوشته ها است. تا قبل از اینکه ارزیابی میزان خوانایی متون توسط تیلور (1953 ) با عنوان ارزیابی خوانایی کلوز توسعه داده شود، محققان میزان دشواری درک متون را با ساختن تستهای کامل کردنی یا چند گزینه ای بر روی مجموعه ای از متون انجام می دادند و میانگین و درصد جوابهای درست را تعیین می کردند. بعدها با ابداع روش کلوز، برای ارزیابی دشواری متون روش بهتری ابداع شد. تحقیقات و استدلالهایی که در مورد آزمون خوانایی کلوز انجام شده خیلی از پژوهشگران را به این نتیجه رسانده که روش کلوز موثرترین روش اندازه گیری خوانایی است. این تکنیک به روشهای گوناگونی اجراء می شود، اما در همه آنها هدف تعیین میزان دشواری متون است. از جمله این روشها روش وارویک الی است که به شرح ذیل است،
1-انتخاب دو یاسه پاراگراف از متن درسی که حداقل هر کدام 100 کلمه باشد،2- جمله اول را کامل نوشته و بعد از جمله اول هر پنج کلمه یک کلمه حذف می شود، 3- در این متن بجای کلمه حذف شده جاهای خالی با طول یکسان گذاشته می شود تا حدس زدن شانسی را کم کند، 4- این تستها را به افراد می دهیم تا جاهای خالی را با کلمات حذف شده بنویسند، 5- پاسخها بر این اساس نمره داده می شود که فقط کلماتی که کاملا صحیح نوشته شده قبول است، 6- اگر 40 تا 45درصد جوابها صحیح بود نشان دهنده این است که مطالب در حد فهم آنها است، 7-از کلمات حذف شده باید یک پنجم اسم باشد، 8- آزمون باید محدودیت زمانی نداشته باشد(بورموث ،1962).
به عبارتی آزمون خوانایی کلوز عبارت است از حذف پنجمین کلمه از هر جمله (غیر از جمله اول) و جایگزین کردن خطوط یا فاصله، به جای کلمه حذف شده. این آزمون در متونی استفاده می شود که قبلا توسط دانش آموزان خوانده نشده است. دانش آموزان باید فکر کنند که به جای کلمه حذف شده از جمله چه کلمه ای را بنویسند. سطح دشواری متن عبارت است از میانگین درصد جوابهای صحیح دانش آموزان که در جاهای خالی نوشته اند.پنج فرم از این آزمون را می توان ساخت به این شکل که پس از نوشتن جمله اول بدون هیچ تغییر و حذف کلمه در فرم یک کلمات،11، 6 ،1،…….ودرفرم دو کلمات12،7،2 ،……. و به همین ترتیب تا فرم 5 .،حذف می شوند (بورموث،1967) . این آزمون، آزمون معتبری است و همانطور که در فصل 3 مشاهده می نمایید همبستگی بالایی بین آزمونهای استاندارد و سنتی با آزمون خوانایی کلوز مشاهده شده است. سالهاست که این آزمون ساخته و مورد استفاده قرار گرفته است اما در این زمینه در منابع فارسی متاسفانه بنظر می رسد تحقیقات اندکی وجود داشته باشد که باید مد نظر پژوهشگران و علاقمندان قرار گیرد .با این روش می توان به سطوح متن کتابها و نوشته ها از منظر آموزشی، خود آموزی و دشواری (فشار روانی) پی برد.
مراحل این روش عبارت است از :
– انتخاب چند متن از قسمتهای مختلف کتاب(قسمتهایی که فراگیران هنوز آن را نخوانده اند)
– اولین جمله هر متن را بصورت اولیه خودش بدون تغییر می نویسیم

های حر فه ای و آماده كردن جوانان برای احراز مشاغلی كه مورد نیاز جامعه است قدم های مو ثری برای ما در این  زمینه  بر دارد . وظیفه معلم و مدرسه این است كه از طریق راهنمایی در انتخاب شغل و گذر اندن معیشت به شاگردان كمك كنند . هدف آموزش متوسطهبیشتر تربیت متخصص در حهت رفع نیاز مندی های جامعه خواهد بود ،به طوری كه همه فارغ التحصیلان دوره متوسطه ، اعم از آنان كه از رشته های نظری یا از رشته های فنی و حر فه ای فارغ  التحصیل شده باشند ، بتوانند بلافاصله به نیروی انسانی فعال بپیوندند . زیرا هدف از این دوره صرفاً آماده كردن همه افراد برای ورود به دانشگاه نخواهد بود . جوان حداكثر درصد از فارغ التحصیلان دوره متو سطه می توانند به دانشگاه ها راه یابند ،این گروه خود را در سطحی بالاتر برای خدمت آماده می كنند وبه خاطر تعمق بیشتر در تخصصی كه به دست می آورند در خود كفایی كشور سهیم می شوند .
زیرا خود كفایی هر جامعه ای از جهات مختلف به كار آیی فارغ التحصیلان متوسطه عمومی و فنی و حرفه ای آن كشور بستگی دارد .
بیان مسئله:
ضرورت پیوند عمیق میان علم و عمل جهت ترقی و پیشرفت در تمام زینه ها یك امر نا گسستنی است . كه باید آن را مورد توجه جدی قرار داد . تا نسل جوان با رغبت وافر قادر به حل بسیاری از معضلات اجتماعی و اقتصادی باشد و ارزش های انقلاب را در

 

مصاف با جملات ودر عمل از دشمنان محفوظ نگه دارد و از طرف دیگر به مقابله با آنها بپردازد .
این كار میسر نخواهد بود الا این كه  آموزش و پرو ربا برنامه ریزی صحیح ،و ایجاد همكاری سایر موسسا ت ،نهاد ها ، و مراكز تولیدی و آموزش با این نهاد راستین ،آستین همت بالا زند و علاوه  بر تامین شغل برای افراد ،برای بر طرف كردن نیاز مند ی های جامعه افراد كار امد و متخصص و ماهر تربیت كند . آگاهی از سوال انتخاب شاخه های فنی  آگاهانه و نا آگا هانه بدون انتخاب می تواند جامعه ای را در برنامه ریزی  های آموزشی و حرفه ای كمك نماید . در این راستا سؤالات پژوهش حاضر عبارت است از :

چه علل و عواملی وجود دارد كه دانش آموزان به شاخه های فنی هنرستان های فنی و حر فه ای گرایش پیدا می كنند ؟
آیا گرایش دانش آموزان به رشته های فنی و هنر ستا ن های فنی و حر فه ای از روی هدف معین و به طور آگاهانه صورت می گیرد ؟
 

اهمیت و ضرورت تحقیق اهداف تحقیق……………………………………………………………………………5

اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….. 7

سؤالات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….8

تعاریف متغیرها و واژگان……………………………………………………………………………………………….8

فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه ی تحقیق………………………………………………….. ….61-13

بخش اول: هویت دینی

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………..13

تعاریف دین و دین داری ……………………………………………………………………………………………..14

ابعاد دین داری…………………………………………………………………………………………………………….15

نقش و کارکرد دین……………………………………………………………………………………………………..17

هویت………………………………………………………………………………………………………………………..19

شناخت اصطلاح هویت………………………………………………………………………………………………..19

رویکرد های روان شناسانه­ی هویت وهویت …………………………………………………………………….20

رویکردهای جامعه شناسانه­ی هویت و هویت دینی…………………………………………………………….23

ابعاد هویت ……………………………………………………………………………………………………………….25

هویت دینی……………………………………………………………………………………………………………….27

ابعاد هویت دینی………………………………………………………………………………………………………..29

هویت دینی از منظر آیات وروایات……………………………………………………………………………….30

آثار و فواید ایمان مذهبی…………………………………………………………………………………………….34

بخش دوم: شادمانی

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………35

تعریف مفهوم شادمانی……………………………………………………………………………………………….35

مفاهیم فرح و مرح در قرآن ………………………………………………………………………………………..36

تاریخچه مطالعات انجام شده در مورد شادی…………………………………………………………………..38

مؤلفه های تشکیل دهنده ی شادمانی……………………………………………………………………………..39

عوامل مؤثر بر شادی ………………………………………………………………………………………………….42

عوامل روان شناختی شادی…………………………………………………………………………………………..43

عوامل جسمانی شادی………………………………………………………………………………………………….44

عوامل اجتماعی و محیطی…………………………………………………………………………………………….45

 

عوامل فرهنگی شادی………………………………………………………………………………………………….46

مذهب و عوامل مذهبی شادی……………………………………………………………………………………… 47

عوامل اقتصادی………………………………………………………………………………………………………….50

اثرات شادی از منظر روان شناسی…………………………………………………………………………………..50

عوامل شادابی و نشاط از دیدگاه آیات و روایات…………………………………………………………….. 50

عوامل شادی دنیوی (از نظر آیات و روایات)………………………………………………………………….51

معیار ها و شرایط شادی بر اساس آیات و روایات…………………………………………………………….53

کاربرد های اطلاعات مربوط به شادی……………………………………………………………………………55

بخش سوم: پیشینه ی تحقیق

یافته های داخلی……………………………………………………………………………………………………….55

یافته های خارجی………………………………………………………………………………………………………58

جمع بندی………………………………………………………………………………………………………………..60

فصل سوم: روش تحقیق

روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………..62

روش و ابزار گرد آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………62

روایی و پایایی ابزار…………………………………………………………………………………………………….62

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………………………65

جامعه و نمونه ی تحقیق……………………………………………………………………………………………….65

روش نمونه گیری……………………………………………………………………………………………………….66

فصل چهارم:یافته های پژوهش

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………… 68

بررسی ویژگی های جمعیت شناختی گروه نمونه…………………………………………………………….. 68

یافته های پژوهش……………………………………………………………………………………………………….72

نتایج رگرسیون شادمانی از روی مؤلفه های هویت دینی ……………………………………………………75

یافته های جانبی پژوهش………………………………………………………………………………………………76

فصل پنجم: بحث و تفسیر یافته ها

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………. 80

بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………..83-80

بحث و نتیجه گیری سؤال کلی……………………………………………………………………………………….80

بحث و نتیجه گیری سؤالات فرعی………………………………………………………………………………. . 81

محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………………… 83

پیشنهادات پژوهشی…………………………………………………………………………………………………….. 83

پیشنهادات برای تحقیقات آینده…………………………………………………………………………………….. 84

منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………………… 86

پیوست ها……………………………………………………………………………………………………………………6 9

چکیده­ی انگلیسی:……………………………………………………………………………………………………….99

فهرست جداول

جدول(2-3) توزیع فراوانی گروه نمونه به تفکیک رشته و جنسیت……………………………………………..66

جدول(1-4) توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس جنسیت………………………………………………………… 68

جدول(2-4) توزیع فراوانی گروه نمونه براساس سن………………………………………………………………. 69

جدول(3-4) توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس رشته ی تحصیلی……………………………………………. 70

جدول(4-4) توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس وضعیت تأهل………………………………………………….71

جدول(5-4) نتایج ضریب همبستگی پیرسون رابطه بین هویت دینی با شادمانی …………………………… 73

جدول(6-4) نتایج ضریب همبستگی پیرسون رابطه بین اعتقادات دینی با احساس و تجربه ی شادمانی…………………………………………………………………………………………………………………………. 73

جدول(7-4) نتایج ضریب همبستگی پیرسون رابطه بین احساسات و عواطف دینی با احساس و تجربه ی شادمانی…………………………………………………………………………………………………………………………..74

جدول(8-4) نتایج ضریب همبستگی پیرسون رابطه بین انجام رفتار های دینی با احساس وتجربه ی شادمانی…………………………………………………………………………………………………………………………..74

جدول(9-4) میزان همبستگی های رگرسیون شادمانی از روی مؤلفه های هویت دینی……………………75

جدول(10-4) تحلیل رگرسیون شادمانی از روی مؤلفه های هویت دینی……………………………………..75

جدول(11-4) ضرایب رگرسیون شادمانی از روی مؤلفه های هویت دینی………………………………….. 76

جدول(12-4) نتایج تحلیل واریانس چند متغیره در مورد سؤال اول یافته های پژوهشی…………………..77

جدول(13-4) نتایج آزمون تعقیبی LSD در مورد سؤال اول………………………………………………..78

فهرست نمودار ها

شکل(1-4) توزیع آماری کل دانشجویان کارشناسی برحسب جنسیت…………………………………….69

شکل(2-4) توزیع آماری کل دانشجویان برحسب سن…………………………………………………………70

شکل(3-4) توزیع آماری کل دانشجویان برحسب رشته ی تحصیلی……………………………………….71

شکل(4-4) توزیع آماری کل دانشجویان بر حسب وضعیت تأهل…………………………………………..72

چکیده

نمایندگی وصف کسی است که عمل حقوقی را برای شخص دیگر انجام می دهد و با توجه به اینکه برات، سفته، و چک جزء اعمال قائم به شخص صادر کننده نیست صدور برات، سفته و چک به صورت نمایندگی وجود دارد. نمایندگی در صدور یکی از مصادیق عقد وکالت است علی الاصول از عقد وکالت تبعیت می کند. بررسی های به عمل آمده نشان می دهد که بین حقوق تجارت ایران و کنوانسیون های ژنو شباهت و تفاوت های وجود دارد. نمایندگی در صدور برات، سفته و چک در هر دو قانون وجود دارد با توجه به اصول کلی حقوقی مسئولیت حقوقی متوجه صادر کننده و نماینده است ولی در مورد چک مسئولیت حقوقی متوجه موکل و نماینده است. ولی مسئولیت کیفری متوجه نماینده است. مسئولیت کیفری کنوانسیون ژنو در مورد چک وجود ندارد و مسئولیت حقوقی با اصیل ، نماینده است. لذا در این پایان نامه ضمن بررسی تطبیقی نمایندگی در صدور در حقوق ایران با کنوانسیون های ژنو سعی براین شده است که نقاط اشتراک یا افتراق هرکدام از این مقررات مورد شناسایی قرار گیرد.

کلید واژه:نمایندگی، برات، سفته و چک.

 

مقدمه

اسناد را از جهات مختلف می توان تقسیم کرد، ولی اولین و مهمترین تقسیم بندی مربوط به اسناد همان تقسیم بندی قانون مدنی است که اسناد را در دو قالب اسناد رسمی و اسناد عادی معرفی می نماید. در قانون تجارت از اسناد تجاری تعریفی نشده است و حقوقدانان برای اسناد دو مفهوم عام وخاص را قرار داده اند سند به معنی عام همه اسنادی است که میان بازرگانان متداول است و علاوه بر برات ، سفته و چک اسنادی چون : قبض انبار ، اسناد در وجه حاصل، بارنامه و… را شامل می شود و اما اسناد تجاری به معنای خاص صرفاً برات ، سفته و چک را شامل می شود .

سند تجاری اهمیت زیادی در داخلی و بین المللی دارد. برای اولین بار در سال 1311 درقانون تجارت در باب چهارم به مقررات این اسناد پرداخته شده است و کنوانسیون ژنو 1930 راجع به متحدالشکل کردن مقررات برات و سفته و کنوانسیون 1931 راجع به متحدالشکل کردن مقررات چک از مهم ترین نیزدر عرصه بین المللی سعی در متحدالشکل کردن مقررات آنها کرده است.

با توجه به ماده 19 قانون صدور چک «در صورتی که چک به وکالت یا نمایندگی از طرف صاحب حساب اعم از شخص حقیقی یا حقوقی صادر شده باشد، صادر کننده چک و صاحب حساب متقاضاً مسئول پرداخت وجه چک بوده و اجراییه و حکم ضرر و زیان بر اساس تضامن علیه هر دو صادر می شود به علاوه امضاء کننده چک طبق مقررات این قانون مسئولیت کیفری خواهد داشت مگر این که ثابت نماید که عدم پرداخت مستند به عمل صاحب حساب یا وکیل یا نماینده بعد او است که در این صورت کسی که موجب عدم پرداخت شده از نظر کیفری مسئول خواهد بود.»از این ماده استنباط می شود که اسناد تجاری قابل اعطای نمایندگی در صدور می باشد.در کنوانسیون 1930 در ماده 8 و7 به امکان اعطای نمایندگی در صدور برات و سفته شاره شده است و در کنوانسیون ژنو 1931 در مورد چک ،ماده 11 و10 در نمایندگی در صدور چک نکاتی را متذکر شده است.شباهت و تفاوت های بین حقوق ایران و کنوانسیون ژنو در صدور اسناد تجاری به نمایندگی وجود

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

چکیده

امروزه داشتن توان رقابتی اساس بقای سازمان ها است و برخورداری از توان رقابتی و حفظ آن بیش از هر چیزی نیازمند اطلاعات است. هوش تجاری فرایند مداومی است که اطلاعات قابل استفاده ای را در اختیار تصمیم گیرندگان می گذارد و سیستم هوش تجاری، دستیابی به داده ها و اطلاعات در فرآیند کسب و کار را فراهم می نماید. به همین منظور هدف از مطالعه حاضر بررسی  تاثیر بلوغ سیستم هوش تجاری بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار است که در این بین متغیر های کیفیت محتوای اطلاعات و کیفیت دسترسی اطلاعات نقش واسطه را داشته و فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی به عنوان متغیر تعدیل گر در نظر گرفته شده اند. این تحقیق در بین مدیران شعب بانک صادرات ایران در استان آذربایجان شرقی انجام گرفته

 

است که تعداد آن 116 نفر می باشد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بوده است. داده های گردآوری شده با استفاده از spss 18  و از طریق همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاصل از پژوهش تاثیر مثبت بلوغ هوش تجاری بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار را تایید می کند. علاوه بر این، فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی تاثیر مثبت بر رابطه بین کیفیت محتوای اطلاعات و کیفیت دسترسی اطلاعات بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار دارد.
فصل اول: مقدمه    0
1-1. مقدمه    1
1-2. تعریف مسأله و بیان اصلی تحقیق    2
1-3. اهمیت و ضرورت انجام کار    2
1-4. فرضیات تحقیق    5
1-5. سوالات تحقیق    6
1-6. اهداف تحقیق    6
1-7. نوآوری تحقیق    7
1-8. استفاده کنندگان تحقیق    8
1-9. ساختار تحقیق    8
فصل دوم: ادبیات تحقیق    9
2-1. مقدمه    32
2-2. مبانی نظری    32
2-3. پیشینه تجربی    39
2-3-1. مطالعات داخلی    39
2-3-2. مطالعات خارجی    45
2-4. جمع بندی و پیشنهاد مدل    47
فصل سوم: روش شناسی تحقیق    55
3-1. مقدمه    56
3-2. نوع تحقیق    56
3-3. جامعه آماری تحقیق    57
3-4. متغیرهای تحقیق    57
3-5. تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق    58
3-5-1. هوش تجاری    58
3-5-2. بلوغ  سیستم های هوش تجاری    59
3-5-3. کیفیت محتوایی و دسترسی اطلاعات    60
3-5-4. استفاده از اطلاعات در فرآیندهای کسب و کار    62
3-5-5. فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی    62
3-6. ابزار جمع آوری داده ها    67
3-6-1. روایی پرسشنامه    67
3-6-2. پایایی پرسشنامه    68
3-7. روش تجزیه و تحلیل داده ها    69
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها    71
4-1. مقدمه    72
4-2. ویژگی های پاسخ گویان    72
4-2-1. جنسیت    72
4-2-3. میزان تحصیلات    73
4-3. تجزیه و تحلیل های تک متغیره    74

 به لحاظ نوع روابط و طرف های آن، قانون ملی پای را از مرزهای کشور فراتر می نهد. به واقع با گسترش روابط بین المللی و تفاوت و اختلاف میان قوانین داخلی، امنیت و سرعت روابطکه به ویژه در امور بازرگانی از ضرورت های اولیه به شمار می روند به مخاطر می افتد و به جای نظم بین المللی با ثبات و در عین حال پویا، تشویش و نگرانی حاکم می گردد. فناوری ها و رویه های جدید، راهکارهایی نوین می طلبند و مراودات بازرگانی که با سرعتی حریت آور جنبه فراملی پیدا می کنند نیازمند راه حل هایی هستند که باید در سطح وسیع تر از مرزهای ملی مقبول می افتند. نیک پیداست که بر خلاف حوزه های حقوق عمومی، حساسیت حاکمیت های ملی نسبت به مسائل حقوق خصوصی آنچنان شدید نیست که نتوان از تکروی و انزواطلبی قانونگذار داخلی احتراز جست و از کثر نامیمون به سوی وحدت موزون گام برداشت.[1]

موسسه بین المللی یکنواخت کردن حقوق خصوصی[2] با وقوف بر ضرورت و امکان ایجاد وحدت میان قوانین ملی کشورها در حوزه حقوق خصوصی در سال 1926 به عنوان یک ارگان فرعی جامعه ملل ایجاب شد و در شهر رم (ایتالیا) استقرار یافت. در واقع زمانی که اِرنِست رابِل در سال 1929 نظریه تهیه قواعد یکنواخت حاکم بر قراردادهای بیع بین المللی را ارا ئه کرد، واضح بود که این قواعد صرفاً باید در قالب یک سند الزام آور

 

تنظیم  می شد. حتی بعد از استقبال سردی که از کنوانسیون های دوگانه بیع لاهه در سال 1964 به عمل آمد، باز هم هنگام تصمیم گیری آنسیترال برای احیای یک جریان جدید در سال 1968، راه حل قانونگذاری تنها شیوه ممکن به نظر می رسید.

از این رو، راه حل قانونگذاری یکنواخت، ناگزیر تدوین کنندگان پیش نویس را محدود کرد. به دلیل تفاوت میان سنت های حقوقی و از همه مهم تر تفاوت در ساختار اجتماعی و اقتصادی رایج در کشورهایی که در مذاکرات شرکت می کردند. برخی از موضوعات از همان ابتدا از قلمرو شمول کنوانسیون وین مستثنا شدند، در حالی که به دلیل وجود نظرهای متعارض، برخی از موضوعات تنها از طریق سازش حل و فصل شدند و به همین خاطر در کنوانسیون وین نسبت به برخی مسائل حکم خاصی وجود ندارد.

لذا اقسامی از بیع  که برخی از آن ها از اهمیت قابل توجه در رویه تجاری بین المللی برخوردارند، همانند بیع سهام و دیگر اوراق بهادار، اسناد قابل انتقال و پول، کشتی ها و هواپیماها به طور صریح از شمول آن مستثنا شده اند،[3] هر چند در رابطه با اقسام معمول قراردادهای بیع نیز برخی از مسا ئل مورد توجه قرار نگرفته است.  در متن کنوانسیون، صراحتاً به مباحث اعتبار قرارداد، آثار قرارداد از لحاظ مالکیت کا لا[4] و مسئولیت فروشنده در قبال مرگ و آسیب های جسمانی که کالاها به مشتری یا هر شخص دیگر وارد می آورند، اشاره شده است.[5] به علاوه، می توان مواردی چون انعقاد قرارداد از طریق نمایندگی، مسائلی که از استفاده یک یا هر دو طرف قرارداد از شروط استاندارد ناشی می شود، تأثیر ناشی از انواع گوناگون کنترل دولتی بر واردات و صادرات نوع خاصی از کالا یا تبدیل ارز بر چنین قرارداد بیع یا در اجرای تعهدات ناشی از آ نها را به خاطر آورد.

مقررات مذکور لزوماً به نحوه حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات نمی پردازند، بلکه برخی صریحاً قانون  داخلی را صالح می دانند.[6] برخی دیگراز شیوه قاعده اهم ومهم که بلافاصله استثنای موسع آن نیز بیان می شود، استفاده می کنند و بر همین اساس تعیین این که کدامیک از این دو رویکرد نهایتاً در هر پرونده اولویت واحد یافت، بی پاسخ می ماند.[7] برخی دیگر، هنوز هم این واقعیت را که قاعده مورد توافقی وجود ندارد، با عباراتی بسیار مبهم و قابل انتقاد، انکار می کنند.[8]

اصول مؤسسه، رویکرد کاملاً نوینی در حقوق تجارت بین الملل ارائه می کنند. نخست این که از حیث دایره شمول، برعکس تمام کنوانسیون های بین المللی موجود از جمله کنوانسیون وین، به نوع خاصی از معامله محدود نشده، بخش عمده ای از حقوق قراردادها را در برمی گیرد.[9]

[1]  اخلاقی و امام، بهروز- فرهاد، 1393، اصول قراردادهای تجاری بین المللی،انتشارات شهر دانش.

 چکیده …………………………………………………………………………………………………………. 1

فصل اول: کلیات تعریف مسأله، سابقه‌ی موضوع، روش تحقیق

1-1) مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 4

1-2)  بیان مسأله…………………………………………………………………………………………….. 5

1-3)تحقیقات انجام شده …………………………………………………………………………………. 7

1-4)اهداف…………………………………………………………………………………………………… 10

1-5)فرضیات تحقیق……………………………………………………………………………………….. 11

1-6) روش و ابزار گردآوری اطلاعات………………………………………………………………… 12

1-7 ) تعریف واژه ها و اصطلاحات……………………………………………………………………. 13

فصل دوم: ادبیات تحقیق

بخش اول: سرمایه اجتماعی

2-1-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………. 16

2-1-2 مفهوم سرمایه اجتماعی…………………………………………………………………………… 17

2-1-3 اهمیت سرمایه اجتماعی………………………………………………………………………….. 18

2-1-4 تعاریف سرمایه اجتماعی ……………………………………………………………………….. 19

2-1-5 سرمایه اجتماعی از دیدگاه دیگران…………………………………………………………….. 20

2-1-5-1 سرمایه اجتماعی از دیدگاه پاتنام……………………………………………………………. 20

2-1-5-2 سرمایه اجتماعی از نظر جیمز کلمن……………………………………………………….. 21

2-1-6 سرمایه اجتماعی سازمانی………………………………………………………………………… 22

2-1-7 اهمیت  سرمایه اجتماعی در ایجاد سرمایه فکری سازمان…………………………………. 23

2-1-8 عناصر سرمایه اجتماعی…………………………………………………………………………… 24

2-1-9 مدلی برای سنجش سرمایه اجتماعی…………………………………………………………… 24

بخش دوم: تصمیم‌گیری استراتژیک

2-2-1 تعریف تصمیم……………………………………………………………………………………… 27

2-2-2 تعریف تصمیم‌گیری………………………………………………………………………………. 27

2-2-3 ماهیت تصمیم‌گیری ………………………………………………………………………………. 28

2-2-4 طبقه‌بندی تصمیمات ……………………………………………………………………………… 29

2-2-5 تصمیمات برنامه‌ریزی شده و برنامه‌ریزی نشده……………………………………………… 30

2-2-6 تصمیمات سلسله مراتبی…………………………………………………………………………. 31

2-2-7 تصمیم‌گیری استراتژیک چگونه ممکن است…………………………………………………. 34

 

2-2-8 تعریف تفکر استراتژیک ………………………………………………………………………… 34

2-2-9 عوامل موثر در رواج تفکر استراتژیک…………………………………………………………. 35

2-2-10 سلسله مراتب اداری، آفت تصمیم‌گیری استراتژیک………………………………………. 35

2-2-11 هفت معیار تصمیم‌ استراتژیک………………………………………………………………… 36

2-2-12 فرآیند تصمیم‌گیری………………………………………………………………………………. 37

2-2-13 تصمیمات فردی…………………………………………………………………………………. 38

2-2-14 تصمیمات سازمانی ……………………………………………………………………………… 40

2-2-15 تحقیقات گذشته………………………………………………………………………………….. 40

فصل سوم: روش تحقیق

3-1) مقدمه ………………………………………………………………………………………………….. 49

3-2) روش تحقیق …………………………………………………………………………………………. 50

3-3) جامعه آماری ……………………………………………………………………………. 51

3-4) تعیین حجم نمونه……………………………………………………………………………………. 51

3-5) روش نمونه گیری……………………………………………………………………………………. 52

3-6) روش گردآورى اطلاعات………………………………………………………………………….. 53

3-7 ) ابزار جمع‌آوری اطلاعات…………………………………………………………………………. 54

3-8)  برآورد پایائی پرسشنامه……………………………………………………………… 57

3-9) روایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………… 58

3-10) فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………….. 59

3-8)  برآورد پایائی پرسشنامه……………………………………………………………………………. 61

3-9) روایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………… 61

3-10) فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………….. 61

فصل چهارم : یافته ها و نتایج تحقیق

4-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 64

4-2 ویژگی های نمونه   ………………………………………………………………………………….. 65

4-3 آزمون فرضیات ……………………………………………………………………………………….. 77

فصل پنجم: نتیجه گیری،پیشنهادها و محدودیت ها

5-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 94

5-2  نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………. 95

 

5-3 پیشنهادها……………………………………………………………………………………………….. 100

5-4 پیشنهاد برای تحقیقات آتی…………………………………………………………………………. 105

5-5 محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………. 106

پیوست ها ……………………………………………………………………………………………………. 107

منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………………………. 119

الف) منابع فارسی…………………………………………………………………………………………… 120

ب) منابع لاتین………………………………………………………………………………………………. 123

چکیده فارسی………………………………………………………………………………………………… 125

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثرات سرمایه اجتماعی بر تصمیم‌گیری استراتژیک در شعب بانک تجارت استان اصفهان می‌باشد. روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه مورد تحقیق،  شامل کلیه کارکنان شعبات بانک تجارت در استان اصفهان می باشد ، که در زمان انجام تحقیق 1300 نفر بوده است. در این تحقیق نیز برای به دست آوردن نمونه موردنظر از روش طبقه‌ای استفاده شده است. بدین طریق که پس از تعیین نسبت افراد جامعه (شعب مورد پژوهش) درصدی که هر بانک در بین کل جمعیت دارد محاسبه می‌شود و سپس به همان نسبت نمونه مورد نظر را به‌شیوه‌ی تصادفی انتخاب می‌کنیم. حجم نمونه برای انجام تحقیق تعداد191 نفر از کارکنان شعبات بانک تجارت استان اصفهان می‌باشد . از تعداد191 پرسشنامه توزیع شده تعداد 187 پرسشنامه برگشت داده شد که نرخ بازگشت پرسشنامه ها 98% می‌باشد.از این تعداد پرسشنامه برگشت داده شده 184 عدد آن قابل استفاده بوده است. بنابراین نمونه نهایی این تحقیق 184 نفرمی باشندکه کلیه‌ی تحلیل‌های آماری براین اساس انجام گرفته است. در این تحقیق برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ای بسته پاسخ که در آن از طیف پنج درجه‌ای لیکرت استفاده شده و شامل 57 سئوال که توسط محقق و با استفاده از نظرات اساتید راهنما و مشاور ساخته شده است استفاده گردیده است.  اعتبار پرسشنامه براساس ضریب آلفای کرونباخ819/0 برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی کندال) استفاده شد. نتایج نشان داد که فرضیات زیر در سطح اطمینان 99 درصد مورد تأئید واقع شد:

فرضیه اصلی 1:

سرمایه اجتماعی درون سازمانی بر تصمیم‌گیری استراتژیک در شعب بانک تجارت استان اصفهان اثر دارد.

فرضیه‌های فرعی:

میان تصمیم‌گیری استراتژیک و بعد ساختاری سرمایه اجتماعی درون سازمانی در شعب بانک تجارت استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.

میان تصمیم‌گیری استراتژیک و بعد شناختی سرمایه اجتماعی درون سازمانی در شعب بانک تجارت استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.

میان تصمیم‌گیری استراتژیک و بعد رابطه‌ای سرمایه اجتماعی درون سازمانی در شعب بانک تجارت استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه اصلی 2:

سرمایه اجتماعی برون سازمانی بر تصمیم‌گیری استراتژیک در شعب بانک تجارت استان اصفهان اثر دارد.

فرضیه های فرعی:

میان تصمیم‌گیری استراتژیک و بعد ساختاری سرمایه اجتماعی برون سازمانی در شعب بانک تجارت استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.

میان تصمیم‌گیری استراتژیک و بعد شناختی سرمایه اجتماعی برون سازمانی در شعب بانک تجارت استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.

میان تصمیم‌گیری استراتژیک و بعد رابطه‌ای سرمایه اجتماعی برون سازمانی در شعب بانک تجارت استان اصفهان رابطه معناداری وجود دارد.

کلید واژه ها:

سرمایه اجتماعی[1]  ، تصمیم‌گیری استراتژیک[2] ، بعد ساختاری [3]، بعد شناختی[4]،  بعد رابطه ای[5].

 فصل اول

کلیات

تعریف مسأله، سابقه ی موضوع، روش تحقیق

مقدمه
دستیابی به توسعه، نیازمند بررسی راهکارهائی اساسی در جهت نیل به آن است. وجود منابع مختلف در جوامع توسعه نیافته، از زمینه های اساسی و مهم برای توسعه محسوب می شود. سرمایه اجتماعی در کنار سرمایه اقتصادی و سرمایه انسانی به تازگی به مثابه متغیری تأثیرگذار در روند توسعه‌یافتگی شناخته شده است (اوانی و شیروانی، 1384). سرمایه اجتماعی طبق نظر بسیاری از اندیشمندان به پیوندها و ارتباطات میان اعضای یک شبکه به عنوان منبعی با ارزش اشاره دارد و از طریق هنجارها و اعتماد متقابل موجب تحقق اهداف اعضاء می گردد. سرمایه اجتماعی به عنوان منبعی که ممکن است افراد، گروه ها و جوامع برای نیل به نتایج مطلوب آن را به‌کار گیرند، قلمداد می‌شود، و آن مفهومی است که در بسیاری موارد توسط تحلیلگران اجتماعی برای توصیف طیف وسیعی از فرآیندهای اجتماعی به کار برده می شود و کمک می‌کند تا به درک این پرسش که چرا برخی افراد، گروه‌ها و طبقات مردم به نتایج سیاسی، اقتصادی، و یا اجتماعی مثبت‌تری نسبت به دیگران نائل می‌شوند، منجر شود.

ویلانوا و جوسا[6] (2003) سرمایه اجتماعی را به‌عنوان پدیده‌ای مدیریتی تلقی کرده و برای آن ویژگی‌های مختلفی مانند اعتماد، ارزش‌ها و رفتارهای مشترک، ارتباطات، همکاری، تعهد متقابل، شناخت متقابل و شبکه را ذکر کرده‌اند. آنها اعتقاد دارند سرمایه اجتماعی نمی‌تواند بدون یکی از این ویژگی‌ها وجود داشته باشد و نمی‌توان تصور کرد که سازمان بدون بعضی از این ویژگی‌ها بتواند کار کند.

از طرف دیگر سرعت سرسام آور تغییرات در دنیای کنونی بدین معناست که روش های متداول مدیریت نمی‌توانند مناسب تغییرات باشند. هنگامیکه تغییرات جزیی بود می توانستیم از تجربه استفاده کنیم ولی هنگامیکه تصمیمات جنبه استراتژیک دارند ونتایج بسیار عمده و غیر قابل برگشت هستند نمی‌توان از تصمیم‌گیری های مبتنی بر قضاوتهای شهودی و تجربه فردی مبتنی بر

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                              صفحه

1- فصل اول: کلیات………………………………………………………………………………………..1

1-1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………..2

1-2-بیان مساله…………………………………………………………………………………………………….4

1-3-اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………….7

1-4- اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………………………………….7

1-5- تعاریف مفاهیم و اصطلاحات کلیدی………………………………………………………………..9

2- فصل دوم: چارچوب نظری و تجربی تحقیق……………………………………………..10

2-1- پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………..11

2-1- 1-مطالعات انجام شده داخلی…………………………………………………………………………..11

2-1-2- مطالعات انجام شده خارجی…………………………………………………………………………14

2-1- 3-جمع بندی پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………..17

2-2- مبانی نظری…………………………………………………………………………………………………18

2-2-1- هویت…………………………………………………………………………………………………….18

2-2-1-1- هویت اجتماعی…………………………………………………………………………………….19

2-2-1-2 کنش متقابل نمادین…………………………………………………………………………………20

2-2-1-3- سایر نظریه پردازان…………………………………………………………………………………..21

2-2-2- شبکه های اجتماعی مجازی ………………………………………………………………………….23

2-2-3- شبکه های اجتماعی مجازی و هویت……………………………………………………………….25

2-2-3-1- بری ولمن……………………………………………………………………………………………….25

2-2-3-2-آنتونی گیدنز……………………………………………………………………………………………26

2-2-3-3- رولند رابرتسون………………………………………………………………………………………..27

2-2-3-4- مالکوم واتزر………………………………………………………………………………………….. 28

2-2-3-5- مانوئل کاستلز…………………………………………………………………………………………30

2-2-3-6- حوزه عمومی هابرماس…………………………………………………………………………….31

 

2-2-3-7- نظریه کاشت…………………………………………………………………………………………..31

2-2-3-8-نظریه استفاده و رضامندی……………………………………………………………………………32

2-2-3-9- فیس بوک و هویت…………………………………………………………………………………..32

2-3- چارچوب نظری تحقیق……………………………………………………………………………………..34

2-4- فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………………..37

3-فصل سوم: روش شناسی……………………………………………………………………………………39

3-1- روش و ابزار جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………………..40

3-2- تعاریف مفاهیم…………………………………………………………………………………………………40

3-2-1- تعاریف مفهومی متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………40

3-2-2- تعاریف عملیاتی متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………..43

3-3- سنجش…………………………………………………………………………………………………………48

3-3-1 طیف لیکرت………………………………………………………………………………………………..48

3-4- اعتبار و پایایی…………………………………………………………………………………………………49

3-5- جامعه آماری و حجم نمونه……………………………………………………………………………….50

3-6- مراحل انتخاب نمونه………………………………………………………………………………………..50

3-7- ابزار های تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………….52

4- فصل چهارم:یافته های تحقیق………………………………………………………………………..53

4-1- یافته های توصیفی…………………………………………………………………………………………….54

4-2- آزمون فرضیات………………………………………………………………………………………………..82

5- فصل پنجم: نتیجه گیری…………………………………………………………………………………111

5-1- بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………………………….112

5-2- پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………..118

منابع……………………………………………………………………………………………………………………120

پیوست…………………………………………………………………………………………………………………125

 

 

 

 

 

 

فصل اول: کلیات

 

در چند سال اخیر شبکه های اجتماعی مجازی با محبوبیت جهانی کم نظیری رو به رو شده اند و جوانان زیادی عضو این شبکه های اجتماعی مجازی شده اند. شبکه های اجتماعی مجازی در پذیرش و دست یابی افراد جامعه به ویژه جوانان به نگرش ها و رفتارها نقش تعیین کننده ای ایفا می کنند و به عنوان یکی از کارگزاران اصلی ایجاد تغییرات اجتماعی به شمار می آیند. تحقیق حاضر در همین راستا و برای بررسی رابطه بین شبکه های اجتماعی مجازی و هویت جمعی (ملی، قومی، مذهبی و جهانی) دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان صورت گرفته است. تحقیق به روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق کلیه دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان می باشد که در سال 1392 در مقطع کارشناسی و بالاتر مشغول به تحصیل بوده اند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 400 نفر انتخاب و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی اطلاعات جمع آوری شده اند. یافته های تحقیق نشان می دهد که از میان متغیرهای زمینه ای؛ متغیرهای سن، جنس، مقطع تحصیلی، دانشکده، میزان درآمد و قومیت با هویت جمعی رابطه معناداری دارند. همچنین یافته های تحقیق نشان می دهد که متغیرهای عضویت در شبکه های اجتماعی مجازی، میزان استفاده از اینترنت، میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی، سابقه استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی، نوع اشتراک گذاری مطلب، نوع لایک و کامنت، عضویت در گروه ها و نوع اخبار با ابعاد هویت جمعی رابطه معناداری دارند.

کلید واژه: جهانی شدن، شبکه های اجتماعی مجازی، فیس بوک، هویت جمعی

1-1-مقدمه

امروزه شبکه های اجتماعی مجازی، به بخشی جدایی ناپذیر از شبکه جهانی وب تبدیل شده است و تصور اینترنت بدون حضور این جوامع مجازی، غیرممکن به نظر می رسد. حتی بسیاری از کاربران اینترنت، بیشتر فعالیت های خود از جمله مرور اخبار، دریافت اطلاعات و پرداختن به سرگرمی ها را از طریق شبکه های اجتماعی انجام می دهند و اینترنت برای آنها، معادلی به‌جز شبکه های اجتماعی مجازی ندارد. شبکه های اجتماعی مجازی خدمات و کارکردهای متعددی به کاربران ارائه می دهد که در گذشته توسط اینترنت به صورت کلی، یا وبلاگ، ایمیل، یوتیوب و حتی تلویزیون و ماهواره ارائه می شدند و شبکه های اجتماعی مجازی همه خدماتی را که توسط اینها به صورت جداگانه ارائه می شدند را جمع می کند و همگی اینها را به کاربران ارائه می دهد. با این کار شبکه های اجتماعی مجازی جهان را واقعاً به صورت یک دهکده جهانی درآورده است و اکثر افراد، کارشناسان رسانه‌های جمعی و همچنین نظریه پردازان اذعان دارند که شبکه های اجتماعی مجازی در این زمینه، یعنی در به وجود آوردن یک دهکده جهانی موفق بوده است. شبکه های اجتماعی مجازی کاربرانی از همه کشورها دارد و افراد از کشورهای مختلف در این شبکه های اجتماعی مجازی عضویت دارند و با یکدیگر در ارتباط می‌باشند. با توجه به اینکه شبکه های اجتماعی مجازی این قابلیت را هم دارند که بر گوشی همراه نصب شوند و کاربران هم با گوشی همراه از خدمات شبکه های اجتماعی مجازی استفاده می کنند. پس کاربران زیادی از طریق گوشی همراه عضو شبکه های اجتماعی مجازی شده اند و این باعث شده است که شبکه های اجتماعی مجازی محبوبیت بیشتری کسب کنند تا حدی که حدود چهارصد میلیون نفر فقط از طریق گوشی همراه وارد فیس بوک می شوند و با گوشی همراه خودشان از امکانات و خدمات فیس بوک استفاده می کنند. شبکه های اجتماعی مجازی متعددی در حال حاضر وجود دارد و تا حد زیادی خدماتی شبیه به هم به کاربران ارائه می دهند. از نظر محبوبیت، شبکه اجتماعی فیس بوک حرف اول را می زند و بیشترین کاربران عضو این شبکه اجتماعی مجازی شده اند. در کشور ما هم با وجود فیلتر بودن شبکه های اجتماعی مجازی، افراد زیادی عضو این شبکه های اجتماعی مجازی شده اند و از خدمات و کارکردهای این شبکه های اجتماعی مجازی استفاده می کنند و از طریق شبکه های اجتماعی مجازی با دوستان خود در ایران و خارج از ایران در ارتباط می باشند و دوست دارند که این از فناوری‌های نوین در حوزه ارتباطات استفاده کنند و از بقیه در زمینه ارتباطات عقب نیفتند و شاید هم برای افراد زیادی این شبکه های اجتماعی مجازی مکانی برای آرامش و مکانی به دور از کنترل باشد و افراد زیادی هم احساس می کنند که شبکه های اجتماعی مجازی مکان مناسبی نمی باشد. به طور کلی و به دور از مناسب یا نامناسب بودن شبکه های اجتماعی مجازی باید بپذیریم که شبکه های اجتماعی مجازی در حال حاضر محبوبیت بی نظیری هم در جهان و هم در کشور ما دارند و هر روز تعداد زیادی عضو این شبکه های اجتماعی مجازی می شوند. شبکه های اجتماعی مجازی که باعث دگرگونی های زیادی در حوزه ارتباطات و تعاملات انسانی شده اند و زمینه ارتباط افراد را با دیگران به راحتی فراهم کرده اند و این قابلیت را به وجود آورده اند که افراد به راحتی با افراد دیگر از هر کشور یا فرهنگ و هویتی در ارتباط باشند و می توانند تحت تأثیر آنان قرار بگیرند و یا حتی بر افراد دیگر تأثیر بگذارند و از سوی دیگر با رشد استفاده از این ابزارهای ارتباط جمعی در داخل کشور، نگرانی هایی در مورد فضای نسبتاً باز حاکم بر آنها و تأثیرات زیاد شبکه های اجتماعی مجازی به وجود آمده است؛ طوری که از متولیان فرهنگی کشور گرفته تا مسئولان امنیتی و حتی بسیاری از خانواده‌ها، از تبعات منفی احتمالی مستتر در به کارگیری شبکه های اجتماعی توسط کاربران داخلی که عمدتاً قشر جوان و نوجوان هستند، ابراز نگرانی کرده اند. تقریباً روزی نیست که در رسانه های کشورمان، هشداری در مورد مخاطرات فرهنگی و امنیتی موجود در شبکه های اجتماعی منتشر نشود. همه افراد از مسئولان گرفته تا افراد عادی در مورد شبکه های اجتماعی مجازی حرف می زنند و اظهارنظر می کنند و تقریباً می توان گفت که تا حد زیادی بدون سند و مدرک اظهارنظر می کنند چون که با توجه به نوظهور بودن شبکه های اجتماعی مجازی مطالعات زیادی در مورد شبکه های اجتماعی مجازی در کشور ما انجام نشده است تا پی ببریم که شبکه های اجتماعی مجازی چه تأثیرات مثبت یا منفی بر کاربرانش دارد و آیا شبکه های اجتماعی مجازی این قابلیت را دارند که در هویت، سبک زندگی، نحوه نگرش و. کاربران تغییراتی به وجود بیاورد و یا آیا بین شبکه های اجتماعی مجازی و هویت رابطه ای وجود دارد؟ تحقیق حاضر با توجه به این موضوع که مطالعات زیادی در مورد شبکه های اجتماعی مجازی و تاثیرات آن بر کاربران انجام نشده است، به بررسی این موضوع می پردازد که شبکه های اجتماعی مجازی چه رابطه با هویت جمعی دارند؟ و اینکه آیا شبکه های اجتماعی مجازی تأثیر مثبت یا منفی بر هویت جمعی دارند؟

 

 

 

-2-1 بیان مساله

هویت جمعی[1] در زمره موضوعاتی به شمار می‌آید که در تئوری‌ها و دیدگاه‌های گوناگون جامعه شناسی به دلیل قرابت و تداخل معنایی و مفهومی با پدیده‌های فراگیری نظیر بازنمایی، آگاهی، عضویت و تعلق جمعی، انسجام اجتماعی، نمادگرایی و معنا به عنوان تعیین کننده جهت گیری های شناختی، عاطفی و عملی افراد مورد توجه ویژه ای قرار گرفته و به شیوه‌های متفاوتی مفهوم سازی شده است. به همین جهت اشتغال نظری و عملی به هویت، به مشخصه اساسی آثار نظری و تجربی جامعه شناسی در دوران معاصر درآمده است (قادر زاده، 36:1390-35). هویت جمعی عام در سطح اجتماع جامعه‌ای (هویت ملی) از اصلی‌ترین شاخص های مدرنیته و جهان مدرن به شمار می‌رود و می توان آن را مهم‌ترین هدف و معیار توسعه اجتماعی قلمداد نمود (چلبی، 1378: 69). هویت جمعی حوزه یا قلمروی از حیات اجتماعی است که افراد خود را با ضمیر ما متعلق و منتسب به آن می دانند و در برابر آن احساس تعهد و تکلیف می کنند (عبداللهی و حسین بر، 1385: 107). منظور از هویت جمعی، سطحی از هویت جمعی افراد از میان سطوح چهارگانه قومی، دینی، ملی و جهانی است.

هویت های جمعی (ملی، دینی، قومی و …) جملگی ساخته می شوند و افراد آن را کسب می کنند. امروزه ما در موقعیت‌های مختلف با هویت های متعددی سر و کار داریم و تبع موقعیت و شرایطی که در آن قرار داریم، خود را تعریف می کنیم. مرزهای نفوذ ناپذیر بین مقولات و گروه های هویتی، دیگر مستحکم نیستند، بلکه به شدّت آسیب پذیر و شکننده‌اند. دنیای ارتباطات پیش آهنگ این تغییرات است. احساس هویت، فرایند معنا بخشی و معنا سازی در زندگی است. این معنا قابلیت به چالش کشیده شدن و به بحران دچار شدن را دارد. منابع و ابزارهای اصلی ساخت و حفظ هویت ها عبارتند از: مکان و فضا، زمان، دین، زبان و فرهنگ که مهمترین و غنی‌ترین منبع هویتی به شمار می‌رود. در گذشته این منابع (مکان و فضا، زمان، فرهنگ و زبان) هویت فرد را می‌ساختند، ولی امروزه، وسایل نوین ارتباطی و فرایند جهانی شدن[2] با متحول ساختن فضا و زمان و جدا کردن آن‌ها از مکان، فضایی انحصاری که در اختیار جوامع و فرهنگ‌ها بود تا هویت سازی کنند، از بین برده و در نتیجه توانایی جوامع در هویت سازی و هویت یابی افراد را به میزان بسیار زیادی کاهش داده است. به بیان دیگر، در گذشته پیوند تنگاتنگ فضا، زمان و فرهنگ یا مکان و سرزمین معین، نیازهای هویتی افراد را به خوبی تأمین می‌کرد و انسان ها در دنیای کوچک، محدود، پایدار و منسجم به هویت و معنای مورد نیاز خود دست می‌یافتند، ولی فضای مجازی[3] با پاره کردن این پیوند و نفوذپذیر کردن و فرو ریختن زندگی اجتماعی، آن دنیاها را به شدت متزلزل ساخته است (عباسی قادری و خلیلی کاشانی، 1389: 28). در دوران کنونی شبکه های ارتباطی از قبیل اینترنت و تلفن همراه جهان را به صورت دهکده ای درآورده‌اند و همین امر باعث شده هویت ها ی متنوع و متعدد به راحتی با یکدیگر در ارتباط باشند و در یکدیگر تأثیر بگذارند. کاربر اینترنت با گشت وگذار در جهان مجازی با روش‌های گوناگون زندگی جدید جهانی آشنا می شود و به این ترتیب شهروندان جامعه جهانی از اتخاذ یک موضع خاص یا به عبارتی هویت ثابت سر بازمی زنند زیرا ارزش‌ها و روش‌های متنوعی در پیش رویشان وجود دارد. مردم در این فضا برای عبور از مرزها نیازمند گذرنامه نیستند، بنابراین به راحتی در بازار فرهنگ های متنوع حضور می یابند و در کمال آزادی هر فرهنگی را که بخواهند برمی گزینند؛ بنابراین می توان گفت در این دهکده جهانی[4] مردم به طور هم زمان گاه به اوج تعالی می‌رسند و گاه به پایین ترین سطح انسانیت نزول می کنند. در نتیجه، ثبات تعین و هویت پایدار در چنین فضایی امکان کمتری دارد و از همین روست که امروزه اشکال متنوع هویت فرهنگی و ملی برای حفظ خود تلاش می کنند (صانع پور، 1390: 118). همچنین وسایل ارتباطی جدید جهان را به صورت دهکده ای درآورده‌اند و تعدد گفتمان‌ها در ارتباطی تعاملی به انتقال ایده‌ها، افکار و تمایلات منجر می شوند و این امر هویت فردی و جمعی انسان ها را در معرض تحولات شتابگری قرار می دهد. برخی استدلال می کنند که تعامل در فضای سایبرنتیک[5] (فضای مجازی که در آن تعامل به شکل ارتباطات کامپیوتری صورت می‌پذیرد) با در هم شکستن مرزهای مرسوم گروهی و متعاقب آن تغییر در برجستگی نسبی نیاز به تشابه و تمایز، بیشترین تأثیر را بر هویت اجتماعی طرف‌های تعامل می گذارد و از سوی دیگر، گمنامی یا جعل نام به معنای پنهان داشتن هویت که در نتیجه معنای هویت اجتماعی تأثیر دارد (jones, 1998: xv). یکی از وسایل ارتباطی جدید و نوظهور پیدایش شبکه های اجتماعی مجازی[6] می باشد که قاعدتاً با توجه به اینکه جهان را فشرده تر و ارتباط اجتماعی بین افراد از کشورهای مختلف با فرهنگ‌ها و هویت های متفاوت را میسر ساخته است و همچنین اینکه این شبکه های اجتماعی به فضایی تبدیل شده اند که افراد در اینجا تا حدودی آزادی دارند می تواند تأثیرهای زیادی بر هویت افراد ایجاد کند.

شبکه های اجتماعی مجازی، نسل جدید از وب سایت‌های اینترنتی هستند. در این وب سایت‌ها، کاربران اینترنتی حول محور مشترکی به صورت مجازی با هم جمع می شوند و جماعت های آنلاین را تشکیل می دهند. شبکه های اجتماعی، متناسب با نوع موضوع فعالیت شان امکانات دیگری از قبیل خبرخوان‌های اینترنتی، بازی های آنلاین، قابلیت آپلود کردن ویدئوها و فایل های رایانه ای و

پاییز 89
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مندرجات
عنوان
صفحه
چکیده
فصل اول: معرفی پژوهش
1-1- مقدمه
1
1-2- بیان مسأله
2
1-3- اهداف پژوهش
3
1-3-1- هدف کلی
3
1-3-2- اهداف اختصاصی پژوهش
3
1-4- ضرورت و اهمیت پژوهش
4
1-5- تعاریف عملیاتی و مفهومی
5
1-6- پرسش های اساسی
7
1-7- متغیرهای پژوهش
7
1-8- فرضیه پژوهش
8
1-9- محدودیت های پژوهش
8
فصل دوم: مبانی نظری پژوهش
2-1- مقدمه
9
2-2- مبانی نظری پژوهش
9
2-2-1- سازماندهی اطلاعات
9
2-2-2- نمایه
10
2-2-3- هدف نمایه
11
2-2-4- انواع نمایه
12
2-2-5- اندازه و جزئیات نمایه
13
2-2-6- کیفیت نمایه
13
2-2-7- نمایه سازی
14
2-2-8- یکدستی در نمایه سازی
14
2-2-9- زبان نمایه سازی
15

 

2-2-10- انواع زبان های نمایه سازی
15
2-2-10-1- زبان طبیعی
16
2-2-10-2- زبان نمایه سازی آزاد
17
2-2-10-3- زبان کنترل شده
17
2-2-11- زبان جامعه پزشکی و آشفتگی ها و نابسامانی های آن
17
2-2-12- مستندسازی
18
2-2-13- مهم ترین ابزارهای مستندسازی
19
2-2-14- اصطلاحنامه
20
2-2-15- تاریخچه اصطلاحنامه
21
2-2-16- هدف اصطلاحنامه
22
2-2-17- ویژگی های مهم ا صطلاحنامه
22
2-2-18- انواع اصطلاحنامه
24
2-2-19- اصطلاحنامه پزشکی فارسی
25
2-2-19-1- نمایه های موجود در اصطلاحنامه پزشکی فارسی 

 
25
2-2-19-2- شکل ارائه اصطلاحات در اصطلاحنامه پزشکی فارسی 

 
27
2-3- پیشینه پژوهش
28
2-3-1- پیشینه پژوهش در ایران
28
2-3-2- پیشینه پژوهش در خارج از ایران
33
2-4- استنتاج کلی از مرور پیشینه ها
36
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
3-1- مقدمه
37
3-2- روش پژوهش
37
3-3- جامعه آماری پژوهش
40
3-4- ابزار گردآوری اطلاعات
40
3-5- تجزیه و تجلیل یافته ها
40
فصل چهارم: یافته­های پژوهش
4-1- مقدمه
41
4-2- یافته های پژوهش
41

 

 

4-3- پاسخ به پرسش های اساسی پژوهش
48
4-4- تأیید یا رد فرضیه پژوهش
53
فصل پنجم: تجزیه و تحلیل یافته ها و نتیجه­گیری
5-1- مقدمه
54
5-2- تجزیه و تحلیل یافته‌ها
54
5-3- نتیجه گیری نهایی
60
5-4- استنتاج کلی از مرور پیشینه ها و مقایسه آن با پژوهش حاضر
61
5-5- پیشنهادات پژوهش
65
5-6- پیشنهاد برای پژوهش های آتی
66
منابع و مآخذ
67
پیوست
 
چکیده انگلیسی
 

 

 
عنوان
صفحه
جدول (4-1) توزیع فراوانی پژوهش ها به تفکیک نوع پژوهش (طرح و پایان نامه)
41
جدول (4-2) توزیع فراوانی انواع کلیدواژه ها بر حسب کیفیت آن (میزان انطباق با اصطلاحنامه پزشکی فارسی)
42
جدول (4-3) توزیع فراوانی پژوهش ها بر حسب تعداد کلیدواژه های پیشنهادشده
43
جدول (4-4) توزیع فراوانی انواع پژوهش ها به تفکیک شوراهای پژوهشی محل تصویب
44
جدول (4-5) توزیع فراوانی انواع پژوهش ها به تفکیک سال
45
جدول (4-6) توزیع فراوانی پایان نامه ها به تفکیک رشته و مقطع تحصیلی دانشجویان
46
جدول (4-7) توزیع فراوانی طرح ها به تفکیک وضعیت علمی مجری اول طرح تحقیقاتی
47
جدول (4-8) میانگین میزان انطباق واژه های نمایه ای با اصطلاحنامه پزشکی فارسی بر حسب نوع پژوهش
48
جدول (4-9) میانگین میزان انطباق واژه های نمایه ای پایان نامه ها با اصطلاحنامه پزشکی فارسی برحسب رشته و مقطع تحصیلی دانشجو
49
جدول (4-10) میانگین میزان انطباق واژه های نمایه ای طرح ها با اصطلاحنامه پزشکی فارسی برحسب وضعیت علمی مجری اول
50
جدول (4-11) میانگین میزان انطباق واژه های نمایه ای با اصطلاحنامه پزشکی فارسی بر حسب شوراهای پژوهشی تصویب کننده
51
جدول (4-12) میانگین میزان انطباق واژه های نمایه ای با اصطلاحنامه پزشکی فارسی بر حسب سال
52
 

 

 
عنوان
صفحه
نمودار (4-1) درصد فراوانی انواع کلیدواژه ها بر حسب کیفیت آن ( میزان انطباق با اصطلاحنامه پزشکی فارسی)
42
نمودار (4-2) توزیع فراوانی انواع پژوهش ها به تفکیک شوراهای محل تصویب
44
نمودار (4-3) توزیع فراوانی انواع پژوهش ها به تفکیک سال
45
نمودار (4-4) درصد فراوانی پایان نامه ها به تفکیک رشته و مقطع تحصیلی دانشجویان
46
نمودار (4-5) درصد فراوانی طرح ها به تفکیک وضعیت علمی مجری اول طرح پژوهشی
47
 

 

 

چکیده

هدف: اطلاعات با شیوه های مختلفی چون فهرستنویسی و نمایه سازی سازماندهی می شوند. اصطلاحنامه ها بعنوان ابزار نمایه سازی به کار می روند. یکی از این اصطلاحنامه ها، اصطلاحنامه پزشکی فارسی است. هدف از پژوهش حاضر « تعیین میزان انطباق واژه های نمایه ای پایان نامه ها و طرح های تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد با اصطلاحنامه پزشکی فارسی طی سال های 82 الی 87 » است.

روش شناسی: جامعه آماری پژوهش شامل 2670 کلیدواژه برگرفته از 213 طرح تحقیقاتی و 551  پایان نامه است. روش پژوهش حاضر پیمایشی تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها چک لیستی تهیه شده توسط محقق است.

یافته ها: نتایج نشان دهنده 89/20 درصد کلیدواژه مطابق با استاندارد، 45/77 درصد کلیدواژه نامطابق با استاندارد و 64/1 درصد کلیدواژه اعلام است. 8 درصد از کلیدواژه های نامطابق با استاندارد کلیدواژه های با املای نادرست بودند. یافته ها نشان دهنده تفاوت معنی دار بین میزان انطباق واژه های نمایه ای پژوهش ها با اصطلاحنامه پزشکی فارسی و متغیرهایی چون سال و شورای پژوهشی تصویب کننده پژوهش بودند. همچنین بین میزان انطباق واژه های نمایه ای پایان نامه ها با اصطلاحنامه پزشکی فارسی و رشته و مقطع تحصیلی دانشجو و بین میزان انطباق واژه های نمایه ای طرح ها با اصطلاحنامه پزشکی فارسی و وضعیت علمی مجری اول آنها رابطه وجود دارد ولی از نظر میزان انطباق بین پایان نامه ها و طرح ها تفاوتی مشاهده نشد.

نتایج: نتایج، لزوم توجه به امر استانداردسازی نمایه ها بر مبنای اصطلاحنامه پزشکی فارسی را نشان داد. در نهایت پیشنهاداتی جهت بهبود وضعیت موجود ارائه شد.

کلیدواژه ها: مستندسازی کلیدواژه ها، پایان نامه های دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، طرح های دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد

 

 

 

 

 

 

مقدمه

1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………..3

1-2- بیان مسأله………………………………………………………………………………………………………………………….3

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق …………………………………………………………………………………………………….6

1-4- اهداف تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………….7

1-5- چارچوب نظری تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….8

1-5-1- مدل زیتامل…………………………………………………………………………………………………………………….8

1-6- فرضیات ………………………………………………………………………………………………………………………….10

1-7- قلمرو تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………11

1-7-1- قلمرو تحقیق از نظر زمانی ……………………………………………………………………………………………..11

1-7-2- قلمرو تحقیق از نظر مکانی …………………………………………………………………………………………….11

1-7-3- قلمرو تحقیق از نظر موضوعی ………………………………………………………………………………………..12

1-8- روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….12

1-9- تعریف اصطلاحات و واژه های فنی……………………………………………………………………………………..13

فصل دوم : مبانی نظری و ادبیات موضوعی تحقیق

بخش اول : خدمات

2-1-1-  بازاریابی خدمات

 

………………………………………………………………………………………………………..15

2-1-2- ماهیت و ویژگی خدمات ……………………………………………………………………………………………….15

2-1-2-1- ناملموس بودن …………………………………………………………………………………………………………16

2-1-2-2- نفکیک ناپذیری ………………………………………………………………………………………………………..16

2-1-2-3- ناهمگونی ……………………………………………………………………………………………………………… 16

2-1-2-4- فناناپذیری …………………………………………………………………………………………………………….. 16

2-1-3- آمیخته بازاریابی خدمات ……………………………………………………………………………………………….17

2-1-3-1- محصول ………………………………………………………………………………………………………………….17

 

عنوان                                                                                                                                                                    صفحه      

2-1-3-2- قیمت ……………………………………………………………………………………………………………………..18

2-1-3-3- ترفیع ……………………………………………………………………………………………………………………. 18

2-1-3-4 – توزیع ………………………………………………………………………………………………………………….. 18

2-1-4- مفهوم جدید خدمات به مشتری ………………………………………………………………………………………18

2-1-5- برنامه ای برای ارائه خدمات به مشتریان …………………………………………………………………………..20

2-1-6- خدمت به مشتریان مهمترین تعهد سازمان …………………………………………………………………………25

2-1-7- اهمیت دادن به مشتری یا ارباب رجوع …………………………………………………………………………….26

2-1-8- اهمیت ارائه خدمات …………………………………………………………………………………………………….26

2-1-9- آینده خدمات ……………………………………………………………………………………………………………..26

بخش دوم : کیفیت خدمات

2-2-1- مفهوم کیفیت خدمات …………………………………………………………………………………………………..28

2-2-1-1- بی نهایت بزرگ ………………………………………………………………………………………………………29

2-2-1-2- محصول محور …………………………………………………………………………………………………………29

2-2-1-3- فرایند یا عرضه محور ……………………………………………………………………………………………….29

2-2-1-4- مشتری محور ………………………………………………………………………………………………………….30

2-2-1-5- ارزش محور …………………………………………………………………………………………………………..30

2-2-2- اهمیت کیفیت خدمات …………………………………………………………………………………………………31

2-2-2-1- افزایش انتظارات مشتریان …………………………………………………………………………………………31

2-2-2-2- فعالیت رقبا …………………………………………………………………………………………………………….32

2-2-2-3- عوامل محیطی ………………………………………………………………………………………………………..32

2-2-2-4- ماهیت خدمات ……………………………………………………………………………………………………….32

2-2-2-5- عوامل درون سازمانی ………………………………………………………………………………………………32

2-2-2-6- مزایای ناشی از کیفیت خدمات …………………………………………………………………………………32

2-2-3- بازارگرایی و کیفیت خدمات …………………………………………………………………………………………34

2-2-4-  رویکردهای مدیریت کیفیت خدمات ……………………………………………………………………………..35

2-2-4-1- واکنشی یا انفعالی ……………………………………………………………………………………………………35

2-2-4-2- استراتژیک یا فعالانه ………………………………………………………………………………………………..35

 

عنوان                                                                                                                                                                    صفحه      

2-2-5- پیامدهای کیفیت خدمات ………………………………………………………………………………………………36

2-2-6- کیفیت خدمات و تصمیمات بازاریابی رقابتی ……………………………………………………………………39

2-2-7- کیفیت خدمات از منظر بازاریابی رابطه مند……………………………………………………………………….39

2-2-8- اهمیت کارکنان در ارائه خدمات با کیفیت ……………………………………………………………………….42

بخش سوم : مشتری مداری و رضایت

2-3-1- مفاهیم و تعاریف………………………………………………………………………………………………………….45

2-3-2- چارچوبی برای ارزیابی میزان مشتری مداری …………………………………………………………………….47

2-3-3- مفهوم رضایت …………………………………………………………………………………………………………….49

2-3-4- رضایت/نارضایتی ………………………………………………………………………………………………………..50

2-3-4-1- رضایت مشتری ……………………………………………………………………………………………………….50

2-3-4-2- نارضایتی مشتری ……………………………………………………………………………………………………..50

2-3-5- رضایت مشتری هسته فعالیتهای بازاریابی …………………………………………………………………………50

2-3-6- ساختار فرایند نظام کلی خدمات رضامندی مشتری ……………………………………………………………52

2-3-6-1- مفهوم و سیاست رضامندی مشتری ……………………………………………………………………………..53

2-3-6-2- تحقیقات بازاریابی و تحلیل نیازهای مشتری ………………………………………………………………….53

2-3-6-3- برنامه ای برای مشتری پسند کردن محصولات و خدمات ………………………………………………..53

2-3-6-4- بازار و فروش محصولات و خدمات ……………………………………………………………………………53

2-3-6-5- مشتری پسند کردن تحویل …………………………………………………………………………………………54

2-3-6-6- ایجاد رضامندی برای مشتری ……………………………………………………………………………………..54

2-3-6-7- جمع آوری و تحلیل اطلاعات درباره رضامندی مشتری ………………………………………………….54

2-3-7- مزایای رضایت مشتری ………………………………………………………………………………………………….54

2-3-8- هفت دستور طلایی برای جلب رضایت مشتری …………………………………………………………………56

بخش چهارم : آشنایی با سازمان گمرک

2-4-1- واژه گمرک………………………………………………………………………………………………………………….57

2-4-2- پیشینه تاریخی گمرک ایران …………………………………………………………………………………………..57

2-4-2-1- تاریخچه گمرک فرودگاه امام خمینی(ره)……………………………………………………………………..60

2-4-3-  وظایف گمرک …………………………………………………………………………………………………………..61

 

عنوان                                                                                                                                                                   صفحه  

2-4-3-1- هدایت ساختار اقتصادی کشور …………………………………………………………………………………..61

2-4-3-2- اعمال قوانین و مقررات………………………………………………………………………………………………62

2-4-3-3- مبارزه با قاچاق و تخلفات گمرکی ………………………………………………………………………………63

2-4-3-4- اخذ مطالبات گمرکی ……………………………………………………………………………………………. …64

2-4-3-5- اجرای کنوانسیونهای بین المللی ………………………………………………………………………………….65

2-4-4- جنبه های مالی و اقتصادی گمرک ……………………………………………………………………………… ….66

2-4-4-1- جنبه مالی گمرک ……………………………………………………………………………………………………..66

2-4-4-2- جنبه اقتصادی گمرک ………………………………………………………………………………………………..66

2-4-5- انواع مقرراتی که برای اجرا به گمرک ابلاغ می شود……………………………………………………………67

2-4-6- تشریفات گمرکی کالا …………………………………………………………………………………………………..67

2-4-7- سیستم اظهار از راه دور ………………………………………………………………………………………………..68

2-4-8- سیستم آسیکودا …………………………………………………………………………………………………………..69

2-4-8-1- اهداف آسیکودا………………………………………………………………………………………………………..70

2-4-8-2- قابلیت های آسیکودا…………………………………………………………………………………………………70

2-4-9- قواعد صادرات موفق …………………………………………………………………………………………………..71

بخش پنجم : زیربنای نظری تحقیق

2-5-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………..74

2-5-2- مدل زیتامل ………………………………………………………………………………………………………………..74

2-5-3- تئوری برابری ……………………………………………………………………………………………………………..75

2-5-3-1- نظریه برابری آدامز …………………………………………………………………………………………………..75

2-5-3-2- عدالت …………………………………………………………………………………………………………………..76

2-5-3-3- ابعاد عدالت ……………………………………………………………………………………………………………79

فصل سوم : فرآیند و روش تحقیق

3-1-  مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………..86

3-2- روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………..86

3-3- جامعه آماری …………………………………………………………………………………………………………………..87

3-4- روش نمونه گیری ……………………………………………………………………………………………………………88

 

عنوان                                                                                                                                                                   صفحه      

3-5- حجم نمونه …………………………………………………………………………………………………………………….88

3-6- روش و ابزار گردآوری داده ها ………………………………………………………………………………………….88

3-6-1- پرسشنامه …………………………………………………………………………………………………………………..89

3-6-2- کتابخانه …………………………………………………………………………………………………………………….90

3-6-3- مصاحبه………………………………………………………………………………………………………………………90

3-7- روش تجزیه و تحلیل آماری و آزمون …………………………………………………………………………………90

3-8- روایی و پایایی ……………………………………………………………………………………………………………….91

3-8-1- روایی…………………………………………………………………………………………………………………………91

3-8-2- پایایی ……………………………………………………………………………………………………………………….91

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه…………………………………………………… ………………………………………………………………………94

4-2- آمار توصیفی متغیرهای جمعیت شناختی …………………………………………………………………………….94

4-2-1- سن پاسخ دهنده گان……………………………………………………………………………………………………94

4-2-2- وضعیت تحصیلی پاسخ دهنده گان ………………………………………………………………………………..95

4-2-3- نحوه ارتباط پاسخ دهنده گان با گمرک ………………………………………………………………………….96

4-2-4- میزان ارتباط پاسخ دهنده گان با گمرک ………………………………………………………………………….97

4-3- آمار توصیفی فرضیات تحقیق …………………………………………………………………………………………..98

4-3-1- فرضیات اصلی …………………………………………………………………………………………………………..98

4-3-2- فرضیات فرعی …………………………………………………………………………………………………………..99

4-4- بررسی فرضیات تحقیق با آزمون کای دو ………………………………………………………………………….100

4-4-1- فرضیه اصلی 1 …………………………………………………………………………………………………………100

4-4-2- فرضیه فرعی 1-1 ……………………………………………………………………………………………………..101

4-4-3- فرضیه فرعی 1-2………………………………………………………………………………………………………103

4-4-4- فرضیه فرعی 1-3………………………………………………………………………………………………………104

4-4-5- فرضیه اصلی 2………………………………………………………………………………………………………….105

4-4-6- فرضیه فرعی 2-1……………………………………………………………………………………………………..106

 

عنوان                                                                                                                                                                   صفحه  

4-4-7- فرضیه اصلی 3………………………………………………………………………………………………………..107

4-4-8- فرضیه فرعی 3-1…………………………………………………………………………………………………….108

4-4-9- فرضیه فرعی 3-2…………………………………………………………………………………………………….109

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………112

5-2- بررسی نتایج به دست آمده …………………………………………………………………………………………..112

5-3- پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………………115

5-4-محدودیت های تحقیق ………………………………………………………………………………………………….117

پیوستها

نتایج آزمون فرضیه ها، پایایی پرسشنامه، آمار توصیفی فرضیه ها………………………………………………….119

پرسشنامه ……………………………………………………………………………………………………………………………127

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………………..131

منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………133

چکیده انگلیسی …………………………………………………………………………………………………………………..136

صفحه عنوان انگلیسی………………………………………………………………………………………………………….. 137

چکیده :

هدف این تحقیق مشخص کردن عوامل موثر بر رضایتمندی مراجعه کنندگان (صادرکنندگان و واردکنندگان) از خدمات گمرک فرودگاه امام خمینی(ره) در شش ماهه اول سال 1393 می باشد .

در این تحقیق برای سنجش عوامل موثر بر رضایت، از متغیرهای اصلی تاثیر گذار بر رضایت (رویه، مراوده و نتیجه) از مدل زیتامل(1980) استفاده شده است و فرضیه های تحقیق براساس این مدل طراحی                 شده است.

برای سنجش پایایی پرسشنامه، از روش آلفای کرونباخ و برای آزمون فرضیه ها از آزمون خی دو (2k) استفاده شده است و پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای 0.907 تأیید گردید.

پس از جمع آوری داده ها، برای تجزیه و تحلیل آنها از نرم افزار spss استفاده شده است.

همه فرضیه های تحقیق با  0.000 = sig ( سطح معناداری) تأیید شدند و در پایان، جهت افزایش                سطح رضایت مندی مراجعه کنندگان به گمرک با توجه به متغیرهای تحقیق پیشنهاداتی ارائه شده است.

واژه های کلیدی : رضایت ، رویه ، مراوده ، نتیجه

  مقدمه

سازمان‎ها باید خود را به درستی به مشتریان معرفی کنند و پیش از ارائه خدمات رضایت بخش به مشتریان، باید ساختار ضروری و مناسبی برای خود ایجاد کنند.

ساختار بنیادی به طور ساده شامل کارمندانی است که می‎دانند هر موقعیت را چگونه اداره کنند. هر فرد شاغل، به خدمت دهی در یک سازمان مشغول می‎باشد و از خدمات ده‎ها و بلکه صدها سازمان، آگاهانه یا ناآگاهانه استفاده می‎کند. نکته اساسی و بسیار مهم این است که وقتی در فرهنگ جامعه‎ای جایگاه، نقش و کارکرد مشتری به درستی تعریف و تبیین شده باشد و خدمت به مشتری بعنوان یک ارزش مطرح و به آن عمل شود، سازمان‎ها در مدار و دور صحیح خود قرار می‎گیرند. به طوری که هر سازمان خدمات             با کیفیت و با ارزشی به مشتری ارائه داده و از خدمات ارزشمند دیگر سازمان‎ها بهره‎مند می‎شود و                  در نتیجه رضایت و بالاتر از آن، خرسندی و وفاداری مشتری را فراهم نموده و خود نیز به جهت خدماتی که از سازمان‎ها می‎گیرد، راضی و خشنود می‎گردد.

بیان مسأله
هر سازمان پدیده‎ای اجتماعی است که بطور آگاهانه هماهنگ شده و دارای حدود و شعور نسبتاً مشخصی بوده و برای تحقق هدف یا اهدافی، براساس یک سلسله مبانی دائمی فعالیت می‎کند که چگونه دستیابی و پاسخگویی به نیازهای جامعه از طریق عملکردش درجامعه نمود پیدا می‎کند.(الوانی و دانایی فرد،1379)

بقای هر سازمان، مبتنی بر مشتریان آن است. بنابراین، هر سازمان باید مشتریان جاری و آینده خود را و نیازمندیهای آنها را شناسایی نماید و رضایت آنها را از طریق تامین آن نیازمندیها برآورده سازد و پیوسته در جهت افزایش رضایت آنها اقدامات عملی انجام دهد. امروزه بسیاری از سازمانها، حد اعلای           ارزش­آفرینی موسسه خویش را در رضایت مخاطبان معنا می­کنند و برنامه­های راهبردی، بیانیه­های ماموریت و خط­مشی سازمانها را بر این اساس طرح­ریزی می­نمایند زیرا در زمان کنونی اندازه­گیری و تعیین سطح رضایت مشتریان یک سازمان، به یکی از دغدغه­های اصلی مدیران و دست­اندرکاران سازمانهای تجاری اعم از انتفاعی و غیرانتفاعی تبدیل شده است. (شکسته­بند، 1388)

نکته مهم این است که رضایت مشتری باید مدیریت گردد. بر اساس این واقعیت مدیریتی، هر آنچه که قابل اندازه گیری نباشد قابل کنترل نیز نخواهد بود. لازمه تأمین، حفظ و ارتقای رضایت مشتری، سنجش مستمر آن است. سنجش و تعیین میزان رضایت مشتری از خدمات به معنای تعیین میزان بهره وری خدمات از دیدگاه قاضی اصلی و مصرف کننده نهایی یعنی مشتری است.

یکی از راههای شناخت، ارزیابی و اصلاح ساختار و عملکرد هر سازمان شناخت دیدگاهها و برداشت‎های کسانی است که بمنظور انجام گرفتن کارهایشان با آن ارتباط دارند‌ و در اصطلاح               «ارباب رجوع یا مراجعه کننده» نامیده می‎شوند. ( تیموری، 1385)

 بررسی و مطالعه ویژگی‎ها، عقاید و انتظارات مراجعه کنندگان سازمانها می‎تواند هم به اصلاح فعالیت‎های سازمان کمک کند و هم رضایتمندی استفاده کنندگان از خدمات سازمان را در پی داشته باشد. (ابطحی و کاظمی،1375)

در واقع یکی از مشخصه های نظام اداری دولتی در کشورهای جهان سوم ، عدم توجه کافی به رضایت مشتری است. سازمان گمرک یکی از سازمانهای دولتی و باسابقه نظام اداری کشور می باشد. این سازمان به عنوان یک موسسه خدماتی، به طور قانونی فقط نقش تطبیق واردات و صادرات را  با مقررات مربوطه دارد. بنابراین گمرک به عنوان دروازه بان اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی کشور ، مسئول اجرای قانون و وصول حقوق و عوارض متعلقه به واردات، ترانزیت و صادرات کالا می باشد.                                

گمرک از اصلی‎ترین نهادهایی است که دست‎اندرکاران تجارت خارجی با آن سرو کار دارند. با استناد به تعریف سازمان جهانی گمرک[1]، سازمانی دولتی است که مسئول اجرای قانون گمرک و وصول حقوق و عوارض ورودی و صدوری و همچنین مسئول اجرای سایر قوانین و مقررات مربوط از جمله واردات، ترانزیت و صادرات کالا می‎باشد.(دفتر آموزش،1379)

ازجمله مسائل عمده‎ای که گمرک در راستای انجام مسئولیتها و وظایف خود در رابطه با مراجعه کنندگان با آن روبرو است، موضوعات صادرات و واردات می‎باشد که صادرات یعنی خروج کالا از قلمرو گمرکی و واردات یعنی عمل وارد کردن یا فراهم کردن موجبات ورود کالایی به یک قلمرو گمرکی می‎باشد که در این میان صادرات به دو دسته قطعی و موقت تقسیم می‎شود که در مورد صادرات قطعی، کالا به منظور فروش یا مصرف در کشورهای خارج از ایران فرستاده می‎شود و در مورد صادرات موقت، برای منظورهایی همچون تعمیر، شرکت در نمایشگاه‎ها و… فرستاده می‎شود. واردات نیز به دو دسته موقت و قطعی دسته‎بندی می‎شود.(بنایی،1377)

آمارها و بررسی‎ها نشان می‎دهد که خدمات ارائه شده توسط گمرک در موضوعات صادراتی و وارداتی  بر رضایت مراجعه کنندگان به گمرک بسیار مؤثر می‎باشد.

پژوهشگران مختلفی، ابعاد و جنبه­های مختلف از کیفیت خدمات را شناسایی و ارائه داده اند از جمله لیتنن (1982) به کیفیت فیزیکی، سازمانی و تعاملی اشاره دارد و محققان دیگر نظیر پاراسورامان، بری و زیتامل مؤلفه هایی نظیر موارد، ملموس ، قابلیت اعتماد ، قابلیت پاسخگویی، شایستگی ، ملاحظه، قابلیت پذیرش ، امنیت  دسترسی ، ارتباطات  و درک مشتری  را مطرح کرده­اند. از مهم ترین و متداول ترین مطالعه مرتبط با شناسایی ابعاد و جنبه های کیفیت خدمات مربوط به تحقیق پاراسورامان و زیتامل مدل اولیه خود را در سال 2008  تعدیل کرده اند و از پنج بعد، کیفیت خدمات را سنجش نمودند که عبارتند از اطمینان( ترکیبی از جنبه های اصلی شایستگی، نزاکت، اعتبار و امنیت از ابعاد ده گانه)، همدلی (ترکیبی از جنبه های دسترسی، ارتباطات و درک مشتری)، قابلیت اعتماد، قابلیت پاسخگویی و موارد ملموس.(شاهوردیانی،1389)

در این تحقیق با توجه به مدل مذکور، شاخص های کیفیت رویه، کیفیت مراوده و کیفیت نتیجه، اساس مدل مفهومی تحقیق را تشکیل میدهند.

این تحقیق با تأکید بر صادرات و واردات، به بررسی عوامل مؤثر بر رضایت مراجعه‎کنندگان از خدمات ارائه شده در این بخش‎ها در گمرک فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره) می‎پردازد.

بنابراین مسأله اصلی که در این تحقیق مطرح میشود این است که آیا شرکت های بازرگانی(صادرکنندگان و وارد کنندگان) از رویه ها، مراوده ها و نتیجه های بدست آمده در دوایر صادرات و واردات رضایت کامل دارند؟    

براساس مطالعات کتابخانه‎ای و مصاحبه‎های حضوری انجام شده با کارشناسان و صاحبنظران، عوامل زیر به عنوان عوامل تأثیرگذار بر رضایت مراجعه کنندگان گمرک از خدمات ارائه شده در مباحث صادرات و واردات کالا ذکر شده است.

رویه‎های موجود در امر صادرات و واردات
مراودات صورت گرفته در امر صادرات و واردات
نتایج بدست آمده در امر صادرات و واردات
با در نظر گرفتن عوامل فوق فرضیات تحقیق تهیه شده و با بررسی این عوامل، راهکارهایی در جهت بهبود ارائه خدمات صادراتی و وارداتی ارائه شده است.

 

ضرورت و اهمیت تحقیق
امروزه مشتریان راضی، مهمترین منبع سود سازمان‎ها و یا شرکت‎ها می‎باشند و رشد فزاینده خدمات،      به صورت یکی از روندهای اصلی در دنیا در آمده است به طوری که یک چهارم تجارت بین‎المللی را خدمات صورت گرفته در این امور تشکیل می‎دهد.(روستا و همکاران،1376)

در نظام اداری و اجرائی کشور نیز رضایت مردم از خدمات ارائه شده توسط دستگاه‎های دولتی بعنوان یکی از شاخصه‎های اصلی سنجش کارآمدی و رشد توسعه نظام تلقی می‎گردد و جلب رضایت مردم                در ارتباط با دریافت خدمات از دستگاه‎های دولتی موجب افزایش اعتماد عمومی که بزرگترین سرمایه و تکیه‎گاه برای نظام اداری می‎باشد را نیز فراهم می‎سازند.

در این ارتباط بمنظور ایجاد ساز و کار لازم در ارائه خدمات مطلوب و مؤثر به مردم،‌ برخورد مناسب کارکنان با مراجعین و نهادینه شدن موضوع رضایت‎مندی ارباب رجوع، طرح تکریم مردم و جلب     رضایت ارباب رجوع در نظام اداری، در فروردین ماه 1381 به تصویب شورای عالی اداری کشور رسید و به تمام دستگاه‎های دولتی ابلاغ گردید و بعنوان برنامه یکسان برای تمام سازمان‎ها و نهادهای دولتی                                لازم الاجراء گردید.

برای طرح تکریم اهدافی تعیین گردید که به دلیل متفاوت بودن سازمان‎ها در اجرا موفق نبودند و اشکالاتی را ایجاد کرده به طوری‎که طبق تحقیقات انجام شده توسط سازمان برنامه‎ریزی کشوری پیرامون عملکرد دستگاه‎های دولتی، بیشتر مردم از کیفیت ارائه خدمات ناراضی هستند که این امر بدلیل فقدان استراتژی و فرهنگ مشتری‎مداری در سازمان‎ها می‎باشد که این خلاء در گمرکات نیز وجود دارد و بعنوان مسئله پژوهشی مطرح می‎باشد.

گمرک یکی از مهمترین سازمان‎های خدماتی در هر نظام اقتصادی محسوب می‎شود. فعالیت‎های گمرکی، یک نوع خدمات دولتی به بازرگانان است که نقش بسیار مهمی در رشد، توسعه و ایجاد توازن اقتصادی کشور دارند که درحال حاضر بعنوان عضو ناظم سازمان تجارت جهانی می‎باشد و نهایتاً به این سازمان خواهد پیوست. لذا آماده کردن، شناسائی و رفع موانع موجود در سازمان‎ها از جمله گمرکات بعنوان                پل ارتباطی با تجارت بین‎المللی، لازم و ضروری است.

بررسی‎های اولیه نشان می‎دهد که بیشترین رویه‎های گمرکی که در گمرک تجاری فرودگاه بین المللی              امام خمینی(ره) اجرا می‎شود، رویه‎های صادرات و واردات می‎باشد و بیشترین درگیری و مشغله                                       مراجعه کنندگان به این گمرکات در موضوعات فوق می‎باشد.

لذا چگونگی ارائه خدمات ارائه شده در مباحث فوق، تأثیر زیادی در رضایت و یا نارضایتی                    مراجعه کنندگان به گمرک از عملکرد این سازمان دارد. با شناسایی و تعیین میزان تأثیر هریک از عوامل مؤثر بر رضایت مراجعه کنندگان، می‎توان راهکار‎هایی را برای بهبود و تسهیل ارائه خدمات در دایره‎های صادراتی و وارداتی گمرک ارائه نمود.

 

اهداف تحقیق
اهداف این تحقیق، به شرح ذیل می باشد:

1- رویه‎های موجود در امر صادرات و واردات.

2- مراودات و تعاملات صورت گرفته مراجعه کنندگان با کارکنان گمرک.

3- نتایج بدست آمده در اثر پیاده‎سازی سیاست‎های کنونی.

بررسی رضایت مراجعه کنندگان از رویه‎های انجام کار در گمرک.

4- بررسی رضایت مراجعه کنندگان از قوانین رسیدگی به اظهارنامه‎های صادراتی و وارداتی.

نوجوانان مهم ترین سرمایه های هر جامعه هستند و آینده هر ملتی در دست آنهاست. دوران نوجوانی، حیاتی ترین مرحله از عمر انسان است که حساسیت ویژه ای دارد و خطر بی اعتقادی مذهبی میتواند یک عامل مهم در بوجود آمدن رفتارهای مخاطره آمیز برای آنها باشد. در روزگار ما تاثیر اعتقادات مذهبی بر کردار جوانان قابل توجه و ملاحظه است.(ساروخانی،1387) فقدان ایمان زنگ خطری است که ناتوانی انسان را در برابر سختیهای زندگی اعلام میدارد(رحیم زاده،1389) و مذهب بعنوان ابزاری برای جلوگیری از سقوط انسان به انواع رفتارهای مخاطره آمیز میتواند بسیار مفید باشد.رفتارهایی که میتواند تاثیرات زیانباری بر روی رشد کلی و سلامت نوجوانان داشته باشد یا از پیشرفت و موفقیت آینده نوجوانان جلوگیری کند.این رفتارها، به رفتارهای پرخطر اطلاق میگردد.رفتارهای پرخطر، ممکن است شامل،رفتارهایی که آسیب فیزیکی سریعی میزند،مانند خشونت و یا شامل رفتارهایی با تاثیر منفی رو به افزایش، مانند اعتیاد باشد.رفتارهای پرخطر همچنین میتواند، شکافی در رشد نوجوان ایجاد کند و یا مانع رشد طبیعی فرد و تجربه های معمولی سنین نوجوانی گردد.(گازمن و بوش،2007) ارتکاب به رفتارهای پرخطر در دوره های راهنمایی و دبیرستان آغاز میشود،زمانیکه  فشارهای زیستی و روانی دوران بلوغ و بروز مشکلاتی در اعتقادات و مواجه با کمبود عقاید مذهبی ، زمینه را برای ارتکاب و گرایش فرد به سوی مصرف مواد مخدر ، الکل،خطرپذیری جنسی و فرار از منزل فراهم میسازد. یکی از عواملی که میتواند این رفتارها را کنترل کند، باورها و اعتقادات مذهبی نوجوان است چون باورها و اعتقادات یک شخص  او را در برابر انجام رفتارهایی که حیات او را تهدید میکند مصون میسازد.همچنین ،نوجوان در این دوران با بلوغ، که یکی از مهم ترین اتفاقات زندگی هر انسانی است ، رو به رو میشود و در پی آن به جستجوی درون خویش و دنیای برونش میپرازد و نیازمند یافتن هویتی سالم و باورهایی سالم است که او را در مقابل خطراتی که در این سن تهدیدش میکند مصون سازد.نوجوان، بدلیل تجربه اندک و مهارت های ساز گاری کم، آمادگی بیشتری برای پرداختن به رفتارهای ضداجتماعی مانند دزدی،فرار از خانه، سو مصرف مواد دارد.چون نوجوانی ،مرحله ی ویژه ای از گستره ی تحول،یعنی دوره ی انسجام مفهوم “خود”میباشد،از این رو نوجوان خویش را از منظر معیارها و باورهای شخصی ارزیابی میکند.(کریمی،1390)

دوریز و همکاران(2004)فرض کردند که سبکهای هویتی که افراد در اواخر دوره نوجوانی شکل میدهند با فرایندهای مذهبی ارتباط دارد.پس،نوجوان باید حالت یکپارچه شخصی را درباره ی موضوعات وجودی از جمله نقش مذهب در زندگی شان ایجاد نمایند.کوزایان(2010)در بررسی عوامل روانی ایجاد کننده ی رفتارهای پرخطر سو مصرف در میان دانش آموزان گزارش کرد که رفتارهای پرخطر سو مصرف در میان دانش آموزان دبیرستانی بدتر شده (7 تا 8 درصد)افزایش یافته است.مذهبی بودن میتواند یک عامل حفاظت کننده و حمایتی در برابر رفتارهای پرخطر از قبیل استعمال سیگار،مصرف الکل،ماری جوانا،و مواد مخدر باشد(سانچزونائو،2008)کلن وارنولد هشدار می دهند که والدین نباید بگزارند انحرافات در نوجوان رسوخ کند، زیرا متاسفانه نوجوانان برای ابتلا به انواع انحرافات مستعدتر از کسب معنویات هستند.(اکبری،1381)البته بر

 

طبق نظریات برخی از اندیشمندان،امروزه،توانایی انتقال باورهای مذهبی به نوجوانان به دلیل بی ثباتی زندگی زناشویی و غلبه پدیده ی دنیایی شدن والدین وجود ندارد(شریفی،1391)کسانی که اعتقادات دینی در آنها پررنگ است از سلامت روانی بالایی برخوردارند و همچنین در خانواده های این افراد مشکلات روحی،اعتیادو دیگر رفتارهای پرخطر کمتر دیده میشود.پس فطرت خداجویانه و نقش اعتقادات دینی بهترین سلاحی است که میتوان به ان مجهز شد.(فغانی،1389) به عبارت دیگر دین،مجموعه ی عقاید،قوانین و دستوراتی است که خداوند متعال برای هدایت بشر فرستاده است.(رحیم زاده،1389)همچنانکه، بسیاری از افراد پناهگاهی در مذهب برای رسیدن به آرامش،امید و معنا جستجو میکنند.(نام آوری،1389)تمامی ادیانی که از صلح و نیکو کاری صحبت میکنند نیز پیروان خود را به حسن خلق،آرامش و صلح جویی دعوت کرده اند .دین اسلام هم برخی از اعمال را که افراد را متضرر میکند ممنوع کرده است ماننداستفاده از الکل،موادمخدر و روابط نامشروع؛ و برطبق نتایج بدست آمده ازتحقیقات ،مردم مذهبی الگوی رفتاری بهتری نسبت به مردم غیرمذهبی نشان میدهند.(همان منبع)

بر طبق موارد ذکر شده،میتوان این طور نتیجه گرفت دین و دینداری در نوع نگرش فرد،باورها و رفتارهای افراد تاثیر گذار است.(دهستانی و همکاران،1391)علی رغم تلاش بسیاری که در دو دهه ی اخیر، در جهت افزایش آگاهی عمومی نسبت به مضرات و خطرات رفتارهای پرخطر صورت گرفته است، همچنان روند این رفتارها ،به ویژه در میان جوانان و نوجوانان فزاینده است. مطالعات هم نشان داده ،بسیاری از رفتارهای پر خطر، از قبیل سیگار کشیدن،مواد مخدر، روابط جنسی نامطمئن، در سنین قبل از 18 سالگی اتفاق می افتد. پژوهش ها، عوامل موثر بسیاری را دررابطه با رفتارهای پرخطرشناسایی و معرفی کرده اند. پژوهش حاضر، با هدف مطالعه رابطه باورهای مذهبی بعنوان عاملی مهم، درکاهش رفتارهای پرخطر انجام می شود.

بیان مسئله:

نوجوانی، یك دوره بحرانی در زندگی است .نوجوانی ،دوره تغییرات سریع فیزیكی، ذهنی و هیجانی است. در این دوران دگرگونیهای جسمی و روانی در كالبد نوجوان پیدا میشود كه خود باعث رفتارها و اعمال خاصی در آنها میشود. شور تجربه عوامل مختلف و جدیدباعث رفتارهای پرخطر در آنها میشود كه سوء مصرف مواد، الكل، سیگار، فرار ازمدرسه، فرار از منزل، خودكشی و رابطه با جنس مخالف از جمله آنها است.بسیاری از نوجوانان سیگاركشیدن، خوردن الكل، مصرف ماری جوانا و موار دیگر را تجربه میكنند، از لحاظ جنسی فعال میشوند و درصد كمتری در دیگر كارهای غیر قانونی درگیر میشوند.

 . الگوهای رفتاری مهم، كه می توانند بر سراسر زندگی فرد تأثیر بگذارند، در این دوران شكل می گیرند.قسمتی از فرایند رشدی شکل گیری هویت، خطرجویی است، که، ممکن است به شکل رفتارهای جنسی ناسالم، مصرف الکل، سیگار و سایر مواد، فرار از خانه و مدرسه و رفتارهای خشونت آمیزبروز کند. (محمدخانی،(1386 رفتارهای پرخطر شامل رفتارهایی هستند که زندگی دیگران رامختل کرده و ممکن است به اشخاص و یا اموال آنان آسیب برسانند و معمولاً تحت عنوان بزهکاری نوجوانان دسته بندی می شوند، از جمله تخطی از قانون، نظیر خشونت یا استفاده از سیگار، الکل، مصرف مواد، فرار از مدرسه، روابط نامشروع. 

ایران دارای ساخت جمعیتی جوان و نوجوان است. حجم بالایی از افراد جامعه را، نوجوانان و جوانان و حجم وسیعی از مسائل دشواریها و چالش های جامعه را مسائل آنان تشکیل می دهد. آنچه  مسلم است، نوجوانان بیش از سایر گروههای سنی در معرض رفتارهای پرخطر قرار دارند.اگرچه بزرگسالان رفتارهای پرخطر را تجربه میکنند اما نوجوانان آنها را بیشتر انجام میدهند بطوریکه انجام این رفتارها از ابتدای نوجوانی تا میانه آن افزایش می یابد(زاده محمدی و احمدآبادی،1388)طی سال های گذشته نظریه ها و دیدگاه های مختلفی تلاش کرده اند تا تبیین روشنی از علل گرایش نوجوانان به سمت رفتارهای پرخطر ارایه نمایند. علی رغم تلاش های بسیاری که در دودهه اخیر در جهت افزایش آگاهی عمومی نسبت به مضرات و خطرات رفتارهای پرخطر صورت گرفته است، هم چنان با افزایش روز افزون این رفتارها به ویژه در میان جوانان و نوجوانان روبه روهستیم.در حالی كه اخیراً محققان روی جنبه هایی از فعالیت های نوجوانان متمركز شده اند، میزان انجام این رفتارها هنوز باعث نگرانی است. برای بسیاری از نوجوانان درگیری با این رفتارها عواقب طولانی مدت دارند.مصرف الکل، در بین جوانان از جمله رفتارهای پرخطری است که، علاوه بر ایجاد دردسر برای فاعل آن، هزینه های بسیار زیادی را نیز بر جامعه تحمیل کرده و موجب مرگ میلیونها جوان و تحمیل میلیاردها دلار هزینه بر جوامع انسانی می شود. متاسفانه در جامعه ایران، مصرف الکل با وجود حرام بودن در شرع و محکومیت در فرهنگ،درحالی با رشد مواجه است که متخصصین مغز و اعصاب هم نسبت به اثرات سوء الکل برسیستم عصبی ومحیطی هشدار داده اند.(کریمی و همکاران ( 1383.بسیاری ازنوجوانان در مقابله با دشواری ها و بحران دوره نوجوانی دست به این  رفتارها می زنند که سلامت حال وآینده آنان را مورد تهدید قرار می دهد. مصرف مواد، خشونت و رفتارهای جنسی ناایمن، عوامل بسیاری از موارد مرگ و میر در سنین نوجوانی و اوایل بزرگسالی را تشکیل می دهند.در حالیکه بزرگسالان، بیشتر از بیماریهایی چون سرطان، نارسایی قلبی عروقی و دیابت آسیب می پذیرند، موارد تهدید کننده سلامت جوانان و نوجوانان این موارد هستند.

عوامل مختلفی وجوددارد که نوجوان را در گذار سالم از این دوران حساس یاری می کند. از جمله این عوامل، مذهب است.در هیچ دوره ای به اندازه دوره نوجوانی، ارزشها و استانداردهای اخلاقی برای انسان مطرح نمیشود.عقاید مذهبی نوجوانان معمولا در سنین 12 تا 21 سالگی شکل میگیرد و رفتار نوجوان هم به طبع آن از باورهایش نشات میگیرد.پژوهشها نشان داده که افراد با باورهای مذهبی قوی سالم ترند و همچنین باورهای آنان بعنوان یک مانع عمل کرده و جلوی رفتارهای خلاف را میگیرد.اوتینگ و بوویس(1986و1987) و اوتینگ ودونرمایر(1998،1999)، در پژوهشها و مقالات خود، درباره سبب شناسی مصرف مواد مخدر از مذهب، به منزله یک عامل حفاظت کننده موثر، در پیشگیری از مصرف مواد مخدر نام می برند. به اعتقاد آنان هویت یابی مذهبی به این معنا است که، یک فرد تا چه حد با یک مذهب آمیخته میگردد. هر چه قدر فردی با مسایل مذهبی بیشتر در آمیزد و در فعالیتهای مذهبی مشارکت بیشتری داشته باشد، هویت مذهبی در او قویتر شکل میگیرد.بنابراین نوجوانی، با هویت یابی مذهبی قوی کمتر احتمال دارد که به اعمال انحرافی نظیر مواد دست بزند.(طارمیان،1384)افرادی که دارای نظام ارزشی دینی قوی هستند، براساس اعتقادات و ارزشهای خود عمل میکنند ودر بسیاری از موقعیتهای زندگی بگونه ای عمل میکنند که انگار بر حوادث کنترل دارند و احساس خودکارآمدی بالاتر دارند. بنابراین به نظر میرسدچنین افرادی در مواجهه با مشکلات، کمتر دچار تعارض و تزلزل میشوند، برعکس افرادی که فاقدنظام ارزشی بوده و یا به نظام ارزشی خود پایبند نیستند، احتمال بیشتری دارد که در مواجهه بامشکلات و موانع، رفتارهای سازش نایافته ای بروز دهند.اکثر روانشناسان و صاحبنظران تعلیم و تربیت در اینکه دوره نوجوانی ،دوره رشد احساسات مذهبی است، اتفاق نظر دارند. در تعالیم عالیه اسلام نیز این مسأله ،بطور وضوح مطرح گردیده است رسول اکرم (ص) در حدیثی قلب نوجوانان و جوانان را برای پذیرش دستورات الهی دقیق و فضیلت پذیرتوصیف میفرمایند. به عبارتی دیگر، یکی از مهمترین مسائل ،تربیت نسل جوان دارای روحیه تقوی دینی و مذهبی است، جوانانی که دارای باورهای اصیل اسلامی باشند.

نوجوانان ،خصوصا دختران، که در این تحقیق قصد پژوهش بر روی آنها را داریم از خطر بی اعتقادی مصون نیستند و نیازمند یک عامل حفاظتی مناسب برای مقابله با مخاطرات هستند . اگر باورهای اعتقادی خوبی داشته باشند ،شاید به این مسائل دچار نشوند.  رسیدن به پیشرفت و تعالی نوجوانان و تبدیل شدنشان به افرادی کارآمد در آینده محقق نخواهد شد، مگرآنکه، همواره در کارهایشان عمل به دستورات دین مبین اسلام را سرلوحه کار خود قرار بدهند. با توجه به موارد مذکور، در این پژوهش قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که، آیا بین باورهای مذهبی و رفتارهای پرخطر دانش آموزان دختر مقطع متوسطه رابطه ای وجود دارد؟

اهمیت وضرورت پژوهش:

هرجامعه ای نسل فردایش را چنان تربیت میکند که خود دوست دارد، آنچنان باشد و آن نسل را بگونه ای آماده مینماید که سعادت و بهروزی را آنچنان که موردنظر اوست، تأمین کند. جامعه ای که فضایل معنوی و اخلاقی را ایده آل وکمال مطلوب میشمارد، طبعاً نظام تعلیم و تربیت خود را جهت رسیدن به این هدف سامان میدهد.در جامعه ما هم اکثریت افراد در گروه سنی زیر 20 سال هستند وضرورت انجام این بررسی برای تدوین راهبردها و مداخله های علمی در این گروه سنی كه آینده سازان جامعه به شمار می روند، ضروری به نظر  میرسد.و همچنین ،با وجود، رشد بسیار انواع شبکه های ماهواره ای و تهاجم فرهنگی و تلاش دشمن برای رخنه کردن افکارهای ضد باورهای مذهبی نوجوانان، لزوم داشتن اعتقادات مذهبی ، به امری حیاتی نسبت به گذشته مبدل شده است ونقشی که مذهب، بعنوان مجموعه آموزه ها و باورها در پیشگیری از کژرویها ایفا میکند غیرقابل انکار است.دختران ، در جامعه امروز، همواره در معرض انواع خطرات بخصوص مخاطرات اخلاقی قرار دارند و نیازمند یک باور عمیق و صحیح هستند که آنان را در گذار از دوره حساس نوجوانی به سلامت یاری کند نسل جوان بدون باور دینی و اعتقادات مذهبی به سهولت قابل نفوذ است وزمینه های انحراف اخلاقی در او فراهم میباشد و از طرف دیگران بیگانگان با سرمایه گذاری عظیم وهنگفت قصد دارند ریشه های اعتقادی و اخلاقی این نسل را بپوشانند .این قشرآسیب پذیر، جزو گروههایی محسوب میشوند که خطر نداشتن اعتقادات وباورهای دینی آنها را دچار انواع مشکلات میکند و این احتمال تبدیل شدن آنان را به بزرگسالان سازنده، کم میکند. نوجوانی که، به انواع رفتارهای پرخطر دچار شده باشد ممکن است بعدها عواقب این رفتارهاآنها را از اشتیاق به تحصیل و در پیش گرفتن یک زندگی سالم بازدارد و همچنین بار اضافی بردوش جامعه خواهند گذاشت. بنابراین کنترل و رسیدگی مذهبی_ از طریق ممانعت های اخلاقی قوی که در تعالیم دینی وجود دارد_ باعث کاهش رفتارهای انحرافی میشود و در نتیجه جامعه به سمت رشد و شکوفایی حرکت خواهد کرد. از این رو بررسی دانش آموزان نوجوان ،به جهت شناسایی وضعیت اعتقادی آنها، بعنوان یک فاکتور پیشگیری کننده از رفتارهای پرخطر، لازم است .بنابراین، با توجه به ساختار سنی جوان کشور و نظر به آن که نوجوانان، آسیب پذیرترین قشرجامعه در برابر رفتارهای پرخطر هستند،بدیهی است که هرگونه کوتاهی در رسیدگی به مسائل اعتقادی آنها نتایج ناخوشایندی را به همراه خواهد داشت و زمینه کاهش تواناییهای این قشر حرکت ساز و همچنین گرفتار شدنشان به انواع رفتارهایی که مخل آینده شان میباشد، به گونه ای غیر قابل اجتناب در دورنمای آینده کل جامعه ،تأثیر می گذارد.

علاوه بر این، در زمینه رفتارهای پرخطر، مطالعات فراوانی در دنیا صورت گرفته اما، در مورد نقش مذهب در رفتارهای پرخطرنوجوان ایرانی ،پژوهشهای چندانی انجام نشده لذا، تحقیق حاضر با تحلیل رابطه مولفه های مذکور نتایج ارزنده ای، بخصوص برای آموزش و پرورش دارد که، همواره در صدد یافتن راه های موثری، برای کمک و حمایت دانش آموزان در جهت پیشرفت و تربیت آنان است.

اهداف پژوهش:

هدف کلی:

نعیین رابطه باورهای مذهبی و رفتارهای پرخطر در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه

اهداف جزیی:

1-مطالعه رابطه باورهای مذهبی و  گرایش به مصرف مواد مخدر در دانش آموزان دختر

شهریور 1393
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

چکیده.. 1

فصل 1: مقدمه   2

1-1-  سرطان.. 2

1-1-1- جنبه وراثت سرطان.. 4

1-1-2- بیولوژی سلولی سرطان.. 6

1-1-3- ماهیت چند مرحله‌ای سرطان (مدل دو ضربهای نادسون)   7

1-1-4- نقش معکوس ژنها؛ ژن‌های مولد تومور و ژن‌های سرکوبگر تومور   7

1-2- رگزایی در تومورها.. 9

1-3- درمان های سرطان.. 11

1-4- واسطه های ایمنی و اثرات ضد تومور.. 12

1-5- ایمنی سلولی.. 12

1-6- پادتن ها (آنتی بادی ها).. 14

1-7- سیتوکین ها.. 16

1-8- ژن درمانی.. 16

1-9- تاریخچه بیماری لوسمی.. 17

1-9-1- تقسیم بندی انواع لوسمی.. 18

1-9-2- همه گیر شناسی (مطالعات اپیدمیولوژیک).. 19

1-9-3- اتیولوژی.. 19

1-10- ساختار سیستم دفاعی بدن.. 20

1-10-1- سلولهای دفاعی.. 20

1-10-2- ماکروفاژها.. 22

1-11- عامل حساسیت به بیماریهای پیچیده.. 25

1-12- انواع تنوع بین ژنومهای انسانی.. 27

1-12-1- چند شکلیهای تک نوکلئوتیدی از نظر تعداد فراوانترین نوع تنوع ژنتیکیاند.. 27

 

1-12-2- چند شکلیهای تک نوکلئوتیدی.. 28

1-12-3- انواع چند شکلی تک نوکلئوتیدی.. 29

1-12-4- اهمیت و کاریرد چند شکلی تک نوکلئوتیدی.. 29

1-13- ویتامین D.. 30

1-13-1- متابولیسم ویتامین D.. 30

1-13-2- نقش ویتامین D.. 34

1-14- پروتئین GC.. 34

فصل 2: مروری بر تحقیقات انجام شده   38

فصل 3: مواد و روش ها   46

3-1- جامعه مورد مطالعه.. 46

3-2- نمونه گیری.. 46

3-2-1- ضد عفونی کردن محل نمونه گیری.. 47

3-2-2- روش نمونه گیری.. 47

3-2-3- کورسازی نمونه ها.. 48

3-3- جمع آوری اطلاعات بیماران و افراد کنترل.. 48

3-4- ملاحظات اخلاقی.. 49

3-5- آمادهسازی بافیکوت برای استخراج DNA.. 49

3-6- جداسازی بافی کوت.. 50

3-7- استخراج DNA.. 51

3-7-1- استخراج DNA به روش فنل کلروفرم.. 51

3-7-2- استخراج DNA بوسیله کیت DNPTM. 53

3-7-3- آماده سازی نمونه.. 54

3-7-4- پروتکل آزمایش.. 54

3-8- تعیین خلوص DNA.. 56

3-8-1- استفاده از اسپکتروفتومتر و قرائت OD.. 56

3-8-2- الکتروفورز روی آگارز 1%.. 56

3-9- حفظ و نگهداری DNA.. 57

3-10- واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR).. 57

3-10-1- نگاهی کلی بر واکنش زنجیره ای پلیمراز.. 57

3-11- طراحی پرایمر برای PCR.. 59

3-11-1- نکاتی که در طراحی پرایمر مد نظر داشتیم.. 59

3-11-2- غلظت‌ پرایمرها و روش‌ اندازه‌گیری‌ آن.. 61

3-11-3- بسط‌ پرایمر.. 61

3-11-4- طراحی پرایمر با نرم افزار.. 61

3-12- تعیین دمای صحیح برای استفاده در PCR.. 62

3-13- دزوکسی نوکلئوتید تری فسفات (dNTP).. 63

3-14- DNA پلیمراز مقاوم به حرارت.. 64

3-15- MgCl2 64

3-16- بافر PCR.. 64

3-17- مراحل انجام PCR.. 65

3-17-1- وسایل و مواد مورد نیاز.. 65

3-17-2- روش انجام PCR.. 65

3-18- الکتروفورز.. 67

3-18-1- بافر TBE.. 67

3-18-2- بافر بارگذاری یا بافر نشانگر.. 68

3-18-3- منبع تغذیه الکتروفورز.. 68

3-18-4- مواد و وسایل لازم برای الکتروفورز محصولات PCR   69

3-18-5- طرز تهیه اتیدیوم بروماید mg/ml10.. 69

3-18-6- طرز تهیه محلول سایبرگرین.. 70

3-18-7- آماده ساختن سایز مارکر (Fermentas).. 70

3-18-8- تهیه ژل آگارز 1% و الکتروفورز محصولات PCR   71

3-18-9- شرایط تعیین توالی در انستیتوپاستور.. 72

3-19- توالی یابی ژن ها و ژنوم ها.. 72

3-19-1- شناخت روش های توالی یابی.. 73

3-20- نحوه مقایسه توالی محصول PCR در بانک ژنی.. 75

فصل 4: نتایج و بحث   78

4-1- نتایج حاصل از جمع آوری نمونه ها.. 78

4-2- نتایج حاصل از کنترل پروسه استخراج.. 79

4-3- نتایج حاصل از کنترل فرآیند PCR.. 80

4-4- نتایج حاصل از توالی یابی.. 81

4-5- ارزیابی کلی.. 86

فصل 5: نتیجه گیری   87

1-5- بحث پیرامون ژنوتایپ بیماران در برابر افراد سالم   87

5-2- نتیجه گیری.. 94

5-3- پیشنهادات.. 94

فصل 6: منابع   95

چکیده
سابقه و هدف: پروتئین GC (جزء گروه خاصی از پروتئین‌های انسانی، یک پروتئین متصل شونده به ویتامین D یا GC گلوبولین) که در عملکرد فیزیولوژیکی مهم بدن شامل تکامل، انتقال، ذخیره ویتامین D، مهار و به دام انداختن G- اکتین خارج سلولی، افزایش فعالیت کموتاکسی C5α  در التهاب نوتروفیلی و فعالیت ماکروفاژی نقش دارد. در بسیاری از مطالعات امروزه برای تعیین نقش پروتئین Gc، توجهات به سمت تعیین انواع پلی مورفیسم‌های این پروتئین بوده تا بتوان با مقایسه غلظت انواع مختلف از این پروتئین در بدخیمی‌های مختلف، ارتباط معناداری بین این دو پیدا گردد. این مطالعه با هدف بررسی پلی مورفیسم‌های ژن بیان کننده ویتامین D با بروز سرطان (ALL) در کودکان در استان زنجان انجام گردید.

مواد و روش­ها: با کمک کادر مجرب بیمارستان آیت­ا… موسوی بعنوان تنها مرکز تخصصی انکولوژی استان زنجان، نمونه­گیری انجام شد. نمونه ها جهت جداسازی بافی­کوت و تخلیص DNA با استفاده از روش کیت تجاری، به آزمایشگاه منتقل شد. پس از تخلیص، PCR انجام شد و نمونه ها جهت توالی یابی ارسال گردید. پس از مقایسه توالی کودکان بیمار و کودکان سالم با یکدیگر و با الگوهای موجود در پایگاه داده ها، اقدام به شناسایی پلی مورفیسم ها گردید.

نتایج: ژنوتایپ­های Gc1S/1S در افراد بیمار 20% و درافراد کنترل23.1%، Gc1F/1S در افراد بیمار 40% و در افراد کنترل 61.5%، Gc1F/1F در افرادبیمار صفر درصد و در افراد کنترل 7.7%، Gc2/2 در افراد بیمار 6.7% و در افراد کنترل 7.7%، Gc1S/2در افراد بیمار33.3% و در افراد کنترل صفر درصد و Gc1F/2 هم در افراد کنترل و هم در افراد بیمار صفر درصد مشاهده گردید.

بحث و نتیجه­گیری: بسیار واضح و کاملا شناخته شده است که نقش پروتئین GC به عنوان یک پروتئین پیشساز فعال کننده ماکروفاژ (MAF) در رخداد و جلوگیری از بسیاری از بیماری ها بخصوص بسیاری از عفونت ها و بدخیمی ها حائز اهمیت می باشد.

با توجه به این‌که ارتباط معناداری بین انواع ژنوتایپ ها و فنوتایپ های این پروتئین با رخداد بیماری وجود ندارد، لیکن می توان گفت مطالعات وسیعتر و البته دقیقتری در این زمینه مورد نیاز است.

کلمات کلیدی: پلی­مورفیسم، ALL، Gc، ماکروفاژ

مقدمه

سرطان

سرطان[1] شامل گروه بزرگ و ناهمگنی از بیماری‌هاست که با تکثیر کنترل نشده سلول‌ها مشخص می‌شود (Alipoor A. and Noorbala A.A, 2004). برخی محققین، سرطان به معنی تقسیم کنترل نشده سلول‌ها را معادل بیماری که پایان طبیعی یک موجود چند سلولی باشد، نمی‌دانند. سرطان به این علت ایجاد می‌شود که سلول‌های سوماتیک تغییرات ژنتیکی را کسب می‌کنند که به آن‌ها شش ویژگی زیر را نسبت می‌دهند:

توانایی همانند سازی به‌طور نامحدود
عدم وابستگی به سیگنال‌های خارج سلولی
عدم حساسیت به سیگنال‌های بازدارنده رشد خارج سلولی
توانایی در پیش­گیری از وقوع آپوپتوزیس
توانایی توده­ای از سلول‌های این چنینی در راه اندازی فرآیند رگ­زایی
توانایی در حمله به بافت‌ها و ایجاد تومورهای ثانویه (Strachan and Read, 2011)
از آنجا که دستگاه ایمنی بدن در کنترل تومور، پیشگیری از پیشرفت و گسترش متاستاتیک تومور نقش مهمی ایفا می­کند، عوامل روان­شناختی[2] که با ایمنی بدن در ارتباط هستند نیز اهمیت بالقوه­ای در شیوع و پیشرفت سرطان دارند (Alipoor A. and Noorbala A.A, 2004)

به‌منظور تقسیم­بندی و افتراق انواع سرطان­ها، معیارهای متفاوتی ارائه گردیده است که منجر به ارائه الگوهای مختلفی گردیده است (Oommenو همکاران, 2008،Le Galesو همکاران, 1999). متناسب با این الگوها شیوه درمان نیز در انواع سرطان متفاوت خواهد بود (Mrakotskyو همکاران, 2011،Sirventو همکاران, 2011).

2- پیش بینی عدم تکرار جرم در آینده
 

دادگاه می بایستی از حالات و رفتار محکوم در یابد که پس از آزادی دیگر مرتکب جرم نمی شود.(بند ب ماده۵۸ قانون جدید و بند دوم ماده ۳۸ قانون قدیم)احراز این مطلب اگرچه در عمل مشکل است اما، به هرحال، با توجه به اوضاع و احوال و شرایط محکوم می توان تا حدی به این پیش بینی دست یافت [3]ولی این قرینه چندان اطمینان بخش نیست . سنجش حالت خطرناک که از لحاظ جرم شناسی بالینی متضمن ارزشیابی ظرفیت جنایی بزهکار است کاری دقیق و با جلب نظر کارشناس شدنی است و گرنه ممکن است دراین باره جامعه با خطر دیگری روبه رو شود.

 

حصول اطمینان از عدم ارتکاب جرم نیاز به تحقیق کافی دارد و پرونده شخصیتی که شورای طبقه بندی با کمک مددکاران و متخصصان برای هر زندانی تشکیل می دهد منبع این تحقیق است. نکته ای که مورد توجه فراوان قضات می بایستی قرار گیرد، فریفته نشدن از ظاهر سازی افراد شیاد است که به قول مشهور گرچه نماز نمی خوانند اما تسبیحی دراز دارند و می کوشند تا از کوچک ترین فرصتی سوء استفاده نمایند. در حال

 

حاضر رویه بر آن است که قاضی ناظر زندان قول شرف از زندانی می گیرد تادر آینده رفتاری شایسته در پیش گرفته و مرتکب جرم نشود و این اقدام بستگی به وجدان و شرف محکوم علیه دارد تا چه مقدار ندای اخلاق را در درون وی زنده نگه دارد.

 

3- جبران ضرر و زیان مدعی خصوصی
 

با توجه به بند پ ماده ۵۸ قانون جدید مجازات اسلامی و بند ۳ ماده ۳۸ قانون قدیم محکوم به حبس می بایستی تا آنجا که استطاعت دارد ضرر و زیان مورد حکم یا مورد موافقت مدعی خصوصی را بپردازد و یا قرار مقتضی برای پرداخت آن ترتیب دهد. ضرر وزیان ناشی از جرم ، حق مدعی خصوصی است که می تواند از آن چشم پوشی کند و یا با محکوم علیه مصالحه نماید اما جزای نقدی قابل مصالحه نیست. بنابراین منظور از دادن ترتیبی برای پرداخت آن باموافقت رئیس حوزه قضایی(رئیس دادگستری) در قانون قدیم روشن نیست.

 

زیرا رئیس حوزه قضایی نقشی در اجرای مجازات حبس ندارد بلکه دادستان است که حکم را اجرا می کند. در قانون جدید مجازات بحثی در رابطه با پرداخت جزای نقدی پیش بینی نشده اما به نظر می رسد که در اینجا نیز شخص محکوم می بایستی اقدام به پرداخت جزای نقدی نموده و بعد در خواست آزادی مشروط نماید.

 

[1] –  دکتر هوشنگ شامبیاتی، حقوق و جزای عمومی، ج 2، تهران، انتشارات مجد و ژوبین ، چاپ دوازدهم،  1382، ص503.

 

[2] – دکتر پرویز صانعی، حقوق و جزای عمومی، تهران، انتشارات طرح نو، 1382، ص817.

 

لفظ رقابت درفارسی معادل لغت competition درانگلیسی می باشد. در لاتین به معنی با هم تلاش کردن یعنی شرکت کردن رقبا دریک مسابقه واحد با شرایط مشابه می باشد.[2] حقوق رقابت تجاری ابزار سیال وپویا می باشد که قابلیت تغییر پذیری در جهت پذیرش توسعه های اقتصادی و موقعیت های سیاسی جدید را دارد با دو هدف اقتصادی و غیر اقتصادی (اهداف سیاسی و اهداف اجتماعی) بیان مساله می کند[3]. دربند11 ماده1 قانون برنامه4 ساله توسعه دراجرای سیاستهاس کلی اصل44 رقابت را وضعیتی دربازار میداند که درآن تعدادی تولیدکننده، خریدار و فروشنده مستقل برای تولید خرید یا فروش کالا یا خدمت فعالیت میکنند، بطوری که هیچیک ازتولیدکنندگان، خریداران و فروشندگان قدرت تعیین قیمت رادر بازار نداشته باشند یا برای ورود بنگاه به بازار یاخروج از آن محدودیتی وجود نداشته باشد. تمرکز از جمله موضوعات مربوط به حقوق رقابت می باشد. درتعریف آن آورده اند تمرکز یا ادغام عبارت است از موقعیتی که چند واحد تجاری داخل هم شوند واستقلال خود را به طور دائم ازدست بدهند وتحت یک عملیات واحد به عملیات تجاری بپردازند .[4]

تمرکزعموما تحت اشکال زیر صورت می گیرد:

 

چابکی[1] پارادیم جدیدی در محیط تولید است. محیط تولید چندیدن انتقال (از صنعت دستی به تولید انبوه و اکنون جدید­ترین نمونه کامل یعنی چابکی) را پشت سر گذاشته و بیشتر به واسطه­ی خواسته­های مطلوب جهت حفط برتری در یک محیط دائما” در حال تغییر به وجود آمده و به وسیله ی اندازه های کوچک مدولار و تولید اطلاعات گرانبها جایگزین شده است (نگای[2]، 2014).

تاریخچه­ی چابکی به دوره رکود صنایع ایالات متحده بر می­گردد. اصطلاح چابکی برای نخستین بار در سال 1991 توسط موسسه­ی تحقیقاتی یاکوکا در دانشگاه لی های در گزارشی تحت عنوان ” راهبرد بنگاه های تولیدی در قرن بیست و یکم دیدگاه متخصصان صنعتی ” معرفی گردید. بعدها پیتر دراکر برای اولین بار مفهوم موسسه چابک را به جهان کسب و کار معرفی نمود پس از وی نیز صاحبنظران زیادی همچون گلدمن، نایجل، پریس، داو، یوسف و گوناسکاران و … به تبعیین و تشریح ابعاد و مولفه های چابکی در سطح سازمانها پرداختند. اما بافت و فضای عمده­ای که مد نظر آنها قرار گرفت محور تولید و تولید کننده بود، همه­ی آنها معتقدند که بهترین گزینه برای تولید و عرضه­ی محصولات متنوع و مطابق با خواسته­های متغییر مشتری، بدون شک تولید چابک است. تولید چابک یک فلسفه­ی جدید مدیریتی است که درصدد افزایش انعطاف

 

پذیری و پاسخگویی سازمان یا شرکت در واکنش به تغییرات محیط کسب و کار، و نیز افزایش تنوع و کیفیت محصولات با چرخه ی عمر کوتاه می­باشد (جعفرنژاد وهمکاران، 1386).

به عبارتی می­توان گفت که رویکردها و راه حلهای گذشته دیگر قابلیت و توانایی خود را برای مقابله با چالشهای سازمانی و محیط بیرونی معاصر را از دست داده­اند. یا بهتر است با رویکردها و دیدگاه های جدیدی جایگزین شوند، از این رو یکی از راههای پاسخگویی به عوامل تغییر و تحول سازمانی چابکی است. در واقع چابکی به عنوان پارادیم جدیدی برای مهندسی سازمان ها و بنگاه های رقابتی است. از یک طرف نیاز به این پارادیم جدید، مبتنی بر افزایش ضریب تغییر در محیطی است که بنگاه ها و سازمان ها را وادار به پاسخ متفکرانه و معقولانه به تغییرات می­کند، از طرف دیگر بازارها و مشتریان خواهان محصولات ارزان ،متناسب با سلائق خود و دسترسی سریع به انها هستند و از این رو چابکی می­تواند پیروزی و موفقیت در کسب سود ،سهم بازار و جدب مشتریان در بازارهای رقابتی را به همراه داشته باشد (جعفر نژاد و شهائی، 1386).

تغییرات فناوری و کاری، بقای سازمانها را تهدید می­کند. تعداد اندکی ازسازمانهای اطلاعاتی می‌توانند نیروهای داخلی خود را تغییر داده و نیروهای خارجی تأثیر گذار را کنترل کنند. اگر چه اکثر سازمانها به اهمیت پاسخگویی سریع به شرایط متغیر بازار آگاه بوده‌اند، اما هرگز نتوانسته‌اند طوری طراحی شوند که قادر به انجام آن باشند. هر سازمانی باید خود را در راستای پاسخگویی به مجموعه‌ای از نیروهای داخلی و خارجی، به صورت چابک طراحی کند. سازمانهای مجازی نمونه کاملی از سازمانهای چابک هستند که امروزه با سرعت بالایی در حال شکل‌گیری هستند و می‌توانند پاسخی به این نیاز جدید باشند (فتحیان و گلچین پور، 1390).

واژه چابک در فرهنگ لغات، به معنای حرکت سریع، چالاک، فعال، توانایی حرکت به صورت سریع و آسان و قادر بودن به تفکر به صورت متهورانه و با یک روش هوشمندانه به کار گرفته شده است، اما در فضای کنونی چابکی به معنای واکنش اثر بخش به محیط متغیر و غیر قابل پیش بینی و استفاده از آن تغییرات به عنوان فرصت هایی برای پیشرفت سازمان است (اعرابی، 1387).

[1] . agility

 ساختاری در نظر گرفت که در داخل هر شرکتی توانایی توسعه محصولات و استراتژی های کسب و کار را دارا باشد.این ساختار بوسیله سه منبع اولیه پشتیبانی می شود.این منابع ساختارهای مدیریتی و سازمانی نوآورانه،افراد توانمند با دانش و مهارت بالا و تکنولوژیهای هوشمند و انعطاف پذیر می باشند.

این سه منبع مقدماتی توسط یک متدولوژی با هم هماهنگ می شوند.به عبارت دیگر تولید چابک را می توان به عنوان یکپارچگی سازمان،افراد با دانش و مهارت بالا و تکنولوزیهای پیشرفته جهت حصول به نوآوری و همکاری در پاسخ به نیازهای مشتری در نظر گرفت.

ده راهکار مؤثر (توانا سازنده) جهت حرکت سازمانها به سوی چابکی ارائه می شود.چنانچه در نمودار زیر مشخص شده است،یکپارچگی این ده راهکار می تواند سازمان را به سطح مطلوبی از چابکی رساند. (گاناسکران [1]،1998،ص1362)

2-19-ارزیابی چابکی سازمان:
تنها مستنداتی که برای اندازه گیری چابکی به عنوان یک ویژگی ساختاری موجود است،در شاخص گراسون مشهود است.گراسون مدل سازی چابکی سازمان مجازی و ارتباطات آن را پیشنهاد داده است:

 

ساختن یگ گراف از ارتباطات که مشکلات موجودیتها را نشان می دهد.او در این مدل تعداد نقش آفرینان و روابط میان آنها را شناسایی کرده و به این نتیجه رسیده است که اگر آنها افزایش پیدا کنند پیچیدگی و به تبع آن چابکی نیز افزایش پیدا می کند.(شریفی،ژانگ[2]،2000،ص778)

2-20-چابکى سازمانى با تکیه بر بعد انسانى
عموما نظریه پردازان مدیریت دولتى بر بعد انسانى چابکى در غالب مدیریت کیفیت جامع (اغلب بدون بررسى جنبه هاى محاسباتى فنى- انسانى چابکى) توجه دارند. مناسب ترین مجموع هى ادبیات مربوط به ارتباط میان انسانها، سازمانها و فناورى، همان رویکرد فنى- اجتماعى است که تقریبا 50 سال پیش، نخستین بار در موسس هى مطالعاتى تاویستاک تشریح شد و به روشنى نقش و ارزش انسانها را در سیستمهاى تولید نشان داد (شهایى، 1387،ص24).

به علاوه بسیارى از سازمانها به رویکردهایى چون سازمان تیم مجازى روى مى آورند تا چابکى سازمانى را بهبود داده و از لحاظ جهانى توسعه یابند. البته، گاهى چابکى ممکن است یکپارچه سازى فرآیندها، اعضا و نیز ویژگى هاى سازمان با فناورى هاى پیشرفته بنظر آید. به عبارتى، توجه به نیروى انسانى و مشتریان و نیز توجه به نقش فناورى اطلاعات در اینجا مى تواند قدرت چابکى سازمان را چند برابر کند. فرض بر این است که ارتباطات به رهبرى، فرهنگ سازمانى و سیستمهاى پاداش کارکنان متکی است که میان افراد و فناورى ارتباط برقرار مى کند. این ارتباطات عبارتند از مشغولیت افراد در تصمیم گیرى ، ارائ هى خدمت و محصول با کیفیت از طریق غنى سازى مشاغل، آموزش در زمینه فناورى، و ایجاد یک سیستم پاداش در مدلى که توسط کروسیتو و یوسف طراحى شده است، فرض مى شود که ابعاد نرم و سخت سازمان (مطابق مدل هفت اس مک کینزى) براى رقابت بهتر، به سمت فناورى هاى پیشرفته سوق داده م ىشوند. در هدایت سازمان به سمت فناورى هاى پیشرفته، بستر سازى از طریق انگیزش، رهبرى موثر، سیستمهاى پاداش و غیره حائز اهمیت است.از طرفى نیز توسل به قدرت مهارت و خلاقیت ذى نفعان سازمانى، واستفاد ه ى 

1-5- سؤال اصلی تحقیق                                                                       9

1-6- سؤال‌های فرعی تحقیق                                                                  9

1-7- تعاریف مفهومی متغیرها                                                                               10

1-7-1- احساس تنهایی                                                                  10

1-7-2- شادکامی                                                                         10

1-7-3- نیازهای روان‌شناختی بنیادی                                                  11

 1-7-4- الگوهای ارتباطی خانواده                                                      11

1-8- تعریف عملیاتی متغیرها                                                               12

1-8-1- احساس تنهایی                                                                  12

1-8-2- شادکامی                                                                         12

1-8-3- نیازهای روان‌شناختب بنیادی                                                  13

1-8-4- الگوهای ارتباطی خانواده                                                       13

1-8-5- عوامل دموگرافیک                                                              13   

 عنوان                                                                                         صفحه

 

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه‌ی تحقیق

2-1- مبانی نظری                                                                             14

2-1-1- الگوهای ارتباطی خانواده                                                       14

2-1-2- نیازهای روان‌شناختی بنیادی                                                  18

2-1-3- احساس تنهایی                                                                  21

2-1-4- شادکامی                                                                         23

2-2- پیشینه تحقیق                                                                         26

2-2-1- پژوهش‌های مربوط به الگوهای ارتباطی خانواده،  احساس تنهایی و

     شادکامی                                                                               27

2-2-2- پژوهش‌های مربوط به نیازهای روان‌شناختی بنیادی، احساس تنهایی و

 شادکامی                                                                                   31

2-2-3- پژوهش‌های مربوط به الگوهای ارتباطی خانواده و نیازهای بنیادی روان

‌شناختی بنیادی                                                                            35

2-2-4- پژوهش‌های مربوط به نقش واسطه‌ای نیازهای بنیادی روان‌شناختی بنیادی 38

فصل سوم: روش تحقیق

 

                                                                                                         

3-1-  شرکت‌کنندگان در پژوهش و روش نمونه‌گیری                                    40

3-2-  ابزار پژوهش                                                                           41

3-2-1- فرم کوتاه شده‌ی مقیاس احساس تنهایی رمانتیک و اجتماعی             41

3-2-2- پرسشنامه‌ی شادکامی آکسفورد                                                42

3-2-3- مقیاس عمومی ارضای نیازهای بنیادی                                        43

عنوان                                                                                                            صفحه

3-2-4- مقیاس تحدید نظر شده‌ی الگوهای ارتباطی خانواده                         44

3-3- شیوه‌ی اجرای آزمون                                                                  45

3-4- روش تجزیه و تحلیل آماری                                                           45

فصل چهارم: یافته‌ها

4-1- یافته‌های توصیفی                                                                      47

4-2- تحلیل آماری مربوط به سؤالات پژوهش                                             49

4-2-1- پیش‌بینی احساس شادی و احساس تنهایی بر اساس الگوهای ارتباطی

 خانواده                                                                                     49

4-2-2- پیش‌بینی نیازهای روان‌شناختی بنیادی بر اساس الگوهای ارتباطی خانواده 51

4-2-3-1- پیش‌بینی احساس شادی بر اساس نیازهای روان‌شناختی بنیادی

 با کنترل الگوهای ارتباطی خانواده                                                       53

4-2-3-2- پیش‌بینی احساس تنهایی بر اساس نیازهای روان‌شناختی بنیادی

 با کنترل الگوهای ارتباطی خانواده                                                       54

4-3- بررسی ارتباط عوامل دموگرافیک با متغیرهای پژوهش                             58

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

5-1- پیش‌بینی پیش‌بینی احساس شادی و احساس تنهایی بر اساس

 الگوهای ارتباطی خانواده                                                                     59

5-2- پیش‌بینی نیازهای روان‌شناختی بنیادی بر اساس الگوهای

 ارتباطی خانواده                                                                               63

عنوان                                                                                                            صفحه

5-3- پیش‌بینی احساس شادی و احساس تنهایی بر اساس نیازهای بنیادی                            

 روان‌شناختی با کنترل الگوهای ارتباطی خانواده                                           65

5-4- بررسی ارتباط عوامل دموگرافیک با متغیرهای پژوهش                             67

5-5- کاربردهای نظری و عملی                                                              69

5-6- محدودیت‌ها                                                                             70

5-7- پیشنهادها                                                                               70

 منابع فارسی                                                                                       71

 منابع لاتین                                                                                        75

پیوست 1                                                                                           84

پیوست 2                                                                                           85

پیوست 3                                                                                           87

پیوست 4                                                                                           89

-کلیات

در این فصل در ابتدا به مقدمه­ای در مورد سؤال پژوهش و ارتباط بین متغیرها پرداخته خواهد شد. سپس به ضرورت و اهمّیّت پژوهش، سؤالات اصلی و فرعی، تعاریف مفهومی و تعاریف عملیاتی متغیرها مورد بحث قرار می­گیرند.

 1-1- مقدمه

از موضوعات مورد علاقه­ی محققین علوم انسانی در سال­های معاصر، احساس تنهایی و شادکامی[1] افراد است. شناخت عوامل مؤثر در این پدیده­های روانی از چالش­های جدی دانشمندان است که پژوهش حاضر نیز بدان می­پردازد. خانواده به عنوان مهم­ترین ساخت اجتماعی که می­تواند در شکل­دهی ساختار روان فرزندان و تأمین نیازهای آنان نقش مهمی داشته باشد، باید مورد توجه قرار گیرد.

هر انسانی در طول زندگیش، فارغ از تمام ارتباط ها، گاه نیاز به تنهایی دارد و گاه در میان اجتماع است و دلش در جای دیگر سیر می کند. این احساس تنهایی[2]در دوره های مختلف زندگی به شکل های مختلف ظهور و بروز می یابد و با اوج و فرود هایی، کمابیش در وجود انسان خودنمایی می کند. تنهایی، احساسی دردناک و اضطراب آور است که عمری به طول تاریخ بشری دارد و هر انسانی، بدون شک در لحظاتی از زندگی تنهایی را احساس می کند؛ اما باید توجّه کرد که شدّت و ضعف آن برای افراد مختلف در دوره های مختلف متفاوت است. مطالعه­ی این احساس، در روانشناسی عمری نسبتا کوتاه دارد، امّا در فلسفه، ادبیات و مذهب می توان نشانه هایی را با توجّه به این موضوع یافت (هانکوک[3]، 1986، به نقل از کرواس- پارلو[4]، 2008). پژوهش حاضر به بررسی برخی از عوامل تعیین کننده احساس تنهایی به عنوان یک متغیر وابسته می­پردازد.

سالیوان[5](1953) برای اولین بار به بررسی دقیق وموشكافانه­ی  روابط بین افراد می­پردازد. سالیوان بر لزوم برقراری رابطه با دیگران به دلیل ریشه داشتن آن در نیازهای اساسی انسانی تأكید می كند و بی كفایتی در ارضای نیاز به داشتن روابط صمیمی با دیگران را تحت عنوان تنهایی مطرح می كند.

امروزه ارتباط با دیگران، یكی از مهم­ترین و با ارزش ترین بخش زندگی هر یك از ما محسوب می­شود. در واقع بیشترین ساعات عمر ما با دیگران گذرانده می شود. در نتیجه نوع ارتباط، در زندگی هر كس نقش بسیار مهمی را ایفا می كند. ارتباط بین فردی، فرآیندی است كه به وسیله آن اطلاعات و احساسات خود را از طریق پیام های كلامی و غیر كلامی با دیگران در میان می گذاریم. این توانایی موجب تقویت رابطه­ی گرم و صمیمی ما با دیگران به ویژه اعضای خانوده می شود و سلامت روانی و اجتماعی ما را بیش از پیش فراهم می­کند (شولتز و شولتز[6]، ترجمه سید محمدی، 1384).

انسان­ها، به خصوص نوجوانان و جوانان، در عصر حاضر که دوره ارتباطات خوانده می­شود، راه­های ارتباطی زیادی برای برقرار کردن ارتباط با دیگران مخصوصاً هم­سالان، دوستان و حتّی دوستان دوستانشان دارند. با وجود اینترنت، شبکه های اجتماعی، پیامک و ارتباط های رو­­ در­ رو، هنوز احساس تنهایی در بین مردم وجود دارد(مارگالیت[7]، 2010). این تعارضات ارتباطی، موجب فاصله­ی عمیق بین فردی می­شود( بولتون[8]؛ ترجمه سهرابی، 1383) و مشکلاتی هم­چون افسردگی، اضطرب، ناشاد بودن و گاهی خودکشی به دنبال دارد (ساکلفسکی و یاکولیک[9]، 1989) که تهدیدی برای سلامت روان فرد و جامعه می­باشد. تأمین روابط خانوادگی و اجتماعی مناسب، برای سلامت جسمانی و روانی هر فرد الزامی است و این نیاز از کودکی وجود دارد و تا آخر عمر باقی می­ماند. در پژوهش حاضر، رابطه­ی بین خانواده به عنوان یک نهاد اجتماعی تعیین کننده و احساس تنهایی مورد بررسی قرار می­گیرد.

در بعضی خانواده­ها، فرد به دلیل فرهنگ خانواده یا نحوه­ی ارتباط اعضای آن با یکدیگر، قادر به برقراری روابط مطلوب و حل تضادهایش نیست و در نتیجه احساس تنهایی را تجربه می­کند (سیپرساد،[10] 2006). از یک­سو والدین و دیگر اعضای خانواده می­توانند با گسترش روابط خود و تشویق کردن رشد شخصی فرزندان، احساس کارآمدی و شایستگی آنان را  تقویت کنند و موجب کاهش احساس تنهایی را در آنها شوند. از سویی دیگر همین روابط در خانواده می­تواند موجب افزایش شادکامی فرزندان ­شود که عامل اصلی سلامت روان می­باشد.

موضوع شادکامی و روان­شناسی مثبت نگر، بحث مهمی در روانشناسی معاصر است. با توجه به نقش شادکامی و اثربخشی آن، روان­شناسان مختلف در سال­های آخر قرن بیستم، توجه به احساسات مثبت را در رأس قرار داده و از آنجا که شادی یکی از هیاجانات اصلی بشر محسوب می­شود، هرکس به فراخور دنیای خودش آن را تجربه کرده است (چامورو-پرمیوزیک، بنت و فارنهام[11]، 2007).

در گذشته­های دور، برداشت افراد از شادکامی، مترادف با مفهوم شانس بود؛ به این معنی که نیرویی خارجی، شخص را تحت تأثیر قرار داده و او را وادار به انجام کاری می­کند. همگام با عصر روشن­نگری این باور تا حدود زیادی تغییر کرد و عقیده بر این شد که نیروی تعقل و مسؤلیت شخص به اندازه­ای است که او قادر است سرنوشت خود را تعیین کند. بنابراین، مفهوم شادی به مفهومی تبدیل شد که برای همه و در هر زمان و مکان دست یافتنی بود. این واقعیت که ما آرزو داریم شاد باشیم، باعث شد شادکامی به ارزش تبدیل شود و اساس نظام بهزیستی جوامع را تشکیل دهد (مک ماهون[12]، 2006).

امروزه، اعتقاد بر این است که در نظر گرفتن شادکامی و طراحی برنامه­هایی برای شاد بودن، باعث افزایش شادکامی می­شود، که شاخص سلامت روانی است (عناصری، 1386). از میان تمام اموری که تحت کنترل انسان است؛ خانواده و روابط اجتماعی، مهم­ترین عواملی هستند که بر شادکامی افراد تأثیر می­گذارند. داشتن دوستان صمیمی و شبکه­ی خانوادگی قوی، کمک کننده­های مهمی برای شادکامی و بهزیستی کلی محسوب می­شوند. این عوامل احتمالاً بزرگترین علت شادکامی و سلامتی هستند اما تا کنون رابطه­ی این عوامل به ویژه با نمونه ایرانی مورد پژهش قرار نگرفته است.

در نظریه دسی و ریان[13]( ریان و دسی، 2000) نیز، بر عوامل سازنده­ی رفتار انسان تأکید می­شود و اعتقاد بر آن است که هر فرد دارای سه نیاز روانی پایه «خودمختاری[14]»، «شایستگی[15]» و «وابستگی[16]» می­باشد، که ارضای این­ها از ضروریات رشد فردی می­باشد. این نظریه شرایط خانه، مدرسه و جامعه را بررسی می­کند که باعث افزایش رضایت از زندگی و بهزیستی و شادکامی بیشتر افراد می­شود.

هرچه شرایط محیط، مخصوصاً شرایط خانوادگی فرد طوری باشد که بتواند رابطه­ی بهتری با دیگران داشته باشد و نیاز تعلق داشتن به دیگران را به خوبی ارضاء کند؛ و در عین حال بتواند در تغییرات پیرامونش دخالت داشته باشد، احساس رضایت بیشتری خواهد داشت.

حمایت والدین از خودمختاری و استقلال كودكان در گفت­وگوها، تعاملات و اقدامات مشترك آنها، به ادراكات خودمختاری كودكان می­انجامد و برای آنها پیامدهای مثبت و سازگارانه دارد. از سوی دیگر، مهار شدید كودك به وسیلة پدر و مادر به كاهش خودمختاری و ایجاد تصور مهار بیرونی منجر خواهد شد و احساس شایستگی او کمرنگ می­شود. اما آیا ارضای این نیاز می­تواند موجب شادکامی در یک مدل علّی تحلیل مسیر شود؟ این سؤالی است که هنوز بدان پرداخت نشده است به ویژه با نمونه ایرانی.

ادراكات محیطی خانوادگی از این نظر كه نقش مهمی در ادراك مهار، كفایت ادراك شده و خودمختاری نسبی دارند، منابع انگیزشی مهمی هستند. والدین و تجارب فرزندپروری آنها  نقش مهمی در ادراكات محیطی كودكان دارد و این ادراكات به نوبه خود نقش مهمی در احساسات درونی مثبت و منفی فرزندان ایفا می­کند.

یکی از جنبه های رشد انسان، فرایند اجتماعی شدن اوست. ذاتی بودن زندگی جمعی در انسان ها، ضرورت تماس با دیگران را به عنوان امری گریز ناپذیر جلوه می دهد. رشد اجتماعی در بردارنده ارتباط سالم و منطبق با موقعیت در افراد است. پرداختن به جنبه های اجتماعی زندگی و کسب آمادگی های لازم برای برقراری رابطه ای سالم با دیگران، یکی از وظایف دست اندر کاران تعلیم و تربیت است. (حسین چاری و خیر، 1381). اولین زندگی جمعی انسان­ها در خانواده شکل می­گیرد. پس می­توان گفت تعداد افراد خانواده در زندگی می­تواند نقش مهمی ایفا کند.

سامانی (1381) معتقد است: خانواده ابتدایی ترین و مهم ترین نهاد جامعه بشری محسوب می شود و نقش بسیاری در فرایند های اجتماعی و بهداشت روانی فرد و جامعه ایفا می کند. نقش خانواده در فرهنگ ایران و جهان بسیار برجسته بوده تا جایی که شاید بتوان گفت خانواده نقش بسزایی در شکل­گیری شادکامی و احساس تنهایی داشته باشد ولی هنوز معلوم نیست که آیا این رابطه با واسطه گری نیازهای روان­شناختی است؟ و این­که ترکیب خرده متغیرهای هر کدام و تأثیر آن­ها بر یکدیگر چگونه است؟ هدف پژوهش حاضر، پرداختن به رابطه­ی این سه دسته متغیر است.

    1-2- بیان مسأله

گاهی اوقات اعضای خانواده خصوصاً فرزندان، دچار عواطف منفی مثل احساس تنهایی می­شوند. با توجه به تحقیقات انجام شده، این عواطف منفی، باعث بروز پریشانی و آسیب های روانی در افراد می­شود. از طرفی دیگر عواطف مثبت از جمله رضایت از زندگی و شادکامی، سلامت روان را برای فرد و جامعه به ارمغان می­آورد؛ اما چگونه خانواده و ارتباط اعضای آن می­تواند چنین تأثیراتی بر احساس تنهایی و یا شادکامی آنان بگذارد، هنوز به روشنی معلوم نگردیده است.

خانواده، به عنوان نخستین واحد اجتماعی مرتبط با جوانان، و همچنین ارتباط والدین و فرزندان، از جمله مواردی هست که نظر صاحب نظران تعلیم و تربیت را به خود جلب کرده است. خانواده نخستین پایگاهی است که پیوند بین کودک و محیط اطراف او را به وجود آورده و موجب رشد همه جانبه ی کودک می شود. از این رو بیش از تمام محیط های اجتماعی در رشد و تکامل فرد تاثیر دارد و یکی از فضاهای موثر در تکوین ابعاد شخصیتی فرزندان می باشد (سامرز[17]، 2006).

 پژوهش­ها نشان داده­اند که ارتباط با دیگران، ادراک شایستگی و خود پیروی می­توانند پیش بینی کننده­ی قوی برای احساس تنهایی و شادکامی باشند. خانواده اولین محیطی است که می تواند این نیاز ها را در فرزندان ارضا کند و باعث بروز احساسات مثبت و جلوگیری از عواطف منفی ­شود. پژوهش‌ها همچنین نشان داده اند که محیط خانواده و تعداد فرزندان و اختلاف سن آنها  با والدینشان می توانند بهزیستی و رضایت از زندگی و در نتیجه شادکامی را پیش بینی کنند.

پژوهشگران تحقیقاتی بر روی احساس تنهایی و شادکامی انجام داده­اند و نقش عوامل متعددی همچون دلبستگی[18]، افسردگی[19]، سبک های والد­گری[20] و متغیرهای دیگر را مورد بررسی قرار داده­اند؛ اما نقش عوامل اجتماعی مثل الگوهای ارتباطی در خانواده[21] و تعداد فرزندان و اختلاف سنی آنها با هم در ایران کمتر مورد توجه و بررسی بوده است. از آن­جایی­که از یک­سو بررسی ها مؤید آن است که خانواده می­تواند بر ارضای نیازهای فرزندان تأثیر داشته باشد و از سوی دیگر بررسی­ها حاکی از رابطه بین نیازهای روانی فرزندان و بهداشت روانی آنان است، به نظر می­رسد عامل ارضای نیازهای بنیادی روان­شناختی بتواند به عنوان میانجی بین الگوهای ارتباطی خانواده و احساس تنهایی و شادکامی باشد.

ضرورت و اهمیت تحقیق

 همۀ جوامع ، خواستار شادی، سعادت و سلامت روان شناختی افراد خود و نهادهای خانوادگی هستند. برای رسیدن به این خواسته باید تا آنجا که ممکن است عوامل تأثیرگذار بر سلامت، بهداشت روان و کیفیت زندگی را شناخت. یکی از این عوامل، خانواده و نحوه‌ی ارتباطات اعضای آن با یکدیگر است. از ویژگی های مهارت های ارتباطی خانواده، قابل یادگیری بودن آن است (هارجیه و دیکسون[1]، 2004؛ به نقل از رحیمی و خیر، 1386). در نتیجه، می توان این مهارت ها را در جهت مثبت تغییر داد و کیفیت زندگی بالاتری را سبب شد.

در عین حال با توجه به رویکردهای جدید به مسائل علوم انسانی مبنی بر تأثیرپذیری یافته­های علمی از بافت و زمینه فرهنگی و درهم تنیدگی مسائل فرهنگی با معارف انسانی، هم­چنین به دلیل محدود بودن شمار پژوهش‌ها در این زمینه­، انجام پژوهش حاضر در فرهنگ ایرانی حائز اهمیت ویژه­­ای خواهد بود. به این دلیل ضمن این­که با انجام پژوهش حاضر، گام­هایی در این قلمرو و در فرهنگ ایرانی در قالبی عالمانه برداشته و سنگ بنای بسیار مناسبی برای پژوهش­های بعدی خواهد شد، بستری جهت انجام مطالعات بین فرهنگی فراهم می­آورد.

با توجه به ضرورت روانشناسی مثبت نگر، اكنون بیشتر پژوهش­ها متمركز بر عوامل محافظت كننده، بهبود سلامتی و تجارب بهداشتی می‌باشد. علاوه بر این دانشمندان علوم پزشكی عنوان می‌كنند كه شادی و شادكامی، رضایت از زندگی و بهزیستی روانی ایده‌هایی هستند كه اكنون زمان بررسی آن فرا رسیده است. مسائلی كه در علم پزشكی كمتر به آن توجه شده است و بیشتر به اختلالات روانی و  عواطف منفی پرداخته شده است و این مسئله اساساً به این دلیل است كه عواطف منفی مشكلات جدی برای افراد و جامعه به وجود می آورد.

اگرچه مساله روابط بین فردی و احساس تنهایی، رضایت و شادکامی و حتی استقلال شخصی در نگاه نخستین بدیهی به نظر می­رسد؛ ولی هرکدام از موضوعات، تا زمانی­که از طریق بررسی های دقیق و علمی تبیین نشوند و ارتباط پیچیده­ی آن­ها روشن نگردد، قابلیت داوری و آموزش پیدا نمی­کنند. اگرچه روابط اجتماعی و خانوادگی و چگونگی برقراری و ابعاد آن، عمری به درازای عمر انسان دارند، ولی بررسی­های علمی در این زمینه، گام­های اوّلیّه خود را بر می­دارند ( حجت و کراندال[2]، 1989).

بنابراین، سازمان­دهی مطالعه­ای در زمینه پیش بینی احساس تنهایی و شادکامی بر اساس ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده با واسطه گری نیازهای اساسی روانشناختی، دارای اهمّیّت فراوانی است. با این پژوهش گامی هر چند کوچک در جهت کمک به علم تعلیم و تربیت که مقدمه سلامت روان جامعه است، برداشته می­شود.

-4- اهداف  تحقیق

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه­ی الگوهای ارتباطی خانواده با احساس تنهایی و شادکامی با واسطه گری نیازهای بنیادی در فرزندان می باشد.

1-5- سوال  اصلی تحقیق

پژوهش حاضر در پی پاسخ­گویی به سوال زیر خواهد بود:

1- آیا الگوهای ارتباطی خانواده، با واسطه گری نیاز های بنیادی، احساس تنهایی و شادکامی را در فرزندان پیش بینی می کند؟

1-6- سوال های فرعی تحقیق

 در راستای پاسخگویی به سوال اصلی، سوالات فرعی دیگری قابل بررسی خواهد بود:

جلسه استیضاح: وزیر یا هیات وزیران موظفند ظرف ده روز پس از آنکه استیضاح برای آنها فرستاده شد در مجلس حضور یابند و توضیحات لازم را بدهند برای تعیین وقت استیضاح در ظرف این ده روز، وزیر یا هیات وزیران، پیشنهاد خود را به مجلس می‌دهند و این پیشنهاد پس از تصویب در هیات رئیسه مجلس، در دستور هفتگی مجلس قرار می‌گیرد. تعیین وقت در مدت مقرر ده روزه جبنه امری دارد. در مصوبه ابتدایی مجلس پیش بینی شده بود که تاخیر از مدت مقرر ممکن نخواهد بود , مگر با موافقت استیضاح کنندگان و دولت. لکن شورای نگهبان این قید را مغایر اصل هشتاد و نهم قانون اساسی دانست، زیرا این اصل مدت را منحصراً ده روز تعیین کرده است و این مدت موضوعیت دارد و رعایتش دارد و رعایتش حتمی است.

پس از شروع استیضاح بیانات طرفین باید در یک یا چند جلسه متوالی ایراد شود و معمولاً هنگامی که استیضاح در دستور است، مجلس نباید دستور دیگری داشته باشد و تغییر دستور به هیچ وجه جایز نیست مگر در مورد لوایح سه فوریتی .

3-. مدت استیضاح : مدت استیضاح برای یک وزیر سه ساعت و برای استیضاح وزیران نخست وزیر و یا بیش از یک وزیر پنج ساعت است. استیضاح کنندگان می‌توانند و از بین خود یک یا چند نفر را برای بحث در

 

موضوع استیضاح معرفی کنند ولی مجموع سخنان آنها نباید از وقت مقرر تجاور کند در پاسخ استیضاح وزیر سه ساعت دارد که می‌تواند حداکثر یک ساعت از آن را به یک یا دو نفر از نمایندگان بدهد که مایلند از وی دفاع کنند. پس از پایان دفاعیات وزیر، حداکثر دو نفر از استیضاح کنندگان حق دارند به مدت نیم ساعت توضیحات تکمیلی بدهند، به شرط آنکه توضیحات مختصر باشد و صحبت هر کدام از یک ربع تجاور نکند. نخست وزیر یا وزیر مورد استیضاح نیز می تواند حداکثر نیم ساعت مجدداً به عنوان دفاع صحبت نماید.

4-تقاضای رای اعتماد : پس از پایان استیضاح و ختم مذاکرات استیضاح شونده باید تقاضای رای اعتماد کند. پس از اعلام رای، اخذ رای بعمل می آید و نتیجه اعلام می‌شود. برای ابقای وزیر یا هیئت وزیران، اکثریت مطلق آراء مناط اعتبار است؛ بنابراین رای ممتنع را نیز باید جزء آرای منفی به حساب آورد و عملاً به معنی مخالف گرفت. در نتیجه کسانی که مایل نیستند وزیر یا هیئت وزیران برکنار شوند، باید رای مفید بدهند، یعنی در دادن رای ممتنع دقت بیشتری به خرج دهند و چنانچه تعداد آرای موافق زیاد نباشد و در مرز باشد  رای موافق بدهند تا موقعیت وزیر یا دولت به خطر نیفتد. (شریعت پناهی، 203، 1383)

چنانچه استیضاح شونده از تقاضای رای اعتماد استنکاف کند، در صورتیکه مجلس مقتضی بداند، رئیس اعلام رای عدم اعتماد می‌کند.

در صورتی هم که استیضاح شونده در مجلس حاضر نشود، استیضاح کنندگان مطالب خود را در غیاب وی بیان می‌کنند و در این حالت نیز چنانچه مجلس مقتضی بداند، رئیس اعلام رای عدم اعتماد می‌کند.

5-آثار و نتایج رای عدم اعتماد: رای عدم اعتماد به معنی ارزیابی منفی کار وزیر یا سیاست هیئت وزیران است و موجب عزل وزیر یا هیئت وزیران می‌شود. وزیر یا وزیران و نیز نخست ویر معزول نمی‌توانند در هیئت دولتی که بلافاصله تشکیل می‌شود عضویت داشته باشند. در واقع عزل افرادی که رای نگرفته اند، تضمین اجرائی مسئولیت سیاسی آنان در زمان تصدی دولتی است که عضویت آن را داشته اند. همچنین به نظر قانون اساسی افرادی که مسئولیت سیاسی‌شان تا این حد مورد بحث واقع شده است و صلاحیتشان مقبول نمایندگان نیست، حداقل باید در هیئت دولتی 

هرکدام 20 نفر قرار گرفتند. هر دو گروه طی دو مرحله(پیش آزمون و پس آزمون) مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابزار استفاده شده در این پژوهش، مقیاس اشتیاق شغلی اترخت بوده است. به منظور اجرای پژوهش، گروه آزمایش طی 8 جلسه تحت مشاوره شغلی به سبک نظریه ی یادگیری موضع تصادفی شده ی کرامبولتز، قرار گرفت و گروه گواه در لیست انتظار باقی ماند. جهت تحلیل استنباطی از آزمون تحلیل کو واریانس استفاده شد. نتایج تحلیل آماری نشان داد که مشاوره ی شغلی به سبک نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده (HLT) ی کرامبولتز ، اشتیاق شغلی دبیران را در مرحله ی پس آزمون افزایش داده است و بر نیرومندی و جذب دبیران اثرگذار بوده اما بر وقف خود دبیران در مرحله ی پس آزمون تاثیر گذار نبوده است.

کلید واژه ها: مشاوره ی شغلی، نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده،HLT، اشتیاق شغلی.

 فهرست مطالب

 عنوان                                                                                                                          صفحه

فصل نخست: کلیات پژوهش. 1

مقدمه. 2

2-1 بیان مساله. 5

3- 1 ضرورت پژوهش. 10

4-1 اهداف پژوهش. 11

5-1 فرضیه‌ها ی پژوهش. 12

6-1تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها. 12

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..14

الف) پیشینه ی نظری پژوهش. 15

1-2 گفتار اول: اشتیاق شغلی. 15

1-1-2 مقدمه. 15

2-1-2 انطباق محیط کار با روانشناسی. 15

3-1-2 مفهوم اشتیاق شغلی در زندگی روزمره و در تجارت. 18

4-1-2 اشتیاق شغلی حالتی. 20

5-1-2 اشتیاق شغلی گروهی. 22

 

6-1-2 مقایسه ی اشتیاق شغلی با سایر مفاهیم بهزیستی روانی. 24

1-6-1-2 اشتیاق شغلی و هیجان های مثبت. 24

2-6-1-2 اشتیاق شغلی و فرسودگی شغلی. 25

3-6-1-2 اشتیاق شغلی و مفهوم FLOW… 28

4-6-1-2 اشتیاق شغلی و اعتیاد کاری. 29

5-6-1-2 اشتیاق شغلی و شخصیت. 31

6-6-1-2 اشتیاق شغلی و خشنودی شغلی. 32

7-6-1-2 اشتیاق شغلی و رفتار فرا نقش. 33

8-6-1-2 اشتیاق شغلی و ابتکار شخصی. 33

9-6-1-2 اشتیاق شغلی و دلبستگی شغلی. 33

10-6-1-2 اشتیاق شغلی و تعهد سازمانی. 34

7-1-2 رویکرد های نظری اشتیاق شغلی. 34

الف) رویکرد ارضای نیازها . 34

پیشایندهای اشتیاق شغلی از نظرکان. 36

ب) مدل منابع – خواستهای شغلی JD-R)). 37

منابع شغلی. 41

منابع شخصی. 43

ج) مدل تغییر هیجانی. 51

د) نظریه ی مبادله ی اجتماعی . 51

8-1-2 پیامدهای اشتیاق شغلی. 52

9-1-2 ایجاد اشتیاق شغلی. 56

10-1-2 تداوم اشتیاق شغلی. 57

2-2 گفتار دوم: نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده (HLT) 59

1-2-2 مقدمه. 59

2-2-2  نظریه ی یادگیری اجتماعی کرامبولتز. 59

3-2-2خاستگاه نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده(HLT). 63

4-2-2 مهارت های نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده (HLT ). 70

1-4-2-2 کنجکاوی. 70

2-4-2-2 پایداری. 71

3-4-2-2 انعطاف پذیری. 72

4-4-2-2 خوش بینی. 73

5-4-2-2 ریسک پذیری. 75

5-2-2 اصول اساسی نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده ی کرامبولتز( HLT )  78

6-2-2 کاربردهای عملی نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده( HLT)  83

7-2-2 ارزیابی از نتایج مشاوره. 89

8-2-2 نتیجه گیری. 91

ب) بازنگری پیشینه ی تجربی پژوهش. 92

پژوهش های انجام شده پیرامون نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده(HLT ) در داخل کشور. 92

پژوهش های انجام شده پیرامون نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده(HLT) در خارج از کشور. 92

خلاصه و جمع بندی فصل دوم. 97

فصل سوم: روش شناسی پژوهش. 98

1-3 جامعه ی آماری. 99

2- 3 نمونه و روش نمونه‌گیری. 99

3-3 روش و ابزار جمع آوری اطلاعات. 101

1-3-3 نحوه ی اجرا و نمره گذاری پرسشنامه ی اشتیاق شغلی اترخت. 102

2-3-3 پایایی و روایی پرسشنامه ی اشتیاق شغلی اترخت. 102

4-3 روش اجرای پژوهش. 103

5-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها. 104

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………………………….105

1-4 توصیف آماری داده ها……………………………………………………………………………………………….106

2-4 استنباط آماری داده ها………………………………………………………………………………………………..108

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری. 118

3-5 محدودیت های پژوهش. 127

4-5 پیشنهادهای پژوهش. 127

منابع و مآخذ:. 129

منابع فارسی:. 129

منابع انگلیسی. 132

پیوست ها. 141

مقدمه

ظهور روانشناسی مثبت گرا [1]به طور طبیعی منجر به افزایش محبوبیت جنبه های سلامت و رفاه در روانشناسی سلامت شغلی شده است (اسکاوفلی[2]، 2008). روانشناسی سلامت شغلی[3]، به کاربرد روانشناسی در ارتقای کیفیت زندگی و پشتیبانی  و ایمنی، سلامت و بهزیستی کارکنان مربوط است (شیمازو[4] و اسکاوفلی، 2008). بکر و دنییلس[5](2011) روانشناسی سلامت شغلی را این گونه تعریف می کنند؛ “مطالعه بر روی توانمندیهای منابع انسانی و ظرفیت های روانشناختی مثبت گرا که قابل اندازه گیری باشند و به طور مؤثرتری موجب بهبود عملکرد فرد در محل کار روزانه شوند”(ص 4). از زمانی که سازمان ها به کارکنان به عنوان ارزشمندترین موهبت و دارایی شان توجه نمودند، نه تنها به عملکرد کارکنان آن گونه که از طریق مدیریت منابع انسانی(HRM) ارتقاء می یابد، توجه می کنند، بلکه همچنین به سلامتی و بهزیستی کارکنان شان که از طریق روانشناسی سلامت شغلی (OHP) ارتقاء می یابد توجه می کنند. عقیده ی اساسی ای که در این زمینه وجود دارد اینست که؛ به منظور موفقیت و دوام آوردن در یک محیط پیوسته در حال تغییر، سازمان ها به کارکنان سالم و با انگیزه نیاز دارند. موقعی که سلامت حرفه ای و سیاست های منابع انسانی با هم یکپارچه شوند، می توان به طور کامل به آن دست یافت (سالنوا[6] و اسکاوفلی،2007 ). پژوهش های انجام شده در دو دهه ی گذشته به وضوح نشان می دهد که کارکنانی که نسبتا با حالت های روانشناختی مثبت مشخص شده اند، عملکرد کاری بهتری داشته اند. برای مثال پژوهش ها همواره نشان داده است که کارکنان شادمان،کارکنان مولدی هستند ( فرنت،2013 ). هم راستا با گرایش عمومی به سمت روانشناسی مثبت گرا، اشتیاق شغلی[7] به عنوان یک مفهوم در تضاد با فرسودگی شغلی-که پاسخی است به استرس طولانی مدت مرتبط با کار که به صورت از دست رفتن منابع (شغلی و شخصی)، نگرش منفی نسبت به شغل، و کاهش خود اثربخشی آشکار می شود، مطرح شد (هلبرگ[8] و اسکاوفلی،2006 ).

اشتیاق شغلی به عنوان یک حالت ذهنی مثبت نسبت به شغل تعریف می شود، که با ویژگی های نیرومندی، وقف خود و جذب در کار توصیف می گردد. به جای یک حالت خاص و موقتی، اشتیاق شغلی به یک حالت روانشناختی ثابت و فراگیر اشاره دارد (دمروتی، بکر، جونگ، جنسن و اسکاوفلی[9]، 2001). کارکنان به احساس های مثبت پیرامون تجارب کاری شان که فراتر از نگرش جهانی به خشنودی شغلی و تعهد است تمایل دارند. خشنودی شغلی به عنوان نگرش فردی نسبت به خود و یا کارخود اشاره دارد. در حالیکه تعهد کارکنان به عنوان یک تمایل به پایبندی در یک دوره ای از فعالیت و بی میلی نسبت به برنامه ها تعریف می شود. در حالیکه این متغیرها و امثال آنها را شاخصه های مهم در مورد احساسات کارکنان در نظر می گیرند، اما اندازه گیری این متغیرها، تابع نوسانات و چالش های  روزانه می باشد. در عوض بیشتر نشانه های ثابت پایدار از درک کارکنان از کارشان، ریشه در تجربه هایشان دارد. چنین نشانه هایی، یک اندازه گیری با ثبات تری از فهم تجربیات کاری مثبت مورد نظر، فراهم می کند. اشتیاق شغلی یکی از این متغیرهایی است که در تجارب کاری کارکنان ریشه دارد (شاک[10]،2010). به طورکلی پژوهشگران کارکنان مشتاق را به عنوان افرادی می بینند که در انجام کارهای خویش، بسیار با انرژی و انعطاف پذیرند، و قلب هایشان را در کارهایشان با پشتکار و رغبت کامل سرمایه گذاری می کنند، نمایش قوی ای از درگیرشدن درکار همراه با تجربه ی احساس هایی از مهم بودن، شور و شوق[11]، احساسات تند و شدید[12]، دلگرمی[13]، غرور[14]، برانگیختگی ، چالشی برخورد کردن با کارشان، و تمرکز کامل[15] و غوطه وری کامل در کار بدون توجه به گذر زمان را به اجرا در می آورند (لی[16]، 2012 ).

کرامبولتز و همکاران[17]، در سال ۱۹۹۹ نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده[18] (HLT)، را که به عنوان تجدید نظری برای نظریه ی یادگیر ی اجتماعی کرامبولتز بود، مطرح کردند . این رویکرد، یکی از رویکردهایی است که برای پژوهش درباره برخی از متغیرهایی که با رویدادهای تصادفی یا شانسی در رشد شغلی مرتبط می باشد، شروع شد (الون[19]، ۲۰۰۱ ). نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده (HLT)، چارچوب مفهومی ای برای توسعه ی مشاوره ی شغلی است که شامل ایجاد، و انتقال رویدادهای برنامه ریزی شده در فرصت هایی برای یادگیری می باشد. هدف از مداخله ی تصادف برنامه ریزی شده عبارتست از؛ کمک به ایجاد، شناسایی و ترکیب رویدادهای شانسی در توسعه ی شغلی مراجعان می باشد. عبارت «تصادف برنامه ریزی شده » عمدا به عنوان یک ترکیب متناقض آمده است. مراجعان باید برای ایجاد فرصت های شانس، برنامه ریزی کنند و پذیرای آن ها باشند. یک مؤلفه ی قوی از تصادف برنامه ریزی شده عبارتست از؛ تسهیل اقدامات مراجعان به ایجاد و پیش بینی فرصت های ممکن. نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده (HLT)، نباید با تفکر جادویی یا اتکاء به سرنوشت، اشتباه گرفته شود. مراجعان نباید صرفا از طریق راه پر پیچ و خم تجاربی که از سوی دیگران ایجاد شده است حرکت کنند، درحالی که منفعلانه دست روی دست بگذارند. آن ها باید یاد بگیرند که اقدام به ایجاد و جستجوی فرصت ها  کنند (میچل، لوین وکرامبولتز[20]، 1999).

باتوجه به جدید وکاربردی بودن نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده(HLT)، در مشاوره ی شغلی و همچنین اهمیت آن در ایجاد بستر های جدید برای ایجاد و جستجوی فرصت های شغلی، همراه با تغییرات در دنیای معاصر کار و همچنین مجهز شدن به مهارت هایی جهت ایجاد و حفظ اشتیاق شغلی، پژوهش حاضر به دنبال بررسی این دو متغیر است.

 2-1 بیان مساله

افراد موتور هر سازمانی اند و ساختار آن را تشکیل می دهند. با این حال کارکنان ناسالم،  ممکن است باعث سطح بالایی از غیبت از کار  و پس از آن، افزایش هزینه ها شوند. به منظور جلوگیری از پیامدهای منفی، علوم سازمانی توجه زیادی به جنبه های منفی زندگی کاری از قبیل فرسودگی شغلی کرده اند. با توجه به این تمرکز منفی، جنبه های مثبت کاری تا حد زیادی نادیده گرفته شده اند. این مایه ی تاسف است؛ چرا که کارکنانی که هم از لحاظ جسمی و از لحاظ روانی، سالم باشند به احتمال قوی، عملکرد خیلی خوبی خواهند داشت (ری ایچ سگر، اسکاوفلی ، پیترز و تریس[21]، 2012). سازمان های امروزی، از کارکنانشان انتظار دارند که فعال و پویا باشند و از خودشان خلاقیت نشان دهند و نسبت به رشد حرفه ای شان مسئولیت پذیر بوده و برای بالا بردن کیفیت استانداردهای عملکردکاری متعهد باشند. از این رو کارکنانی مورد نیاز است که احساس نیرومندی و وقف خود داشته باشند- سازمانها به این کارکنان مشتاق  نیاز دارند (بکر و اوارلمنس[22]،2010؛ به نقل از بکر و اسکاوفلی، 2008).اشتیاق شغلی، شامل درگیری  هیجانی طولانی مدت است وبرتمامی احساس های موقت کارکنان از قبیل خشنودی شغلی و تعهد برتر است.کارکنان مشتاق، هر روز با احساس وابسته بودن به سازمانشان به سرکار می آیند و سط ح بالایی از شور وشوق را در کارشان دارند و به طور مداوم، سطوح بالایی از تولید را دارا می باشند (شاک،2010). اشتیاق شغلی دارای سه بعد است که عبارتند از؛ 1- جذب[23]: به میزان تمرکز وغرق شدن فرد در کارش اشاره دارد که این امر کناره گیری از شغل را برای فرد دشوار می سازد (سالنوا، اسکاوفلی و بکر،2006 ).2- نیرومندی[24]  : در این بعد فرد تلاش قابل ملاحظه ای در انجام کارش، می گذارد و بر موقعیت های دشوار ، پافشاری می کند. 3 – وقف خود[25] : این بعد با درگیری شدید روانی فردکارکن با کار خود، مشخص می شود که ترکیبی از احساس معنی داری، شور و شوق و چالش می باشد. (اسکاوفلی، سالنوا، گنزالس رما[26] و بکر ، 2002)

علاقه به پژوهش بر روی نتایج کارآمدی معلم همچون اشتیاق شغلی، فرسودگی شغلی و تمایل به ترک حرفه معلمی رو به افزایش است(مکینن[27]،2013). بروز استرس و فرسودگی شغلی معمولا برای مشاغل خدمات انسانی ای همچون معلمان بالاست. استرس به عنوان احساسات منفی ناشی از کار ممکن است در اشکالی همچون خشم، سرخوردگی، تنش و یا افسردگی ای که بهزیستی روانی فرد را تهدید می کند، جلوه کند. فرسودگی  شغلی اشاره به پیامدهای منفی مرتبط با استرس شغلی مزمن دارد. داده های بررسی ها نشان می دهد که آموزش به عنوان یک حرفه ی با استرس بالا در نظر گرفته می شود؛ چراکه حدود یک چهارم از معلمان مدارس، آموزش را به عنوان یک حرفه ی با استرس بالا توصیف کرده اند (فریمن، پریتز، فلمینگ و سیمون[28]،2004). فرسودگی شغلی میلیاردها دلار برای مدارس به صورت سالیانه از طریق غیبت، ادعای از کارافتادگی و نرخ بالایی از ترک شغل، هزینه به جای می گذارد( بلازر[29]،2010). برای معلمانی که باقی می مانند، استرس می تواند بر توانایی شان بر پاسخگو و موثر بودن در کلاس درس اثر گذارد ( فلوک، گلدبرگ، پرینگر و بونوس2013). مطالعات متعددی شرایط خاصی را شناسایی کرده اند که به موجب آن آموزش همراه با استرس می باشد. این شرایط می تواند ایکسوژنوس[30]( شرایط نامطلوب شغلی، حجم کار طاقت فرسا، عدم همکاری و غیره) و یا فشار های اندوژنوس[31](ویژگیهای شخصیتی فرد، ناامیدی و سرخوردگی ای است که احتمالا از انتظارات غیرواقعی ای که از معلمان است و غیره) باشد( سلیمانی وعباس زاده،2010). در ایران نیز مطالعات موجود در مورد میزان فرسودگی شغلی معلمان( مهاجر،2003؛ حیدری،2000؛ بدری،1995؛ نظری،2003؛ محمدی،2007)، نشان داده اند که معلمان ایران در سطح قابل توجهی استرس و نشانه های روان تنی را تجربه می کنند(به نقل از زرافشان، محمدی، احمدی و ارسلانی،2013). احساسات قوی خودکارآمدی به ویژه به نظر می رسد به عنوان یک حائل بین محیطهای مدرسه ای استرس زا و فرسودگی شغلی عمل کنند. تا حد امکان مدیران  منطقه ای و مدارس مسئولیتی را برای به حداقل رسانیدن عوامل استرس زا در محیط مدرسه بر عهده دارند. فعالیتهای مدارس می تواند در راستای ایجاد اشتیاق شغلی معلمان باشد تا بدین وسیله فرسودگی شغلی معلمان حذف و استرس مربوط به کار از طریق کارگاههای مدیریت استرس، گروههای حمایت همسالان، و ارائه ی بازخورد، اهمیت فردی قائل شدن و رهبری حمایتی کاهش یابد( بلازر،2010).   به طور خاص حسی از خودکارآمدی و رابطه داشتن با دانش آموزان و همکاران به عنوان عناصر مهمی اند که با اشتیاق شغلی مربوط است و موجب کاهش خستگی هیجانی و درماندگی روانی می شود. ارائه ی منابع برای افزایش حس معلمان از کارآمدی شخصی و توانایی مدیریت استرس می تواند فرسودگی شغلی را کاهش دهد. کاهش و مدیریت استرس معلم بخشی از یک فرمول برای ارتقای محیط سالم کلاس است. از دست ندادن معلمان و فراهم کردن شرایطی که آنها با ابزارهای خودمراقبتی ای که می تواند  منجر به اثربخشی هرچه بیشتر در نقش هایشان در کلاس درس شود،باید مورد توجه قرار گیرد. توانایی پشتیبانی معلم برای مقابله با خواستهای کلاس درس  و تقویت بهزیستی روانی شان با دلالت بر یادگیری و موفقیت تحصیلی دانش آموزان، یک ضرورت است. اغلب مداخله های مبتنی بر مدرسه برای دانش آموزان طراحی شده است و تلاش کمتری برای رفع استرس  و فرسودگی شغلی و افزایش بهزیستی روانی معلمان شده است(فلوک، گلدبرگ، پرینگر، بونوس و دیویدسون[32]2013 ). رنهار، سندرز و کونرمن[33](2013)، طی پژوهشی که در قالب دو پژوهش کیفی و کمی که بر روی دو گروه نمونه اجرا می شد، اشتیاق شغلی معلمان را بررسی کردند. سوال اصلی این پژوهش این بود که آیا اشتیاق شغلی معلمان با زمینه ای که آنها در تعاملاتشان با شاگردانشان تجربه می کنند و نیز با راهبردهای منابع انسانی موجود در آن مدرسه مرتبط است؟ نتایج نشان داد همانگونه که انتظار می رفت، تعاملات با دانش آموزان به طور مثبتی با اشتیاق شغلی مربوط است. علاوه بر این تمارین HR  رابطه ی مثبتی را با نیرومندی و وقف خود که از فاکتورهای تشکیل دهنده ی اشتیاق شغلی اند، دارد.یک نکته ی قابل توجه در این پژوهش عبارت بود از اینکه هر چه سن معلمان بالاتر می رود، آنها کمتر وقف خود نشان می دهند؛ چرا که آنهاکارشان را با همکاران جوانترشان مقایسه می کنند. بکر و متیس[34](2010)، طی پژوهشی به بررسی اشتیاق شغلی  و عملکرد در میان معلمان پرداختند. این مطالعه در میان 54 معلم هلندی بر اساس مدلی از اشتیاق شغلی هفتگی اجرا شد.نتایج نشان داد که منابع شغلی ای همچون سطوح استقلال هفتگی، تعامل با سرپرست و فرصتهایی برای رشد(اما نه حمایت اجتماعی)، رابطه ی مثبتی را با اشتیاق شغلی هفتگی داشت که به نوبه ی خود رابطه ی مثبتی را با عملکرد شغلی هفتگی داشت.این یافته ها همچنین نشان دادند که یک محیط کار غنی، اشتیاق شغلی معلمان را پرورش می دهد و پیش بینی کننده ی خوبی برای  عملکرد شغلی در هفته های بعدی نیز می باشد. کلوسمن، کانتر، تراوت وین، لوتک و باومرت[35](2008)، طی پژوهشی با موضوع اشتیاق و خستگی هیجانی در میان معلمان به بررسی این موضوع پرداختند که آیا می توان یک محیط متفاوتی را در مدرسه پیش آورد، پرداختند. نتایج این پژوهش نشان داد که هنگامی که ویژگیهای فردی معلمان کنترل شوند، می توان سطوح بالاتری از اشتیاق شغلی را پیش بینی نمود. در حالیکه مشکلات انضباطی در کلاس درس پیش بینی کننده ی سطوح بالاتری از خستگی هیجانی است. به عبارت دیگراین  مساله ی تفاوتهای فردی بین معلمان است که آنها را مستعد برای توسعه ی اشتیاق بیشتر و یا خستگی هیجانی می کند. همچنین از نتایج جالب توجه بدست آمده دیگر این پژوهش عبارت بود از اینکه عدم وجود علایم فرسودگی شغلی لزوما به این معنی نیست که معلمان، اشتیاق شغلی بالایی را تجربه می کنند و چه بسا اینکه معلمانی که سطح بالایی از اشتیاق به تدریس را نشان می دهند، ممکن است در همان موقع خستگی هیجانی را تجربه کنند.

ضیاء الدینی و رمضانی(1392)، طی پژوهشی به بررسی رابطه ی میان ابعاد غنی سازی شغلی با اشتیاق شغلی و تمایل به ترک خدمت در میان کارکنان اداره ی آموزش و پرورش پرداخته اند. نتایج حاکی از آن بود که میان غنی سازی شغلی و ابعاد آن(تنوع مهارت، هویت شغل، اهمیت شغل، استقلال و بازخورد) با اشتیاق شغلی کارکنان رابطه ی مثبت ومستقیمی وجود دارد و همچنین میان اشتیاق شغلی و ابعاد آن با تمایل به ترک خدمت کارکنان رابطه رابطه ی منفی و معکوسی وجود دارد.  رحیمی، عریضی، نوری و نامداری(1391)، طی پژوهشی به بررسی رابطه ی سرمایه ی روانشناختی در محیط کار کارکنان آموزش و پرورش با اشتیاق شغلی آنان پرداختند. یافته ها نشان داد متغیرهای سرمایه ی روانشناختی در محیط کار همچون خوش بینی، عاطفه ی مثبت و سر زندگی از آن جهت که می توانند رفتارهای انگیزشی و کاری کارکنان را پیش بینی نمایند، عامل مهمی در بالا بردن عملکرد کاری  ومیزان اشتیاق شغلی کارکنان است.

در راستای ایجاد و افزایش اشتیاق شغلی دبیران آموزش و پرورش، نشستهای مشاوره ای بر اساس نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده(HLT) ی کرامبولتز توسط پژوهشگر تهیه و تدارک دیده شد. انتخاب این نظریه به چند دلیل بود؛ اول اینکه این نظریه جزو رویکردهای پست مدرن شغلی محسوب می شود که این رویکردها برخلاف رویکردهای سنتی مشاوره ی شغلی بر راه حل مداری تاکید می کنند تا خود مشکل. دوم اینکه با توجه به شرایطی که ازمعلمان در بالا آمد، پژوهشگر در صدد است تا  بر اساس گزاره های این نظریه مانع از درگیر شدن معلمان تحت مشاوره در فرایندهای آسیب زایی همچون استرس، فرسودگی شغلی، افسردگی، ناکافی بودن حقوق، رفتارهای ایذایی دانش آموزان،انتظارات غیرواقعی سایرین،حجم بالای کار، غیبت و… شده و در عوض آنها را نسبت به مسایل پیش رو فعال و انتخابگر سازد. سوم اینکه  با توجه به پژوهشهایی که در بالا آمد ، اشتیاق شغلی وجودش به منابعی که هم نشات گرفته از خود شخص است و هم شرایط روانشناختی محل کار، وابسته است. این رویکرد  می تواند به معلمان  این نگرش را بدهد که با فراگیری مهارتهای مختلف چه در زمینه شغل خویش و چه نامربوط به آن، با توانمند ساختن خویش هم از لحاظ روانشناختی و هم از لحاظ مهارتهای فیزیکی و ذهنی  موجبات هر چه بیشتر اشتیاق شغلی را در خود و همکاران فراهم آورند. چهارم اینکه این رویکرد همراستا با جنبش روانشناسی سلامت حرفه ای، بر نقاط قوت و شناسایی آنها تاکید می کند تا آسیبها و نقاط ضعف.    

در اواخر دهه ی 1990 میشل، لوین و کرامبولتز[36] (1999)، نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده(HLT)، را در مشاوره ی شغلی مطرح کردند. پیش فرض اولیه ی این نظریه بر این عقیده بنا شده است که وقایع تصادفی در طول زندگی شخص می توانند پیامدهای مثبت و همچنین منفی ای به دنبال داشته باشند. فرد ممکن است از یک فرد آشنا درباره ی شغلی، اطلاعات جالبی  کسب کند، یا شغل خود را به خاطر عوامل بیرونی که صرفا به منظور یافتن شغلی بهتر است، از دست بدهد (زونکر[37]، 2006 ، ترجمه ی  نظری، محسن زاده و بوستانی پور، 1388 ). نظریه ی  یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده(HLT) (میچل، لوین و کرامبولتز، 1979)، گسترشی از نظریه ی یادگیری اجتماعی در تصمیم گیری شغلی است. درحالیکه نظریه ی یادگیری اجتماعی در تصمیم گیری شغلی به تجربه ی قبلی فرد و برنامه ریزی گسترده برای شغل تاکید دارد، نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده(HLT)، به ماهیت محیط و افرادی که شرایط با ثباتی ندارند تمرکز کرده است. در نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده(HLT)، بر ایده ی غیر مترقبه یا غیر قابل پیش بینی در توسعه ی شغلی تاکید می شود. گفته می شود که افراد می توانند شانس شان را با ویژگی های فردی با استفاده از گرفتن فوایدی از رویدادهای شانسی در زندگی شان ایجاد کنند. در این نظریه، افراد،  هدفمند، با برنامه، کنجکاو، فعال در جستجوی فرصت ها، پایدار، انعطاف پذیر، خوش بین اند، و ریسک هایی را فراهم می کنند که استفاده ی خوبی از رویدادهای شانسی بکنند و غیر مترقبه ها را به فرصت ها تبدیل  کنند (اوکامورا[38]، 2008).فرض اصلی نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده (HLT؛ کرامبولتز، 2009؛ میچل، لوین ، کرامبولتز، 1999) اینست که؛ در طول زندگی کاری افراد و حتی در دوران باز نشستگی، مراجعان ممکن است با مشاورانی کار کنند که نه تنها در موضوعات مرتبط با استخدام، بلکه همچنین در مورد موضوعات متعددی که به عنوان چالش های  زندگی با آنها روبرو می شوند، کمک فکری می کنند. هدف مشاوران باید کمک به مراجعان باشد تا زندگی رضایت بخش تری را برایشان ایجاد کنند. بنابراین نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده(HLT)، ممکن است یک رویکرد به طور خاص مفیدی برای کارکردن با مراجعان در طیف گسترده ای از نگرانی های مربوط به کوچک سازی سازمانی که در بسیاری از حوزه های زندگی مراجع تاثیر گذار است، باشد. اجرا کنندگان نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده (HLT)، معتقدند که مراجعان اغلب در پاسخ به نابرابری های اجتماعی و رویدادی ای که خارج از کنترل فردی شان است به چالش کشیده می شوند. با این حال با تمرکز بر عمل و نه در درجه اول بینش، نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده (HLT)، می تواند به مراجعان در ایجاد تجربه های موفقیت آمیز کمک کند که حس کارآمدی به آنها باز گردانده شود (کرامبولتز، فولی و کاتر[39]، 2013). به نظر میچل[40] و کرامبولتز، تجارب یادگیری بی همتای هر فرد در گستره ی زندگی، تاثیر زیادی بر انتخاب شغل دارد. بنابراین، یادگیری، یک عامل کلیدی مشاوره و راهنمایی شغلی است. از این رو وظیفه ی اصلی مشاور، افزایش فرصت های یادگیری برای مراجعان است. کرامبولتز اشاره کرده است که هدف مشاوره ی شغلی باید کمک به افراد برای ایجاد یک زندگی رضایت بخش باشد. برای این منظور مشاوران شغلی باید تسهیل کنندگان و همچنین طراحان یادگیری مادام العمر، در یک محیط کاری که به طور مداوم تغییر می کند، باشند (کرامبولتز،1998؛ به نقل از دین دوست، 1387).

با توجه به مطالعات گسترده در پژوهشهای داخلی و خارجی در خصوص موضوع مورد پژوهش، پژوهشگر به پژوهش مستندی در این زمینه دست نیافت. موضوع پژوهشگر از حیث اینکه از طریق یک رویکرد جدید در زمینه مشاوره ی شغلی به دنبال آنست تا با تشویق و ترغیب معلمان تحت مشاوره ی شغلی بر اساس نظریه ی یادگیری موضع تصادفی برنامه ریزی شده(HLT)، به فراگیری مهارتهای جدید و نیز تاکید بر جستجوی راه حلهای جدید و مفید برای مشکلات پیش رو و افزایش سطح تعاملات با همکاران و سایرین، زمینه را برای افزایش منابع شغلی و شخصی و سرانجام اشتیاق شغلی آنها فراهم آورد، می تواند بدیع و نوآوری باشد.

پژوهشگر در صدد پاسخ گویی به این سوال است که آیا مشاوره ی شغلی به شیوه ی  نظریه ی یادگیری موضع تصادفی کرامبولتز(HLT)، براشتیاق شغلی دبیران تاثیرگذار است؟

 3- 1 ضرورت پژوهش

امروزه اهمیت آموزش و پرورش، برهیچ کسی پوشیده نیست؛ سرمایه ی امروز و آینده ی ماست. سرمایه ای که نمی توان قیمتی بر آن نهاد و همان چیزی است که بشر را از عصر تاریکی و جهل به عصر روشنایی و نور سوق بخشیده است .( یونسکو نقل از نوری ، 1388) مهم ترین عنصر این نهاد سرنوشت ساز، جامعه ی عظیم معلمی است که مسئولیت هدایت و پرورش یک  نسل برعهده ی آنهاست. بنابراین هر گونه سرمایه گذاری علمی و هدف مند  به پرورش و بهسازی آنها و نیز تامین آتیه ی  روحی و روانی این قشر انسان ساز ، نه تنها موجب ارتقاء  وبهره وری آنها می شود، بلکه می تواند موجبات بالندگی و سرافرازی یک ملتی را فراهم آورد (عبدلی، عیسی زادگان، غلامی، محمودی و امانی، 1391 ). سلامت روانشناختی و عملکرد کارکنان، یک نگرانی جدی برای سازمانهاست. برای رقابت در جهان امروز بیش از هر زمان دیگری سازمانها نه تنها باید بهترین کارکنان در دسترس را استخدام کنند بلکه باید روشهایی را برای توانمند ساختن کارکنان موثر و مولد جستجو کنند. بیشتر کارکنان موثر و مولد، از انگیزه ی بالایی برخوردارند. چنین کارکنانی با انرژی بالا کار می کنند و تولیدشان با کیفیت بالا بوده و با خوش بینی کار می کنند (فرنت[41]، 2013). اشتیاق شغلی را می توان یک مؤلفه ی مهم و مثبت در سلامتی کارکنان محسوب کرد. علاوه بر این با توجه به تغییرات دائمی که سازمانها با آنها روبرو هستند، اشتیاق  برای آنها  ضروری می باشد. بنابراین مساله ی مهم پیش روی سازمان ها، نحوه ی افزایش سطوح اشتیاق کارکنانشان می باشد. با ایجاد اشتیاق یک انسجام و وحدت میان کارکنان سازمان پدید می آید که به معنای حصول نتایج مطلوب برای هر دو می باشد (به نقل از پور عباس، 1387). نگرش های مثبت مرتبط با کار، سلامتی کارکنان، رفتارهای نقش اضافی، و عملکرد، از جمله نتایج احتمالی اشتیاق  شغلی به

1-10- روش و ابزار جمع آوری اطلاعات.. 11
1-11- قلمرو تحقیق.. 12
1-12- روش تجزیه وتحلیل.. 12
فصل دوم:ادبیات تحقیق… 13
2-1- مقدمه. 14
2-2- بودجه بندی و انواع روش های بودجه بندی.. 14
2-2-1- تعاریف بودجه. 15
2-2-2- سیر تکوین بودجه. 15
2-2-3- بودجه به عنوان ابزار مدیریت مالی.. 18
2-2-5- بودجه به عنوان ابزار راهبردی (استراتژیک) 19
2-2-6- ضرورت بودجه ریزی در سازمان ها 20
2-3- روش های بودجه بندی.. 20
2-4- شرایط اثر گذار بر بودجه بندی به طور عمومی.. 23
2-4-1- شرایط بیرونی.. 24
2-4-2- شرایط سیستمی.. 27
2-4-3- شرایط انسانی.. 32
2-5- بودجه عملیاتی.. 34
2-5-1- تعاریف دیگر بودجه ریزی عملیاتی.. 35
2-5-2- مسیر و خاستگاه بودجه ریزی عملیاتی.. 36
2-6- مراحل بودجه بندی عملیاتی.. 37
2-6-3- چالش های بودجه ریزی عملیاتی.. 38
2-6-4- الزامات بودجه ریزی عملیاتی در ایران.. 39
2-6-5-عناصر و مؤلفه های استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی.. 40
2-6-6- روش مناسب بودجه ریزی عملیاتی.. 42
2-6-7- مدل مفهومی برای بودجه بندی عملیاتی.. 44
2-7- ویژگی های مقایسه ای.. 45
2-8- مبانی نظری بودجه عملیاتی.. 46
2-8-1- طرز تنظیم بودجه عملیاتی.. 46
2-9- دلایل برتری بودجه بندی عملیاتی.. 49
2-10- کارآیی بودجه بندی عملیاتی.. 50
2-11- سیر تحول نظام بودجه ریزی عملیاتی در جهان.. 50
2-11-1-کانادا 50
2-11-2- انگلیس…. 52
2-11-3- آمریکا 54
2-11-4- ایرلند. 57
2-11-5- هلند. 58
2-12- مزایا و الزامات بودجه بندی عملیاتی.. 58
2-13- بودجه بندی عملیاتی در قوانین فدرال.. 65
2-14- تجربیات بودجه بندی عملکرد در کالیفرنیا 66
2-15- پیشینه تحقیق.. 67
فصل سوم: روش شناسی پژوهش…. 80
3-1–  مقدمه. 81
3-2– روش پژوهش…. 81
3-3–  متغیرهای پژوهش…. 82
3-3-1– بودجه ریزی عملیاتی.. 82
3-3-2- موانع محیطی.. 83
3-3-3- موانع فنی و تکنولوژیکی.. 83
3-3-4 موانع انسانی و رفتاری.. 83
3-5– گردآوری داده‌ها و ساختار پرسشنامه. 84
3-5-1– فراوانی پاسخ های هر گویه پرسشنامه. 85
3-5–  روایی (اعتبار) 87
3-5-1– تحلیل عاملی.. 88
3-5-2–  ویژگیهای لازم ماتریس همبستگی برای تحلیل عاملی.. 91
3-5-3–  استخراج عامل ها 92
3-5-4– تحلیل عاملی سؤالات پرسشنامه. 93
3-6–  پایایی تحقیق.. 97
3-7–  روش تجزیه و تحلیل دادهها 99
3-7-1–  بررسی نرمال بودن داده ها 99
3-8–  جامعه و نمونه آماری: برآورد حجم نمونه. 101
3-9– روش نمونه گیری.. 102
فصل چهارم: آنالیز داده های تحقیق… 103
4-1– مقدمه. 104
4-2 – تحلیل های آماری توصیفی.. 104
4-2-1– جنسیت… 104
4-2-2– سن.. 105
4-2-3–  میزان سابقه کار 107
4-2-4–استخدام. 107
4-2-5–  تحصیلات.. 108
4-3– آمار توصیفی متغیرهای تحقیق.. 109
4-4–  آزمون فرضیه ها با آمار استنباطی.. 109
4-4-1 – بررسی وضعیت بودجه ریزی عملیاتی.. 110
4-5–  آزمون سؤال های پژوهش…. 110
4-5-1– سؤال فرعی اول.. 111
 

/>4-5-2–  سؤال فرعی دوم. 114
4-5-3–  سؤال فرعی سوم. 117
4-6– بررسی صحت رگرسیون از طریق محاسبه هم خطی.. 120
4-7–   بررسی سؤال اصلی پژوهش  با رگرسیون گام به گام. 122
4-10– رتبه بندی متغیرها 124
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری… 126
5-1– جمع بندی.. 127
5-2– نتایج آمار توصیفی.. 128
5-3–  بررسی وضعیت بودجه ریزی عملیاتی.. 129
5-4- بحث و سایر یافته ها 130
5-4-1- سؤال فرعی اول.. 130
5-4-2- سؤال فرعی دوم. 131
5-4-3- سؤال فرعی سوم. 133
5-4-2–  سؤال اصلی پژوهش…. 135
5-5- نتیجه گیری.. 135
5-6- پیشنهاد های برخاسته از نتایج.. 136
5-6-1- پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده: 136
5-6- محدودیت های تحقیق.. 137
منابع  و ماخذ.. 138
 
فهرست جداول
جدول 3-1:  تعداد نشانگرهای متغیرهای پژوهش…. 85
جدول 3-2: طیف لیکرت برای پاسخ به سؤالات.. 85
جدول 3-3: فراوانی گویه های تحقیق در مؤلفه عوامل محیطی.. 85
جدول 3-4: فراوانی گویه های تحقیق در مؤلفه عوامل فنی و تکنولوژیکی.. 86
جدول 3-5: فراوانی گویه های تحقیق در مؤلفه عوامل انسانی و محیطی 87
جدول 3-6:  نتایج تحلیل عاملی تحقیق 93
جدول 3-7: واریانس توضیح داده شده توسط مؤلفه های استخراج شده 95
جدول 3-8: ماتریس همبستگی چرخش یافته برای فاکتورهای استخراج شده بودجه ریزی عملیاتی برای 6 مؤلفه اول.. 96
جدول 3-9: محاسبه پایایی متغیرهای تحقیق با ضریب آلفای کرونباخ. 98
جدول 3-10: میزان کشیدگی و چولگی عاملهای تحقیق.. 100
جدول 3-11 نتایج آزمون کولموگروف-اسمیرنوف را برای همه متغیرها 100
جدول 4-1: توزیع فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان.. 105
جدول 4-2: توزیع فراوانی سن پاسخ دهندگان  در این تحقیق.. 106
جدول 4-4: توزیع فراوانی تأهل پاسخ دهندگان در این تحقیق.. 107
جدول 4-4: توزیع فراوانی محل خدمت در این تحقیق.. 107
جدول 4-5: توزیع تحصیلات در این تحقیق.. 108
جدول  4-6 آمار توصیفی متغیرهای تحقیق.. 109
جدول 4-7:نتایج توصیفی برای بودجه ریزی عملیاتی.. 110
جدول 4-8: آزمون دوجمله ای برای بودجه ریزی عملیاتی.. 110
جدول 4-9: آزمون همبستگی پیرسون برای  رابطه بین بودجهریزی عملیاتی و عوامل محیطی.. 111
جدول 4-10: شاخص کفایت مدل رابطه بودجهریزی عملیاتی و عوامل محیطی.. 112
جدول 4-11: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس…. 112
جدول 4-12: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی بودجه ریزی عملیاتی و عوامل محیطی.. 114
جدول 4-13: آزمون همبستگی رابطه بین بودجه ریزی عملیاتی و عوامل فنی.. 114
جدول 4-14: شاخص کفایت مدل رابطه  میان بودجه ریزی عملیاتی و عوامل فنی.. 115
جدول 4-15: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس…. 115
جدول 4-16: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی بودجه ریزی عملیاتی و عوامل فنی.. 116
جدول 4-17: آزمون همبستگی پیرسون برای بودجه ریزی عملیاتی و عوامل انسانی.. 117
جدول 4-18: شاخص کفایت مدل رابطه بودجه ریزی عملیاتی و عوامل انسانی.. 118
جدول 4-19: آزمون F جهت معنادار بودن واریانس…. 118
جدول 4-20: معنادار بودن ضرایب رگرسیونی بودجه ریزی عملیاتی و عوامل انسانی.. 120
جدول 4-21: آزمون هم خطی در رگرسیون.. 121
جدول 4-22: آزمون هم خطی.. 121
جدول: 4-23: متغیر های ورودی و خروجی با استفاده از رگرسیون گام به گام. 122
جدول4-24: شاخص های کفایت مدل رگرسیونی گام به گام. 123
جدول4-25: آزمون F برای معناداری رگرسیون.. 123
جدول4-26:  معناداری ضرایب رگرسیون.. 123
 
 
فهرست شکل ها
شکل 1-1: مدل تحقیق.. 9
شکل 3-1: نردبان انتزاع تحقیق.. 84
 
 
فهرست نمودارها
نمودار 3-1: نمودار کتل مربوط به ابعاد بودجه ریزی عملیاتی 95
نمودار 3-2: نمودار اجزای چرخش یافته بودجه ریزی عملیاتی 96
نمودار 4-2: توزیع درصد فراوانی مربوط به سن پاسخ دهندگان.. 106
نمودار 4-1: توزیع درصد فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان.. 105
نمودار 4-3: فراوانی سابقه کار 107
نمودار 4-4: توزیع فراوانی محل خدمت… 108
نمودار 4-5: توزیع فراوانی تحصیلات.. 109
نمودار 4- 6 (الف): نرمال بودن باقیماندهها 113
نمودار 4- 6 (ب): نرمال بودن باقیماندهها 113
نمودار 4- 7 (الف): نرمال بودن باقیمانده ها 116
نمودار 4- 7 (الف): نرمال بودن باقیمانده ها 116
نمودار 4- 8 (الف): نرمال بودن باقیمانده ها 118
نمودار 4- 8 (الف): نرمال بودن باقیمانده ها 119
نمودار4-9:  نمودار الف: نرمال بودن باقی مانده ها 124
 
 
 
چکیده:
بودجه ریزی عملیاتی به دنبال ایجاد پیوند میان شاخصهای عملکرد و تخصیص منابع است بنابراین حول دو نکته “” ارتباط بودجه با نتیجه و ارتباط شاخص عملکرد و ارزیابی می چرخد. تحقیق حاضر به بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی می پردازد و به صورت موردی بودجه در سازمان صنعت ، معدن و تجارت استان تهران را در نظر گرفته است. تلاش بر این است تا مهم ترین شاخص هایی که مربوط به مشکلات پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی می باشند را مورد بررسی قرار داده و همچنین راهکارهایی نیز در این خصوص ارائه گردد. این موانع، با توجه به مطالعه ادبیاتی صورت گرفته و همچنین نظر متخصصان و کارشناسان در امر بودجه ریزی، تحت «عوامل مدیریتی» عنوان شده است که این عوامل به سه دسته عوامل محیطی، فنی و انسانی طبقه بندی گردیده و به وسیله چندین شاخص، سنجیده و مورد ارزیابی قرار گرفته است. روش انجام تحقیق از نوع پیمایشی می باشد و به منظور آزمون فرضیه های تحقیق، اطلاعات مورد نیاز از طریق توزیع پرسشنامه هایی بین یک جامعه آماری از صاحب نظران و استادان دانشگاه ها و نیز مدیران و کارشناسان مرتبط با بودجه ریزی، جمع آوری گردید.
نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که موانع و مشکلات استقرار و پیاده سازی سیستم بودجه بندی  عملیاتی در سازمان صنعت ، معدن و تجارت استان تهران ، ناشی از عوامل مدیریتی می باشند. در حقیقت مشکلات پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی از نظر پاسخ دهندگان در جامعه آماری به ترتیب شامل عوامل: 1- فنی 2- محیطی 3- انسانی می باشند که با عوامل مدیریتی مرتبط هستند. نتایج  رتبه بندی متغیر ها نیز نشان می دهد که متغیرها دارای تفاوت معنی داری با هم هستند. بر این اساس عوامل محیطی دارای بیشترین رتبه و عوامل فنی دارای کمترین امتیاز است. عوامل انسانی در رتبه دوم قرار دارند. از این رو پیشنهاد میشود که در پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی، این موانع شناسایی و نسبت به برطرف نمودن آن ها اقدام گردد.
کلمات کلیدی: بودجه ریزی عملیاتی، عوامل مدیریتی، عوامل: فنی، عوامل محیطی، عوامل انسانی
 

فصل اول: کلیات تحقیق
 
1-1- مقدمه
بودجه شاهرگ حیاتی دولت است، زیرا دولت تمام فعالیتهای مالی خود، اعم از کسب درآمد و پرداخت هزینه ها برای اجرای برنامه های متعدد و متنوع خود را در چارچوب قانون بودجه انجام میدهد بنابراین بودجه آیینه تمام نمای همه برنامه ها و فعالیت های دولت بوده و نقش بسیار مهم وحیاتی در توسعه اقتصادی ملی ایفا می نماید.
با توسعه وظایف دولت و افزایش سریع هزینه های دولتی و پیوند آن با وضعیت عمومی اقتصاد کشور، کنترل مخارج اهمیت خود را از دست داد و نیاز به بهبود در سیستم های برنامه ریزی، کنترل و مدیریت منابع بخش عمومی مطرح گردید تا تصمیم گیرندگان را قادر سازد دید وسیع تری پیدا کرده و اطلاعات وسیعی در مورد نتایج عملکردها و هزینه های اجرای فعالیت ها داشته باشند. این امر موجب توجه دولت ها به اقتصادی بودن، کارآیی و اثربخشی منابع دولت به عبارتی مدیریت مالی دولت شد. مواجهه با این شرایط نه تنها نیاز به بهبود روش­ها و رویه های بودجه بندی موجود برای افزایش هماهنگی سیستم را مطرح ساخت، بلکه بعد جدیدی برای تصمیم گیری در مدیریت مالی دولتی افزود یعنی سیستم بودجه ریزی عملیاتی و برنامه­ای را برای بازنگری و ارزیابی مدیریت فعالیت های دولتی مطرح ساخت. ویژگی و وجه تمایز این سیستم از سیستم بودجه متداول، تأکید روی اهداف، نتایج و منابع حاصل از هریک از اقلام هزینه ها و یافتن پاسخ به این سؤال بود که درآمد ها به چه منظور خرج میشود (United Nations 1982).
از ضرورت های اصلاح ساختار اقتصادی بخش بهداشت و درمان، اصلاح روش های بودجه ریزی و توزیع منابع آن می باشد. از آنجائیکه اختصاص هدفمند اعتبار به فعالیتهای هر سازمان می تواند ضمن شفاف سازی نحوه توزیع منابع، امکان پایش عملیاتی و انتظار برای دسترسی به نتایج هزینه ها را فراهم سازد، استفاده از روش بودجه بندی عملیاتی گام مؤثری در افزایش کارآیی و اثر

اخلاقی از دیدگاه آن دو  پرداخته شدکه نتایج حاصل از آن نشان می­دهد هدف نهایی هردو از تربیت اخلاقی رسیدن به قرب الهی می­باشد.در اصول تربیت اخلاقی هردو بر تدریجی بودن ،مرحله­ای بودن و اعتقاد دارند.غزالی اعتقاد به انفکاک جسم و روح و تاکید بر نقش پذیری قلب کودک از محیط دارد  در حالی که ملاصدرا برخلاف غزالی اعتقاد به پرورش توام جسم و نفس،آزادی و عقلانیت و خود آفرینی متربی دارد.عمده روشهای مشترک آنها عبارتند از:استفاده از الگو تربیتی،ارزیابی خود و مراقبه نفس، انجام فرائض و عبادات. مهم­ترین روش غزالی در تربیت اخلاقی ریاضت نفس می­باشد  ولی ملاصدرا اعتقاد به عادت به همراه بینش دارد و در تربیت اخلاقی توجه زیادی به علم و دانش به همرا خردورزی می­کند . روشهای غزالی عمدتا دارای سخت­گیری­های صوفیانه است ،این در حالی است که روش­های ملاصدرا معتدل­تر و عقلانی­تر و در جهت متعالی کردن وجود می­باشد.

کلید وا‍‍ژه ها: تربیت،اخلاق،تربیت اخلاقی،غزالی،ملاصدرا.

فهرست مطالب

عنوان
صفحه
 فصل اول کلیات

1-1مقدمه…………………………………….. 1

1-2بیان مسئله………………………………… 2

1-3اهمیت و ضرورت تحقیق……………………….. 3

1-4اهداف تحقیق……………………………….. 3

1-5 سوالات تحقیق………………………………. 4

1-6روش تحقیق…………………………………. 4

1-7تعریف مفاهیم و اصطلاحات……………………… 4

 فصل دوم پیشینه پژوهش

2-1مقدمه…………………………………….. 6

2-2پیشینه پژوهش………………………………. 6

 فصل سوم تربیت اخلاقی از دیدگاه غزالی

3-1مقدمه…………………………………….. 10

بخش اول:حیات و آثار…………………………… 10

3-2حیات(450-505ه.ق)……………………………. 10

3-3تحصیلات……………………………………. 11

3-4شرایط اجتماعی……………………………… 12

3-5آثار……………………………………… 13

بخش دوم:مبانی فلسفی غزالی……………………… 14

 

3-6 اندیشه ………………………………….. 14

3-6-1خدا…………………………………….. 14

3-6-2انسان…………………………………… 15

3-6-3نفس…………………………………….. 16

3-6-3-1قوای نفس………………………………. 17

3-6-4معرفت …………………………………… 18

3-6-4-1 معرفت حسی و عقلی………………………… 18

3-6-4-2معرفت ذوقی و کشفی………………………… 18

عنوان
صفحه
 

3-6-4-3کسب معرفت………………………………. 18

بخش سوم:تربیت اخلاقی از دیدگاه غزالی…………….. 19

3-6-5تربیت در نظر غزالی……………………….. 19

3-6-6اخلاق در اندیشه غزالی……………………… 19

3-7تربیت اخلاقی……………………………….. 20

3-7-1اهمیت و ضرورت تربیت اخلاقی…………………. 20

3-7-2اهداف تربیت اخلاقی………………………… 21

3-7-3مبانی تربیت اخلاقی در اندیشه غزالی………….. 21

3-7-4اصول تربیت اخلاقی ………………………… 25

3-7-5روشهای تربیت اخلاقی……………………….. 32

3-8خلاصه فصل………………………………….. 41

 

فصل چهارم تربیت اخلاقی از دیدگاه ملاصدرا

4-1مقدمه…………………………………….. 43

بخش اول:حیات و آثار ملاصدرا…………………….. 43

4-2دوران زندگی (حیات)…………………………. 43

4-3آثار و تالیفات…………………………….. 44

بخش دوم:مبانی فلسفی ملاصدرا…………………….. 45

4-4حکمت متعالیه ……………………………… 45

4-4-1انسان در حکمت متعالیه ……………………. 45

4-5هویت انسان………………………………… 45

4-6نفس………………………………………. 46

4-6-1مراتب و مراحل نفس انسانی …………………. 46

4-6-2حالات نفس انسانی………………………….. 47

4-6-3باقی یا فانی بودن نفس…………………….. 47

4-7عقل در حکمت متعالیه………………………… 48

4-7-1عقل به مثابه قوه اى از قواى نفس……………. 48

4-7-1-1عقل نظرى………………………………. 48

4-7-1-2عقل عملى………………………………. 48

4-7-2 عقل به عنوان تمام هویت انسان نه صرفاً قوه‏اى از نفس    49

4-8معرفت شناسی ………………………………. 49

عنوان
صفحه
 

4-9برهان کشفی در حکمت متعالیه …………………. 50

4-10آموزه های دینی در حکمت متعالیه……………… 50

4-11نظریات فلسفی حکمت متعالیه………………….. 50

بخش سوم:تربیت اخلاقی از نگاه ملاصدرا……………… 52

4-12مبانی تربیت اخلاقی…………………………. 52

4-13اخلاق متعالیه……………………………… 56

4-13-1هدف تربیت اخلاقی  در حکمت متعالیه …………. 58

4-14اصول تربیت اخلاقی از دیدگاه ملاصدرا…………… 58

4-15روشهای تربیت اخلاقی ……………………….. 65

4-16خلاصه فصل…………………………………. 68

 

فصل پنجم مقایسه و نتیجه گیری

5-1مقدمه ……………………………………. 70

5-2مقایسه مبانی تربیت اخلاقی……………………. 70

5-2-1تفاوتهای مبانی تربیت اخلاقی ……………….. 70

5-2-2شباهت­های مبانی تربیت اخلاقی………………… 72

5-3مقایسه اصول تربیت اخلاقی…………………….. 73

5-3-1تفاوت­های اصول تربیت اخلاقی…………………. 73

5-3-2 شباهت­های اصول تربیت اخلاقی………………… 74

5-4مقایسه روشها………………………………. 76

5-4-1تفاوتهای روش­های تربیت اخلاقی……………….. 77

5-4-2شباهت­های روش­های تربیت اخلاقی……………….. 77

5-5نتیجه‌گیری…………………………………. 79

5-6پیشنهادات پژوهشی…………………………… 80

5-7پیشنهادات کاربردی………………………….. 80

5-8محدودیت­های تحقیق…………………………… 81

منابع……………………………………….. 83

 1-1مقدمه

انسان گل سر سبد جهان آفرینش ،خداوند متعال است که در نیکوترین صورت(وجه)آفریده شده است «لقد خلقنا الانسان فی احسن تقویم»(سوره تین،آیه 4).او دارای ابعاد وجودی متنوع است که برای شکوفا شدن و متعالی شدن این ابعاد و استعدادها ،احتیاج به تربیت دارد و در این میان پرورش فضایل اخلاقی یکی از مهمترین و در عین حال مشکل­ترین کارهاست تا انسان را در مسیر کمال که علت غایی آفرینش است قرار دهند.چنانکه رسول گرامی اسلام فرمودند:فلسفه بعثت ایشان هم تکمیل مکارم اخلاقی بوده است و قران کریم راز بعثت تمام پیامبران را تعلیم و تربیت و تزکیه بشر عنوان کرده است (سوره جمعه،آیه2). اخلاق و تربیت اخلاقی به دلیل نقش مهمی که در سرنوشت انسان و جامعه دارد از دیرباز مورد توجه‌اندیشمندان بشری و پیشوایان دینی بوده است. قسمت اعظم آموزه‌های دینی اسلام، مسیحیت، یهود و دیگر ادیان را اخلاقیات و قسمت بیشتر فعالیت‌های اولیای دین‌های مختلف را تربیت اخلاقی تشکیل می‌دهد.بعد از انبیا و اوصیا الهی فلاسفه و اندیشمندان مختلف اعم از پیروان ومکاتب الهی و پیروان مکاتب مادی هر یک با بینش و اهداف خاص خود از تربیت و اخلاق سخن گفته­اند و اصول و روشهایی را برای آن ارائه داده­اند.

از دیدگاه اسلام پرورش فضایل اخلاقی یکی از مهمترین اهداف رسالت پیامبر خدا بوده است تا انسان در مسیر کمال که علت غایی آفرینش است قرار بگیرد. تجربه بشری نشان داده است که انسان خواه متدین به دین آسمانی باشد یا نباشد، هیچ گاه حتی در دوران مدرن و پسا مدرن هم بی‌نیاز از تربیت و اخلاق نیست.

نیاز جهان معاصر به اخلاق حیاتی و درجه اولی است و واضح است که جز در سایه جدی گرفتن تریبت اخلاقی نمی‌توان به این هدف والا دست یافت. توجه به تربیت به ویژه تربیت اخلاقی توجه به حیاتی ترین مقوله انسانی است، زیرا بیشتر نابسامانی‌های جهان و انواع گرفتاریهای بشری ناشی از غفلت انسان از امر تربیت و سازندگی روحی و اخلاقی خویش است (شریفی و پناهی، 1388). یکی از ارکان اساسی سعادت بشر در زندگی مادی و معنوی اخلاق و فضایل اخلاقی می‌باشد. محاسن اخلاقی و خلقیات ستوده موجبات تحکیم روابط انسانی را فراهم می‌آورد. برخوردهای درست که براساس یک سلسله کارهای اخلاقی صورت می‌گیرد، شور و نشاط به کالبد زندگی می‌دهد و زندگی فردی و اجتماعی را در مسیر تعالی و تکامل به کام انسان گوارا می‌سازد (صادقی اردستانی، 1388). پس روابط اخلاقی نیک و مثبت همانطور که موجب تهذیب نفس، تربیت انسانی و رشد معنوی می‌شود در تکامل هویت اجتماعی، توسعه، ترقی و تعالی فردی و اجتماعی نقش تعین کننده‌ای دارد و امتی را به سربلندی و عزت می‌رساند، چنان که فقدان آن موجب عقب ماندگی، ذلت و گاهی موجبات سقوط یک جامعه را فراهم می‌نماید.

تربیت اخلاقی به عنوان یکی از مهمترین ابعاد تربیت به شمار می‌رود که می‌تواند به طور مستقل در کنار جنبه‌های دیگر تربیت نظیر تربیت عقلانی، دینی، اجتماعی و عاطفی مورد برسی قرار گیرد. اگر بشر در تمام ابعاد تربیت موفق، ولی در زمینه تربیت اخلاقی دچار ضعف و سستی باشد مشکلات بی‌شماری گریبانش را خواهد گرفت و حتی شاید اثرات مثبت جنبه‌های دیگر تربیت نیز از بین برود.

ما در این فصل ابتدا به طرح مسئله پژوهش خواهیم پرداخت و در ادامه برمبنای مسئله مورد بحث به بیان اهداف و ضرورت تحقیق و همچنین روش تحقیق  می­پردازیم و در پایان نیز تعریفی از اصطلاحات ارائه خواهیم داد.

1-2بیان مسئله

یکی از دانش های ضروری که در دنیای امروز مورد غفلت واقع شده و لازم  است نسبت به آن توجه بیشتری مبذول شود تربیت اخلاقی است.در عصر حاضر تربیت اخلاقی یکی از مفاهیمی است که با محدود نبودن به دین یا جامعه‌ای خاص دستخوش تفاوت دیدگاهها و اظهار نظرهای گوناگون قرار گرفته است.

با توجه به اینکه اخلاق و تربیت اخلاقی زمینه­ساز رسیدن انسان به کمال نهایی و وجود مطلق می باشد توجه به آن در جامعه کنونی ما که هر روز نسبت به روز قبل شاهد نابسامانی ها و معضلات انسانی ناشی از عدم رعایت موازین اخلاقی در آن می­باشیم بیشتر حس می شود. این نابسامانی­های اخلاقی هم خود شخص را از خیر مطلق دور می­کند و هم باعث رنجش خاطر دیگران خواهد شد. باتوجه به این مشکلات این مسئله  به ذهن متبادر می شودکه واقعاً ریشه این گونه معضلات اخلاقی در جامعه دینی ما که دستورات و نکات اخلاقی در آن بصورت تمام و کمال آمده ، در چه می­تواند باشد . به نظر می­رسد که تعدد آرا گوناگون و غالبا متعارض در زمینه اخلاق و تربیت اخلاقی دست اندر کاران تعلیم و تربیت ما را دچار سر در گمی کرده است .و هرروز از نظریه ای رو به نظریه دیگری می­برند.

در راستای مطالب مذکور این پژوهش به دنبال این است تا با توجه به اهمیت و تاثیر شگرف اخلاق و تربیت اخلاقی در رشد فردی و اجتماعی و نابسامانی‌های موجود در این حوزه با بررسی تربیت اخلاقی از نظر دو‌اندیشمند بزرگ جهان اسلام، امام محمد غزالی که مشهورترین مولف مسلمان در علم اخلاق می‌باشد و نیز ملاصدرا به عنوان دیگر‌اندیشمند اسلامی که که توانسته است تا حدودی اختلافات بین اندیشمندان مسلمان در هستی شناسی ، شناخت شناسی،  ارزش شناسی و دیگر حوزه ها را  با ترکیب کردن آرا اسلاف خود و ریختن آنها در قالبی نو به نام حکمت متعالیه کاهش دهد ، به طوری اندیشه­های او تا زمان حاضر نیز به روز باقی مانده و مورد ارجاع دیگر متفکران اسلامی قرار گرفته است ، بپردازد و می­خواهدکه با مقایسه‌ی آرا  غزالی و ملاصدرا تبیین مناسبی از چگونگی تفاوت‌ها و شباهت‌های دیدگاه  آن دو اندیشمند جهان اسلام در زمینه تربیت اخلاقی ارائه دهد، و به این مسئله بپردازد که تربیت اخلاقی در تفکر غزالی و ملاصدرا چه جایگاهی دارد، آرا این دو چه راهکاری را می‌تواندبه دست‌اندارکاران نظام تعلیم و تربیت در جهت بهبود وضعیت نامطلوب اخلاق عصر کنونی و به خصوص نظام ترییتی ما ارائه دهد.

 1-3اهمیت و ضرورت تحقیق

رشد و نشاط علمی در همه جنبه‌ها که تربیت اخلاقی نیز از آن مستثنی نیست در جامعه ما در گرو بازشناسی آثار مهم متفکران گذشته ما است. این باز شناسی بدون بررسی تطبیقی بین آرا  و نظریات متفکران گذشته چندان روشن بینانه و موثر نخواهد بود (باقری، 1377).  با اعتقاد به این مسئله که ارزشهای اخلاقی، همواره به عنوان افکار مهم و غالبی در زندگی بشر بخش قابل توجهی از دغدغه پژوهش های علوم انسانی را تشکیل داده­اند. ضرورت پژوهش در تربیت اخلاقی برای ما روشن خواهد شد.

برای مقابله با اخلاق نا مطلوب که بر زندگی انسانها سایه گسترانده و خود یک معضل اساسی است، از سوی اندیشمندان برای چاره اندیشی و مبارزه با آن  تلاش فکری گسترده­ای صورت گرفته است. در فرهنگ اسلامی آثار متعددی در اخلاق و تربیت اخلاقی توسط دانشمندان قدیم و معاصر به رشته تحریر در آمده و تحقیقات ارزشمندی در این زمینه انجام شده است (داوودی، 1385: 154).. حاصل این تلاش گنجینه گران بهایی است که برای پیرایش وجود انسان از آلودگی‌ها ی اخلاقی و تعالی ارزشی آدمی، از سوی متفکران و مصلحان فراهم شده است. در همین راستا گرد آوری، بررسی تطبیقی و تنظیم آرا‌ اندیشمندانی که در زمینه اخلاق و تربیت اخلاقی  کار کرده اند و دارای تالیفاتی هستند، گامی آغازین ولی اساسی می‌باشد. همچنین برای بهره وری مطلوب از تربیت اخلاقی، جستجوی عمیق، پیوسته و منظم گنجینه معارف و تجارب آدمی ضروری محسوب می‌شود (صادق زاده قمصری، 1375). در این راستا استفاده از افکار ‌اندیشمندان دینی که هم خود متخلق به اخلاق حسنه بوده‌اند و هم با قلم و بیان به ارشاد طالبان و مشتاقان پرداخته‌اند، می‌تواند در حل مشکلات اخلاقی کنونی جامعه گره گشا باشد .

در این پژوهش غزالی در جایگاه یکی از فیلسوفان متقدم اخلاق و ملاصدرا هم بعنوان یکی از فیلسوفان متاخر که دارای مشرب فکری خاصی به نام حکمت متعالیه میباشد که تقریبا می توان گفت جامع تمام مشارب فکری تا قبل از خود می باشد جهت بررسی و تطبیق نظریات در زمینه تربیت اخلاقی  بر گزیده شده اند . همچنین مشرب فکری آنان و نقش و اهمیت فلسفه در دیدگاههای آنها تا حدودی با هم تفاوت‌هایی دارند. با مقایسه وجوه تفاوت‌ها و شباهت‌های‌اندیشه غزالی بعنوان فردی متقدم در تربیت اخلاق اسلامی و ملاصدرا بعنوان فیلسوف متاخر اخلاقی اسلام می‌توان به یک دید کلی در زمینه تربیت اخلاقی دست پیدا کرد که راه را برای برنامه ریزان درسی و آموزشی ما نشان خواهد داد تا بتوانند برنامه­ریزی‌های لازم را برای بهبود وضعیت اخلاقی جامعه بعمل آورند.

1-4اهداف تحقیق

هدف کلی :بررسی تربیت اخلاقی از دیدگاه غزالی و ملاصدرا

اهداف اختصاصی:

1) بررسی دیدگاه غزالی در تربیت اخلاقی

2) بررسی دیدگاه ملاصدرا در تربیت اخلاقی

3) تعیین تفاوت­های دیدگاه غزالی و ملاصدرا در تربیت اخلاقی

4) تعیین  شباهت­های دیدگاه غزالی و ملاصدرا در تربیت اخلاقی

1-5 سوالات تحقیق

1) دیدگاه غزالی در زمینه تربیت اخلاقی چیست؟

2) دیدگاه ملاصدرا در زمینه تربیت اخلاقی چیست؟

3) در زمینه ترببیت اخلاقی چه تفاوت­های بین آرا غزالی و ملاصدرا وجود دارد؟

4) در زمینه ترببیت اخلاقی چه شباهت­های بین آرا غزالی و ملاصدرا وجود دارد؟

1-6روش تحقیق

این پژوهش از نوع مطالعات کیفی با رویکردی اسنادی- تحلیلی می­باشد که در آن از روش جرج بردی[1] دانشمند لهستانی( نقل از آقازاده،1382). در مقایسه و تطبیق نظرات غزالی وملاصدرا  استفاده خواهد شد. بردی در زمینه مطالعات تطبیقی در قلمرو آموزش و پرورش چهار مرحله را مشخص نموده است که این مراحل عبارتند از:

1-مرحله توصیف:  در این مرحله به اعتقاد بردی پژوهنده به توصیف نمودها و پدیده‌های مورد تحقیق بر اساس شواهد و منابع‌ای که از اطلاعات مختلف چه از طریق مشاهده مستقیم یا مطالعه اسناد و گزارشات دیگران به دست آورده است می­پردازد. به عقیده بردی مرحله توصیف، مرحله یاداشت برداری و تدارک یافته‌های کافی برای نقادی از آنها در مرحله بعدی است.

2- مرحله تفسیر:  این مرحله شامل بررسی و تحلیل اطلاعاتی است که در مرحله اول پژوهشگر به توصیف آنها پرداخته است. تحلیل اطلاعات به اعتقاد بردی بایستی مبتنی بر اصول و شیوه مرسوم در علوم اجتماعی باشد.

3-مرحله همجواری:  طی این مرحله اطلاعاتی که از صافی 1و 2 گذشته طبقه بندی می‌شوند و پهلوی هم قرار می‌گیرند و چهار چوبی فراهم می‌شود که راه را برای مرحله بعدی یعنی مقایسه شباهت‌ها و تفاوت‌های پدیده مورد تحقیق هموار می‌نماید. به عقیده بردی محقق در این مرحله می‌تواند به فرضیه تحقیقی خود دست یابد.

4- مرحله مقایسه:  در این مرحله مسئله تحقیق که در مراحل قبلی علی الخصوص در مرحله همجواری محقق اجمالاً از آن گذشته است، دقیقاً با توجه به جزیات در زمینه تشابهات و تفاوت‌های مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد.

1-7تعریف مفاهیم و اصطلاحات:

تربیت[2]:واژه تربیت از ریشه ربو و باب تفعیل است .در این ریشه، معنای زیادت و فزونی لحاظ شده است . بنابراین وازه تربیت با توجه به ریشه­ی آن به معنی فراهم کردن زمینه پرورش است .علاوه بر این تربیت به معنای تهذیب نیز استعمال شده است ،که به معنی زدودن خصوصیات ناپسند اخلاقی است.گویا در این استکمال، نظر بر این بوده است که تهذیب اخلاقی،مایه­ فزونی مقام و منزلت معنوی است،و از این حیث می­­توان تهذیب را تربیت دانست (باقری،1388،ص52-51). از نظر غزالی معنی تربیت این است که مربی، اخلاق بد را از آدمی بازستاند و به دور اندازد و اخلاق نیکو جای آن بنهد. )غزالی، ج 3: 53 ـ 52(.

اخلاق[3] :بررسی مجموعه­ای از اظهارات علمای اخلاق ،حاکی از آن است،که واژه اخلاق از مشتقات خلق است و اشاره به امر نفسانی و راسخ در نفس دارد که موجب می­شود افعال به آسانی از انسان صادر شود .یعنی خلق صفت و کیفیت درونی و ثابت در نفس انسان است و به راحتی از بین نمی رود(حقیقت و مزیدی،1387: 109).

تربیت اخلاقی[4]: تربیت اخلاقی به مفهوم اتخاذ مجموعه تدابیر منظم و برنامه ریزی شده با هدف ایجاد تغییرات مطلوب و نفی رذایل و ایجاد فضایل اخلاقی در متربی است .به این ترتیب تربیت اخلاقی فرآیند    زمینه­سازی و به کارگیری شیوه­هایی جهت شکوفاسازی ،تقویت و ایجاد صفات،رفتارها و آداب اخلاقی و اصلاح و از بین بردن صفات،رفتارها و آداب غیر اخلاقی در خود انسان است(همت بناری،1382: 9).

1مقدمه

همانگونه که یکی از بزرگان اندیشه دینی در پاسخ پرسشگران از علت رفعت و بزرگی اندیشه­اش به آنان گفت :«به این علت توانسته است افق­های فراتری را بنگرد که بر شانه بزرگان پیش از خود ایستاده » باید اذعان کرد که این سخن قولی است صحیح و اتفاقی است ساری و جاری برای همه بزرگان اندیشه و فکر ، چرا که اساساً اندیشه و فکر خلق الساعه و بدون بستری مناسب نمی­­تواند نشو و نما یابد ،هرچند که نباید عنصر خلاقیت،جامعیت اطلاعات ،ژرف­نگری و نکته یابی شخص محقق واندیشمند را منکر شویم و یا کم­اثر دانیم .چرا که در همان زمان که شخصی بر فراز شانه­های اندیشمندان گذشته خود می­ایستد و سخن از فراسوها می­گوید ،هزاران نفر دیگر نیز با این اندیشه­ها آشنایی دارند ولیکن چون فاقد ابتکار و قوه خلاق­اند نقشی به جز مقلد بر چهره آنها نمی­ماند.چون پژوهش ما در مورد دو تن از اندیشمندان به نام تاریخ ایران و اسلام می­باشد ما در این فصل به بررسی پیشینه پژوهش حاضر و تحقیقات پیشین مرتبط با موضوع تحقیق خواهیم پرداخت .

صادق‌زاده قمصری (1375) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود تحت عنوان« مبانی، اصول و شیوه‌های تهذیب اخلاقی از نظر غزالی و فیض» به توصیف مبانی، اصول و روشهای تهذیب اخلاقی از نظر غزالی و فیض پرداخته است محقق به استخراج آرا، تشخیص میزان توافق نظر دو دانشمند، کشف نوع روابط فوق را تنظیم و در قالب بدیعی پرداخته است. هدف نویسنده این بوده است که نظام اخلاقی مبتنی بر منابع دینی را به عنوان بستری مناسب برای تربیت اخلاقی معرفی کند و با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق، این دو متفکر در بعضی از مبانی هستی شناختی، معرفت شناختی و ارزش شناختی مشترک و هر دو متفکر معتقد بودند که تربیت اخلاقی را نمی­توان به صورت مشخص، مبارزه با آلودگی، اکتساب ارزش و تعالی ارزش­ها به حساب آورد.

در پایان نتیجه گرفته که هر دو دانشمند رویکردی دینی به تربیت اخلاقی داشته‌اند. همچنین از تحلیل کمی یافته‌های این دو دانشمند نتیجه گرفته شده است، که توافق نظر دو متفکر در همه مقوله‌های مورد مقایسه بسیار زیاد است که نسبت توافق نظر را در مبانی 93 درصد در اصول 82 درصد و در شیوه‌ها 85 درصد برآورد می‌کند.

عطاران (1380) در رساله دکترای خود تحت عنوان « نقد تطبیقی دیدگاههای غزالی و کانت درباره رابطه اخلاق و دین و اشارات آن در تربیت اخلاقی» به بررسی چگونگی اثر گذاری ایده ادیان یعنی مفهوم خداوند و صورت آن در بنیاد نظام اخلاقی این دو متفکر پرداخته است. در این پژوهش به مفهوم تربیت اخلاقی از منظر کانت و غزالی پرداخته شده است. و روشهایی راکه با این مفهوم تناسب دارند و آدمی را به مقصد تربیت اخلاقی نائل می‌کنند بیان گردیده است. در پایان به روشهای اصلی و مورد تاکید این دانشمندان تاثیر گذاری این شیوه‌ها در روشهای تربیت اخلاقی در جهان معاصر ذکر شده است.

گلستانی (1380) در مقاله خود تحت عنوان نقد و تحلیل تربیت اخلاقی از نظر بعضی از متفکران مسلمان)) پرداخته است. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می‌دهد که فیلسوفان اسلامی کوشیده‌اند بنیادهای متین و اصیل برای تربیت اخلاقی بیابند که با شرایط تاریخی و اجتماعی متزلزل نگردند.

الماسی (1383) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان ((برسی تطبیقی آرای اخلاقی ارسطو و غزالی)) سعی نموده است که راههای رسیدن به سعادت را از نظر این دو دانشمند بررسی کند و نتیجه می‌گیرد که سعادت از نظر ارسطو دنیوی است و برای پیدا کردن سعادت شیوه‌های زندگی را مورد بررسی قرار می‌دهد. اما سعادت از نظر غزالی بر خلاف ارسطو اخروی است، زیرا سعادت به عنوان خیر اعلا به عنوان بهترین جز وجودی یعنی نفس است و این جزمتعلق به دنیا نیست.

سر کشیکیان (1389) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان «مقایسه نظرات علامه طباطبایی و ابوحامد امام محمد غزالی از بعد اهداف و روشهای تربیت» به مطالعه و آشنایی با اهداف تربیتی مکتب انسان­ساز اسلام از زبان و قلم دو تن از‌اندیشمندان بزرگ جهت بر طرف کردن مشکلات آموزش و پرورش پرداخته است. نتیجه کلی این پژوهش این است برای دست‌یابی به تعالیم اصیل اسلام، تحقیق در دریایی بی‌کران معارف اسلامی امری الزامی است.

چاواری (1386) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان ((برسی تطبیقی دیدگاههای فارابی، غزالی و سعدی در مورد تعلیم و تربیت و ارکان آن)) تحقیقی را به روش توصیفی – تحلیلی انجام داد. در این تحقیق به اختصار نظرات غزالی استخراج گردید با موارد مشابه از سعدی پرداخته شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که هر دو دانشمند نگاهی مشابه به تربیت به طور کلی و ارکان ان به طور جزئی داشته‌اند. غزالی و سعدی از منظر دین به تربیت نگاه می‌کنند.

 تکنولوژیکی و کمبود اطلاعات، دانش و آموزش در خصوص مسائل زیست محیطی تقسیم می شوند (فراهانی و همکاران، 2009).

هزینه بالا و سرمایه گذاری در زمینه مسائل زیست محیطی جزء مبانی اصلی دستیابی به برنامه های تدارکات سبز هستند. مشارکت مشتریان و تامین کنندگان در پروژه های سبز و کمک های مالی دولت در این خصوص موجب تشویق به سرمایه گذاری های سبز می شود. کمبود هشدارها و اگاهی ها در خصوص مسائل زیست محیطی  منجر به ایجاد مشکلاتی مانند عدم حمایت و مشارکت دولت در این زمینه و عدم حمایت مدیران ارشد سازمان ها می شود.  بنابراین هر شخص و مخصوصاً دولت و مشتریان نهایی نسبت به رعایت و اطلاع رسانی مسائل زیست محیطی مسئول هستند. از بین بردن موانع تکنولوژیکی با همکاری ها و مشارکت های بین سازمانی و سرمایه گذاری مشترک دولت و سازمان های مادر میسر می شود.

کمبود دانش و آموزش در زمینه محیط زیست با ایجاد پایگاه اطلاعاتی زیست محیطی، شبکه های انتقال دانش و برگزاری دوره های آموزشی برای کارکنان سازمان ها قابل رفع است. پورتر و لیندر[1] نیز اشاره کرده اند که کاهش ضایعات، حفظ منابع مصرفی و بهبود بهره وری مزایای بکارگیری فعالیت های سبز هستند که می توانند مزیت رقابتی برای سازمان ایجاد کنند (فراهانی و همکاران، 2009).

موانع اصلی پیش رو جهت دستیابی به مدیریت زنجیره تامین سبز که در مقالات مختلف به آنها اشاره شده است، به صورت خلاصه در جدول (2-4) آمده است.

جدول2-1 موانع پیشرو جهت دستیابی به مدیریت زنجیره تامین سبز

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

موانع پیش رو در دستیابی به مدیریت زنجیر تامین سبز
مراجع
عدم وجود رویکرد فعالانه و داوطلبانه سازمان ها و تامین کنندگان در خصوص رعایت استاندارد های زیست محیطی و مسئولیت اجتماعی
Rao, (2002) & Arif Et Al, (2009) 

 
عدم توانمندی تامین کنندگان (از نظر دانش و تکنولوژی فنی) جهت اخذ استاندارد ایزو 14000
Rao, (2002)
عدم ایجاد مزیت رقابتی محسوس ناشی از اجرای زنجیره تامین سبز
Rao, (2002)
دشواری سازماندهی و هماهنگی واحدها در پیاده سازی زنجیره تامین سبز
Rao, (2002)
عدم وجود محرک ها و مشوق های کافی از سوی دولت جهت دستیابی به مدیریت زنجیره تامین سبز
Rao, (2002)
هزینه بالای پیاده سازی زنجیره تامین سبز
Rao, (2002) & Farahani Et Al, (2009)
عدم وجود اهرم های قانونی کافی جهت اجرای قوانین زیست محیطی
Farahani Et Al, (2009)
نبود زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباط مناسب جهت تسهیل اجرای زنجیره تامین سبز
Farahani Et Al, (2009)
کمبود دانش و آموزش در خصوص مسائل زیست محیطی
Farahani Et Al, (2009)
عدم حمایت مدیران ارشد و میانی سازمان
Polonsky & Rosenberger (2001) & Lee (2008)
عدم حضور و رقابت در بازارهای جهانی
Zhu & Sarkis, (2006)
عدم وجود اهداف و برنامه استراتژیک زیست محیطی در سازمان
Polonsky & Rosenberger (2001)
عدم وجود اهرم های قانونی کافی جهت اجرای قوانین زیست محیطی
Zhu & Sarkis, (2006)

برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده:
استفاده از بنزین حاوی سرب به علت آثار خطرناک آن بر روی سلامتی انسان و آلودگی هوا لزوم استفاده هرچه بیشتر از مواد اکسیژن زا در بنزین را توجیه می کند MTBE ماده جایگزین به جای ترکیبات سرب دار (تترااتیل سرب) است که برای بهسوزی و افزایش عدد اکتان بنزین به آن اضافه می شود که ضمن خوش سوزی بنزین خواص مطلوب با بنزین داشته و از نظر اقتصادی نیز توجیه پذیر است بنابراین یافتن راه حل هایی نظیر افزایش بازدهی بنزین ها در موتور ماشین و بالا بردن تکنولوژی مبنی بر مصرف کمتر بنزین و یا جلوگیری از هدر رفتن بنزین به صورت تبخیر و… موضوع این تحقیق می باشد. عموما در این تحقیق سعی شده به راه حل هایی که بتواند مشکلات فوق را حتی الامکان یکجا حل نماید دست یافته شود.
مقدمه:
با توجه به اثر تترااتیل سرب (TEL) در آلودگی محیط زیست و در جهت حذف تدریجی آن، ضرورت افزودن ماده ای که از یک طرف خوش سوزی را در بن

 

زین بهبود بخشد و از طرف دیگر خواص مطلوب با بنزین داشته باشد و از نظر اقتصادی نیز توجیه پذیر باشند. هدف این تحقیق نحوه تولید MTBE به عنوان جایگزین برای TEL از نظر اقتصادی و آلودگی زیست محیطی می باشد.

ماه و سال دفاع
آذر ماه1392
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

ریشۀ “قدر” از پربسامدترین واژگان قرآنی به حساب می­آید. دست­یابی به آموزۀ مهم تقدیر، با تحلیل معناشناختی این واژه در متون اصیل اسلامی، میسّر می­شود. نسبت صرفی و هم­نشینی این واژه، کمک می­کند تا دو میدان معنایی قدرت و تقدیر الهی نمایان ­شوند. این دو از اوصاف خداوند است که در ارتباط با یکدیگر قرار دارند؛ لذا با قرار گرفتن قرآن به عنوان منبع اصلی و بهره­گیری از ثقل اصغر، روایات تفسیری، در مسیر معناشناسی این واژه گام بلندی برداشته شد. عمده منابع مورد نیاز در این­باره نیز کتب تفسیری می­باشند.

میدان­های صرفی، متعلّقاتی چون زمان وقوع، کیفیت دنیوی و اخروی بودن، ثابتات و متغیّرات و تدریجی و دفعی بودن را برای مقدّرات نمایان ساخته و نیز زمان وقوع و کیفیت دنیوی و اخروی بودن را از متعلّقات قدرت به شمار می­آورد. علاوه بر این، علم، مشیت، اراده، قضا و خلقت الهی را از لوازم تقدیر و نیز مالکیت و مشیت را از لوازم قدرت معرّفی می­کند.

کلمۀ “قَدر”، جانشین و مقابل قابل ملاحظه­ای ندارد؛ لذا با تحلیل عمیق­تر هم­نشین­ها و نسبت­های صرفی این لفظ، و بهره­مندی از برخی روایات تفسیری، لایه­های معنایی “قدر” به دست می­آید؛ به طوری که ارتباط افعال الهی در پیدایش مخلوقات را ترسیم کرده و ترتیب این­چنینی برای آن لحاظ می­کند: 1.علم، 2. قدرت، 3.اراده، 4.تقدیر، 5.مشیت، 6.قضا، 7.خلقت.

کلید واژه:

معناشناسی، معناشناسی تقدیر الهی، تقدیر الهی، قدرت الهی، نسبت صرفی، هم­نشین.

 

فهرست

فصل اول: کلیّات. 11

1.1 بیان مسأله………. 12

1.2 اهمیت و ضرورت.. 13

1.3 سؤالات تحقیق. 13

1.4 فرضیات تحقیق. 14

 

1.5 پیشینۀ تحقیق. 14

1.6چارچوب نظری تحقیق. 15

1.6.1 مراحل تحقیق. 15

1.6.2 اصول و مبانی نظری. 16

1.6.2.1 تعریف معناشناسی…………………………………………………….. 17

1.6.2.2 معناشناسی میدانهای معنایی…………………………………………… 18

1.6.2.3 اصول و مبانی معناشناسی میدانهای معنایی…………………………… 23

1.6.2.3.1 معنای «اساسی» و «نسبی»…………………………………….. 23

1.6.2.3.2 حوزه‌ها و میدان‌های معنایی……………………………………… 24

1.6.2.3.3 واژگان و جهانبینی قرآن…………………………………………. 24

1.6.2.3.4 معناشناسی درزمان و زمان­گذر………………………………….. 25

1.6.2.3.5 نسبتهای معنایی………………………………………………….. 26

1.6.2.3.5.1 همنشینی. 26

1.6.2.3.5.2 معناشناسی میدانهای معنایی و بینامتنیّت تفسیری. 27

1.6.3میدانهای معنایی تقدیر الهی. 29

1.6.3.1 سیر تاریخی بحث تقدیر………………………………………………. 30

1.6.3.2 میدان معنایی…………………………………………………………… 32

فصل دوم: تحلیل معناشناختی میدانهای معنایی صرفی و نحوی قدر و مشتقاتش.. 34

2.1مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………35

2.2 تحلیل معناشناختی تقدیر الهی بر اساس وجوه صرفی. 37

2.2.1 تحلیل معناشناختی قدر بر اساس وزن اسم فاعل. 38

2.2.1.1 تحلیل معناشناختی قدر بر اساس وزن فعیل…………………………… 42

2.2.2 تحلیل معناشناختی قدر بر اساس وزن (قَدَر) 45

2.2.3 تحلیل معناشناختی قدر بر اساس وزن (قَدر) 51

2.2.4 تحلیل معناشناختی قدر بر اساس وزن تفعیل. 57

2.2.5 تحلیل معناشناختی قدر بر اساس نقش “مقدار” و “مقدور”. 58

2.3 تحلیل معناشناختی متعلّقات قدر. 59

2.3.1 تحلیل معناشناختی متعلّقات قدرت الهی. 61

2.3.1.1 زمان وقوع قدرت الهی بر متعلّقات آن………………………………… 61

2.3.1.2 کیفیت دنیوی و اخروی بودن متعلّقات قدرت الهی……………………. 64

2.3.1.3 لوازم متعلقات قدرت الهی…………………………………………….. 66

2.3.2 تحلیل معناشناختی متعلّقات تقدیر الهی. 67

2.3.2.1 زمان وقوع تقدیر الهی بر متعلّقات آن…………………………………. 68

2.3.2.2 نقد یک فرضیه………………………………………………………… 74

2.3.2.3 تقدیر الهی بر متعلّقات ثابت و متغیّر………………………………….. 74

2.3.2.4 تقدیر الهی بر متعلّقات دنیوی و اخروی………………………………. 76

2.3.2.5 تقدیر الهی بر متعلّقات تدریجی و دفعی……………………………….. 77

2.3.2.6 لوازم متعلّقات تقدیر الهی……………………………………………… 79

2.3.2.7 جمع بندی و تصویرسازی متعلّقات تقدیر الهی……………………….. 81

فصل سوم: تحلیل معناشناختی مشتقات. 83

3.1 تحلیل معناشناختی قدر بر اساس حوزه های معنایی همنشینها 84

3.1.1 تحلیل معناشناختی همنشینی مشتقات قَدر با علم 85

3.1.1.1 تحلیل معناشناختی همنشینی قادر و قدیر با علم……………………….. 86

3.1.1.1.1 علم و قدرت خداوند به مراحل خلقت و زندگی انسان……………. 88

3.1.1.1.2 علم خداوند به غیر انسان………………………………………… 90

3.1.2 تحلیل معناشناختی همنشینی تقدیر با علم 92

3.1.2.1 تقدیر و مقدر کردن خلقت……………………………………………… 92

3.1.2.2 تقدیر و اندازه مشخص مخلوقات………………………………………. 93

3.1.2.3 تقدیر و تنگی روزی………………………………………………….. 93

3.1.2.4 نسبت سنجی بین ، تقدیر، قدرت، علم………………………………… 94

3.1.3 تحلیل معناشناختی همنشینی مشتقات قدر با مشیت.. 95

3.1.3.1 تحلیل معناشناختی همنشینی قدیر و قدرت با مشیت…………………… 96

3.1.3.1.1 تحلیل معناشناختی همنشینی علی کل شیء قدیر با مشیت……….. 96

3.1.3.1.2 تحلیل معناشناختی همنشینی علی ذلک قدیر با مشیت.. 99

3.1.3.1.3 تحلیل معناشناختی همنشینی اذا یشاء قدیر با مشیت.. 100

3.1.3.1.4 تحلیل معناشناختی همنشینی علیم قدیربا مشیت………………….. 100

3.1.4 تحلیل معناشناختی همنشینی تقدیر با مشیت.. 101

3.1.4.1 تحلیل معناشناختی همنشینی مستقیم تقدیر با مشیت…………………… 101

3.1.4.1.1 تنگی در روزی………………………………………………….. 101

3.1.4.1.2 اندازه گیری روزی………………………………………………. 104

3.1.4.2 تحلیل معناشناختی همنشینی غیر مستقیم تقدیر با مشیت………………. 104

3.1.5 تحلیل معناشناختی همنشینی مشتقات قَدر با اراده 107

3.1.5.1 اراده الهی به معنای خواست، قصد وهدف خداوند……………………. 108

3.1.5.1.1 هدف خداوند از وضع احکام…………………………………….. 109

3.1.5.1.2 هدف خداوند از آوردن مثال……………………………………… 110

3.1.5.1.3 هدف و مقصود خداوند از فعل خود……………………………… 110

3.1.5.2 اراده الهی به معنای یکی از مراحل تحقق فعل خداوند……………….. 111

3.1.5.2.1 اراده کلی خداوند…………………………………………………. 111

3.1.5.2.1.1 اراده تکوینی و تشریعی. 112

3.1.5.2.1.2 کیفیت تحقق اراده الهی. 113

3.1.5.2.1.3 رابطه اراده الهی و قضی و مشیت.. 114

3.1.5.2.2 متعلقات اراده خداوند…………………………………………….. 115

3.1.5.2.3 نمودار رابطه اراده و مشیت…………………………………….. 116

3.1.6 تحلیل معناشناختی همنشینی مشتقات قَدر با قضی. 117

3.1.6.1 قضای الهی در حوزه معنایی سپری کردن، به اتمام رسیدن و مرگ(فیصله دادن)         118

3.1.6.2 قضای الهی در حوزه معنایی داوری کردن……………………………. 119

3.1.6.3 قضای الهی در حوزه معنایی اجرای حکم الهی……………………….. 119

3.1.6.3.1 قضای الهی در حوزه معنایی اجرای حکم تکوینی الهی…………. 121

3.1.6.3.2 قضای الهی در حوزه معنایی اجرای حکم تشریعی الهی………… 122

3.1.6.3.3 قضای الهی در حوزه معنایی اجرای حکم حتمی و غیرحتمی الهی 123

3.1.6.4 قضای الهی و تقدیر……………………………………………………. 123

3.1.7 تحلیل معناشناختی همنشینی مشتقات قدر با خلقت.. 124

3.1.7.1 تحلیل معناشناختی همنشینی قدرت با مشتقات «خلقت»………………. 125

3.1.7.1.1 خلقت در میدان معنایی قدرت بر هر چیز……………………….. 125

3.1.7.1.1.1 همنشنی بدون اشاره به مراحل خلقت.. 125

3.1.7.1.1.2 همنشینی با اشاره به مراحل خلقت.. 126

3.1.7.1.1.2.1 تحلیل قدرت الهی در میدان معنایی مراحل خلقت انسان. 127

3.1.7.1.1.2.2 تحلیل قدرت الهی در میدان معنایی مراحل خلقت انسان. 128

3.1.7.1.2 خلقت در میدان معنایی قدرت بر برخی اشیا…………………….. 130

3.1.7.2 تحلیل معناشناختی همنشینی تقدیر با خلقت……………………………. 131

3.1.7.2.1 خلقت در میدان معنایی تقدیر کل اشیاء………………………….. 132

3.1.7.2.2 خلقت در میدان معنایی تقدیر برخی اشیاء……………………….. 132

3.1.7.3 نسبت سنجی بین تقدیر و قدرت در همنشینی با خلقت………………… 133

فصل چهارم: نتایج و پیشنهادات. 135

4.1 نتیجه­گیری محتوایی. 136

4.1.1 ساخت جهانبینی تقدیر الهی. 136

4.1.1.1 جهانبینی قدرت الهی………………………………………………….. 137

4.1.1.1.1 لوازم قدرت الهی…………………………………………………. 137

4.1.1.2 جهانبینی تقدیر الهی…………………………………………………… 138

4.1.1.2.1 لوازم تقدیر الهی…………………………………………………. 139

4.1.1.2.1.1 علم الهی. 140

4.1.1.2.1.2 مشیت الهی. 140

4.1.1.2.1.3 ارادۀ  الهی. 140

4.1.1.2.1.4 قضای الهی. 141

4.1.1.2.2 تقدیر الهی، صفت ذات یا فعل…………………………………… 142

4.2 دست آورد‌های روش شناختی. 143

4.2.1 برجسته کردن بحث بینامتنیت.. 143

4.2.2 تغییر نسبت‌های معنایی. 143

4.2.3 تغییر در قواعد کاربردی. 144

4.3 مشکلات….. 144

4.3.1 مشکلات روشی. 144

4.3.2 مشکلات محتوایی. 145

4.4 پیشنهادها…. ………………………..145

5.فهرست شکل­ها………………………………………………………………………………………………………….146

6.کتابنامه…………………………………………………………………………………………………………………………..148

6.1منابع عربی………………………………………………………………………………………………………………………148

6.2منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………………….150

 

 

 

 

 

 

 

1       فصل اول: کلیّات
 

 

 

1.1     بیان مسأله
در جهان­بینی قرآنی “تقدیر الهی” جایگاه ویژه­ای دارد. این آموزه یکی از اساسی­ترین مفاهیمی است که می­تواند در کشف رابطۀ “خدا” و مخلوقات، در سطح دستگاه جهان­بینی کمک کند. پژوهش حاضر برآن است تا با تشکیل میدان­های معنایی، جایگاه “تقدیر الهی” را در جهان­بینی قرآنی کشف کند.

در ادامه مطلب می توانید تکه هایی از ابتدای این پایان نامه را بخوانید
و در صورت نیاز به متن کامل آن می توانید از لینک پرداخت و دانلود آنی برای خرید این پایان نامه اقدام نمائید.
 

دانشگاه آزاد اسلامی
واحد سنندج
دانشکده علوم انسانی – گروه مدیریت
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته مدیریت اجرایی
عنوان :
بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با میزان تعهد سازمانی کارکنان در شعب بانک تجارت شهر سنندج
برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده :
هدف اصلی پژوهش پیش رو ،شناسایی رابطه سرمایه اجتماعی کارکنان با تعهد سازمانی آنها است . سرمایه اجتماعی به عنوان یک عامل اجتماعی قوی که افراد را به همدیگر پیوند می دهد و یکی از سرمایه های با ارزش اما نامرئی انسان هاست تاکنون در مدیریت کمتر مورد توجه قرار گرفته است و ارتباط آن با تعهد سازمانی به عنوان احساس مثبتی که افراد نسبت به شغل و س

 

ازمان خود دارند نیز موضوعی است نو که کمتر به ان پرداخته شده است که سرمایه اجتماعی در این پژوهش طبق مدل ناهاپیت و گوشال که براساس سه بعد : بعد ساختاری ، بعد شناختی و بعد هنجاری مورد تحلیل قرار گرفته است و تعهد سازمانی نیز طبق مدل آلن و می یر دارای سه شاخص :تعهد عاطفی ، تعهد مستمر و تعهد هنجاری بود . جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان بانک تجارت شهر سنندج به تعداد 140 نفر بود . که طبق جدول مورگان و با استفاده از نمونه گیری تصادفی تعداد 117 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند . و به وسیله پرسشنامه مورد سوال قرار گرفتند و نتایج حاصل از پرسشنامه ها به وسیله آزمون t آزمون فریدمن .
تعداد صفحه :228
قیمت : شش هزار تومان
نکته : در این فایل قسمت هایی از متن کلمات به هم چسبیده شده اند.

 است انجام شود.

تحمل خطا : با ایجاد خرابی در شبکه مقداری از کارآیی کاهش می یابد ولی برخی امکانات آن با وجود مشکلات بزرگ همچنان حفظ می شود.

دسته بندی : شبکه های عصبی قادر به دسته بندی ورودی ها برای دریافت خروجی مناسب         می باشند.

تعمیم دهی : این خاصیت شبکه را قادر می سازد تا تنها با برخورد با تعداد محدودی نمونه، یک قانون کلی از آن را بدست آورده، نتایج این آموخته ها را به موارد مشاهده از قبل نیز تعمیم دهد. توانایی که در صورت نبود آن سامانه باید بی نهایت واقعیت ها و روابط را به خاطر بسپارد.

پایداری – انعطاف پذیری : یک شبکه عصبی هم به حد کافی پایدار است تا اطلاعات فراگرفته خود را حفظ کند و هم قابلیت انعطاف و تطبیق را دارد و بدون از دست دادن اطلاعات قبلی میتواند موارد جدید را بپذیرد.(نوری بروجردی،اسگندری،1388، 6)

شبکه عصبی در شرایطی بکار می رود که ساختار مسائل روشن نیست و باید نوعی روند- شناسی یا

 

بازشناسی الگو صورت گیرد. مدیران مؤسسات مالی، نهادهای مالی در عمل با بسیاری از این شرایط مواجه اند.

شبکه عصبی از دیگر روشهای طبقه بندی نمونه به شمار می آید که در آن، فرض خطی بودن روابط میان متغیرها الزامی نمی باشد. استقلال متغیرهای توضیحی حذف شده است و در آن روابط پنهان بین متغیرهای توضیحی به عنوان یک متغیر اضافی وارد تابع می شود. در مورد شرکتها که اطلاعات کمتری نسبت به شخصیتهای حقیقی دارند بیشتر بکار رفته است. برای شناخت الگوهایی که در داده ها وجود دارند بسیار مفید هستند، خصوصاً در مواقعی که نوع رابطه بین هدف (به عنوان مثال ارزیابی وضعیت اعتباری) و متغیرهای ورودی (مثلا ویژگی های جمعیتی) نامشخص و یا پیچیده باشد.

شبکه های عصبی روش محاسبه ای متفاوت با روشهای متداول می باشند. محاسباتی که با روشهای معمولی انجام می شود از نوع برنامه ریزی شده است و در آنها الگوریتم ها و مجموعه هایی از قواعد به کار می روند تا مسأله را حل کنند. در این روشها اگر الگوریتمی در دست نباشد یا الگوریتم پیچیده باشد، راه حلی برای مسأله وجود نخواهد داشت. اما در محاسباتی که شبکه عصبی اجرا میکند به الگوریتم و مجموعه قواعد نیاز نیست.

تحقیقات به عمل آمده ثابت نموده که شبکه های عصبی نسبت به روشهای قبل از خود در ارزیابی نمودن اعتبار مشتریان از صحت بیشتری برخوردار بوده اند و این متد قابلیت ترکیب با سایر 

 است. چرا که پیشرفت تحصیلی موضوعی است که به خصوص در حال حاضر مورد توجه تمامی کشورهای جهان است.

پیشرفت تحصیلی، به عنوان متغیر وابسته، تحت تاثیر یک عامل نیست، بلکه عوامل متعددی نظیر استعداد تحصیلی (لاوله ویجن، 1997)، راهبردهای خودتنظیمی (گرین، 1996)، ساختار کلاس درس (مایا، 2001 به نقل از عبدالملکی، 1385)، انگیزش تحصیلی (آگوروگلو و آلبرت، 1979).

توانایی یادگیرندگان، آموزش معلمان و انگیزش یادگیرندگان (کیت و کول، 1997) و عوامل شناختی مانند هوش عمومی (گدرلا، 1997) و خودکارآمدی تحصیلی (وانگ؛ 1998) بر روی آن تاثیر دارد (رضائی نسب ،1389).

نتایج تحقیقات راهنما و عبدالملکی؛ 1385 نشان داد که پیشرفت تحصیلی دانشجویان (معدل کل آن­ها) با هفت متغیر پیش­بینی کننده در سطح 01/0 رابطه معناداری (با جهت مثبت) دارند که سیالی، انعطاف­پذیری، بسط، ابتکار خودانگیزی، خودآگاهی و خودکنترلی را شامل بودند (همان منبع).

در کتاب روان­شناسی تربیتی دکتر محمد پارسا (1377) عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی به شرح ذیل

 

آمده است:

1) هدف: اگر بخواهیم بازده و نتایج هدف­های تربیتی به طور دلخواه و رضایت بخشی حاصل شوندهدف­ها باید کاملاً گویا و روشن باشد.

2) آمادگی: برای اینکه یادگیرنده، در تجربه­های آموزشی و تحصیلی خود شرکت فعال و موفقیت­آمیز داشته باشد باید از آمادگی­های بدنی و روانی کافی برخوردار باشد.

3) انگیزش: انگیزش یا علاقه به یادگیری در حقیقت ترکیبی از چه چیز آموختن یا چرا آموختن است. بدین معنی که چه چیز بیاموزیم تا آموختن آن برای ما سودمند و مطلوب باشد. بسیاری از روان­شناسان معتقدند که انگیزش مهمترین عامل موثر در کارآیی یا یادگیری است.

4) فعالیت: برای اینکه حداکثر یادگیری حاصل شود یادگیرنده را نمی­توان موجودی انفعالی یا فعل­پذیر دانست. فعالیت­هایی مانند چابکی یا هوشیاری ذهنی از شرایط لازم در یادگیری است؛ به سخن دیگر دستگاه درون ده حسی موجود زنده باید هوشیاری و چابک باشد و فرآیندهای واکنش کننده نیز نیرومند باشند.

5) تمرکز: تمرکز را باید متمایز از توجه صرف دانست. در واقع تمرکز توجه یا هدفی است که به گونه­ای موثر به سوی یادگیری گرایش می­یابد.

6) سازمان­دهی: در سازمان دهی یک رشته اجزا و بخش­های مختلف معلومات به یکدیگر پیوند می­یابند و به عنوان یک کل یا معنا ادراک شوند. سازمان­دهی فرآیندی است که مواد خام یادگیرنده را به یک وسیله سازنده تبدیل می­کند که نیل به هدف­های تربیتی را آسان می­سازد.

7) پاسخ: پاسخ را می­توان یک عامل یا تغییر درونی دانست که موجود زنده را برای فعالیت آماده می­سازد.

 
استاد مشاور:
دکتر  عبدالحسین طریقی
 
تابستان 1392
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                         صفحه

چکیده . 1

مقدمه. 2

فصل اول:کلیات

1-1 بیان مسأله. 10

1-2 سابقه پژوهش. 10

1-3 سوالات و فرضیه ها. 11

1-4 اهداف. 11

1-5 بهره وران. 12

1-6 جنبه نو آوری و جدید بودن تحقیق. 12

1-7 روش تحقیق. 12

1-8 روش گردآوری اطلاعات. 12

1-9 تاریخچه خداشناسی توحیدی در مسیحیت. 12

نتیجه. 24

فصل دوم:زندگی نامه رهبران یونیتارین

2-1 ایرانائوس (130-200م ). 26

2-2 ترتولیان (160-220م). 29

2-3 اوریگن (185-254م). 32

2-4 آریوس(250-336م). 35

2-5 میخائیل سروتوس (1511-1553م). 37

2-6 فرانسیس دیوید(1510-1579م). 45

2-7 فائوستوس سوسینوس(1539-1604م). 48

 

2-8 فردریک شلایرماخر(1768-1834م). 48

2-9 کارل بارت (1886-1968م). 52

فصل سوم:ذات خداوند

تعریف ذات . 59

3-1 روح بودن. 59

3-2  خدا قائم به ذات است. 76

3-3  خدا نامحدود است. 80

3-4 خدا ازلی و ابدى است. 83

نتیجه فصل ذات. 85

فصل چهارم:صفات خداوند

تعریف صفات خدا. 89

4-1 حضور مطلق. 90

4-2 قدرت مطلق. 92

4-3 تغییر ناپذیری. 95

نتیجه فصل صفات خداوند. 99

فصل  پنجم:افعال خداوند

5-1 مشیت خدا. 101

5-2 آفرینش. 104

نتیجه فصل افعال. 110

فهرست منابع. 111

 

چکیده :
نوشتار حاضر به بررسی خدا از منظر یونیتارین ها به خصوص نظرات میخائیل سروتوس می پردازد که علیه عقاید  کلیسا برخواستند. افراد این گروه مطرود کلیسا بودند و کلیسا آن ها را به عنوان بدعت گذار محکوم کرد و آثار این افراد را ازبین برد و فقط تعداد معدودی از آن ها اکنون برجای مانده است. مبنای این پژوهش آثار به جای مانده از این افراد و نوشته های مخالفین آن ها است .

بنابراین برای یافتن آثار آن ها خیلی تلاش صورت گرفته است و بیشتر مطالب از لابه لای سخنان افرادی که از آن ها نقل قول کردند و همچنین اینترنت یافته شده است. نگارنده ضمن بیان معرفی زندگی و عقاید یونیتارین ها  به بررسی و تحلیل آن ها می پردازد.

حاصل این پژوهش آن است که وجوه مشترک عقاید این افراد با دلایل منطقی و عقلی نشان می دهد که مسیحیت، بعد از عروج مسیح از جاده اصلی خود منحرف شده و راه شرک عقلی را در پیش گرفته است. یکتاپرستان کسانی بودند که در برابر باطل ایستادند و جان خود را نیز فدا کردند تا هدف اصلی مسیح که یکتاپرستی بوده احیا شود . این پژوهش با بررسی ذات ، صفات ، افعال خدا از دیدگاه یونیتارین ها به خوبی روشن می سازد که خدای واحدی بر جهان حکومت می کند ، برخلاف نظرات کلیسا .

کلید واژه : خدا ، ذات ، صفات ، افعال ، مشیت ، میخائیل سروتوس، یونیتارین ها .

 

 

 

 

 

 

مقدمه
این تحقیق با عنوان « بررسی خدا از دیدگاه یونیتارین ها با تأکید بر نظر میخائیل سروتوس »، در پی حقایقی است که در تاریخ مسیحیت مطرح شده و سرکوب گردیده است . در میان دینداران مسیحی ،مذاهبی وجود دارد که معتقد به خدای واحدند وپیروان آن مذاهب ، می کوشند که بر طبق دستورات انجیل زندگی کنند. یکتاپرستان مسیحی معتقدند کسانی که کتاب مقدس را آموزش می دادند تفاسیر اشتباهی از آن داشتند و آن تفاسیر اشتباه را ترویج کردند که این موجب شرک نسبت به خداوند شده است. مهمترین عقیده و وجه تمایز یکتاپرستان از دیگر مکاتب و مذاهب مسیحی این است که آنان بر استفاده از عقل و اندیشه آدمی در دین تأکید می­ورزند.بر همین اساس، آنان تثلیث را قبول ندارند، خدا را تنها در یک شخص (و نه در سه شخص) پذیرفته و الوهیت حضرت عیسی را انکار می­کنند.البته با یکتاپرستان مسیحی برخوردهای شدیدی صورت گرفته وحتی به صورت فجیعی حکم اعدامشان صادر شده و اجازه ندادند عقایدشان به صورت آزادانه گفته شود . میخائیل سروتوس متولد قرن 16 میلادی از سردمداران یکتاپرستی مسیحی است .علاوه بر او در قرن های اولیه میلادی کسانی بودند که تفکرات یکتاپرستانه داشتند.افرادی چون ایرانائوس 130-200م، ترتولیان 160-220 م، اوریگن185-254م، آریوس 250-336م ،فرانسیس دیوید 1510-1579م ،سوسینوس 1539-1604م ، شلایرماخر 1768-1834م ،کارل بارت 1886-1968م.

هدف از بررسی این افراد، معرفی نسبتاً مختصری از زندگی نامه و عقاید آنها در مورد خدا به زبان فارسی است که ناقد آموزه تثلیث می باشند. این افراد به خصوص سروتوس مسیری را طی کردند که بعدها باعث ایجاد جریان مستقلی در مسیحیت شدند و نظرات و دیدگاههای آن ها می تواند تقاربی میان یکتاپرستی مسیحی و یکتاپرستی اسلام ایجاد کند.

نگارنده با شناختی که از افراد یاد شده به دست آورده است ، در صدد برآمد زندگی و افکارشان را بررسی کند. علاوه بر انگیزه علمی که در انتخاب این موضوع موثر بوده ، دلایل زیر می تواند انتخاب نگارنده را بهتر و بیشتر توجیه کنند.

1 – عقایدی که از سوی آنان مطرح شد تا آن زمان مطرح نشده بود وکلیسا قانون و یا دستوری در خصوص آن موضوع نداشت. با طرح آن ها ،کلیسا را به عنوان مرجع نهایی دینی و مذهبی وادار به پاسخ کرد.

2 – عقاید این افراد به عنوان بدعت شناخته شد و از نظر کلیسا مطرود گردید . بدعت عبارت است از عدول از مذهب رایج و بنابراین با توجه به مذاهب رایج آن زمان یعنی مسیحیت تعریف می شود. البته بدعت در آن زمان موضوع اخلاقی و به معنای خطای صعب بوده است. خطا و اشتباه مراتب گوناگون داشته و هر خطایی را بدعت به حساب نمی آورند. آنجایی که کلیسا در مقام مرجعی که نجات دادن فرد، رسالت آن در زمین است، عقیده ای را خطا اعلام می کرد و به فرد خاطی اعلام می نمود و از او می خواست که از این خطا تبری و دوری جوید، در صورتیکه کلیسا در برابر اصرار سرسختانه فرد قرار می گرفت ،خطا را بدعت اعلام می نمود. ( گریدی،1377 ،719 )

با وجود این محکوم شدند و کلیسا سعی بسیار بر پنهان نمودن افکار وآثار آنان کرد، اما این افکار تا قرن ها پس از مرگ ایشان طرفدارانی داشت که برخی از آن ها هنوز هم وجود دارند. بر این اساس نگارنده در صدد برآمد که با انتخاب موضوع مذکور ، حقایقی را مکشوف سازد که می توان افکار آنان را اشکال مختلف توحید در مسیحیت اعلام نماید.

3- کلیسا فرد بدعت گذار را مجازات می نمود زیرا پس از نشان دادن خطا به فرد، از خطای خود تبری نمی جسته و وتوبه نمی کردند. بر این اساس بدعت ، برای کلیسا در حکم شکست بوده است یعنی ناکامی در امر نجات دادن فرد که رسالت آن در زمین بوده است. به این ترتیب نوعی دوگانگی نسبت به شخص بدعت گذار وجود داشته ، مسئولیت وی (بر خلاف کافر) مستقیماً بر دوش کلیسا بوده است که در صورت اصلاح نشدن می بایست مجازات نماید. بنابراین از سوی کلیسا مجازات های سختی شدند. برای مثال سروتوس مدتی در زندان بود و اندکی بعد به همراه کتابهایش در آتش سوزانده شد.

4- افراد مذکور دارای آثار و نوشته هایی بودند که به دستور امپراتور یا پاپ طعمه آتش قرار گرفتند. هدف آن ها از سوزاندن این آثار این بود که مانع از رسوخ این نوع تفکر و دیدگاه بر جامعه مسیحیت شوند.

5- با وجود این همه سختگیری های کلیسا ، این افراد پیروانی بدست آوردند که قرن ها زیسته اند. این خود نشانه ای بر این مدعاست که اگرچه  افرادی در طول تاریخ مورد لعن و تکفیر قرار گیرند و از سوی جامعه طرد گردند ، اما افکار و اندیشه مقوله ای نیستند که با سوزاندن آثار و یا بدعت خوانده شدن آن مطرود گردند و از بین روند .بلکه ممکن است پس از گذشت سالیان بار دیگر ظهور یابند.

اما در خصوص واژه خدا که عمده مطالب این پژوهش به آن مرتبط است می توان گفت که خدا در دین مسیحیت جزئی از الاهیات مسیحی  است . الهیات به معنی خداشناسی است که مبیّن تعریف، توصیف و شناخت خدا در یک دین میباشد. در الهیات مسیحی بحث محدود به وجود خدا نمی‌ماند بلکه موضوعات دیگری نیز مورد مطالعه و تحقیق قرار میگیرند.   در الهیات مسیحی هنگام بحث از آموزه خدا صرفا به ذات و صفات او پرداخته نمی‏شود و در مورد تمامی شئون الوهی وی از جمله علم خدا، نام‏های خداوند، مشیت خدا، قدرت خدا، تدبیر خدا، حکمت او و سایر امور مربوط به خدا پرداخت می‏شود.

خداشناسی هنگامی که به عنوان موضوع علم الهیات طرح می‏شود به بحث در مورد صفات و ذات خدا می‏پردازد و همانگونه که برخی از صفات را برای خداوند اثبات می‏کند، برخی دیگر از صفات را نیز از او نفی می‏کند. الهیات به معنی خداشناسی است و دربردارنده تعریف، توصیف و شناخت خدا در یک دین میباشد. الهیات مسیحی نیز به معنای گفتار در مورد خدا در مسیحیت است. (هینلز، 1386، 58 )

از آن جا كه خداوند داراى وجودى نامحدود است ارائه ى تعریفى جامع و مانع در مورد او كارى ناممكن است. درباره ى خدا دو مطلب مشخص شده است: یكى آن كه «خدا وجود است» و مى توان تفاوت او را با سایر وجودها بیان كرد; و دیگر آن كه صفات الهى را كه براى انسان مكشوف شده است مى توان شرح داد.

در این تحقیق ، بررسی خدا در سه عنوان انجام می شود که نمودار آن را در ذیل مشاهده می کنید.

 

خدا غیرمادی و بدون جسم است.

خدا نامرئی است.

1 – روح بودن             خدا زنده است.

خدا یک شخصیت است.

 

2- قائم به ذات بودن (وجود خدا به هیچ علت خارج از خودش متکی نیست)

«ذات خدا          3- نامحدود بودن

4- ابدی بودن ( خدا از نظر زمان نامحدود است ، او بدون آغاز و بدون              انتها است)

 

1- حضور مطلق

«صفات خدا»  :  صفاتی که جنبه اخلاقی ندارند             2- قدرت مطلق

3- تغییرناپذیری

 

1- مشیت خدا

 

 

«افعال خدا»

 

مستقیم

2- آفرینش

غیرمستقیم

 

حال به واژه یونیتارین می پردازیم که واژه کلیدی دیگر است؛ یونیتارین Unitarian ، به معنای موحد، معتقد به وحدت خداوند است که واژه مخالف تثلیث هم در مسیحیت معنا می دهد.این واژه از کلمه Unity نشأت می گیرد که به معنای توحید و وحدانیت است. البته لازم به توضیح است که واژه یونیورسالیسم Universalism، هم در مسیحیت مطرح می شود که فرع بر واژه یونیتارین است. (گواهی،1387، 120) آن به این معنا است : اعتقاد به اینکه کلیه مردم بالاخره رستگار خواهند شد ونجات و فلاح منحصر به بنی اسرائیل نیست. البته این واژه (یونیورسالیسم)در این پژوهش مورد دقت نیست و واژه اصلی یونیتارین است با معنایی که ذکر شد.

یونیتارین یا یکتاپرستی، نهضتی است که شکل جدید آن، در قرن شانزدهم میلادی پدیدار گردید. پیروان این مکتب، با احیای دیدگاههای افلاطونی در مورد جایگاه عقل و اندیشه، بر یگانگی خداوند اصرار ورزیدند و آموزه تثلیث را انکار نمودند. (Doniger,2006, p.1117 )

مهمترین عقیده و وجه تمایز یونیتارین ها از دیگر مکاتب و مذاهب مسیحی این است که آنان بر استفاده از عقل و اندیشه آدمی در دین تأکید می­ورزند.بر همین اساس، آنان تثلیث را قبول ندارند، خدا را تنها در یک شخص (و نه در سه شخص) پذیرفته و الوهیت حضرت عیسی را انکار می­کنند.( ibid,1118)

از دیگر ویژگیهای اعتقادی یکتاپرستان، گونه­ای از پلورالیزم دینی است.از نگاه آنان فروکاستن حقیقت در حد مذاهب و مکاتب موجود، کاملا اشتباه است و حقیقت امری بسیار والاتر و بالاتر از این امور است. بنابراین و از دیدگاه یکتاپرستان، مذاهب و مکاتب مختلف تنها شیوه­های مختلف و متفاوتی برای نگرش به حقیقت و درک آن است.( De  clercg,1967, p.303 )  از دیگر مشخصه­های اعتقادی یونیتارینها انکار آموزه­هایی مانند سقوط انسان، کفاره و مجازات ابدی است( Cross, F. L,2005, p.1659)

البته و بی­تردید،یکتاپرستی عقیده­ای بسیار کهن است که سابقه آن به قرون ابتدایی مسیحیت باز می­گردد. با این وجود، برخی مسیحیان تمایل دارند که پیشینه این اعتقاد را به قرنهای دوم و سوم میلادی باز گردانند.آنها اظهار می­دارند که الهیات یکتاپرستی، ریشه در تعالیم مونارشیزم، آریوس[1] (250-336م) و پیروان وی آریان­ها[2] دارد. (Doniger,2006,p.1119 )

نظام کلیسایی یونیتارینها مطابق با کلیسای کانگریگیشنال است. ساختار کلیسایی آنان به شکل دایره­ای است و با عنوان نظام جماعت­گرا[3] شناخته می­شود؛ نظامی که بر اساس آن تمام مردم، در کلیسا از جایگاهی یکسان و برابر برخوردار هستند.در این سیستم، جایگاه ویژه و خاص روحانی برای برخی افراد (آنچنانکه در بسیاری از سیستمهای کلیسایی وجود دارد)مورد قبول نیست. نظام عبادی آنان نیز بر پایه سنت پروتستانی است که البته در این زمینه میان آنان اختلاف نظرهای فراوانی وجود دارد.

De  clercg, 1967,p.304))

به نظر می‌رسد بر طبق تعریفی که از یونیتارین ارائه شده است، باید دامنه یونیتارینها را بسیار فراتر از پیروان خاص این نهضت (با نظام کلیسایی خاص)دانست.بر این اساس، باید تمامی کسانی که منکر آموزه تثلیث هستند و موحد شمرده می­شوند را در زمره یکتاپرستان قرار داد، حتی اگر به این نظام خاص کلیسایی و یا عبادی، وابسته نباشند.

اما مختصری از بنیانگذار این خط فکری میخائیل سروتوس ؛ او فردی اسپانیایی بود که در شهر ژنو ،که فرقه کالون پیروانی داشت ظهور کرد. این مرد پس از مطالعه در عهد جدید موضوع تثلیث را در آن نیافت ولذا عقیده به تثلیث را کفر محض دانست. او کتاب «اثبات خطای تثلیث» را نگاشت ودر سال 1531م منتشر کرد. او در این کتاب ثابت کرده بود که پیدایش تثلیث  از ابداعات کلیسای کاتولیک است و مسیحی صحیح الایمان که به دستور انجیل عمل می کند، باید دست از تثلیث بردارد، زیرا عقلاً محال است که اجزاء ثلاثه ی سه شخصیت ، خدای واحدی شود. (مبلغی آبادانی؛1373،809 ) کلیسا به دستور کالون او را دستگیر کرده و همراه با کتابهایش سوزاند.( مولند ،1381؛ 456 و تسوایگ،1383،98)

چنانچه بیان شد در این پژوهش به بررسی خدا پرداخته شده که شاخه ای از الاهیات مسیحی است . شامل پنج فصل می باشد که فصل اول کلیات است ، فصل دوم به بررسی زندگی نامه یونیتارین ها می پردازد ؛ فصل سوم درباره ذات خداوند ؛ فصل چهارم صفات خداوند وفصل پنجم افعال خداوند پرداخته شده است ، که نمودار رسم شده در صفحات قبل کامل تر مسئله را روشن می نماید.

 

 

فاطمه پاک نیت

تهران. تیرماه 1392

 

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
 
شبیه سازی پدیده­ی کشش سطحی دینامیکی در سیستم­های نفت حلال بر اساس فرآیند نفوذ
 
یکی از فرآیند­های مطرح در زمینه­ ازدیاد برداشت از مخازن نفتی، تزریق گاز است. بنابراین دریافتی صحیح از مکانیزم­ها و چگونگی انجام این فرآیندها گامی بزرگ در جهت افزایش بهره­وری از مخازن نفتی به شمار می­آید. در این تحقیق، مکانیزم انتقال جرم در سیستم­های گاز- مایع برای دو هیدروکربن موجود در نفت، در حضور گازهای دی اکسید کربن و نیتروژن مورد بررسی قرار می­گیرد. از آنجایی که تغییر کشش سطحی دینامیک نتیجه­ی انتقال جرم بین فاز مایع و گاز است، در تحقیق حاضر، دو مدل انتقال جرمی مختلف برای این سیستم­ها بر اساس داده­های کشش سطحی دینامیکی موجود در مرکز ازدیاد برداشت ارائه گردید. با مقایسه­ی نتایج به دست آمده از مدل­ها با نتایج واقعی، مدل انتقال جرمی شامل مقاومت در مرز دو سیال، به عنوان مدل انتقال جرمی صحیح انتخاب و اثر پارامترهای دما، فشار و زمان بر روی ضرایب انتقال جرم مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، ضریب انتقال جرم در مرز دو سیال با گذشت زمان، کاهش و با افزایش فشار، افزایش می­یابد؛ اما تغییرات این ضریب با دما روند مشخصی ندارد که علت آن اثر متفاوت دو پدیده­ی حلالیت و نفوذپذیری در انتقال جرم می­باشد. به طور کلی در سیستم­هایی که نیتروژن به عنوان فاز گاز به کار رفته باشد، نسبت به سیستم­های شامل دی اکسید کربن، مقاومت انتقال جرمی در مرز دو سیال بیشتر است. علاوه بر این، سیستم­های شامل هپتان، مقامت مرزی کمتری نسبت به سیستم­های حاوی هگزادکان از خود نشان می­دهند.
 
 
فهرست مطالب
 
 

عنوان
                                            صفحه
 
فصل اول: مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………1
فصل دوم: مبانی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………..4
2-1- کشش سطحی تعادلی و روش­های اندازه گیری آن………………………………………………………..5
2-1-1- دسته­ی اول: اندازه گیری با استفاده از یک میکروبالانس…………………………………………..7
2-1-2- دسته­ی دوم: اندازه گیری فشار مویینگی……………………………………………………………………8
2-1-3- دسته­ی سوم: آنالیز تعادل بین نیروهای گرانش و موئینه ………………………………………..9
2-1-4- دسته­ی چهارم: آنالیز قطره­های منحرف شده بر اثر گرانش ………………………………… 10
2-2- کشش سطحی دینامیک ……………………………………………………………………………………………..13
 فصل سوم: روش های اندازگیری ضریب نفوذ ……………………………………………………………………..14
3-1- روش های اندازه گیری ضریب نفوذ به صورت مستقیم……………………………………………….16
3-2- روش های اندازه گیری ضریب نفوذ به صورت غیر مستقیم…………………………………..16
3-2-1- اندازه گیری ضریب

 

نفوذ بر اساس تغییر حجم گاز …………………………………………..16
3-2-2- اندازه گیری ضریب نفوذ بر اساس تغییر فشار گاز………………………………………………….18
3-2-3- اندازه گیری ضریب نفوذ بر اساس آنالیز کشش سطحی تعادلی و دینامیکی………..19
3-2-4-  اندازه گیری ضریب نفوذ بر اساس شکل قطره­ی معلق…………………………………………22
3-2-5-  اندازه گیری ضریب نفوذ بر اساس حجم قطره­ی معلق…………………………………………25
فصل چهارم: مروری بر تحقیقات انجام شده………………………………………………………………………….27
4-1- پیشینه­ی تحقیق………………………………………………………………………………………………………….28
فصل پنجم: انجام کار……………………………………………………………………………………………………………..32
5-1- قسمت آزمایشگاهی……………………………………………………………………………………………………..33
5-1-1- مواد به کار رفته  ……………………………………………………………………..34
5-1-2- تجهیزات به کار رفته در آزمایش……………………………………………………………………………..34
5-1-3- شرح آزمایش…………………………………………………………………………………………………………….35
5-2- قسمت مدلسازی……………………………………………………………………………………………………………36
5-2-1- مدل انتقال جرمی…………………………………………………………………………………………………… 37 فصل ششم: نتایج……………………………………………………………………………………………………………………..44
6-1- اندازه گیری کشش سطحی دینامیکی………………………………………………………………………….44
6-2- کشش سطحی تعادلی…………………………………………………………………………………………………..47
6-3- محاسبه­ی ضریب نفوذ با فرض عدم وجود مقاومت در مرز گاز- مایع…………………………52
6-4- محاسبه­ی ضریب انتقال جرم در مرز گاز- مایع با فرض وجود مقاومت مرزی……………59
6-5- اثر دما، فشار و زمان روی ضریب انتقال جرم مرزی……………………………………………………..60
فصل هفتم: نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………….72
فصل هشتم: پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………..75
 منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………..77
 
 
 
فهرست جداول
 
 

عنوان و شماره
                                           صفحه
 
جدول6-1- فهرستی از پارامترهای مورد نیاز برای شبیه سازی فرآیند انتقال جرم…………..51
جدول6-2- مقایسه­ی مقدار ضریب نفوذ در سیستم­های دی اکسید کربن- هگزادکان و دی اکسید کربن- هپتان……………………………………………………………………………………………………………………………57
جدول6-3- مقایسه­ی مقدار ضریب انتقال جرم مرزی برای سیستم­های مختلف در دماها و فشارهای متفاوت………………………………………………………………………………………………………………….58
 
 
 
فهرست اشکال
 
 

عنوان و شماره
                                           صفحه
شکل 2-1 شکل یک فیلم صابونی که روی چارچوبی فلزی کشیده شده است  …………………………….6
شکل 2-2 استفاده از روش لوله مویین برای اندازه گیری کشش سطحی……………………………………….9 شکل 2-3 تعریف ابعاد و مولفه های توصیف شده در دسته­ی چهارم……………………………………………11
شکل 2-4 تعریف مولفه های روش قطره معلق………………………………………………………………………………11
شکل 2-5 شماتیک روش چرخش………………………………………………………………………………………………….12
شکل 3-1 شرایط انتقال جرم به کار گرفته شده در تعیین ضریب نفوذ با استفاده از تغییر حجم فاز گاز…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….17
شکل 3-2 شماتیک تجهیزات آزمایشگاهی روش بدست آوردن ضریب نفوذ از طریق کشش سطحی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….20
شکل3-3 تصویر شماتیک یک قطره که به وسیله­ی گاز محاط شده است………………………………….21
شکل 5-1 شماتیک تجهیزات استفاده شده برای اندازه گیری کشش سطحی (1- محفظه­ی شیشه ای پر فشار، 2- دستگاه تولید کننده­ی فشار، 3- مانومتر، 4- مخزن گاز، 5- مخزن مایع) …………34
شکل 5-1 شماتیک یک قطره مایع معلق در حضور گاز پر فشار دی کسید کربن……………………….37
شکل 6-1 کشش سطحی دینامیکی اندازه­گیری شده برای سیستم دی اکسید کربن- هگزادکان در فشار MPa895/6 و دماهای مختلف………………………………………………………………………………………………45 شکل 6-2 کشش سطحی دینامیکی اندازه­گیری شده برای سیستم دی اکسید کربن- هپتان در فشار MPa447/3 و دماهای مختلف…………………………………………………………………………………………….45
شکل 6-3 کشش سطحی دینامیکی اندازه­گیری شده برای سیستم نیتروژن- هگزادکان در فشار MPa270/18 ودماهای مختلف……………………………………………………………………………………………………..46
شکل 6-4 کشش سطحی دینامیکی اندازه­گیری شده  برای سیستم ننیتروژن- هپتان در فشارMPa 270/18ودماهای مختلف …………………………………………………………………………………………….46
شکل 6-5 تغییرات کشش سطحی تعادلی با فشار برای مخلوط دی اکسید کربن- هگزادکان در دماهای مختلف…………………………………………………………………………………………………………………………………47
شکل 6-6 تغییرات کشش سطحی تعادلی با فشار برای مخلوط دی اکسید کربن- هپتان در دماهای مختلف ……………………………………………………………………………………………………………………………….48
شکل 6-7 تغییرات کشش سطحی تعادلی با فشار برای مخلوط نیتروژن- هگزادکان در دماهای مختلف………………………………………………………………………………………………………………………………………………48
شکل 6-8 تغییرات کشش سطحی تعادلی با فشار برای مخلوط نیتروژن- هپتان در دماهای مختلف …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………48
 شکل 6-9 منحنی کالیبراسیون برای سیستم دی اکسید کربن- هگزادکان در دماهای مختلف…50
شکل 6-10 منحنی کالیبراسیون برای سیستم دی اکسید کربن- هپتان در دماهای مختلف……..50
شکل 6-11 منحنی کالیبراسیون برای سیستم نیتروژن- هگزادکان در دماهای مختلف……………..51 
شکل 6-12 منحنی کالیبراسیون برای سیستم نیتروژن- هپتان در دماهای مختلف……………………51
شکل 6-13 ضریب انتقال جرم مرزی بر حسب زمان برای سیستم دی اکسید کربن- هگزادکان در دماهای مختلف و فشار و فشار(آ) MPa 447/3 (ب) MPa481/4 (ج) MPa895/6……………….61
شکل 6-14 ضریب انتقال جرم مرزی بر حسب زمان برای سیستم دی اکسید کربن- هپتان در دماهای مختلف و فشار (آ) MPa 724/1 (ب) MPa447/3 (ج) MPa481/4………………………….62
شکل 6-15 ضریب انتقال جرم مرزی بر حسب زمان برای سیستم نیتروژن- هگزادکان در دماهای مختلف و فشار (آ) MPa 481/4 (ب)  MPa618/8 (ج)  MPa166/25 (د)  MPa713/41…64
شکل 6-16 ضریب انتقال جرم مرزی بر حسب زمان برای سیستم نیتروژن- هپتان در دماهای مختلف و فشار (آ) 481/4 (ب) MPa618/8 (ج)  MPa166/25………………………………………………66 شکل 6-17 تغییرات ضریب انتقال جرم مرزی با فشار و دما برای سیستم دی اکسید کربن- هگزادکان …………………………………………………………………………………………………………………………………………69
شکل 6-18 تغییرات ضریب انتقال جرم مرزی با فشار و دما برای سیستم دی اکسید کربن- هپتان……………………………………………………………………………………………………………………………………………….69
شکل 6-19 تغییرات ضریب انتقال جرم مرزی با فشار و دما برای سیستم نیتروژن- هگزادکان………………………………………………………………………………………………………………………………………….70
شکل 6-20 تغییرات ضریب انتقال جرم مرزی با فشار و دما برای سیستم نیتروژن- هپتان………..70
 
مقدمه
 
مطالات اخیر نشان می­دهد که فرآیند نفوذ مولکولی یک گاز مثل دی اکسید کربن، نقشی اساسی در فرآیندهای استحصال نفتی بازی می­کند. بنابراین مطالعه­ی انتقال جرم در سیستم­های گاز-نفت، در شرایط دمایی و فشاری مخزن ضروری به نظر می­رسد ]4-1[.
از نظر فیزیکی، فرآیند نفوذ مولکولی گاز در نفت طی سه مرحله صورت می­گیرد. ابتدا گاز تزریقی به سمت مرز گاز-نفت حرکت کرده و سپس در مرز نفوذ می­کند و در نهایت وارد فاز نفتی می­گردد. انتقال جرم گاز در نفت باعث می­شود خصوصیات مرزی بین نفت خام و گاز تزریقی تغییر کند. در گذشته مطالعات زیادی برای تعیین پارامترهای انتقال جرم در  سیستم­های مختلف گاز-نفت ارائه شده است. یکی از این روش­­ها استفاده از تغییر کشش سطحی دینامیکی سیستم است ]5[.
کشش سطحی در مرز دو سیال، نتیجه­ی انرژی اضافه­ای است که در اثر نیروهای بین مولکولی اشباع نشده در سطح به وجود می­آید ]6[. این پارامتر با روش­های گوناگونی قابل اندازه­گیری است که در فصل دوم به طور کامل در مورد آنها توضیح داده شده است.
طبق بررسی­های به عمل آمده، کشش سطحی احتمالا مهم­ترین عاملی است که سبب می­شود حدود یک­ سوم نفت درجا، پس از سیلاب­زنی با آب یا رانش با گاز، به صورت غیر قابل استحصال در بیاید ]8[.
از طرف دیگر مطالعه­ی کشش سطحی در فرآیندهای ازدیاد برداشت به روش سیلاب زنی با حلال اهمیت ویژه­ای می­یابد. یک حلال می تواند با تزریق به مخزن نفت را جا­به­جا کند. این تزریق می­تواند سبب جابجایی امتزاج پذیر (تک فازی) یا امتزاج ناپذیر (دو فازی) گردد ]7[.
مکانیزم های موثر در جا­به­جایی نفت به وسیله حلال عبارتند:
استخراج اجزای سبک[1](و حتی متوسط) نفت به وسیله­ی سیال
کاهش کشش سطحی بین حلال و نفت و کاهش ویسکوزیته نفت از طریق حل شدن حلال در نفت[2]

متورم شدن نفت از طریق نفوذ حلال درون نفت[3]
از بین روش­های موجود برای اندازه­گیری کشش سطحی، روش قطره معلق[4]، در دما و فشار بالا کاربرد بیشتری یافته است.
در این تحقیق، با استفاده از داده ­های آزمایشگاهی کشش سطحی تعادلی و دینامیک، برای سیستم­های گاز- نرمال پارافین، دو نوع مدل انتقال جرمی مختلف بر روی سیستم قطره­ی معلق بررسی، و روشی که نتایج آن منطبق بر نتایج آزمایشگاهی می­شود به عنوان مدل اصلی انتقال جرم معرفی ­گردید. همین طور نحوه­ی تاثیر دما، فشار، زمان و نوع مواد شرکت کننده در فرآیند، روی پروسه­ی انتقال جرم تعیین گردید.

فصل دوم
 
 
2- مبانی تحقیق
 
 
در این فصل و فصل بعدی، توضیحاتی در مورد واژه­های کلیدی موجود در عنوان پایان نامه داده خواهد شد. در ابتدا به تعریف کشش سطحی و روش­های اندازه گیری آن می­پردازیم.
 
 

چکیده

امروزه گمرک الکترونیک نه تنها یک ضرورت بلکه عامل مهمی در تسهیل تجارت و امور مربوط به مراجعه کنندگان به گمرک خواهد بود. از این رو، هدف تحقیق حاضر بررسی اثر متغیرهایی همچون سودمندی ادراک شده، سهولت استفاده ادراک شده، اعتماد و نگرش مراجعه کنندگان به گمرک بر تمایل به استفاده از خدمات الکترونیک بر اساس مدل پذیرش فناوری اطلاعات (TAM) است. روش تحقیق حاضر بر اساس هدف کاربردی و بر اساس روش گردآوری داده ها توصیفی است. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان است که با استفاده از روش نمونه گیری غیراحتمالی در دسترس تعداد 384 نمونه انتخاب و پرسشنامه های استاندارد در بین آنها توزیع شد. به منظور بررسی پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید. نتایج تحلیل داده های تحقیق با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری در نرم افزار لیزرل نشان داد بین نگرش نسبت به استفاده از خدمات گمرک الکترونیک و تمایل به استفاده از این خدمات توسط مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان یک رابطه معنادار وجود دارد. همچنین سایر نتایج نشان دادند که شدت رابطه بین سودمندی ادراک شده از خدمات و نگرش به استفاده به میزان 0.34 ، و شدت رابطه بین سودمندی ادراک شده و تمایل به استفاده از خدمات گمرک الکترونیک به میزان 0.23 می باشد. در این بین سایر نتایج نشان دادند بین سهولت ادراک شده و متغیرهای نگرش به استفاده، سودمندی ادراک شده و اعتماد مشتریان نیز رابطه معنادار وجود دارد. از سوی دیگر، یک رابطه معنادار بین اعتماد مشتریان و متغیرهای سودمندی ادراک شده، نگرش و تمایل به استفاده رابطه معنادار وجود دارد. همچنین، بررسی نقش متغیرهای تعدیل کننده نشان داد که وقت شناسی می تواند یک نقش تعدیل‌گر در ارتباط بین تمایل به استفاده از خدمات با متغیرهای سودمندی ادراک شده و نگرش نسبت به استفاده داشته باشد در حالی که نگرانی های زیست محیطی تنها یک نقش تعدیلگر در ارتباط بین تمایل به استفاده از خدمات و اعتماد مراجعه کنندگان دارد.

کلمات کلیدی: مدل پذیرش فناوری اطلاعات، سودمندی ادراک شده، سهولت استفاده ادراک شده، اعتماد، نگرش نسبت به استفاده، تمایل به استفاده

1-1- مقدمه

بخشی از تجارت بین المللی را صادرات کشورها تشکیل می دهد. در واقع یکی از راه های افزایش حصول ارز خارجی و در نتیجه توسعه اقتصادی، صادرات کالا و خدمات می باشد. بدون تردید، توسعه و گسترش صادرات در جهان امروز و در شرایطی که هر کشور تلاش می کند سهم بیشتری از بازار جهانی را نصیب خود سازد، کار سهل و آسانی نیست و کشورها بیش از گذشته دریافته‌اند که داشتن سهمی از بازار یک کشور، فقط محدود به منافع مادی و اقتصادی برای آن کشور نیست، بلکه به تعبیری؛ حضور فرهنگی و سیاسی نیز می‌باشد. حساسیت و اهمیت صادرات کالا و خدمات برای کشورها موجب شده است تا این کشورها، ابزارها و عوامل موثر در آن را شناسایی و در جهت توسعه صادرات تلاش نمایند (جهانگیری، 1390: 121).

 

خدمات گمرکی یکی از عوامل موثر در توسعه صادرات کالا و خدمات است. در واقع تجارت بین المللی در جهان بدون استفاده از خدمات گمرکی معنا و مفهومی ندارد. گمرک به عنوان یکی از اجزای مهم و لاینفک تجارت خارجی هر کشور، محل تماس، ارتباط و ارائه اطلاعات از جانب سایر عاملین تجارت و مجری قوانین و مقررات و دستورالعمل های صادره در زمینه امور صادرات و واردات می باشد. اهمیت نقش گمرک به حدی است که میزان سرعت و کارآیی آن بعضی اوقات به عنوان معیاری برای ارزیابی فعالیت های تجارت خارجی هر کشور و یا حتی اقتصاد کلان آن کشور در نظر گرفته می شود. به همین دلیل است که امروزه معتقدند؛ اتوماسیون گمرک، جزء حیاتی هرگونه برنامه تسهیل تجارت می باشد (UNCT AD, 2006: 233). از آنجا که فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی زندگی روزمره مردم را تغییر داده‌اند، گمرک الکترونیک بعنوان فرصتی بزرگ جهت ارائه خدمات عمومی بهتر، سازگار با نیاز شهروندان شناخته می شود.  ارائه خدمات الکترونیک در گمرک نه تنها برای سازمان بلکه برای مراجعه کنندگان نیز مزایای بسیاری به همراه خواهد داشت. حذف کاغذ بازی‌های غیر ضروری، صرف جویی در وقت، افزایش دقت، و … از جمله مزایایی هستند که مراجعه کنندگان می توانند از این خدمات بهره جویند.

از این رو، در هدف تحقیق حاضر،هدف، بررسی اثر یکپارچه سازی اعتماد و ارزش‌های شخصی با مدل پذیرش فناوری (TAM) در مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان است. در فصل حاضر ابتدا به بیان مسئله و ضرورت تحقیق پرداخته و در ادامه اهداف تحقیق،فرضیه ها، تعریف متغیرها و قلمرو تحقیق بیان خواهد شد.

1-2- بیان مسئله

سازمان گمرک به عنوان یکی از سازمانهای اقتصادی کشور نقش مهمی در وصول درآمدهای دولت و اجرای سیاست ها و خط مشی های اقتصادی و بازرگانی کشور ایفا می کند (کرمی، 1390: 18). امروزه نقش گمرک در نظام های اقتصادی ، صرفا به دو جنبه مالی و اقتصادی آن منحصر نبوده و اهمیت آن تنها از جنبه های وصول درآمد برای دولت ، اجرای مقررات بازرگانی خارجی و اعمال سیاست های حمایتی ، مطرح نمی باشد و طیف گسترده ای از الزامات ملی و بین المللی در رابطه با مبادلات بین المللی و تجارت خارجی را شامل می شود. (UNCTAD, 2006: 241). با توجه به حجم بالای تجارت و سرعت فزآینده معاملات تجاری، گمرک نیز ناگزیر است متحول گردد، زیرا مراجعه کنندگان به گمرک به همان سرعتی که کالای خود را می‌خرند و حمل می کنند، توقع دارند با همان سرعت هم عملیات ترخیص کالا در سیستم گمرکی پیش برود. به علاوه با توجه به ظهور تجارت الکترونیکی، امروزه انتظار جامعه تجاری این است که رویه های گمرکی، شفاف و قابل پیش بینی شود و ترخیص کالاها سریع صورت گیرد (Zhang, 2003: 75). بنابراین، بدیهی است دست‌یابی به تجارت آسان و واردات و صادرات ایمن بدون ایجاد راه حل ‌های استاندارد گمرک الکترونیک، میسر نخواهد شد. به عبارت دیگر شاید به توان ادعا کرد که تحقق کامل تجارت الکترونیک در سطح بین المللی بدون استقرار گمرک الکترونیک امری غیر ممکن خواهد بود (میرابی و تقدیسی،1388: 147). گمرک الکترونیک در حقیقت استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای انجام فرآیندهای گمرکی با هدف تسهیل فرآیندهای گمرکی است (ساعی و نخعی،1385: 74). برهمین اساس و منطبق برتحولات جهانی، در گمرک ایران هم فعالیت هایی برای مکانیزه کردن امور با استقرار سیستم آسیکودا[1] آغاز شد. با وجود اینکه در گمرکات کشور استفاده از سیستم مذکور متداول شده و به سمت الکترونیکی شدن در حال پیش روی است، اما این روند الکترونیکی شدن به کندی پیش می رود ( نخعی کمال آبادی و ساعی،1388: 3). ناکامی ایران در استقرار دولت الکترونیک (بخصوص گمرک الکترونیکی) با توجه به آمار رسمی ارائه شده، می تواند دلایل متنوعی داشته باشد که از جمله مهمترین آنها، عدم پذیرش و به کارگیری توسط شهروندان است (الهی و همکاران، 1389: 45). بنابراین، پذیرش و به کارگیری این سیستمها توسط شهروندان، باید به طور ویژه مورد توجه قرار گیرد. اگر گمرک الکترونیک توسط شهروندان پذیرفته شده و به کار گرفته شود، مزایای متعددی را برای جامعه همچون شفاف‌سازی[2] و پاسخگویی به ارمغان خواهد آورد. از این رو، درک و تأثیرگذاری بر پذیرش مراجعه کنندگان از خدمات گمرک الکترونیک امری حیاتی است. فقط سرمایه گذاری و فراهم کردن تجهیزات و امکانات مورد نیاز، نمیتواند به برخورداری جامعه از مزایای گمرک الکترونیک منجر شود و برای دستیابی به مزایای بالقوه دولت الکترونیک، باید پذیرش آن در جامعه نیز مد نظر قرار گیرد (همان، 1389: 45).

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، مدل‌ها و روشهای گوناگونی در سطح جهان برای بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات به کار گرفته شده و از جمله معتبرترین آنها »مدل پذیرش فناوری «[3]TAMاست که به بررسی عوامل در سطح فردی می‌پردازد. مدل پذیرش فناوری در ابتدا برای استفاده در محیطهای سازمانی طراحی شده بود. این چارچوب توسط محققان متعددی به کار گرفته شد تا پذیرش بسیاری از افراد،ازپیشرفت های فناوری مانند اینترنت ، تجارت الکترونیک و یا دولت الکترونیک را توضیح  دهد.  این مدل یکی از مدلهای قابل قبول و گسترده در حوزه پذیرش تکنولوژی اطلاعات است. اساس این مدل را دو عامل «برداشت ذهنی از مفید بودن[4]» و «برداشت ذهنی از آسانی استفاده[5]» تشکیل می‌دهد بطوری که برداشت ذهنی از آسانی استفاده، بر برداشت ذهنی از مفید بودن تأثیر دارد. این دو عامل به نوبه خود بر نگرش افراد نسبت به استفاده از یک فناوری تأثیر گذاشته، موجب تصمیم‌گیری برای استفاده از آن فناوری می‌شوند و در نهایت عمل استفاده صورت می‌گیرد(شیخ شعاعی و علومی،1386: 211). به عبارت دیگر، فرض اساسی این مدل تاثیر مستقیمی بر نگرش در جهت بکارگیری قصد استفاده دارد، که نیت رفتاری نیز نامیده می شود. نگرش نیز به نوبه خود بر سودمندی ادراک شده و سهولت استفاده ادراک شده ، مقدم بوده است که همچنین بر قصد استفاده نیز مقدم می باشد .در نهایت، و همچنین برای افزایش مزایای مطالعه، مدل پذیرش فناوری نیز تاثیر مستقیم، سهولت استفاده ادراک شده بر سودمندی ادراک شده  را پیشنهاد می کند (Belanche, 2012: 197). از سوی دیگر بلانچ و همکاران (2012: 196) به منظور تقویت مدل، متغیر اعتماد مشتری را نیز به آن اضافه نمودند. آنها فرض نمودند که اعتماد مشتری بر نگرش به استفاده، تمایل به استفاده از خدمات و همچنین سودمندی ادراک شده موثر بوده، هرچند خود بوسیله سهولت استفاده ادراک شده تحت تاثیر قرار می گیرد.

سؤالی که در این پژوهش قصد پاسخ دادن به آن را داریم این است که : آیا عوامل اعتماد و ارزش شخصی و مؤلفه های مدل پذیرش فناوری (TAM) بر پذیرش خدمات گمرک الکترونیکی توسط مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان تأثیر گذار است؟

برای پاسخ به سوال تحقیق،مدل تحقیق بصورت شکل 1-1 بر اساس مطالعات بلانچ و همکاران[6] (2012)  تدوین شد. در مدل فوق چهار نوع متغیر می توان مشاهده نمود. در زیر متغیرهای تحقیق و نوع آنها مشخص شده است.

1-3- اهمیت تحقیق

در چند سال اخیر هزینه های بسیاری در گمرکات کشورمان در خصوص الکترونیکی کردن آن صورت پذیرفته که در بسیاری از بخش ها موفقیت آمیز و در برخی دیگر با شکست مواجه شده است. شکست اجرای الکترونیکی کردن گمرکات یا به طور کل استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در شرکت ها و سازمان ها دلایل گوناگونی داشته و به زعم برخی تحقیقات صورت گرفته در این حوزه، عدم پذیرش فناوری های نوین از سوی مشتریان یکی از مهم ترین دلایل آن است (الهی و همکاران، 1389: 46).

بنابراین، شناسایی عوامل موثر بر پذیرش فناوری از سوی مشتریان یکی از مهم ترین دغدغه های سازمان ها است تا از این طریق هم هزینه های اجرای پروژه کاهش یافته و هم در نهایت رضایت مشتریان برای استفاده از آن جلب شود. زیرا پذیرش فناوری های نوین در سازمان از سوی مشتریان می تواند هم سود بیشتری برای سازمان و هم منافع بهتری برای مشتریان به همراه داشته باشد، در حالی که عدم پذیرش آن باعث خواهد شد هزینه های صورت گرفته به هدر روند. از این رو، هرچه مطالعات بیشتری در این زمینه صورت پذیرد می توان به نتایج دقیق تری دست یافت (ساعی و نخعی،1385: 77).

به همین جهت در تحقیق حاضر سعی شد از یک مدل جامع بمنظور بررسی عوامل موثر بر پذیرش فناوری اطلاعات از سوی مراجعه کنندگان در گمرکات استان گیلان استفاده شود. هرچند مدل پذیرش فناوری در مطالعات زیادی مورد استفاده قرار گرفته اند،  ولی هیچ کدام از محققان تأثیر عامل اعتماد و ارزش شخصی مشتری را بر مؤلفه های آن مورد بررسی قرار نداده اند. در خدمات آنلاین عامل اعتماد یکی از مؤلفه های کلیدی محسوب می شود.

در نهایت می توان گفت تحقیق حاضر به دو دلیل از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ابتدا اینکه مطالعه و شناسایی عوامل موثر بر پذیرش فناوری سازمان از سوی مشتریان یک عنصر کلیدی در موفقیت سازمان به شمار رفته و ثانیا˝ مدل تحقیق یک مدل کاربردی است که بوسیله آن می توان به نقش متغیرهای بااهمیتی مانند اعتماد و نگرش مشتریان در استفاده از فناوری پی برد. 

1-4- اهداف تحقیق

اهداف علمی تحقیق حاضر به قرار زیر است:
سنجش میزان رابطه بین نگرش نسبت به استفاده از خدمات گمرک الکترونیک با تمایل به استفاده این خدمات توسط مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان.
سنجش میزان رابطه بین سودمندی ادراک شده از خدمات گمرک الکترونیک با تمایل به استفاده این خدمات توسط مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان.
سنجش میزان رابطه بین سودمندی ادراک شده ازخدمات گمرک الکترونیک با نگرش نسبت به استفاده از این خدمات توسط مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان. 
سنجش میزان رابطه بین سهولت استفاده ادراک شده ازخدمات گمرک الکترونیک با نگرش نسبت به استفاده از این خدمات  توسط مرا جعه کنندگان به گمرکات استان گیلان. 
سنجش میزان رابطه بین سهولت استفاده ادراک شده از خدمات گمرک الکترونیک با سودمندی ادراک شده از این خدمات توسط مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان. 
سنجش میزان رابطه بین سهولت استفاده ادراک شده از خدمات گمرک الکترونیک با اعتماد به استفاده این خدمات توسط مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان. 
سنجش میزان رابطه بین اعتماد مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان به استفاده از خدمات گمرک الکترونیک با سودمندی ادراک شده این خدمات.
سنجش میزان رابطه بین اعتماد مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان به استفاده از خدمات گمرک الکترونیک با نگرش نسبت به استفاده از این خدمات.
سنجش میزان رابطه بین اعتماد مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان به استفاده از خدمات گمرک الکترونیک با تمایل به استفاده این خدمات.
سنجش نقش تعدیل گر نگرانی‌های زیست محیطی در رابطه بین سودمندی ادراک شده، نگرش نسبت به استفاده از خدمات و اعتماد مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان با تمایل به استفاده این خدمات.
سنجش نقش تعدیلگر وقت شناسی در ارتباط بین سودمندی ادراک شده، نگرش نسبت به استفاده و اعتماد مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان به استفاده از خدمات گمرک الکترونیک با تمایل به استفاده این خدمات.
همچنین هدف کاربردی تحقیق حاضر استفاده از نتایج بدست آمده در گمرکات کشور بالاخص گمرکات استان گیلان و بهبود تصمیم گیری در آنها در خصوص پیاده سازی سیستم های الکترونیک نوین می باشد.
1-5- فرضیه های تحقیق

چکیده: …………………………………………………………………………………… 1
فصل اول: مقدمات و کلیات
1-1-بیان مسئله …………………………………………………………………………. 3
1-2-اهداف تحقیق ………………………………………………………………………. 4
1-3-فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………. 4
1-4- مفهوم نانوتکنولوژی ……………………………………………………………… 5
1-4-1-کاربردهای نانوتکنولوژی……………………………………………………….. 5
1-4-1-1- تولید مواد و محصولات صنعتی…………………………………………….. 5
1-4-1-2- پزشكی و بدن انسان………………………………………………………….. 6
1-4-1-3- پایداری منابع………………………………………………………………… 6
1-4-1-4- صنایع غذایی…………………………………………………………………. 6
1-5-آنزیم ها……………………………………………………………………………… 8
1-5-1-خصوصیات آنزیم ها…………………………………………………………….. 8
1-5-2- خصوصیات واکنشهای آنزیمی…………………………………………………. 11
1-5-3- پارامترهای موثر بر واکنشهای آنزیمی………………………………………… 14
1-5-3-1- دما……………………………………………………………………………. 14
1-5-3-2-pH ……………………………………………………………………………. 14
1-5-3-3-بازدارنده­ها……………………………………………………………………. 15
1-5-4- سینتیک واکنش آنزیمی…………………………………………………………. 16
1-5-5-عوامل موثر برسرعت و فعالیت آنزیمها ………………………………………. 17
1-5-5-1-اثر غلظت ماده اولیه برسرعت واکنش آنزیمی………………………………. 17
1-5-6- معادله میکائیلیس- منتن………………………………………………………… 18
1-5-7- معادله لینویور- برک …………………………………………………………… 21
1-5-8- آنزیم لیپاز……………………………………………………………………….. 23
1-5-8-1-كاربرد لیپاز…………………………………………………………………… 25
1-5-8-2- سینتیک واکنش لیپاز………………………………………………………… 27
1-5-8-3-روش های اندازه­گیری فعالیت لیپاز………………………………………….. 28
1-6- تثبیت آنزیم ……………………………………………………………………….. 30
1-6-1- انتخاب پایه و روش مناسب جهت تثبیت آنزیم…………………………………. 31
1-7- کیتین و کیتوسان ………………………………………………………………….. 32
1-7-1- کیتین……………………………………………………………………………. 33
1-7-2-

 

کیتوسان…………………………………………………………………………. 34
1-7-2-1- کاربردهای کیتوسان…………………………………………………………. 35
1-8-تعیین مشخصات نانوذرات کیتوسان ………………………………………………. 38
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1-مروری برمطالعات آنزیمی ……………………………………………………….. 41
2-2-مروری بر پیشینه آنزیم لیپاز ……………………………………………………… 42
2-3-تاریخچه تولید کیتین و کیتوسان …………………………………………………… 44
2-4-تاریخچه تثبیت آنزیم روی نانو ذرات ……………………………………………… 45
2-5-تحقیقات پیشین در این زمینه ………………………………………………………. 46
فصل سوم: مواد و روش ها
3-1- مقدمه ……………………………………………………………………………… 51
3-2-مواد شیمیایی ………………………………………………………………………. 52
3-3-وسائل و دستگاه های مورد نیاز …………………………………………………… 54
3-3-1-ظروف آزمایشگاهی…………………………………………………………….. 54
3-3-2-دستگاه­ها…………………………………………………………………………. 54
3-4-روش­های آزمایشگاهی بکار گرفته شده در پایان نامه …………………………….. 58
3-4-1-سنتز نانو ذرات کیتوسان ……………………………………………………….. 58
3-4-2-تثبیت آنزیم لیپاز به روش اتصال کووالان بر اساس واکنش باز شیف………… 59
3-4-3-تعیین خصوصیات نانو ذره کیتوسان با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی 60
3-4-4-تعیین توزیع اندازه ذرات نانوکیتوسان سنتز شده به روش تفرق نور با استفاده از زتاسایزر 61
3-4-5-طیف سنجی مادون قرمز(FT-IR) …………………………………………….. 62
3-4-6- اندازه­گیری پروتئین تام به روش برادفورد……………………………………… 62
3-4-7-اندازه­گیری مقدار پروتئین (لیپاز) تثبیت شده بر روی نانوذره کیتوسان………… 63
3-4-8-اندازه­گیری فعالیت آنزیم لیپاز…………………………………………………… 63
3-4-8-1-منحنی استاندارد فعالیت لیپاز…………………………………………………. 64
3-4-8-2-روش اول- اندازه­گیری فعالیت لیپاز به روش کیت پارس آزمون (کیت تشخیصی کمی Lipase DC) در سرم یا پلاسما به روش فتومتریک………………………………………………………. 66
3-4-8-3-روش دوم- اندازه­گیری فعالیت لیپاز با استفاده از سوبسترای پارانیتروفنیل پالمیتات (pNPP) 68
3-4-9- بررسی اثر دما بر فعالیت آنزیم لیپاز در حالت آزاد و تثبیت شده روی نانو کیتوسان 68
3-4-10-بررسی اثر pH بر فعالیت آنزیم لیپاز در حالت آزاد و تثبیت شده روی نانو کیتوسان 69
3-4-11-بررسی پارامتر های سینتیکی آنزیم لیپاز آزاد و تثبیت شده روی نانو ذره کیتوسان 69
فصل چهارم: نتایج
4-1-مقدمه ………………………………………………………………………………. 71
4-2-تصویر برداری میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) ……………………….. 71
4-3-طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه (FT-IR) …………………………………. 72
4-4-توزیع اندازه نانوذرات سنتز شده با استفاده از زتا سایزر …………………………. 74
4-5-فعالیت لیپاز سودوموناس آزاد و تثبیت شده روی نانوذره کیتوسان ……………….. 75
4-6-بررسی اثر pH بر فعالیت آنزیم لیپاز سودوموناس آزاد و تثبیت شده روی نانوذره کیتوسان 76
4-7-مقایسه درصد فعالیت نسبی آنزیم لیپاز آزاد و تثبیت شده در pH های مختلف …… 77
4-8-بررسی اثر دما بر فعالیت آنزیم لیپاز سودوموناس آزاد و تثبیت شده روی نانو ذره کیتوسان 78
4-9-مقایسه درصد فعالیت نسبی آنزیم لیپاز آزاد و تثبیت شده در دماهای مختلف …….. 79
4-10-پارامترهای سینتیکی آنزیم لیپازسودوموناس آزاد و تثبیت شده روی نانو ذره کیتوسان 80
فصل پنجم: بحث و نتیجه ­گیری
بحث………………………………………………………………………………………. 83
نتیجه گیری ……………………………………………………………………………… 87
مشکلات وپیشنهادات ……………………………………………………………………. 89
منابع و مآخذ……………………………………………………………………………… 90
فهرست منابع فارسی…………………………………………………………………….. 91
فهرست منابع غیر فارسی……………………………………………………………….. 92
چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………… 100
چکیده:
لیپازها یکی از مهمترین آنزیم­ها در سیستم­های بیولوژیکی در صنایع مختلف است. کاربرد لیپاز آزاد به دلیل نیمه عمر کمتر در صنایع مقرون به صرفه نیست. تثبیت آنزیم روی پایه­های مختلف باعث افزایش پایداری، استفاده مکرر، سهولت جداسازی محصول، کنترل بیشتر واکنش و هزینه کمتر می­شود. تثبیت آنزیم غالبا بر روی پایه های متخلخل آلی یا معدنی انجام می­شود اما در سال­های اخیر از انواع نانوذرات به دلیل سطح تماس بالا در واحد حجم استفاده شد. هدف از این مطالعه سنتز نانوذرات کیتوسان و تثبیت آنزیم لیپاز بطریق کووالان با واسطه گلوتارآلدئید روی نانوذره و مقایسه فعالیت و پارامترهای سینتیکی آنزیم آزاد و تثبیت شده می­باشد. ابتدا نانو ذره کیتوسان در آزمایشگاه سنتز و سپس عملیات تثبیت آنزیم بطریق کووالانسی از طریق واکنش بازشیف انجام شد. و با روش­های میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، طیف سنجی مادون قرمز (FT-IR) و زتا سایزر مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. در مرحله بعد فعالیت آنزیم لیپاز آزاد و تثبیت شده به دو روش کیت تشخیصی پارس آزمون و روش استاندارد پارانیتروفنیل پالمیتات (pNPP) اندازه­گیری و پارامترهای سینتیکی Km و Vm تعیین شدند. نتایج میکروسکوپ الکترونی نشان داد که اندازه نانوذرات کیتوسان کمتر از nm100 است و بر اساس نتایج زتاسایزر اندازه ذرات قبل از تثبیت در محدوده nm300-10 و بعد از تثبیت آنزیم در محدوده nm500-20 بود. همچنین طیف FT-IR لیپاز آزاد و تثبیت شده بترتیب دارای پیک جذبی در طول موج cm-1 1645 و cm-1 9/1646 می­باشند که تثبیت لیپاز روی نانوذرات را تأیید نمود. pH بهینه لیپاز آزاد 7 و تثبیت شده، 5/7 بدست آمد. همچنین لیپاز آزاد در دمای °C30 وتثبیت شده در °C 40 بیشترین فعالیت را نشان داد. اگرچه میزان پایداری و نیمه عمر کمتری در مقایسه با آنزیم تثبیت شده داشت.
براساس نتایج مطالعه حاضر می­توان آنزیم لیپاز را بطور کووالان با واسطه گلوتارآلدئید با موفقیت روی نانوذرات کیتوسان تثبیت نمود و آنزیم تثبیت شده دارای فعالیت و خصوصیات سینتیکی مناسبی برای کاربرد در صنایع مختلف است.
کلمات کلیدی:نانوکیتوسان، لیپازسودوموناس، تثبیت، فعالیت آنزیم، خصوصیات سینتیکی
مقدمات و کلیات
1-1-بیان مسئله:
لیپاز آنزیمی است که چربی را به اسید چرب و الکل هیدرولیز می­کند. لیپاز یک آنزیم همه کاره است که کاربرد های صنعتی بسیاری دارد. اما پایداری لیپاز در محیط های مختلف نظیر آنزیم­های دیگر بیش از اندازه پایین می­باشد تا امکان استفاده آن را تحت شرایط سخت که برای کاربردهای صنعتی لازم می­باشد، میسرکند. به علاوه لیپاز گران قیمت است و به لحاظ اقتصادی استفاده از لیپاز به فرم آزاد مقرون به صرفه نیست و چون نیمه عمر آنزیم آزاد کمتر است و قابلیت بکارگیری مکرر آن محدودیت دارد لذا از آنزیم تثبیت شده بر روی بسترهای مختلف استفاده می­کنند. به دلیل قابلیت حل بالای آن در آب نمی­توان از آن مجددا استفاده کرد. بسیاری از تحقیقات استفاده از تکنیک های تثبیت را برای غلبه بر این محدودیت ها مورد بررسی قرار دادند.
برای تثبیت آنزیم لیپاز غالبا از پایه های متخلخل آلی استفاده می­شد اما در سال های اخیر از انواع نانو ذرات به دلیل سطح تماس بالا و حجم بالای منافذ که ورود مولکول­های آنزیم را تسهیل می­کند استفاده شده است چون فعالیت و قابلیت بکارگیری مکرر و پایداری عملیاتی آن را افزایش می­دهد.
یکی از انواع مناسب حامل های نانو، ذرات کیتوسان می­باشد که یک نوع پلیمر بیولوژیکی است لذا در این تحقیق خصوصیات سینتیکی آنزیم لیپاز آزاد و تثبیت شده برروی نانو ذره کیتوسان بررسی خواهد شد.
1-2-اهداف تحقیق :
این تحقیق در نظر دارد با بکارگیری کیتوسان و تثبیت آنزیم لیپاز قابلیت امکان استفاده مکرر ازاین آنزیم را به وجود آورد لذا مهمترین اهداف تحقیق عبارتند از:
1-مشخص کردن میزان فعالیت آنزیم لیپاز تثبیت شده در مقایسه با آنزیم لیپاز آزاد.
2-استفاده از نانو ذره کیتوسان بعنوان بستر مناسب برای تثبیت آنزیم لیپاز بجای تثبیت آن بر روی پایه های متخلخل آلی که بازده کمتری در مقایسه با حامل های نانو دارند.
3-استفاده مکرر و موثرتر آنزیم لیپاز و نیز کاهش هزینه های انجام فرآیند.
1-3- فرضیه های تحقیق:
با توجه به اهداف متصور برای تحقیق حاضر و دستیابی به پاسخ های مناسب برای سوالات مطرح شده فرضیات زیر مورد توجه قرارخواهد گرفت:
1-استفاده از آنزیم لیپاز تثبیت شده بر روی نانوذره کیتوسان خصوصیات سینیتیکی مناسب تری نسبت به آنزیم آزاد دارد.
2-نانو کیتوسان بعنوان یکی از بهترین حامل های آلی برای تثبیت آنزیم به شمار می رود.
1-4- مفهوم نانوتکنولوژی[1]:
نانوتكنولوژی مطالعه ذرات در مقیاس اتمی برای كنترل آنهاست. هدف اصلی اكثر تحقیقات نانوتكنولوژی شكل‌دهی تركیبات جدید یا ایجاد تغییراتی در مواد موجود است. نانوتكنولوژی در الكترونیك، زیست‌شناسی، ژنتیك، هوانوردی و حتی در مطالعات انرژی بكار برده می شود. نانوتکنولوژی به تولید مواد، قطعات و سیستم های مفید با کنترل آنها در مقیاس طولی نانومتر و بهره برداری از خصوصیات و پدیده های جدید حاصله در آن مقیاس گفته می شود [6]. به عبارت دیگر نانو فناوری به تکنولوژی گفته می شود که کلیه فعالیت ها جهت ایجاد ساختاری ظریف در مقیاس نانو برای تغییر در تک تک اتم­ها و مولکول­ها را شامل می­شود، به طوری که مواد و وسایل جدید با خواص مورد نظر و مطلوب قابل ساختن می­شوند [7]. بدین ترتیب ترکیباتی تولید می­شوند که انتظار می­رود در بازارهای آینده نقش کلیدی بازی کنند. تفاوت اصلی فناوری نانو با فناوری های دیگر در مقیاس مواد و ساختارهایی است که در این فناوری مورد استفاده قرار می­گیرند. البته تنها کوچک بودن اندازه مد نظر نیست، بلکه زمانی که اندازه مواد در این مقیاس قرارمی­گیرد، خصوصیات ذاتی آنها از جمله رنگ، استحکام و … نیز تغییر می­یابد[8].
-4-1-کاربردهای نانو تکنولوژی:
امروزه فناوری نانو به طور شگفت آوری در تمامی علوم وارد شده و نقش تعیین کننده ای در مراحل مختلف تولید ایفا می­کند که در زیربه طور مختصر به برخی کاربردهای آن اشاره می­شود:
1-4-1-1- تولید مواد و محصولات صنعتی: نانو تکنولوژی تغییر بنیانی مسیری است که در آینده، موجب ساخت مواد و ابزار­ها خواهد شد. امکان سنتز بلوک های ساختمانی نانو با اندازه و ترکیب به دقت کنترل شده و سپس چیدن آن­ها در ساختار بزرگتر، که دارای خواص منحصر به فرد باشند، انقلابی در مواد و فرآیند­های تولید آنها، ایجاد می­کند. از مزایای نانوساختارها می­توان به سبکتر، قوی­تر و قابل برنامه­ریزی بودن آنها، کاهش هزینه عمر کاری آنها از طریق کاهش دفعات نقص فنی، ابزار­هایی نوین بر پایه اصول و معماری جدید اشاره کرد ]9[.
1-4-1-2- پزشكی و بدن انسان: رفتار مولكولی در مقیاس نانومتر، سیستم های زنده را اداره می­كند. یعنی مقیاسی که شیمی، فیزیک، زیست­شناسی و شبیه سازی کامپیوتری، همگی به آن سمت در حال گرایش هستند ]10[.
فراتر از سهولت استفاده بهینه از دارو، نانوتکنولوژی می­تواند فرمولاسیون و مسیر­هایی برای رهایش دارو، تهیه کند، که توان درمانی دارو­ها را افزایش دهد ]11[.
1-4-1-3- پایداری منابع: می­توان به منابعی همچون كشاورزی، آب، انرژی، مواد و محیط زیست پاك اشاره کرد. گستردگی تعاملات بین این فناوری و علوم جانبی آن­ها، از ویژگی­های کاملا بارز این فناوری جدید است. تقسیم­بندی فناوری نانو در شاخه­ها و رشته­های مختلف بیشتر مربوط به کاربرد محصولات این فناوری در هر رشته می­باشد. در ضمینه مسائل زیست محیطی، غذایی، دارویی نیز استفاده از نانو اجتناب ناپذیر خواهد بود.
1-4-1-4- صنایع غذایی: حوزه­های مختلف كاربردی فناوری نانو در غذا و صنایع غذایی را می توان به پنج دسته زیر تقسیم بندی نمود:
الف- بهبود طعم و رنگ: به کمک فناوری نانو توانسته اند در مواد غذایی مختلف خواصی ایجاد کنند که ایجاد احساس طعم و بوی خاص در مصرف کننده می­کند. مثلا تولید سس کم چربی که مزه چربی می­دهد در حالی که چربی ندارد.
ب- سلامت غذایی: برای اطمینان از سلامت غذایی، پژوهشگران در پروژه­ای از نانو حسگرهای قابل حمل برای یافتن مواد شیمیایی مضر، پاتوژن­ها وسم­ها در مواد غذایی استفاده کرده­اند، با این کار نیازی به فرستادن نمونه­های مواد غذایی به آزمایشگاه، برای تشخیص سلامت و کیفیت محصول­ها در کشتزار­ها و کشتارگاه­ها نیست. همچنین این پروژه، در حال توسعه به­کارگیری زیست تراشه­های DNA برای کشف پاتوژن هاست. این روش می­تواند در تشخیص باکتری های مضر و متفاوت در گوشت یا ماهی ویا قارچ ­های میوه مؤثر باشد.

عنوان                                                                                                               صفحه

 

چکیده 1

1-1-مقدمه: 2

1-2-بیان مسأله : 3

1-3-اهمیت و ضرورت انجام پژوهش: 5

1-4-اهداف پژوهش.. 6

1-4-1-هدف كلی. 6

1-4-2-اهداف ویژه 6

1-5-فرضیه‏های پژوهش: 6

1-5-1-فرضیه كلی: 6

1-5-2-فرضیات فرعی: 6

1-6-تعاریف مفاهیم واصطلاحات : 7

1-6-1-تعاریف مفهومی: 7

1-6-2-تعاریف عملیاتی: 8

فصل دوم :ادبیات وپیشینه پژوهش

2-1-مدیریت دانش.. 9

2-2-تاریخچه مدیریت دانش.. 11

2-3-انواع دانش: صریح و ضمنی. 13

2-4-تعریف مدیریت دانش.. 15

2-5-فرایندهای مدیریت دانش.. 17

شکل (2-1): فرآیندهای اصلی مدیریت دانش.. 17

2-6-رده‏بندی مدل‏های انتقال دانش.. 18

2-6-1-مدل‏های شبكه‏ای. 19

2-6-2-مدل‏های شناختی. 19

2-6-3-مدل‏های انجمنی/ارتباطی. 19

2-6-4-مدل‏های فلسفی. 19

2-7-انواع مدل‏های مدیریت دانش.. 20

2-7-1مدل “هیسیگ “. 20

2-7-2-مدل مارك “م.مك الروی” 21

 

2-7-3-مدل “بك من” 21

2-7-4-مدل بكوویتز و ویلیامز. 22

2-7-5-مدل نوناكا و تاكوچی(راهبردهای انتقال دانشی) 23

2-8-اشتراک دانش.. 26

2-9-اهمیت‌ تسهیم دانش‌ 30

2-10-انگیزه و مدیریت دانش.. 31

2-11-تاریخچه چابکی: 32

2-12-تعاریف و مفاهیم چابکی: 34

2-13-ابعاد چابکی: 36

2-14-ویژگی ها و مفاهیم اصلی در چابکی سازمان: 37

2-15-اصول زیر بنایی چابکی: 38

2-16-تولید چابک: 38

2-17-ابزارهای سازمان برای تحقق چابکی: 40

2-18-فراهم کننده های چابکی: 42

2-19-ارزیابی چابکی سازمان: 42

2-20-چابكى سازمانى با تكیه بر بعد انسانى. 43

2-21-قواعد كلی تولید چابك: 45

2-22-تجارت الکترونیک و چابکی سازمانی: 45

2-23-سیستم اطلاعاتی یکپارچه کسب و کار و چابکی سازمان: 45

2-24-چابکی برای کسب کیفیت،انعطاف پذیری و سرعت: 46

2-25-مدل چابکی سازمانی یوسف و همکارانش: 46

2-25-1-رهبری: 46

2-25-2-فرهنگ: 47

2-25-3-سیستم های پاداش: 47

2-25-4-عضویت های سازمانی: 47

2-25-5-تأمین کنندگان: 48

2-25-6-مشتریان: 48

2-25-7-فناوری اطلاعات: 48

2-26-پیشینه پژوهش.. 49

2-26-1-پیشینه خارجی. 49

2-26-2-پیشینه داخلی. 51

فصل سوم :روش شناسی پژوهش

3-1-روش پژوهش: 54

3-2-جامعه آماری: 55

3-3- نمونه آماری: 55

3-4-روش گرد آوری داده ها : 55

3-5-روش تجزیه و تحلیل داده ها : 57

فصل چهارم :ارائه وتجزیه وتحلیل داده ها

4-1-مقدمه 57

4-2-بخش تحلیل توصیفی. 58

4-3-بخش تحلیل استنباطی. 64

فصل پنجم :بحث ،تفسیر ونتیجه گیری

5-1-مقدمه 69

5-2-خلاصه پژوهش : 70

5-3-پیشنهادها: 72

5-3-1پیشنهادهای کاربردی: 72

5-3-2-پیشنهادهایی برای پژوهشگران آینده 72

5-4-محدودیت های پژوهش.. 72

منابع فارسی. 73

منابع انگلیسی. 76

 

 

 

 

فهرست جداول

جدول(2-1): سه انقلاب و تغییر اساسی دانش.. 12

جدول شماره (2-2)مربوط به بیان مختصر سابقه پژوهش های  انجام شده 52

جدول شماره(3-1) تعدادمعلمان وکارکنان مرد و زن. 55

جدول شماره (4-1)توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب جنسیت.. 59

جدول شماره (4-2)توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب سن. 60

جدول شماره(4-3) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب وضعیت تاهل. 61

جدول شماره(4-4)توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب تحصیلات.. 62

جدول شماره(4-5) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب سابقه خدمت.. 63

جدول شماره (4-6)توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب سطح درآمد 64

جدول شماره (4-7)ضریب همبستگی بین حیطه های پنج گانه  مدیریت دانش با چابكی سازمانی 65

جدول شماره (4- 8)مقایسه میانگین نظرات پاسخگویان. 66

جدول شماره (4-9) مقایسه میانگین نظرات پاسخگویان 67

جدول شماره(4- 10)  تحلیل رگرسیون 68

جدول شماره (4-11) نتایج مربوط به جدول ANOVA. 68

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودار

نمودار شماره (4-1)توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب جنسیت.. 59

نمودار شماره(4-2) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر سن. 60

نمودار شماره (4-3)توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر وضعیت تاهل. 61

نمودار شماره(4-4) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر تحصیلات.. 62

نمودار شماره (4-5) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر سابقه خدمت.. 63

نمودار شماره (4-6) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر سطح درآمد 64

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست اشکال

شکل (2-1): فرآیندهای اصلی مدیریت دانش.. 17

شکل (2-2): مدل حلزونی دانش نوناکا وتاکوچی(2012) 24

شکل (2-3): نمایی از فرایند تبدیل دانش (افرازه، 1381) 25

شكل (2-4): تبدیل دانش بین شکل‏های نهان و آشکار آن. 25

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

کلیات پژوهش

 

 

چکیده
هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین مدیریت دانش با چابكی سازمانی كاركنان ومعلمان آموزش و پرورش شهركرمانشاه می باشد. روش پژوهش ازنوع توصیفی به شیوه پیمایشی است .جامعه آماری پژوهش حاضر كاركنان و معلمان آموزش و پرورش ناحیه3 شهر كرمانشاه در سال تحصیلی94-1393 كه تعداد آنها حدود1300 نفر می باشد.نمونه آماری نیز با استفاده از جدول مورگان و به صورت روش نمونه گیری تصادفی تعداد300 نفر انتخاب شدند . ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل :1-پرسشنامه مدیریت دانش دارای 38 گویه می باشد و به منظور اعتباریابی، پرسشنامه بر روی یک گروه 37 نفری اجرا شد و با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ همسانی درونی پرسشنامه 86/0 به دست آمد. 2-پرسشنامه سنجش چابکی سازمانی که دارای 16 گویه می باشد.که با طیف لیکرت تنظیم شده است . و به منظور اعتباریابی، پرسشنامه بر روی یک گروه 37 نفری اجرا شد و با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ همسانی درونی پرسشنامه 79/0 به دست آمد.درتحلیل داده ها از آمارتوصیفی(میانگین،فراوانی،انحراف معیار)وآماراستباطی(آزمونهای همبستگی پیرسون و رگرسیون)استفاده گردید . یافته های پژوهش نشان دادند که بین مدیریت دانش و ابعاد آن(اكتساب دانش/ایجاد دانش/ توزیع دانش /روایی وپایایی/ ذخیره كردن دانش / نگهداری دانش) با چابكی سازمانی كاركنان ومعلمان  رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بنابراین امروزه ثابت شده كه دنیای تكنولوژی، دنیای دانش است. سازمان‏هایی كه راهی كارامد برای استخراج، استفاده و مدیریت دانش یافته‏اند و به دانش به عنوان یك دارایی مطرح می‏نگرند، به افزایش بازدهی كارمندان و حفظ رضایت مشتری رسیده و رمز موفقیت امروز و فردای خود را به دست آورده‏اند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

کلید واژه ها : مدیریت دانش – چابكی سازمانی – کارکنان ومعلمان

 

1-1-مقدمه:
          مدیریت دانش در اوایل دهه 1990 به طور جدی وارد مباحث سازمانی گردید، گرچه بحث و مذاکره در رابطه با دانش خیلی پیش‌تر آغاز شده بود؛ در سال 1965 مارشال[1] ادعا می‌کند که بخش اعظم سرمایه، شامل دانش است. وی همچنین معتقد است که دانش قدرتمندترین موتور تولید است، بدین ترتیب سازمان‌ها باید به طور فزاینده‌ای بر مدیریت آن تاکید کنند؛ مدیریت دانش به مجموعه­ای از فعالیت­های منظم و سیستماتیک سازمانی گفته می­شود که جهت دستیابی به ارزش بزرگتر، از طریق دانش در دسترس صورت می­گیرد. دانش در دسترس کلیه تجربیات و آموخته­های افراد یک سازمان و کلیه اسناد و گزارش­ها در داخل یک سازمان را شامل می­شود(مارویك[2]،2010) مدیریت دانش در برگیرنده رفتارهای انسانی، نگرش­ها و قابلیت­های انسانی، فلسفه­های کسب و کار، الگوها، عملیات، رویه­ها و فناوری­های پیچیده است(وینگ[3]،2009).مدیریت دانش، فرآیند خلق و تسهیم، انتقال و حفظ دانش به گونه­ای است که بتوان آن را به شیوه­ای اثر بخش در سازمان به کار برد (هافمن[4]،2007).

          متغیر دیگری كه در ارتباط با مدیریت دانش است چابكی سازمانی است.چابکی عبارت است از،شناسایی موفق مبانی رقابت (سرعت،انعطاف پذیری،نوآوری،کیفیت و سودآوری)، انسجام منابع،و اقدامات مناسب در محیط دانش و دارای تغییرات سریع به وسیله فراهم کردن محصولات و خدمات مشتری پسند (شعیب زاده،1386،ص1).

          چابکی با تولید ناب و انبوه تفاوتهایی دارد.به عنوان مثال،تولید ناب به نوعی معماری عملیاتی منعطف گفته می شود.در حالی که چابکی،معماری قابل شکل دهی مجدد را ایجاد می کند.در عین حال رقابت مبتنی بر چابکی برای بیرون راندن رقابت مبتنی بر تولید انبوه و به عنوان یک نرم برای تجارت جهانی در نظر گرفته شده است (گلدمن[5] و همکارانش ،1995).نیاز به چابکی،مبتنی بر افزایش نرخ تغییر در محیط است که مؤسسات را وادار به پاسخ پیش کنشی به تغییرات می کند.بازارها و مشتریان خواهان محصولات ارزان،متناسب با سلایق خود و دسترسی سریع به آن هستند (گلدمن1 ،1995).

       امروزه شرایط صنعتی به ویژه در حوزه های تکنولوژی،شرایط بازار و خواسته های مشتری در قیاس با گذشته به طور اساسی تغییر کرده است وموجب چالش هایی از جمله بخش بندی بازارهای پویا،کاهش زمان رسیدن به بازار،افزایش تنوع محصول،تولید برای مشتریان مشخص،کاهش طول عمر محصول،جهانی سازی تولید و غیره برای بنگاه ها شده و سبب گردیده استراتژی های عملیاتی کمپانی ها تغییر کند.در نتیجه بنگاه های صنعتی امروز با چالش ها و فشارهای رقابتی جدیدی روبرو شده اند به همین دلیل است که برخی صاحبنظران،توانایی بنگاه های صنعتی برای تطبیق سریع و دقیق با شرایط در حال تغییر را یک عامل کلیدی برای موفقیت در آینده می دانند و بیان می کنند که در این فرایند،بنگاه باید نقطه نظرات مدیریتی،سازمانی و تکنولوژیکی را یکپارچه و متحد کند.در این عصر،دو عامل قیمت رقابتی و کیفیت بالا ضروری هستند اما عوامل تعیین کننده موفقیت تجاری نیستند و به جای آن سرعت رسیدن به بازار و پاسخ سریع و منعطف به مشتری به عنوان یک اصل اساسی مورد توجه قرار گرفته است.به همین دلیل،اهمیت سرعت و پابکی افزایش یافته و جانشین اولویت های رقابتی گذشته شده است(لحافی،1390،ص19).

        واژه چابک توصیف گر سرعت و قدرت پاسخگویی هنگام مواجهه با رویدادهای داخلی و خارجی سازمان است.سازمان چابک برای درک و پیش بینی تغییرات محیط کسب و کار طراحی شده و در این راستا به ساختاربندی خود می پردازد.از عوامل اساسی که باعث ایجاد و ارتقای چابکی سازمان است می توان به آگاهی، انعطاف پذیری و بهره وری اشاره نمود.تولید چابک راهی برای تغییر روش تولید، طراحی و ایجاد مدیریت و بازاریابی سازمان های بزرگ و کوچک است(لحافی،1390،ص19).

          دانش به عنوان مهمترین جنبه رقابتی آن سازمان را قادر می‌سازد تا بهره‌ور باشد و از محصولات و خدمات رقابتی رها شود. یکی از پایه‌های افزایش بهره‌وری انتقال دانش، چابک بودن مؤثر است. حجم بالای توسعه ادبیات در حوزه انتقال دانش و چابکی سازمانی، اهمیت این دو مقوله را نشان می‌دهد. ما در این پژوهش، شکلی از همگرایی این دو را از این نظر که ابعاد آنها قویاً با یکدیگر ارتباط دارند، مورد بررسی قرار می‌دهیم و استدلال می‌کنیم که چابکی سازمانی زمانی حاصل می‌شود که انتقال دانش، از هر حیث، در حال تعادل باشد(حاتمی نسب،1390،ص131).

 

1-2-بیان مسأله :
          ادبیات پژوهش چابكی، توانمندسازهای زیادی را برای ارتقای چابكی سازمان‌ها پیشنهاد می‌كند كه در سابقه تحقیق به آن‌ها پرداخته شده است. در این تحقیقات، متغیرهای سازمانی به عنوان متغیرهای توانمندساز برای چابكی بررسی شده‌اند و ارتباط و تأثیر آن‌ها بر چابكی كنكاش شده است. مدیریت دانش نیز به عنوان یكی از پایه‌های چابكی، مورد توجه محققین متعدد (مانند داو [6]1999، اشرافی  2005، و بیكر[7]2001  ) قرار گرفته ‌است. این تأكید بر مدیریت دانش، با عنایت به اهمیت تخصص و ارتقای جایگاه سرمایه‌های انسانی در سازمان‌ها، به خوبی قابل توجیه است. بدیهی است شناسایی مهم‌ترین عناصر مدیریت دانش در راستای ارتقای چابكی سازمانی می‌تواند گام بسیار ارزشمندی برای چابك سازی سازمان‌های تولیدی و غیر تولیدی قلمداد شود. لذا به نظر می‌رسد شناسایی ابعاد و اقدامات مدیریت دانش در سازمان‌های چابك از یك سو و بررسی ارتباط آن‌ها با اقدامات و ابعاد چابكی از سوی دیگر، یك ضرورت انکارناپذیر در حوزه پژوهش های چابكی است.

          با توجه به آنچه در راستای اهمیت چابکی سازمانی، به عنوان ابزاری برای غلبه بر چالش‌های هزاره سوم، در ادبیات بیان شده است (شریفی،2006)، بررسی و کنکاش در زمینه چابکی با تأکید بر دانش ـ محوری و مدیریت دانش می‌تواند جهش بزرگی را در چابك سازی و عملکرد بالای سازمان های دولتی ایجاد ‌نماید. علیرغم تحقیقات بسیار در هر یک از دو حوزه چابکی و مدیریت دانش، پژوهش‌های چندانی در مورد ارتباط مدیریت دانش و چابکی سازمانی و تأثیر آنها بر یکدیگر انجام نشده است و بیشتر پژوهش‌ها تئوریک و غیرتجربی می‌باشند. ریک داو[8]( 1999) به بیان ارتباط مدیریت دانش، توانایی پاسخگویی و چابکی مؤسسه به صورت مطالعه ادبیات تحقیق پرداخته و چنین می‌گوید: “چابكی سازمانی زمانی به‌دست می‌آید كه مدیریت دانش و توانایی پاسخگویی، در تلاش‌های سازمانی، حالتی متعادل داشته باشند”. لوی و ‌هازان[9] (2009) نیز مدیریت دانش را جنبه کاربردی فرهنگ سازمانی دانسته‌اند و چگونگی بنیان نهادن تغییر فرهنگی بوسیله چابکی سازمانی را بیان کرده‌اند و این تغییر فرهنگ را نیازمند ابتکار در مدیریت دانش دانسته‌اند. آنها همچنین به‌کارگیری توانمندسازهای انتقال دانش از دیدگاه مهندسی نرم‌افزار چابک را مورد بحث قرار دادند و چگونگی افزایش چابکی از طریق استخراج داده‌ها و مدیریت دانش را بیان داشتند. فرانکلین بکر [10](2001) در تحقیقی با عنوان “چابکی سازمانی و زیربنای دانش” بیان می‌کند که روش‌ها و مدل‌های ضروری کنونی کافی نیستند و برای غلبه بر عدم اطمینان در سازمان‌های چابک، نیاز به استراتژی‌های انطباق‌پذیری برای به‌کارگیری ابزارهای مدیریت دانش است. اشرفی و همكاران(2005)، چارچوبی را برای اجرای چابكی تجاری در سراسر سیستم‌های مدیریت دانش فراهم کرده‌اند. زیرا در صورت وجود ارتباطی، هر سازمان می تواند با تدوین برنامه ای مدون و منظم، به طور همزمان و یکپارچه و با کاهش هزینه های عملیاتی و اجرایی، به توسعه و تقویت همزمان این دو مقوله مهم (مدیریت دانش و چابکی سازمانی) بپردازد و از مزایای آنها بهره مند گردد.باتوجه به موارد مذکور سوال اصلی این پژوهش این است که آیا بین مدیریت دانش با چابکی سازمانی کارکنان ومعلمان آموزش وپرورش شهرستان کرمانشاه رابطه وجود دارد ؟

 

1-3-اهمیت و ضرورت انجام پژوهش:
ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که به خاطر جهانی شدن، دچار تغییرات سریع و اجتناب‌ناپذیری است.در این دنیا، اقتصاد به سمت اقتصاد دانش محور حرکت کرده و بسیاری از معادلات کنونی کشورها را با چالش‌ مواجه ساخته که این امر، خود حاصل فناوری اطلاعات و ارتباطات است.سازمان‌های کنوین، اهمیت‌ بیشتری جهت درک، انطباق‌پذیری و مدیریت تغییرات محیط پیرامون قائل شده و در کسب و به کارگیری‌ دانش و اطلاعات روزآمد به منظور بهبود عملیات و ارائه خدمات و محصولات مطلوبتر به ارباب رجوعان‌ پیشی گرفته‌اند.چنین سازمان‌هایی نیازمند به کارگیری سبک جدیدی از مدیریت به نام«مدیریت دانش» می‌باشند.برخی از سازمان‌ها براین باورند که با تمرکز صرف بر افراد، فناوری و فنون می‌توان دانش را مدیریت کرد(قربانی،1388،ص48).

نوناكا و تاکیشی[11] (١٩٩٥) ادعا می كنند كه مدیریت دانش به عنوان توانایی سازمان در ایجاد، ذخیره و توزیع دانش، برای برتری رقابتی در حوزه های كیفیت، سرعت، نوآوری و قیمت، مطلقاً حیاتی است. با وجود آنكه دانش به آسانی قابل اندازه‌گیری نیست، سازمان‌ها بایستی دانش را به منظور دستیابی به مزایایی كه از مهارت‌ها، تجارب و دانش ضمنی كارمندان در سیستم و ساختارشان، قابل اكتساب است، به طور مؤثر مدیریت كنند(هانگ[12] ،2005).

تحلیل تعاریف ارائه شده نشان می دهد كه بسیاری از آن ها در یك مورد شباهت دارند و آن اینکه مدیریت دانش منجر به بهبود عملكرد سازمانی می‌گردد. عوامل حیاتی مدیریت دانش موفق، متعدد هستند که برخی تحت کنترل و برخی خارج از کنترل هستند (حسنعلی [13]،2002).

واژه چابک توصیف گر سرعت و قدرت پاسخگویی هنگام مواجهه با رویدادهای داخلی و خارجی سازمان است.سازمان چابک برای درک و پیش بینی تغییرات محیط کسب و کار طراحی شده و در این راستا به ساختاربندی خود می پردازد.از عوامل اساسی که باعث ایجاد و ارتقای چابکی سازمان است می توان به آگاهی، انعطاف پذیری و بهره وری اشاره نمود.تولید چابک راهی برای تغییر روش تولید، طراحی و ایجاد مدیریت و بازاریابی سازمان های بزرگ و کوچک است(لحافی،1390،ص22).

         دانش به عنوان مهمترین جنبه رقابتی آن سازمان را قادر می‌سازد تا بهره‌ور باشد و از محصولات و خدمات رقابتی رها شود. یکی از پایه‌های افزایش بهره‌وری مدیریت دانش، چابک بودن مؤثر است. حجم بالای توسعه ادبیات در حوزه مدیریت دانش و چابکی سازمانی، اهمیت این دو مقوله را نشان می‌دهد. ما در این پژوهش، شکلی از همگرایی این دو را از این نظر که ابعاد آنها قویاً با یکدیگر ارتباط دارند، مورد بررسی قرار می‌دهیم و استدلال می‌کنیم که چابکی سازمانی زمانی حاصل می‌شود که مدیریت دانش، از هر حیث، در حال تعادل باشد.با توجه به لزوم دستیابی همزمان به بهره وری و انعطاف پذیری در سازمان های دولتی برای مواجه با تغییرات و اغنای مشتری و همچنین نقش مؤثر فناوری اطلاعات در این امر، این پژوهش با هدف كمك به سازمان های دولتی از جمله سازمان آموزش و پرورش در نظر دارد به ارائه ی تفسیری از عوامل مؤثر مدیریت دانش بر دستیابی به چابکی سازمانی كاركنان بپردازد . لذا پژوهش حاضر می كوشد با بررسی رابطه بین مدیریت دانش  بر چابکی سازمانی  سازمان آموزش و پرورش شهرستان  کرمانشاه را ارایه دهد.

 

1-4-اهداف پژوهش
1-4-1-هدف كلی پژوهش عبارت است از:

بررسی رابطه بین مدیریت دانش با چابكی سازمانی كاركنان آموزش و پرورش شهرستان كرمانشاه

1-4-2-اهداف ویژه پژوهش به شرح ذیر میباشد:

1-تعیین میزان رابطه بین اكتساب دانش با چابكی سازمانی كاركنان

2-تعیین میزان رابطه بین ایجاد دانش با چابكی سازمانی كاركنان

3-تعیین میزان رابطه بین ذخیره كردن دانش با چابكی سازمانی كاركنان

4-تعیین میزان رابطه بین توزیع دانش با چابكی سازمانی كاركنان

5-تعیین میزان رابطه بین نگهداری دانش با چابكی سازمانی كاركنان

 

1-5-فرضیه‏های پژوهش:
1-5-1-فرضیه كلی:
بین مدیریت دانش با چابكی سازمانی كاركنان رابطه معناداری وجود دارد.

1-5-2-فرضیات فرعی:
1-بین میزان اكتساب دانش با چابكی سازمانی كاركنان رابطه معنی داری وجود دارد .

2- بین میزان ایجاد دانش با چابكی سازمانی كاركنان رابطه معنی داری وجود دارد .

3- بین میزان ذخیره كردن دانش با چابكی سازمانی كاركنان رابطه معنی داری وجود دارد .

4- بین میزان توزیع دانش با چابكی سازمانی كاركنان رابطه معنی داری وجود دارد .

5- بین میزان نگهداری دانش با چابكی سازمانی كاركنان رابطه معنی داری وجود دارد .

 

1-6-تعاریف مفاهیم واصطلاحات :
1-6-1-تعاریف مفهومی:
1-6-1-1مدیریت دانش : دانش فرایندی است که به سازمان‌ها یاری می‌کند اطلاعات مهم را بیابند، گزینش، سازماندهی‌ و منتشر کنند و تخصصی است که برای فعالیت‌هایی چون حل مشکلات، آموختن پویا، برنامه‌ریزی‌ راهبردی و تصمیم‌گیری ضروری است.تعریف اسوان از مدیریت دانش یکی از بهترین تعاریف قلمداد می‌شود:مدیریت دانش هرگونه فرایند یا عمل تولید، کسب، تسخیر، ترویج و جامعه‌پذیری و کاربرد آن‌ است، در هرجایی که دانش استقرار یابد، یادگیری و عملکرد سازمان را افزایش می‌دهد(قربانی،1388،ص56).

1-6-1-2-ایجاد دانش: ایجاد دانش متخصصان یکی از ضروریات اصلی در زمینه تحقیق مدیریت دانش در سازمان‏های دانشی است، چرا که با شناسایی دانش‏های ذخیره شده در اذهان کارکنان می‏توان ضمن بررسی نقاط قوت آنها به نقایص و تعدیل دانش تخصصی افراد با دانش مورد نیاز سازمان همت گمارد.یک راه برای شناسایی دانشی که باید در اختیار گرفته شده و کسب گردد، انجام ممیزی دانش است(صالحی،1391،ص54).

1-6-1-3-اکتساب و جمع آوری دانش: در طول تاریخ بشر، انسان‏ها همواره در جستجوی دانش بوده‏اند چرا که دانش اندوزی را باعث موفقیت می‏دانستنددانش هم می‏تواند از داخل و هم از خارج سازمان کسب شود(صالحی،1391،ص54).

1-6-1-4-اشتراک دانش و توزیع دانش: وقتی می‏کوییم فردی دانش خود را توزیع می‏کند، به این معنی است که فرد، فرد دیگری را با استفاده از دانش، بینش، و افکار خود راهنمایی می‏کند تا او را کمک کند که موقعیت خود را بهتر ببیند(صالحی،1391،ص54).

1-6-1-5-نگهداری از دانش: در این مرحله، تمام توجه مدیریت دانش به این نکته متمرکز است که دانش موجود در سازمان‏ها، کاربردی شود تا به سوددهی سازمان بینجامد(صالحی،1391،ص54).

1-6-1-6-ذخیره كردن دانش: ذخیره دانش بخش مهمی از مدیریت دانش است؛ با این وجود زمانی که شرکت‏ها دوباره سازماندهی می‏شوند ارزش حافظه سامانی اغلب دست کم گرفته می‏شود اما در مورد دور انداختن بخش‏های کهنه شده تجارب گذشته شرکت نباید به سادگی تصمیم گرفت(صالحی،1391،ص54).

1-6-1-7-چابکی سازمان

       چابکی عبارت است از،شناسایی موفق مبانی رقابت (سرعت،انعطاف پذیری،نوآوری،کیفیت و سودآوری)، انسجام منابع و اقدامات مناسب در محیط دانش و دارای تغییرات سریع به وسیله فراهم کردن محصولات و خدمات مشتری پسند (شعیب زاده،1386،ص2).

1-6-2-تعاریف عملیاتی:
1-6-2-1-مدیریت دانش: این متغیر در سطح ابعاد در پنج شاخص اكتساب دانش،ایجاد دانش،ذخیره دانش،توزیع دانش و نگهداری دانش  قابل سنجش است که هر کدام از ابعاد ذکر شده در سطح نشانگر به فعالیتهایی تقسیم شده اند که جمعاً به تعداد 38 گویه است. در واقع مدیریت دانش به پارامترهای عملیاتی تبدیل شده که هر کدام از آنها در پرسش نامه استانداردشده به صورت سؤالاتی از نمونه آماری پرسیده می شوند.

1-6-2-2-چابكی سازمان:این متغیر در سطح ابعاد در چهار شاخص پاسخ­گویی ،سرعت ،انعطاف پذیری ودقت شایستگی  قابل سنجش است که هر کدام از ابعاد ذکر شده در سطح نشانگر به فعالیتهایی تقسیم شده اند که جمعاً به تعداد 16 گویه است.در واقع بدین وسیله چابکی سازمان به پارامترهای عملیاتی تبدیل شده که هر کدام از آنها در پرسش نامه استانداردشده به صورت سؤالاتی از نمونه آماری پرسیده می شوند.

1-6-2-3- ایجاد دانش : شناسایی دانش متخصصان یکی از ضروریات اصلی در زمینه تحقیق مدیریت دانش در سازمان‏های دانشی است. تعریف عملیاتی ایجاد دانش در این پژوهش عبارت از نتایج حاصل از داده های پرسشنامه ای که متشکل از مولفه هایی که به آن اشاره شد ودر بین کارکنان ومعلمین آموزش وپرورش شهرستان کرمانشاه اجراگردید .

1-6-2-4- اکتساب دانش : : در طول تاریخ بشر، انسان‏ها همواره در جستجوی دانش بوده‏اند چرا که دانش اندوزی را باعث موفقیت می‏دانستند دانش هم می‏تواند از داخل و هم از خارج سازمان کسب شود.درتعریف عملیاتی اکتساب دانش نمره ای فرد ازپرسشنامه مدیریت دانش کسب می کند .

تقدیم  ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………ج

چکیده ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..د

فصل اول : کلیات
1-1:مقدمه………………………………………………………………………………………………….. ……..1

1-2: بیان مسأله…………………………………………………………………………………………………. .2

1-3: اهمیت و ضرورت انجام تحقیق…………………………………………………………………………… 4

1-4: اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 5

1-4-1:هدف کلی…………………………………………………………………………………………………. 5

1-4-2: اهداف کاربردی و غائی………………………………………………………………………………… 5

1-5: فرضیه‏های تحقیق………………………………………………………………………………………….. 6

1-5-1: فرضیه اصلی……………………………………………………………………………………………. 6

1-5-2: فرضیه فرعی……………………………………………………………………………………………. 6

1-6: تعاریف مفهومی وعملیاتی…………………………………………………………………………………. 7

1-6-1: تعریف مفهومی………………………………………………………………………………………….. 7

1-6-2: تعریف عملیاتی………………………………………………………………………………………….. 9

1-7: چهارچوب نظری و مدل تحلیلی تحقیق…………………………………………………………………. 10

فصل دوم : مبانی نظری تحقیق                                                    صفحــه
 2-1: مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 13

2-2: بخش اول: فرهنگ سازمانی…………………………………………………………………………….. 14

2-2-1: عناصر سازمانی………………………………………………………………………………………. 14

2-2-2: سازمان رسمی و سازمان غیررسمی………………………………………………………………… 17

2-2-2-1: سازمان رسمی……………………………………………………………………………………… 17

2-2-2-2: سازمان غیررسمی…………………………………………………………………………………. 18

2-2-3: خصوصیات سازمانهای غیررسمی………………………………………………………………….. 18

2-2-4: مفهوم فرهنگ………………………………………………………………………………………….. 19

2-2-5: مفهوم فرهنگ سازمانی……………………………………………………………………………….. 22

 

2-2-6: ویژگی های فرهنگ سازمان…………………………………………………………………………. 23

2-2-7: انواع فرهنگ سازمان………………………………………………………………………………… 26

2-2-8: نقش فرهنگ سازمانی در مدیریت سازمان………………………………………………………….. 35

2-2-9: الگوهای فرهنگ سازمانی……………………………………………………………………………. 36

2-2-9-1: الگوی استانلی دیویس………………………………………………………………………………. 36

2-2-9-2: الگوی پیترز و واترمن……………………………………………………………………………………………………………….37

2-2-9-3: الگوی استفین رابینز……………………………………………………………………………….. 38

2-2-9-4: الگوی پارسونز…………………………………………………………………………………….. 38

2-2-9-5: الگوی اوریلی و چاتمن …………………………………………………………………………………………………………..39

2-2-9-6: مدل براون……………………………………………………………………………………………………………………………….39

2-2-9-7: مدل کوئین و گارت…………………………………………………………………………………. 39

2-2-9-8: مدل کتز ، دوریس ومیلر…………………………………………………………………………… 39

2-2-9-9: الگوی هافستد و هاریسون…………………………………………………………………………. 40

2-2-9-10: الگوی هافستد……………………………………………………………………………………… 41

2-2-9-11: الگوی کامرون وکویین…………………………………………………………………………… 42

2-2-9-12: الگوی کلب و همکاران……………………………………………………………………………. 42

2-2-9-13: الگوی دنیسون…………………………………………………………………………………….. 43

2-2-10: منشاء و چگونگی شکل­گیری فرهنگ سازمانی……………………………………………………………………………..48

2-2-11: عوامل موثر بر فضای فرهنگی و جو یک سازمان………………………………………………… 49

2-3: بخش دوم………………………………………………………………………………………………….. 52

2-3-1: مسئولیت اجتماعی…………………………………………………………………………………….. 52

2-3-2: ابعاد مسئولیت اجتماعی……………………………………………………………………………….. 54

2-3-3: اخلاق و اخلاق کار…………………………………………………………………………………… 58

2-3-4: نظریه­های اخلاق و مسئولیت اجتماعی………………………………………………………………. 60

2-3-5: مسئولیت­پذیری اجتماعی ، مفهوم ، انوع، ابعاد………………………………………………………. 62

2-3-5-1: تعریف مسئولیت­پذیری اجتماعی…………………………………………………………………… 62

2-3-5-2: ماهیت مسئولیت­پذیری اجتماعی…………………………………………………………………… 65

2-3-5-3: انوع مسئولیتهای اجتماعی…………………………………………………………………………. 66

2-3-5-4: ابعاد آموزش مسئولیتهای اجتماعی………………………………………………………………… 70

2-4: بخش سوم : پیشینه پژوهش……………………………………………………………………………… 73

2-4-1: تحقیقات انجام شده در داخل کشور…………………………………………………………………… 73

2-4-2: تحقیقات انجام شده در خارج کشور………………………………………………………………….. 75

2-5: نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………….. 78

فصل سوم: روش تحقیق
 3-1:مقدمه. ..79

3-2:روش تحقیق. 79

3-3:جامعه آماری و حجم آن. 79

3-4:برآورد حجم نمونه و روش نمونه گیری.. 80

3-5: روش گرد آوری اطلاعات.. 81

3-6: ابزار پژوهش.. .82

3-6-1 : پرسشنامه  فرهنگ سازمانی. .82

3-6-2: آزمون مسئولیت اجتماعی. …83

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
3 -7: روش تجزیه و تحلیل داده­ها……………………………………………………………………………………………………………85

 4-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 86

4-2: ویژگی جمعیت شناختی………………………………………………………………………………….. 87

4-2-1: توزیع جنسیت…………………………………………………………………………………………. 87

4-2-2: توزیع مدرک تحصیلی………………………………………………………………………………. ..88

4-2-3: توزیع سابقه………………………………………………………………………………………………………………………………89

 4-3 : تجزیه و تحلیل توصیفی داده های تحقیق……………………………………………………………………………………….90

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری
 4-4: تجزیه و تحلیل استنباطی داده های تحقیق(آزمون فرضیه های تحقیق)…………………………………………………93

5-1: مقدمه. 102

5-2: خلاصه­ تحقیق. 102

5-3: بحث و نتیجه گیری.. 103

5-4:پیشنهادها 109

5-4-1:پیشنهادهای کاربردی.. 109

5-4-2:پیشنهادهای پژوهشی. 110

5-5: محدودیت های پژوهش.. 110

5-5-1: محدودیت های قابل کنترل. 110

فهرست جداول
5-5-2: محدودیت های غیر قابل کنترل. 110

چکیده:

هدف از پژوهش حاضر، بررسی و تعیین رابطه فرهنگ سازمانی با مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی است، لذا پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت و روش توصیفی، از نظر نوع پیمایشی است. از آن ‌جا که رابطه بین دو متغیر را بررسی می‌کند، تحقیق از نوع همبستگی نیز می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی که حجم کامل آن برابر 497 نفر است، می­باشد. از این تعداد براساس جدول مورگان و با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه ای 213 نفر به عنوان نمونه تعیین شدند. پس از تعیین حجم نمونه پرسشنامه­های استاندارد فرهنگ سازمانی دنیسون(2007) و مسئولیت اجتماعی زبد عبدالراشد و سعدتالله ابراهیم (2002) در بین نمونه پخش شد. پس از جمع­آوری داده ها و اطلاعات تقریباً 10 درصد از کل پرسشنامه­ها یا ارجاع نشده و یا قابل تحلیل نبودند لذا از جریان تحلیل حذف گردیده­اند. نمونه نهایی تحقیق 195 نفر می­باشد که مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل در دو قسمت آمار توصیفی و آمار استنباطی بررسی شدند. نتایج حاکی از آن است که:

بین فرهنگ سازمانی و مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی رابطه معناداری در سطح 01/0 p<وجود دارد و فرهنگ سازمانی به تنهایی می­تواند 36 درصد از تغییرات مسئولیت اجتماعی را تبیین نماید. همچنین بین مولفه­های فرهنگ سازمانی همچون “درگیر شدن در کار”، “سازگاری” ، “انطباق پذیری” و “ماموریت” هر کدام  با مسئولیت اجتماعی در سطح01/0 p< رابطه وجود دارد و درگیر شدن در کار به تنهایی می­تواند27 درصد ، سازگاری به تنهایی24 درصد، انطباق­پذیری به تنهایی 10 درصد و ماموریت به تنهایی می­تواند 29 درصد از تغییرات مسئولیت اجتماعی را تبیین نماید.

 کلید واژه:

فرهنگ سازمانی، مسئولیت اجتماعی، درگیر شدن در کار، سازگاری، انطباق­پذیری و ماموریت

 1-1:مقدمه

      از جمله موضوعات مهم مدیریت و رفتارسازمانی که توجه بسیاری از دانشمندان را در دهه­های اخیر به خود جلب کرده است، فرهنگ سازمانی می­باشد، فرهنگ سازمانی که پیوند نزدیکی با فرهنگ عمومی جامعه دارد بخش گسترده­ای از رفتار و بالندگی سازمانی را می­پوشاند و برای پدید­آوردن دگرگونی و پایداری رفتار مطلوب و سنجیده از آن، یاری­های مؤثر گرفته می­شود، فرهنگ سازمانی پدیده­ای واقعی و نیرومند است و در پایداری و نظارت بر رفتار افراد نقش اساسی دارد. در فرآیند بهبود و بازسازی سازمان بخش مهمی از برنامه ها به دگرگونی و پرورش فرهنگ اختصاص می­یابد، فرهنگ سازمانی بر تمام جنبه­های سازمان نفوذ دارد و سرچشمه­ای برای حرکت پویا یا مانعی برای پیشرفت به شمار می آید­(زارعی متین،1375،38). به همین دلیل امروزه فرهنگ سازمانی از نظر دانشمندان مدیریت به عنوان مهم­ترین موضوع، مورد توجه است (طوسی،1382،18). از سوی دیگر، متفکران رشته مدیریت از دهه 1950 ، توجه خود را بیشتر به مسئولیت های اجتماعی سازمانها معطوف کرده­اند. تمام سازمان­هایی که فقط سود و زیان خود را وزن می­کردند، تحت فشار مردم و سازمان­های مشابه، دید خود را اندکی به فراتر از منافع صرف سازمان اندوختند. دیگر به وضوح مشخص است که اعمال سازمان ها بر محیط بیرونی تأثیر بسزایی خواهد داشت و نمی­توان سود و زیان ناشی از سازمان­ها بر جامعه را نادیده گرفت. جهت مسئولیت اجتماعی به سمتی است که فواید اجتماع در آن امتداد است. لذا تلاش بر این بوده است که سود و زیان سازمان­ها به گونه­ای باشد که مردم هزینه اضافی متحمل نشوند(مشبکی و شجاعی، 1389: 2). با این اوصاف لزوم توجه به فرهنگ سازمانی تا جایی رسیده که صاحبنظران بر این باورند که اگر قرار است در یک سازمان تغییرات مؤثر و پایدار بوجود آید، فرهنگ آن سازمان باید دستخوش تغییر شود به عبارتی دیگر موفقیت و شکست سازمانها را باید در فرهنگ آن سازمان جستجو کرد، فرهنگ به مثابه روح است در کالبد سازمان، رشد و توسعۀ سازمانی قبل از هر چیز مستلزم فضای مناسب است تا بتواند تحقق یابد از این رو نقش فرهنگ در شکل دادن به احساس و اندیشه و رفتار انسان برای بوجود آوردن چنین فضایی بسیار مهم و چشمگیر است(حاجی­ احمدی،1380، 41). با توجه به مطالب بالا می­توان گفت که: در عصر حاضر برای بقاء و پیشرفت، باید جریان مسئولیت­پذیری کارکنان را در سازمانها تداوم بخشید تا از رکود و نابودی آنها جلوگیری شده و زمینۀ پویایی و تحرک آنها فراهم گردد و در این بین ایجاد فضا و بستر مناسب ضروری به نظر می­رسد .

1-2: بیان مسأله

رابینز معتقد است فرهنگ سازمانی سیستمی از استنباط مشترکی است که اعضا نسبت به یک سازمان دارند و بیانگر مشخصات مشترک و ثابتی است که موجب تفکیک دو سازمان از یکدیگر می شود. به عبارت دیگر فرهنگ سازمانی، هویت اجتماعی هر سازمان را مشخص می کند(رابینز[1]،2000،72).

فرهنگ مهم است، مهم است زیرا هر اقدامی بدون آگاهی از نیروهای فرهنگی(که همیشه در کارند ) ممکن است پیامدهای­پیش بینی نشده و ناخواسته داشته باشد(شاین[2]،1383). فرهنگ یک سازمان، باورها، نگرشها، فرضیات و انتظارات مشترکی را در بر می­گیرد که در نبود یک قانون یا دستورالعمل صریح، رفتارها را هدایت می­کند و در اکثر سازمانها، غالب موقعیتهای مدیریتی این چنین است. فرهنگ می­تواند منبع نیرومندی از هویت، هدف مشترک و رهنمود انعطا ف­پذیر باشد(آرمسترانگ[3]،1380: 74).

از سوی دیگر، در تدوین مسئولیت اجتماعی سازمان، شناخت فرهنگ سازمانی نقش مهمی ایفا می کند. منظور از مسئولیت اجتماعی این است که سازمان ها تأثیر عمده­ای بر سیستم اجتماعی دارند و لذا چگونگی فعالیت های آنها باید به گونه­ای باشد که در اثر آن زیانی به جامعه نرسد، و در صورت رسیدن زیان، سازمان های مربوط ملزم به جبران آن باشند. به عبارت دیگر، سازمان ها نباید خود را مستقل از محیط بیرونی خود و به اصطلاح» تافته جدا بافته« بدانند، بلکه باید خود را جزئی از یک کل یعنی محیط بیرونی و اجتماع بدانند و باید اهداف و فعالیت­های آنها در راستای آرمان های اجتماعی و رفاه و آسایش جامعه باشد(مشبکی و شجاعی، 1389: 3). گریفین و بارنی[4] مسئولیت اجتماعی را چنین تعریف می­کنند: مسئولیت اجتماعی، مجموعه وظایف و تعهداتی است که سازمان بایستی در جهت حفظ، مراقبت و کمک به جامعه ای که در آن فعالیت می­کند، انجام دهد(فلمینگ، 2002: 37). امروزه همه مدیران باید به کارهایی دست بزنند که مورد قبول جامعه و منطبق با ارزش­های آن باشد. سازمان هایی که نمی­توانند خود را با این مهم تطبیق دهند، موفق نخواهند بود.  پیتر دراکر یکی از برجسته ترین صاحبنظران مدیریت در این باره می­گوید که سازما­نهای خصوصی به منظور حفظ مشروعیت خود و بقا در محیط، باید قبول کنند که نقش و وظیفه عمومی و اجتماعی نیز دارند. این نقش اجتماعی از این اصل پذیرفته شده نشأت می­گیرد که «هر فردی مسئول رفتار خود است و چنانچه از طرف وی، خواه به طور ­عمد و یا غیر­عمد، صدمه­ای به دیگران وارد شود، باید پاسخگو باشد». سازمان­ها نیز از این مقوله مستثنی نیستند و باید پاسخگوی تأثیرات اجتماعی نامطلوب خود باشند(مشبکی و شجاعی، 1389: 2).

 بنابراین مسئله اصلی که پژوهش حاضر به دنبال مطالعه آن می­باشد عبارت است از اینکه : آیا بین فرهنگ سازمانی و مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی رابطه­ای وجود دارد؟ و اگر رابطه ا­ی وجود دارد نوع و میزان رابطه چگونه است؟

1-3: اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

بسیاری از تحقیق­هایی که در زمینه فرهنگ سازمانی انجام شده است، نشان می­دهد شناخت فرهنگ سازمانی به عنوان یک ضرورت مهم، در اولویت فعالیتهای مدیران سازمانها قرار دارد، چون با شناخت درست و دقیق این فرهنگ و آشنایی با ویژگیهای آن، مدیریت می­تواند برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت خود را سامان داده و خود را برای رویارویی با بازار سرشار از تحول و رقابت آماده کرده و احتمال موفقیت و ضریب ماندگاری را افزایش دهد. بررسی فرهنگ سازمان به عنوان یک ابزار جمع آوری اطلاعات عمل می کند و مدیران را قادر می سازد تا از این طریق اولاً بخشها و یا گروه های کاری را با یکدیگر مقایسه نمایند، ثانیاً مسایل را اولویت بندی کنند ثالثاً ادراکات و انتظارات کارکنان را شناسایی نمایند تا بدینوسیله بتوانند شکاف بین وضع موجود ومطلوب را بهبود بخشند(ایرانژاد پاریزی ،1389). از سوی دیگر، مسئولیت اجتماعی سازمان، فراتر رفتن از چارچوب حداقل الزامات قانونی است که سازمان در آن فعالیت دارد. در واقع مسئولیت اجتماعی شرکتها رویکردی متعالی به کسب و کار است که تاثیر اجتماعی یک سازمان بر جامعه چه داخلی و چه خارجی را مدنظر قرار می­دهد و هدف اصلی آن گردهم آوردن تمامی بخشها اعم از  دولتی، خصوصی و داوطلبان جهت همکاری با یکدیگر است تا از یک سو موجب همسویی منافع اقتصادی با محیط زیست و از سوی سبب توفیق، رشد و پایداری کسب و کار گردد.

     جدید بودن مدل دنیسون نسبت به مدلهای معرفی شده و مبنای رفتارگرایی این مدل و همچنین کامل بودن این مدل از نظر شاخصهای اندازه گیری و سنجش ابعاد فرهنگ سازمانی، از جمله دلایل انتخاب این مدل به شمار می­آیند. قابلیت استفاده از مدل دنیسون درتمام سطوح سازمانی یکی دیگر از ویژگیهای این مدل است. حجم وسیعی از پژوهش هاو پرسش نامه هایی وجود دارند که مدعی اندازه گیری فرهنگ هستند، اما تمامی آنها بیشتر به سوالاتی در زمینه جو سازمانی و اینکه سازمان چه احساسی در مورد کارکنان خود دارد، محدود می شود. با عنایت به مطالب پیش گفته و با توجه به این که اداره مالیاتی به عنوان سازمانی پویا، تحول و تغییر را در ابعاد مختلف مدیریتی و سازمانی در دستور کار قرار داده است، لذا بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و مسئولیت اجتماعی این سازمان، ضرورتی اجتناب ناپذیر و اقدامی شایسته و ضروری قلمداد می گردد. سازمانهای بهره مند از نتایج این پژوهش: کلیه سازمانها و ارگانهای دولتی و غیر دولتی، دانشگاهها و مراکز آموزشی، بانک ها و موسسات مالی واعتباری و… خواهند بود.

1-4: اهداف تحقیق

1-4-1: هدف کلی :

تعیین و تشخیص رابطه فرهنگ سازمانی و مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی است. واینکه اگر فرهنگ سازمانی تاثیر­گذار است این تاثیر به چه میزان است.

1-4-2: اهداف کاربردی و غائی این تحقیق عبارتند از:

الف- تعیین و تشخیص رابطه متغیر” درگیر شدن در کار” با مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی

ب- تعیین و تشخیص  رابطه متغیر” سازگاری” با مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی

ج- تعیین و تشخیص رابطه متغیر” انطباق پذیری” با مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی

د – تعیین و تشخیص رابطه متغیر”  رسالت ” با مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی

1-5: فرضیه‏های تحقیق:

1-5-1: فرضیه اصلی:

بین فرهنگ سازمانی و مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی رابطه معناداری وجود دارد.

1-5-2: فرضیه فرعی:

1- بین”درگیر شدن در کار”توسط کارکنان و مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی رابطه معناداری وجود دارد.

2- بین”سازگاری” کارکنان و مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی رابطه معناداری وجود دارد.

3- بین”انطباق پذیری” کارکنان و مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی رابطه معناداری وجود دارد.

4- بین”ماموریت”سازمان کارکنان و مسئولیت اجتماعی در سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان غربی رابطه معناداری وجود دارد.

 1-6: تعاریف مفهومی وعملیاتی :

1-6-1: تعریف مفهومی

فرهنگ سازمانی: فرهنگ در برگیرنده مجموعه ای از ارزش ها، باورها، نگرش ها، عادت ها، هنجارها، شخصیت ها و قهرمانان مشترک است که سازمانی را توصیف می­نماید(دیوید، 1389، 393).
درگیر شدن[5] در کار(مشارکت): یعنی درگیر شدن زیاد کارکنان و تشویق شدید به کار و همینطور به وجودآورنده یک احساس تعهد و مسئولیت‌پذیری (کاسیدا و پینتو زیپ[6]،2008،91).
سازگاری: این نوع از فرهنگ تعریف کننده سیستم‌ها و ارزشهایی است که اساس یک فرهنگ قوی می‌باشد. این نوع فرهنگ فراهم آورنده یک منبع مرکزی از یکپارچگی، هماهنگی و کنترل می‌باشد. این فرهنگ یک سازمان با نظارت داخلی مبتنی بر حمایت دو طرفه را به تصویر می‌کشد، عموماً کارکنان دارای ارزشهای بنیادی مشترکی هستند که نشاندهنده توافق، هماهنگی و یکپارچگی است(کاسیدا و پینتو زیپ،2008،93).
 

انطباق پذیری[7](انعطاف پذیر): این فرهنگ اشاره دارد به توانایی سازمانها برای به مرحله عمل درآوردن خواسته‌های محیط تجاری؛ این فرهنگ همچنین سیستم سازمانی شناسایی هنجارها و عقایدی است که حامی قابلیت‌های سازمانی برای دریافت، تغییر و تفسیر نشانه‌ها و علایم از محیط عملی و رقابتی خودش است تا آنها را تبدیل به آن تغییرات رفتاریی کند که شانس را برای بقاء، رشد و توسعه افزایش می دهد (کاسیدا و پینتو زیپ،2008،94)
مأموریتی[8](رسالت) : این نوع سازمان منعکس کننده توانایی سازمان درتفسیر کردن است، که یک دستورالعمل بلند مدتی را برای کارکنان با منطق تمرکز و دیدگاه عمومی از آینده آماده می‌کند. این سازمان راهبردها و اهداف واضحی دارد که در خدمت شناسایی فرصت‌ها در روند کاری برای سازمان و اعضایش می‌باشد. در کل، کارکنان دارای منطق هدایت استراتژیک، تمایلات و اهداف و دیدگاه سازمان می‌باشند.(کاسیدا و پینتو زیپ،2008،97).
مسئولیت اجتماعی
فرنچ و ساور[9] در کتاب مدیریت تحول در سازمان در خصوص مسئولیت اجتماعی می­نویسند: مسئولیت اجتماعی، وظیفه­ای است برعهده موسسات خصوصی، به این معنا که تاثیر سوء بر زندگی اجتماعی که در آن کار می کنند، نگذارند. بعد قانونی مسئولیت اجتماعی را» التزام اجتماعی« نیز می­گویند. (مشبکی و شجاعی، 1389: 42). همچنین، گریفین و بارنی[10]  مسئولیت اجتماعی را چنین تعریف می کنند: مسئولیت اجتماعی، مجموعه وظایف و تعهداتی است که سازمان بایستی در جهت حفظ، مراقبت و کمک به جامعه ای که در آن فعالیت می کند، انجام دهد(فلمینگ، 2002: 37).

1-6-2: تعریف عملیاتی:

فرهنگ سازمانی: منظور از فرهنگ سازمانی نتایجی است که آزمون شوندگان از پرسشنامه (سنجش شاخص های فرهنگ سازمانی) دنیسون[11] و همکاران(2000) که توسط مقیمی ترجمه شده است و دارای 60 سوال پنج گزینه ای با چهار ویژگی درگیر شدن، سازگاری (ثبات و یکپارچگی) ، انطباق پذیری و رسالت و مأموریت می باشد بدست می آید.
درگیر شدن در کار: منظور از درگیر شدن در کار در این پژوهش، نتایجی است که  از پرسشنامه دنیسون و همکاران(2000)، و سئوالات 1 تا 15  به دست می آید.
سازگاری (ثبات ویکپارچگی): منظور از سازگاری (ثبات ویکپارچگی) در این پژوهش، نتایجی است که از پرسشنامه دنیسون و همکاران(2000)، و سئوالات 16 تا 30 به دست می آید.
انطباق پذیری (انعطاف پذیر): منظور از انطباق پذیری (انعطاف پذیر) در این پژوهش، نتایجی است که از پرسشنامه دنیسون و همکاران(2000)، و سئوالات 31 تا 45  به دست می آید.
رسالت یا ماموریت: منظور از رسالت یا ماموریت در این پژوهش، نتایجی است که از پرسشنامه دنیسون و همکاران(2000)، و سئوالات 46 تا 60  به دست می آید.
مسئولیت اجتماعی: منظور از مسئولیت اجتماعی نتایجی است که آزمون شوندگان از پرسشنامه مسئولیت اجتماعی (2002)، که دارای 16 سوال پنج گزینه ای به دست می­آید.
1-7: چهارچوب نظری و مدل تحلیلی تحقیق

1 ـ 1)  مقدمه………………………………………………………………………………………………… 5

1 ـ 2) بیان مسأله …………………………………………………………………………………………… 6

1 ـ 3) اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………… 8

1 ـ 4 ) اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………. 10

1 ـ 5) چهار چوب نظری تحقیق ……………………………………………………………………….. 10

شکل (1-1) مدل تحلیلی تحقیق…………………………………………………………………………. 13

1 ـ 6) فرضیه های تحقیق ………………………………………………………………………………… 13

1 ـ 7) متغیر های تحقیق ………………………………………………………………………………….. 14

1 ـ 8) قلمرو تحقیق ………………………………………………………………………………………. 14

فصل دوم ( ادبیات تحقیق )

بخش اول ( رضایت مشتری)

2-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 16

2-2تحقیقات خارجی………………………………………………………………………………………. 17

2 ـ 3 تعریف مشتری……………………………………………………………………………………….. 17

(2-4)تعریف ارباب رجوع………………………………………………………………………………… 18

(2-5) رضایتمندی مشتری………………………………………………………………………………… 18

(2-6) انواع مشتری…………………………………………………………………………………………. 19

(2-7) انواع مشتری از نظر رفتاری………………………………………………………………………. 24

(2-8)انواع مشتری از نظر قدمت ……………………………………………………………………….. 25

(2-9) ویژگیهای بخش دولتی وتفاوت ارائه خدمات درآن با بخش خصوصی……………….. 26

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                       صفحه

 (2-10) چه تفاوت هایی بین موسسات بخش خصوصی ودولتی وجود دارد ؟……………… 27

(2-11) حرکت به سوی مدلهای بخش خصوصی از جانب بخش دولتی………………………. 30

(2-12)کیفیت خدمات……………………………………………………………………………………… 31

(2-13)دستیابی به خدمات با کیفیت و رضایتمندی مشتریان مستلزم…………………………….. 34

(2-14) مدیریت کیفیت چیست؟………………………………………………………………………… 34

(2-15)چگونگی ارزیابی کیفیت خدمات توسط مشتریان…………………………………………… 35

(2-16)ابعاد کیفیت در حوزه خدمات دولتی………………………………………………………….. 36

(2-17)الگوهای رضایت مندی مشتری…………………………………………………………………. 40

 

(2-18)مدل رضایت مندی مشتری سوئدی…………………………………………………………….. 41

(2-19)مدل شاخص رضایت مشتری در آمریکا……………………………………………………… 42

(2-20)مدل شاخص رضایت مشتری در اروپا………………………………………………………… 43

(2-21)  جایگاه رضایت مشتری در مباحث مربوطه به کیفیت…………………………………….. 44

(2-18)رابطه بین کیفیت و رضایت مشتری(مدل کانو )…………………………………………….. 45

(2-19) خدمات ضروری………………………………………………………………………………….. 46

(2-20) خدمات بیان شده ( درخواستی )………………………………………………………………. 46

(2-21) خدمات هیجانی…………………………………………………………………………………… 47

(2-22)مفهوم تکریم………………………………………………………………………………………… 48

(2-23)اهم اهداف ودستاوردهای تکریم ارباب رجوع………………………………………………. 49

(2-24)خدمت و ویژگی های آن………………………………………………………………………… 50

(2-25) سرعت در ارایه خدمات…………………………………………………………………………. 51

(2-26) سادگی و سهولت در ارایه خدمات…………………………………………………………… 51

(2-27)پاسخ گویی به مشتریان (ارباب رجوع) ………………………………………………………. 52

(2-28) جایگاه تکریم ارباب رجوع در دیوان سالاری ایران……………………………………….. 53

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                       صفحه

 (2-29)نظم ،آراستگی فردی ومحیط کار………………………………………………………………. 54

(2-30)انواع اندازه گیری رضایتمندی مراجعان بدین شرح است………………………………….. 55

(2-31)اندازه گیری رضایت مشتری در بخش خدمات……………………………………………… 56

برون سپاری

(2-32)برون سپاری و مبانی نظری آن………………………………………………………………….. 56

(2-33)پیشینه تاریخی برون سپاری……………………………………………………………………… 58

(2-34)تعاریف برون سپاری……………………………………………………………………………… 59

(2-35)الگوی مفهومی برون سپاری……………………………………………………………………… 60

(2-36)جایگاه و نقش هر یک از اجزاء………………………………………………………………… 61

2-37)دلایل برون سپاری………………………………………………………………………………….. 63

(2-38)اهداف برون سپاری……………………………………………………………………………….. 65

(2-39)اهداف سازمانی…………………………………………………………………………………….. 66

(2-40) اهداف مالی و اداری……………………………………………………………………………… 66

(2-41) اهداف فنی…………………………………………………………………………………………. 66

(2-42)مزایا و معایب برون سپاری……………………………………………………………………… 67

(2-43)منافع حاصل از برون سپاری…………………………………………………………………….. 69

(2-44)اصول برون سپاری………………………………………………………………………………… 73

بخش دوم:سازمان تامین اجتماعی

(2-45)معرفی سازمان تأمین اجتماعی………………………………………………………………….. 78

(2-46)بیانیه مأموریت………………………………………………………………………………………. 80

(2-47)راهبرد های مرتبط با تأمین اجتماعی…………………………………………………………… 82

(2-48)تحلیل عوامل محیطی ( بیرونی ) ………………………………………………………………. 84

(2-49)تحلیل عوامل محیطی (درونی ) ……………………………………………………………….. 85

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                       صفحه

 (2-50)تعاریف اصطلاحات تامین اجتماعی………………………………………………………….. 87

(2-51)تعهدات درمانی سازمان تأمین اجتماعی درقبال بیمه شدگان،شامل مواردزیراست……. 88

(2-52) درمان مستقیم ـ درمان غیر مستقیم……………………………………………………………. 89

(2-53) مشمولین استفاده از حمایت های درمانی تأمین اجتماعی………………………………… 89

(2-54) مروری بر روند تاسیس کارگزاری ها………………………………………………………… 90

(2-55) اهداف اصلی کارگزاری های سازمان شامل موارد زیر است…………………………….. 91

(2-56) اهداف فرعی کارگزاریهای سازمان شامل موارد زیر است……………………………….. 91

(2-57) شرح وظایف کارگزاری های رسمی سازمان شامل موارد زیر است……………………. 92

(2-58) دستاوردها………………………………………………………………………………………….. 92

بخش سوم: پیشینه تحقیق

(2-59) بررسی سوابق موضوع……………………………………………………………………………. 95

(2-60) -«نظریه نوین مدیریت کیفیت جامع در بخش دولتی…………………………………….. 96

 (2-61) «مدل سروکوال ونقش آن در اندازه گیری شکافهای کیفیت خدمات با مطالعه

موردی درایران ومقایسه آن با نمونه خارجی» ………………………………………………………… 99

(2-62) «بررسی عوامل مرتبط با رضایت مشتریان از تسهیلات بانکی…………………………… 100

(2-63)پایان نامه کارشناسی ارشد به نگارش مرتضی ابراهیمی …………………………………… 100

(2-64)بررسی وتجزیه وتحلیل اثرات خصوصی سازی برعملکرد شرکت پست جمهوری

اسلامی ایران (مطالعه موردی اداره کل پست استان گیلان)…………………………………………. 101

(2-65)مدل مفهومی تحقیق……………………………………………………………………………….. 102

فصل سوم ( روش تحقیق )

3-1) مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 105

3-2) روش تحقیق………………………………………………………………………………………….. 105

3-3) جامعه و نمونه ی آماری……………………………………………………………………………. 105

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                       صفحه

3-4) روش جمع آوری داده ها………………………………………………………………………….. 106

3-5) ابزار جمع آوری داده ها……………………………………………………………………………. 106

3-6) روایی و پایایی ابزار اندازه گیری…………………………………………………………………. 107

3-6-1) روایی ………………………………………………………………………………………………. 107

3-6-2) پایایی……………………………………………………………………………………………….. 107

3-7) روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………… 108

فصل چهارم ـ تجزیه و تحلیل اطلاعات

4 ـ1 )  مقدمه………………………………………………………………………………………………… 111

4-2) توصیف متغیر های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان ………………………………………… 111

4-2-1)توصیف جنسیت پاسخ دهندگان ………………………………………………………………. 111

4-2-2)توصیف وضعیت تأهل پاسخ دهندگان ………………………………………………………. 112

4-2-3)توصیف تحصیلات پاسخ دهندگان……………………………………………………………. 113

4-2-4)توصیف سن پاسخ دهندگان…………………………………………………………………….. 114

(4-3) توصیف متغیر های تحقیق………………………………………………………………………… 115

4-3-1)توصیف متغیر سهولت……………………………………………………………………………. 115

4-3-2)توصیف متغیر سرعت…………………………………………………………………………….. 116

4-3-3)توصیف متغیر کیفیت پاسخگویی………………………………………………………………. 117

4-3-4)توصیف متغیر تکریم …………………………………………………………………………….. 118

4-3-5)توصیف متغیر نظم، آراستگی فردی و محیط کار ………………………………………….. 119

4-4) آزمون فرضیات………………………………………………………………………………………. 120

فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1) مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 130

5-2) نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………. 130

چکیده:

سازمان تامین اجتماعی به عنوان بزرگترین سازمان بیمه گر در ایران ، تنها عرضه کننده کامل حمایت های اجتماعی می باشد که می تواند در یک سازمان عملیاتی شود. مانند: مستمری بازنشستگی ، ازکارافتادگی بازماندگان ، تامین هزینه های درمان ، مقرری بیمه بیکاری ، کمک عائله مندی ،کمک هزینه ازدواج ، غرامت دستمزد ایام بیماری ودیگر انواع خدمات بیمه ای و درمانی. از سوی دیگر امروزه یکی از ارکان اساسی در سازمان های مشتری مدار، کسب رضایت مشتری است. زیرا محرک اصلی برای سازمان هایی که بدنبال بهبود عمده در مسیر پیشرفت خویش هستند همانا مشتریان آن سازمان می باشند. باتوجه به موضوع تحقیق حاضر (مقایسه تطبیقی میزان رضایت ارباب رجوع از عملکرد شعب و کارگزاریهای تامین اجتماعی استان گیلان ) فرضیه های این تحقیق به شرح زیر می باشند:

1- بین  میزان رضایت ارباب رجوع  از سهولت انجام کار در شعب مادر و کارگزاری های رسمی سازمان تامین اجتماعی تفاوت معنی داری وجود دارد.

2- بین  میزان رضایت ارباب رجوع  از سرعت انجام کار در شعب مادر و کارگزاری های رسمی سازمان تامین اجتماعی تفاوت معنی داری وجود دارد.

3- بین  میزان رضایت ارباب رجوع  از کیفیت پاسخ گویی در شعب مادر و کارگزاری های رسمی سازمان تامین اجتماعی تفاوت معنی داری وجود دارد.

4- بین  میزان رضایت ارباب رجوع  ازتکریم ارباب رجوع  در شعب مادر وکارگزاری های رسمی سازمان تامین اجتماعی تفاوت معنی داری وجود دارد.

5- بین  میزان رضایت ارباب رجوع  ازرعایت نظم،آراستگی فردی و محیط کار در شعب مادر و کارگزاری های رسمی سازمان تامین اجتماعی تفاوت معنی داری وجود دارد.

 روش تحقیق توصیفی- مقایسه ای ، جامعه آماری مراجعین این دو واحد ، ابزار سنجش پرسشنامه ، و روش آماری مورد استفاده ، آزمون t دو جمله ای وجهت تجزیه تحلیل اطلاعات ازنرم افزارspss بهره گرفته شده است . بعد از آزمون فرضیات ، مشخص شد که میانگین رضایت در هر دو واحد بیشتر از میانگین مورد انتظار بوده و بین میزان رضایت ارباب رجوع از بعد سهولت ، سرعت ، کیفیت پاسخگویی ، تکریم ارباب رجوع و نظم و آراستگی فردی و محیط کار در شعب و کارگزاریهای تامین اجتماعی استان گیلان  تفاوت معنی داری وجود دارد، لیکن  کارگزاری های رسمی درهمه ابعادمورد مطالعه دارای عملکرد بهتری ازشعب مادرمی باشد.

واژگان  کلیدی: رضایت، سهولت، سرعت، تکریم،کیفیت پاسخ گویی،نظم وآراستگی فردی ومحیط کار

پیشگفتار:

این تحقیق شامل پنج فصل می باشد که در فصل اول به کلیات تحقیق و در فصل دوم به بررسی ادبیات و پیشینه تحقیق پرداخته می شود. در فصل سوم روش های تحقیق و ابزار گردآوری داده ها وروش های تجزیه تحلیل آن ها آورده ودر فصل چهارم به تجزیه تحلیل داده های گرد آوری شده می پردازد. در فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات آورده شده است

1-1 مقدمه

       امروزه با پیشرفت سریع  علم وتکنولوژی وسرعت در ارتباطات وبا تغییر وتحولاتی که در محیط و رسالت دولتها ایجاد شده رویکرد نویی درمدیریت پا به عرصه نهاده است . الگوی نوی  مدیریت دولتی براستراتژیهای جدیدی مانند  :نظریه حکمرانی ، دولت کارآفرین ،دولت پاسخگو وشهروند محورتاکید می کند .بنابراین درعصرحاضر ،ارزیابی ومدیریت عملکرد درسازمانهای دولتی با رویکرد ومعیارجدیدی به نام  رضایت مندی مراجعان وشهروندان مورد تاکید قرارگرفته است .براساس نظریه های جدید،افزایش رضایت مندی شهروندان ،ضمن افزایش اعتماد ومشارکت عمومی ،همگرایی جامعه واقتدار ملی  را سبب شده ، روند توسعه همه جانبه راساده می سازد.” تغییر سلیقه ها،خواسته هاوتوقعات شهروندان سبب شده است که تحول ،از امری درون زا به امری برون زا تبدیل شود .درواقع پاسخگو بودن سازمانهای دولتی دربرابرشهروندان سبب شده است دولتها به افرادجامعه ازمنظری جدیدوبه مثابه مشتریان بخش خصوصی  بنگرند وتلاش کنند حداکثر رضایتمندی رابرای آنان فراهم سازند”  (خاکی ،1381: 26).

     در مدیریت دولتی نوین، دولت ها با این پرسش مواجه اند که چگونه می توانند خدماتی سریعتر،  بهتر، کم هزینه تر وبا کیفیت بالاتر ارائه دهند. در نظام اداری واجرایی کشورما نیز رضایت مردم از خدمات ارایه شده توسط دستگاه های دولتی به عنوان یکی از شاخص های اصلی سنجش کارآمدی ورشد وتوسعه نظام تلقی می گرددومولفه هایی از قبیل سرعت، دقت و صحت درانجام امور ارباب  رجوع، کیفیت انجام امور، نحوه رفتار و بر خورد با خدمت گیرندگان، هزینه های  انجام خدمات، شفافیت واطلاع رسانی مناسب عواملی  هستند که ضمن جلب رضایت مردم در ارتباط با دریافت خدمات از دستگاه های دولتی، موجبات افزایش اعتماد عمومی که بزرگترین سرمایه وتکیه گاه برای نظام اداری می باشد را نیز فراهم می سازند.سازمان تامین اجتماعی  به عنوان یکی از سازمان های بزرگ که اکثریت مردم ایران مشتری آن می باشند از این قاعده مستثنی نمی باشد وبا توجه به اینکه روزانه مراجعه کننده های متفاوت و فراوانی دارد در این تحقیق مد نظر می باشد. این سازمان با تجدید نظر در ساختار سازمانی خود وایجاد کارگزاری ها وشعب اقماری وبرون سپاری خدمات خود در حال حرکت به سمت تجربه ای نوین در جهت ارائه خدمات هر چه بهتر به مراجعه کنندگان می باشد. امروزه اگر سازمانی تمایل دارد که به سمت ارائه خدمات با کیفیت بالا به ارباب رجوع حرکت کند ناگزیر است که ساختار خود را متناسب با این استراتژی تنظیم نماید.به هرصورت هر سازمانی دارای مشتری یا مشتریانی است که به طور بالقوه و یا بالفعل متقاضی مصرف کالا و یا خدمات آن سازمان یا مؤسسه می باشند، مسلماً شناخت رضایت ویا عدم رضایت مشتری و سعی در بر طرف کردن موانع موجود بر سر راه آن امری است که موجب ارتقاء ارایه خدمات و عملکرد سازمان ها می شود.در این تحقیق هدف مقایسه تطبیقی میزان رضایت مراجعین به کارگزاری ها وشعب سازمان تامین اجتماعی استان گیلان می باشد.

1-2 بیان مساله

عصر حاضر را می توان دوره ای دانست که در این دوره نقش مؤسسات خدماتی در پی افزایش رفاه نسبی جامعه کاملاً محسوس و مشهود است.اکنون این مؤسسات و شرکت ها و حتی دولت ها هستند که نیازمند به مشتری می باشند و لازمه بقای آنان همین مشتریانی هستند در این میان می توان گفت یک رابطه برد-برد پیش می آید که از یک سو شرکت های بیمه مشتریان را در پی یافتن دومین سطح از سطوح سلسله مراتب نیازهای مازلو یعنی نیاز به ایمنی یاری نموده و آنها را با خاطری آسوده تر به سوی نیل به اهداف عالی و بلند مدت شان یاری می دهند و از سوی دیگر مشتریان که علت وجودی این شرکت ها می باشند می توانند سبب ایجاد منابع مالی و نیز اعتباری روز افزون برای شرکت ها  شوند. لذا دانستن استراتژی های نوین ، توجه به نکات مهم در برقراری ، حفظ ، گسترش روابط با مشتری و تلاش برای جلب رضایت وی در کلیه مراحل از مرحله تحقیقات و بازار سنجی گرفته تا خدمات پس از فروش و سنجش میزان رضایت ،کارایی و اثر بخشی یک سازمان را در تحقق اهداف مشتری ـ محور افزایش می دهد و در بلند مدت پایگاهی از مشتریان وفادار را به ارمغان خواهد آورد (جباری،منتظری،1383،1)

سازمان تأمین اجتماعی یک سازمان عمومی،بیمه گر اجتماعی و غیر دولتی است که بخش عمده منابع مالی آن از محل حق بیمه ها (با مشارکت بیمه شده و کار فرما)تأمین می شود.اصول و مبانی بیمه گری این سازمان به نحوی تنظیم شده است که بین اهداف اصلی آن با اهداف کلان اقتصادی کشور همسویی کامل دارد.از یک سو رونق فعالیت های تولیدی و صنعتی موجب افزایش جمعیت تحت پوشش بیمه و تقویت منابع مالی این سازمان می شود و از سوی دیگر پوشش بیمه ای کارگران به افزایش اطمینان خاطر،ایجاد امنیت روحی و سلامت جسمی و در نهایت ارتقای بهره وری نیروی کار منجر می گردد

ازطرفی سازمان تامین اجتماعی ، بدونه رقیب درکشور  ودارای تراکم  کاری  بالا و حجم ارباب رجوع  بسیار زیاد بوده به طوری که ورودی های سازمان خیلی بیشتر از خروجی های آن می باشد0برای مثال اکثرشاغلین درشرکتها،ادارات،سازمانها،کارخانجات و000باپرداخت حق بیمه خود، عضوصندوق تامین اجتماعی بوده وعلاوه بردوران فعالیت کاری خوددردوران بازنشتگی ونیزتاپایان عمرشان خودوخانواده شان ازحمایتهای کوتاه مدت وبلندمدت سازمان استفاده وخدمات دریافت می نمایندونیززیرپوشش سازمان تامین اجتماعی می باشندبه همین دلیل خروجی سازمان خیلی کمتربوده وباورودی های بسیار زیادجمعیت تحت پوشش این سازمان حدوداََ40درصدجمعیت کل کشورراتشکیل می دهد درنتیجه باعث کاهش خدمات مطلوب می گردد0

بااین اوصاف برای ارایه خدمات مطلوب وباکیفیت نیازمبرم سازمان این است که بعضی ازوظایف غیر تخصصی را برون سپاری نماید دراین راستا و براساس مصوبه شماره 12068/200 مورخ10/7/84 شورای عالی رفاه و تأمین اجتماعی مقرر گردید با توجه به گسترش روز افزون وظایف سازمان اجتماعی درمیان جامعه فعال کشور و نقش مهم این سازمان در فراهم نمودن رفاه حال وآینده بیمه شدگان آنان و اثرات سود بخش آشنایی بیمه شدگان و کار فرمایان با مفاهیم و تکالیف بیمه ای،کارگزاری های رسمی تأمین اجتماعی ایجاد و درچهار چوب معیارها و موازین جهت اجرای تمام یاقسمتی ازوظایف، واگذاری ازسوی سازمان فعالیت نمایند0 لذا درحال حاضر بیش از130 کا رگزاری  دراستانهای مختلف کشورمشغول فعالیت میباشند که نشان ازاهمیت موضوع دارد .  بدون شک شناسایی این روابط وبررسی ابعاد مختلف رضایت ارباب رجوع میتواند نقاط قوت وضعف سازمان را بیش از پیش نمایان ساخته وموجبات اعتلای سازمان وتحقق عدالت اجتماعی درجامعه را فراهم نمایدواما مساله ای که منجر به انجام این تحقیق شده که درپایان معیاری جهت اتخاذ تصمیم درخصوص ادامه یاعدم ادامه همکاری باکارگزاریها می تواند باشد این است که با توجه به اینکه ازبدو ایجاد کارگزاریها تاکنون  حدود هفت سال می گذرد،آیا آنان توانسته اند به نتایج قابل قبولی درزمینه پیشبرد سازمان دررسیدن به اهدافش (ازبعد رضایت ارباب رجوع )دست یابندیا خیر.

دراین خصوص سوالاتی به شرح زیر درزمینه اثربخش بودن امورشعب وکارگزاریهای رسمی سازمان مطرح می گردد:

-آیاتفاوت معناداری بین میزان رضایت ارباب رجوع ازلحاظ سهولت ارائه خدمات درشعب مادروکارگزاریها وجوددارد؟

– آیاتفاوت معناداری بین میزان رضایت ارباب رجوع ازلحاظ سرعت ارائه خدمات درشعب مادروکارگزاریها وجوددارد؟

-آیا تفاوت معناداری بین میزان رضایت ارباب رجوع ازلحاظ کیفیت پاسخگویی درشعب مادروکارگزاریها وجوددارد؟

است، در راستای این هدف، اطلاعات کلیه ی شرکت های صنعت خودرویی در بازه ی زمانی 1380-1389 مورد بررسی قرار گرفته اند و در مجموع 17 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شده است. در این پژوهش پس از تفکیک شرکت ها به مراحل چرخه ی عمر آن ها شامل مراحل رشد، بلوغ و افول با استفاده از مدل آنتونی رامش و متغییرهای سن شرکت، رشد فروش، بازده دارایی ها، مخارج سرمایه ای و نسبت پرداخت سود تقسیمی ، دو نظریه ی توازن ایستا و سلسله مراتبی که از نظریات بسیار مهم ساختار سرمایه به شمار می روند به همراه مدل ترکیبی آن ها مورد آزمون قرار گرفته اند. مدل داده های این تحقیق از نوع ترکیبی (مقطعی – زمانی) بوده و با بررسی 170 سال – شرکت انجام شده است. جهت انتخاب روش تخمین مدل رگرسیون از نوع پنل دیتا یا داده های تجمیعی(تلفیقی) از آزمون چاو استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که در طول چرخه عمر صنعت خودرویی و به تفکیک مراحل آن ، ساختار سرمایه ی صنعت خودرویی از مفروضات تئوری توازن ایستا پیروی می کند و بایستی برای تخمین مدل های آن ، از نوع رگرسیون تلفیقی (pooled) به جای پنل دیتا (panel) استفاده کرده کرد.

 

واژه های کلیدی: چرخه عمر، ساختار سرمایه، تئوری توازن ایستا، تئوری سلسله مراتبی

 

 

 

 

 

فهرست مطالب               

عنوان……………………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه                          

 

فصل اول: کلیات تحقیق………………………………………………………………………………………….23

1 – مقدمه …………………………………………………………………………………………………………24
1- 2- بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………..24

1- 3- اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………………27

1- 4 –  اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………….28

1-4-1- هدف اصلی…………………………………………………………………………………………..28

1-4-2-اهداف فرعی ………………………………………………………………………………………….28

 

1- 5 – سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………………….29

1-5 – 1- سوال اصلی…………………………………………………………………………………………..29

1-5-2- سوالات فرعی…………………………………………………………………………………………29

1-6 – تعریف واژگان عملیاتی…………………………………………………………………………………………30

1 -7 – قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………………….32

1-7-1- قلمرو موضوعی……………………………………………………………………………………….32

1-7-2- قلمرو زمانی……………………………………………………………………………………………32

1-7-3- قلمرو مکانی…………………………………………………………………………………………..32

جامعه آماری تحقیق…………………………………………………………………………………………..32
 

روش شناسی تحقیق…………………………………………………………………………………………..33
1-9-1- از نظر هدف…………………………………………………………………………………………..33

1-9-2- از نظر روش…………………………………………………………………………………………..33

ابزارهای گردآوری اطلاعات………………………………………………………………………………..34
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق……………………………………………………………………….35

2- 1 – مبانی نظری…………………………………………………………………………………………………….36

2-1-1- چرخه حیات ………………………………………………………………………………………….36

2-1-2- ساختار سرمایه ………………………………………………………………………………………..37

2-1-3- مزایا و معایب مربوط به انواع ساختار سرمایه از دیدگاه نظری : …………………………………..38

2-1-4- هزینه سرمایه…………………………………………………………………………………………..39

2-1-5- ساختار سرمایه بهینه ………………………………………………………………………………….39

2-1-6- چرخه ی عمر رشدی شرکت………………………………………………………………………..40

2-1-7- درک مراحل تامین بودجه در طول چرخه ی حیات کسب و کار از دیدگاه کارآفرینی…………41

2-1-8-  پارامترهای استراتژی مالی در مراحل مختلف چرخه عمر…………………………………………42

2-1-9- مروری بر نظریه های اصلی ساختار سرمایه………………………………………………………….44

تئوری توازن ایستا……………………………………………………………………..44
تئوری سلسله مراتبی…………………………………………………………………..45
2-2- ادبیات علمی تحقیق……………………………………………………………………………………………..46

2-2-1- چرخه عمر…………………………………………………………………………………………….46

2-2-1- 1 – مراحل کلی چرخه عمر شرکت……………………………………………………….46

2-2-1-2- ویژگی های مالی مرحله عمر سازمانی………………………………………………….46

2-2-1-2-1- مشخصات مالی مرحله تولد…………………………………………….46

2-2-1-2-2-  مشخصات مالی مرحله ی رشد………………………………………..47

2-2-1-2-3-  مشخصات مالی مرحله بلوغ……………………………………………47

2-2-1-2-4-  مشخصات مالی مرحله افول……………………………………………47

2-2-2-  ساختار سرمایه………………………………………………………………………………………..48

2-2-2-1- هزینه سرمایه……………………………………………………………………………..49

2-2-2-2- منابع مالی بانک ها……………………………………………………………………….49

2-2-2-3- ساختار سرمایه بهینه………………………………………………………………………50

2-2-2-4- چارچوب رسیدن به ساختار سرمایه بهینه در شرکت ها……………………………….51

2-2-2-5- تئوری های ساختار سرمایه………………………………………………………………52

2-2-2-5-1- تئوری توازن ثابت یا پایدار…………………………………………….52

2-2-2-5-2- فرضیه عدم تقارن اطلاعات…………………………………………….54

2-2-2-5-3- تئوری سلسله مراتب گزینه های تامین مالی……………………………55

2-2-2-5-4- فرضیه جریان نقدی آزاد……………………………………………….58

2-2-2-6-  عوامل تعیین کننده نسبت بدهی بر اساس دو نظریه ی سلسله مراتبی و موازنه ایستا…59

2-2-2-6-1- اندازه شرکت……………………………………………………………59

2-2-2-6-2- قابلیت مشاهده دارایی ها……………………………………………….60

2-2-2-6-3- فرصت های رشد……………………………………………………….61

2-2-2-6-4- سودآوری……………………………………………………………….62

2-2-2-6-5- ریسک سود……………………………………………………………..63

2-2-2-6-6- صرفه جویی مالیاتی غیر از بدهی………………………………………63

2-2-2-6-7- سود تقسیمی…………………………………………………………….64

2-2-2-7-  فرضیات تئوری های ساختار سرمایه …………………………………………………..64

2-2-2-7-1- فرضیات تئوری ساختار سرمایه بر مبنای اشتراک دو نظریه سلسله مراتبی و موازنه ایستا ……………………………………………………………………………………………………………64

2-2-2-7- 2- فرضیات نظریه موازنه ایستا ……………………………………………65

2-2-2-7- 3- فرضیات نظریه سلسله مراتبی ………………………………………….65

تاکتیک های مدیریت مالی در مرحله عمر سازمانی………………………………………………67
2-2-3-1- تاکتیک های مدیریت مالی در مرحله تولد…………………………………………….67

2-2-3-2- تاکتیک های مدیریت مالی در مرحله ی رشد…………………………………………67

2-2-3-3- تاکتیک های مدیریت مالی در مرحله ی بلوغ…………………………………………68

2-2-3-4- تاکتیک های مدیریت مالی در مرحله ی افول…………………………………………68

تئوری چرخه عمر ساختار سرمایه…………………………………………………………………68
جمع بندی کلی……………………………………………………………………………………..69
پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………..70
2-3-1- پیشینه تحقیقات خارجی………………………………………………………………………………70

2-3-1-1-  تحقیقات خارجی انجام شده در رابطه با چرخه عمر………………………………….70

2-3-1-2-  تحقیقات خارجی انجام شده در رابطه با ساختار سرمایه………………………………72

پیشینه تحقیقات داخلی……………………………………………………………………………..74
2-3-2-1- تحقیقات داخلی انجام شده در رابطه با چرخه ی عمر ………………………………..74

2-3-2-2- تحقیقات داخلی انجام شده در رابطه با ساختار سرمایه ……………………………….75

فصل سوم: روش شناسی تحقیق………………………………………………………………………………..81

3-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………..82

سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………………..82سوال اصلی………………………………………………………………………………………….82
سوالات فرعی ………………………………………………………………………………………82
متغییر های تحقیق…………………………………………………………………………………………….83
 

متغییرهای تحقیق برای محاسبات چرخه عمر………………………………………………………83
 

متغییر های تحقیق برای محاسبات ساختار سرمایه…………………………………………………83
 

مدل مفهومی …………………………………………………………………………………………………85
روش تحقیق………………………………………………………………………………………………….86از نظر هدف…………………………………………………………………………………………86
از نظر روش………………………………………………………………………………………….87
3-5-2-1- انواع روش رگرسیون……………………………………………………………………87

3-5-2-1-1-  رگرسیون سری زمانی…………………………………………………88

3-5-2-1-2-  رگرسیون مقطعی………………………………………………………89

3-5-2-1-3- رگرسیون میانگین(mean) …………………………………………..90

3-5-2-1-4- رگرسیون تجمعی(pooled) …………………………………………91

3-5-2-1-5- داده های تابلویی یا پنل دیتا (panel) …………………………….92

3-5-2-1-5-1- روشهای تخمین مدل …………………………..94
3-5-2-1-5-1-1- مدل اثرات ثابت  ………..95
3-5-2-1-5-1-2- مدل اثرات تصادفی ……. 96
3-5-2-1-5-2- آزمون هاسمن  …………………………………97
3-5-2-2- روش پژوهش  …………………………………………………………………………..98

جامعه آماری تحقیق …………………………………………………………………………………………99
روش های گردآوری داده ها ………………………………………………………………………………100
قلمرو تحقیق ………………………………………………………………………………………………..100
3-8-1-   قلمرو موضوعی …………………………………………………………………………………..100

3-8-2-  قلمرو زمانی  ……………………………………………………………………………………….100

3-8-3- قلمرو مکانی ………………………………………………………………………………………..100

روش آزمون سوالات تحقیق و تحلیل داده ها …………………………………………………………….101
3-9-1-    مدل تقسیم شرکت های صنعت خودرویی به مراحل سه گانه چرخه عمر ……………………101

3-9-2-    مدل های آزمون تئوری های ساختار سرمایه …………………………………………………..103

3-9-2-1-  آزمون مدل توازن ایستا ………………………………………………………………103

3-9-2-2 – آزمون مدل سلسله مراتبی ……………………………………………………………104

3-9-2-3- آزمون مدل ترکیبی……………………………………………………………………105

روش ها و آزمون های آماری به کار گرفته شده …………………………………………………………105
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های تحقیق …………………………………………………………..108

4-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………..109

4-2- جامعه آماری و شرکت های غیر واجد شرایط ………………………………………………………………109

4-3 –  چرخه عمر صنعت خودرو ………………………………………………………………………………….111

4-4- سوالات تحقیق و نتایج تجزیه و تحلیل داده ها ………………………………………………………………115

4-4- 1- سوال اصلی …………………………………………………………………………………………116

سوالات فرعی …………………………………………………………………………………….116
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات ……………………………………………………………………….127

5-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………..128

5-2- تحلیل نتایج چرخه عمر صنعت خودرو ………………………………………………………………………128

5-3- نتایج حاصل از بررسی ساختار سرمایه در طول چرخه عمر شرکت ها ……………………………………..129

5-3-1- نتایج حاصل از آزمون چاو ………………………………………………………………………..129

5-3-2- نتایج حاصل از تخمین مدل های ساختار سرمایه به روش تلفیق داده ها( pooled) ……………130

5-3-2-1- بررسی معنادار بودن ضرایب مدل های برآوردی در طول چرخه عمر ……………..130

5-3-2-2- بررسی توجیه پذیری مدل های برآوردی در طول چرخه عمر ……………………..132

5-3-2-3- بررسی ضرایب  مدل های ساختارسرمایه  در طول چرخه عمر ……………………133

5-3-3- نتیجه کلی تحقیق …………………………………………………………………………………..136

5-4- پیشنهادات برای تحقیقات آتی ……………………………………………………………………………….138

فهرست منابع و ماخذ ……………………………………………………………………………………………139

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول و نمودارها ……………………………………………………………………………………..19

جداول:

جدول 2- 1- مزایا و معایب مربوط به انواع ساختار سرمایه از دیدگاه نظری ……………………………………….38

جدول 2-2-کسب و کارهای تازه تاسیس (تولد) ……………………………………………………………………42

جدول 2-3 -کسب و کارهای در حال رشد ………………………………………………………………………….43

جدول 2-4-کسب و کارهای بالغ …………………………………………………………………………………….43

جدول 2-5-کسب و کارهای در حال افول ………………………………………………………………………….44

جدول 2-6- ( پیش بینی های تئوری های مختلف ساختار سرمایه در مورد متغیر های تاثیر گذار) ……………….65

جدول 2-7- (تحقیقات خارجی مرتبط با چرخه عمر) ………………………………………………………………71

جدول 3-1- متغییرهای تحقیق برای محاسبات چرخه عمر ………………………………………………………….83

جدول 3-2- متغییر های تحقیق برای محاسبات ساختار سرمایه ……………………………………………………..84

جدول 3-3- مدل تفکیک شرکت ها به مراحل چرخه عمر ……………………………………………………….102

 

جدول 4-1- شرکت های محذوف از جامعه آماری ………………………………………………………………110

جدول4-2- مراحل چرخه عمر صنعت خودرو …………………………………………………………………….113

جدول 4-3- تعداد شرکت ها در مراحل مختلف چرخه عمر ……………………………………………………..114

جدول4-4- نتیجه آزمون چاو آزمون توازن ایستا- سوال اصلی تحقیق …………………………………………..116

جدول 4-5- نتایج تخمین مدل آزمون توازن ایستا- سوال اصلی تحقیق ………………………………………….117

جدول4-6 – نتیجه آزمون چاو آزمون سلسله مراتبی- سوال اصلی تحقیق ……………………………………….117

جدول 4-7- نتایج تخمین مدل آزمون سلسله مراتبی- سوال اصلی تحقیق ……………………………………….117

جدول4-8-  نتیجه آزمون چاو آزمون ترکیبی- سوال اصلی تحقیق ………………………………………………118

جدول 4-9 –  نتایج تخمین مدل آزمون ترکیبی- سوال اصلی تحقیق …………………………………………….118

جدول4-10-  نتیجه آزمون چاو آزمون توازن ایستا- سوال فرعی تحقیق- مرحله رشد …………………………119

جدول 4-11- نتایج تخمین مدل آزمون توازن ایستا- سوال فرعی تحقیق- مرحله رشد …………………………119

جدول4-12- نتیجه آزمون چاو آزمون سلسله مراتبی- سوال فرعی تحقیق- مرحله رشد ……………………….119

جدول 4-13- نتایج تخمین مدل آزمون سلسله مراتبی- سوال فرعی تحقیق- مرحله رشد ………………………120

جدول4-14- نتیجه آزمون چاو آزمون ترکیبی- سوال فرعی تحقیق- مرحله رشد ………………………………120

جدول 4-15- نتایج تخمین مدل آزمون ترکیبی- سوال فرعی تحقیق- مرحله رشد ……………………………..120

جدول4-16- نتیجه آزمون چاو آزمون توازن ایستا- سوال فرعی تحقیق- مرحله بلوغ ………………………….121

جدول 4-17- نتایج تخمین مدل آزمون توازن ایستا- سوال فرعی تحقیق- مرحله بلوغ …………………………122

جدول4-18- نتیجه آزمون چاو آزمون سلسله مراتبی- سوال فرعی تحقیق- مرحله بلوغ ………………………..122

جدول 4-19- نتایج تخمین مدل آزمون سلسله مراتبی- سوال فرعی تحقیق- مرحله بلوغ ………………………122

جدول4-20- نتیجه آزمون چاو آزمون ترکیبی- سوال فرعی تحقیق- مرحله بلوغ ………………………………123

جدول 4-21- نتایج تخمین مدل آزمون ترکیبی- سوال فرعی تحقیق- مرحله بلوغ ……………………………..123

جدول4-22- نتیجه آزمون چاو آزمون توازن ایستا- سوال فرعی تحقیق- مرحله افول ………………………….124

جدول 4-23- نتایج تخمین مدل آزمون توازن ایستا- سوال فرعی تحقیق- مرحله افول …………………………124

جدول4-24 – نتیجه آزمون چاو آزمون سلسله مراتبی- سوال فرعی تحقیق- مرحله افول ……………………….125

جدول 4-25- نتایج تخمین مدل آزمون سلسله مراتبی- سوال فرعی تحقیق- مرحله افول ………………………125

جدول4-26- نتیجه آزمون چاو آزمون ترکیبی- سوال فرعی تحقیق- مرحله افول ………………………………125

جدول 4-27 – نتایج تخمین مدل آزمون ترکیبی- سوال فرعی تحقیق- مرحله افول …………………………….126

جدول 5-1 نتایج آزمون چاو ………………………………………………………………………………………..129

جدول 5-2  مقادیر احتمال آزمون …………………………………………………………………………………..130

جدول 5-3  ضرایب تعیین مدل های ساختار سرمایه در طول چرخه عمر …………………………………………132

جدول 5-4  ضرایب مدل های ساختار سرمایه در طول چرخه عمر ……………………………………………….133

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نمودارها:

نمودار3-1- مدل مفهومی تحقیق ……………………………………………………………………………………..85

نمودار 3-2- رگرسیون سری زمانی ………………………………………………………………………………….89

 

نمودار3-3- رگرسیون مقطعی ………………………………………………………………………………………..90

 

نمودار3-4- رگرسیون میانگین ……………………………………………………………………………………….91

نمودار3-5- رگرسیون تجمعی ………………………………………………………………………………………..92

 

نمودار4- 1- روند مراحل چرخه عمر صنعت خودرو ……………………………………………………………..115

نمودار5- 1- روند چرخه عمر صنعت خودرو ……………………………………………………………………..128

نمودار 5-2- مقایسه مدل سلسله مراتبی و توازن ایستا با توجه به سوال اصلی تحقیق …………………………….134

نمودار 5-3- مقایسه مدل سلسله مراتبی و توازن ایستا با توجه به مرحله رشد …………………………………….135

نمودار 5-4- مقایسه مدل سلسله مراتبی و توازن ایستا با توجه به مرحله بلوغ …………………………………….135

نمودار 5-5- مقایسه مدل سلسله مراتبی و توازن ایستا با توجه به مرحله افول …………………………………….136

 

 

 

 

 

 

فصل اول:

 

کلیات تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1 – مقدمه
امروزه در هر کشور و رشد تولیدات ، مستلزم برنامه های سرمایه گذاری کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت است. موسسات و بنگاه های اقتصادی به ویژه فعالان در بخش صنعت،  برای ادامه ی حیات و فعالیت های تولیدی خود و همچنین توسعه ی فعالیت ها،  به سرمایه های کلان نیاز دارند. همچنین این موسسات و بنگاه های اقتصادی برای تامین سرمایه ی مورد نیاز خود وابستگی شدیدی به بازارهای مالی دارند. نقش این بازارها در اختیار گذاشتن سرمایه های لازم برای موسسات و شرکت ها است. پیشرفت در صنعت هر کشور و رشد تولیدات،  مستلزم برنامه های سرمایه گذاری کوتاه مدت،  میان مدت و بلند مدت است و از طریق آن پشتوانه ی عظیمی در اقتصاد هر کشور بدست می آید.

منابع این سرمایه گذاری ها از طریق سود انباشته،  فروش سهام جدید،  تسهیلات بانکی یا به وسیله ی ترکیبی از این منابع قابل تامین است.وظایف اصلی مدیریت مالی،  تصمیم گیری در ارتباط با تامین مالی، سرمایه گذاری و تقسیم سود است. هر یک از این تصمیمات در رابطه با هدف شرکت است و تصمیم گیری در زمینه ی ترکیب مطلوب این سه مورد، حداکثر کننده ی ارزش شرکت برای سهامداران است (ون هورن، 1371).

1-2- بیان مسئله

مساله ی ساختار سرمایه (تامین مالی ) از موضوعات بحث بر انگیز در حیطه ی مالیه شرکتی است. پژوهشگران مختلف با ارائه نظریات و تئوریهای گوناگون،  به دنبال یافتن راهی برای تعیین ساختار سرمایه بهینه ای هستند که هزینه ی سرمایه شرکت را حداقل و ارزش شرکت را حداکثر کند. در حقیقت در مورد رفتار تامین مالی شرکت ها دو نظریه  اصلی،  یعنی تئوری سلسله مراتبی و تئوری موازنه ی ایستا، در ادبیات مالی مطرح شده است.

تئوری سلسله مراتبی تامین مالی بیان می کند که شرکت ها در تامین منابع مالی مورد نیاز خود،  سلسله مراتب معینی را طی می نمایند. شکل گیری این سلسله مراتب،  نتیجه یا پیامد عدم تقارن اطلاعات است. طبق این تئوری در مواردی که بین مدیران و سرمایه گذاران برون سازمانی،  عدم تقارن اطلاعاتی وجود داشته باشد، مدیران، تامین مالی از محل منابع داخل شرکت را به منابع خارج از شرکت ترجیح می دهند. یعنی ابتدا از محل سود انباشته یا اندوخته ها تامین مالی می کنند، سپس اگر منابع داخلی تکافو نکرد، از بین منابع خارج از شرکت،  ابتدا به انتشار کم ریسک ترین اوراق بهادار یعنی اوراق قرضه (استقراض) متوسل می شوند و در صورتی که استقراض تکافو نکند و به منابع مالی بیشتری نیاز باشد،  دست آخر به انتشار سهام مبادرت می ورزند. (باقرزاده، 1382 ، ص 29)

تئوری توازن ثابت یا پایدار  بیان می کند که مزیت مالیاتی بدهی،  ارزش شرکت بدهی دار را افزایش می دهد. از سوی دیگر،  هزینه های بحران مالی و ورشکستگی احتمالی ناشی از عدم ایفای به موقع تعهدات بدهی،  ارزش شرکت بدهی دار را کاهش می دهد. لذا ساختار سرمایه شرکت را می توان به منزله توازن بین مزیت های مالیاتی بدهی و هزینه های بحران مالی و ورشکستگی احتمالی (ناشی از بدهی) تلقی کرد. از این رو،  این دو عامل خنثی کنده ی یکدیگر(توازن مزایا و مخارج ناشی از بدهی)،  به استفاده بهینه از بدهی در ساختار سرمایه منجر می شود ( بریلی و مایرز، 1383).

مفروضات پیش بینی مشترک هر دو تئوری به صورت زیر است:

بین نوسان پذیری سود و نسبت بدهی رابطه منفی وجود دارد.
بین نسبت پرداخت سود و نسبت بدهی رابطه منفی وجود دارد.
بین فرصت های رشد و نسبت بدهی رابطه منفی وجود دارد.
 

مفروضات پیش بینی نظریه موازنه ایستا:

بین سودآوری و نسبت بدهی رابطه مثبت وجود دارد.
بین فرصت های رشد و نسبت بدهی رابطه منفی وجود دارد.
بین اندازه شرکت و نسبت بدهی رابطه مثبت وجود دارد.
بین قابلیت مشاهده دارایی ها و نسبت بدهی رابطه مثبت وجود دارد.
بین صرفه جویی مالیاتی غیر از بدهی و نسبت بدهی رابطه منفی وجود دارد.
مفروضات پیش بینی تئوری سلسله مراتبی:

بین سودآوری و نسبت بدهی رابطه منفی وجود دارد.
بین فرصت های رشد و نسبت بدهی رابطه مثبت وجود دارد.
بین اندازه شرکت و نسبت بدهی رابطه منفی وجود دارد.
بین قابلیت مشاهده دارایی ها و نسبت بدهی رابطه منفی وجود دارد.
(کردستانی، نجفی عمران، 1387، ص 81)

تمامی موجودات زنده از جمله گیاهان، حیوانات و انسانها همگی از منحنی (دوره های) عمر  یا سیکل حیات پیروی می کنند. این گونه موجودات، متولد می شوند، رشد می کنند، به پیری می رسند و نهایتا می میرند. سازمان ها مانند موجودات زنده دارای منحنی (دوره های) عمر و یا سیکل حیات هستند. از یک طرف در این دوره ها با مشکلات خاص آن دوره مواجه هستند. (محمد سیروس، 1381، ص مقدمه)

سوال اصلی تحقیق این است که چه رابطه ای بین چرخه ی عمر با ساختار سرمایه شرکت های صنعت خودرویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد؟ در حقیقت در این تحقیق چرخه ی عمر صنعت از سال 80 -89  با توجه به روش آنتونی و رامش (1992) برآورد می شود و رابطه ی مراحل چرخه ی عمر با ساختار سرمایه مورد بررسی قرار می گیرد.

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

همگام با شکل گیری تئوریهای جدید و معرفی متغییر های تاثیر گذار در زمینه ساختار سرمایه و تاثیر مراحل عمر شرکت ها بروی رفتار تامین مالی آن ها، اهمیت پژوهشی را که رابطه ی بین ساختار سرمایه شرکت و روش های تامین مالی آن را با مراحل عمر شرکت ها بررسی می کند، دو چندان می نماید.

الف- فواید نظری:

از لحاظ نظری فواید این تحقیق به شرح ذیل می باشد:

گفتارچهارم: تفاوت اجرای احکام دادگاهها با اجرای مفاد اسناد رسمی در ثبت
با توجه به منابع قانونی پرداخت دین توسط شخص ثالث ملاحظه شد که در آیین نامه مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا مواردی مقرر شده که در قانون اجرای احکام مدنی نیست، این موارد در مواد 23، 24 و 25 آیین نامه مذکور بیان شده است. حال می توان به این مواد که قانون اجرای احکام مدنی بیانی در خصوص آن ها ندارد استناد نمود و از آن آیین نامه بهره مند گردید؟

برای پاسخ به این سوال ابتدا باید بررسی کرد که قانون اجرای احکام مدنی چه تفاوت هایی با آیین نامه مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا دارد. برای استفاده از حکم یک موضوع برای موضوع دیگر باید به موارد تفاوت و تشابه نظر نمود، آن گاه در صورت وجود وحدت ملاک از حکم موضوع معین برای حکم موضوع نامعین استفاده کرد. اجرای احکام در اصطلاح چنین تعریف شده است: به کار بردن قانون یا به کار بستن احکام دادگاه ها و مراجع رسیدگی اداری با اسناد رسمی را اجرا گویند. اجرای اسناد رسمی مربوط به اجرای اسناد رسمی است که توسط ادارات و دفاتر اسناد رسمی و سایر ماموران دولتی در حدود صلاحیت آنان وفق مقررات تنظیم می شود. اجرای احکام دادگاه ها با اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا با توجه به مفاهیم آن

 

ها دارای تفاوت های ذیل است:

از حیث دامنه شمول: اجرای احکام دادگاه ها عام بوده ولی اجرا در مورد اسناد لازم الاجرا خاص است و فقط در خصوص اسناد رسمی و چک آن هم تحت شرایطی پذیرفته شده است.
از حیث مرجع اجرا: مرجع اجراکننده احکام مدنی دادگاه ها بوده و توسط مامورین اجرا یا ضابطین دادگستری اجرا می شود ولی مرجع اجرای اسناد رسمی و لازم الاجرا دایره اجرای سازمان ثبت اسناد و املاک می باشد.
از حیث نحوه اجرا: در اجرای احکام ابتدا باید حکمی صادر و قطعیت پیدا کند، سپس درخواست اجرائیه و صدور برگ اجرایی که از تشریفات اجرای حکم می باشد لازم و ضروری است و در پی آن، از جانب مامورین اجرای تحت امر دادگاه به موقع اجرا گذاشته شود، ولی در اسناد رسمی یا لازم الاجرا نیازی به صدور حکم و قطعیت نیست چرا که قدرت اجرایی این گونه اسناد ناشی از اراده قانونگذار بوده و قبلاً به این گونه اسناد داده شده و توسط اداره ثبت، دفاتر اسنادرسمی و دفتررسمی ازدواج و طلاق اجرا خواهد شد.
از حیث موضوع: موضوع اجرائیه دادگاه ها عام است و شامل همه احکام قطعیت یافته صادره از دادگاه ها می شود، ولی موضوع اسناد رسمی خاص است و فقط مربوط به مفاد اسناد رسمی و در حکم اسناد رسمی می گردد.
از حیث آثار اجرا: در مورد احکام قطعی دادگاه ها ضمانت اجرای قانونی وجود دارد ولی در مورد اسناد رسمی لازم الاجرا این ضمانت وجود ندارد و مفاد سند در صورتی اجرا خواهد شد که متعهد سند تمکن مالی داشته باشد. احکام دادگاه ها در بعد حقوقی مانند اجرای اسناد رسمی و اسناد لازم الاجرا می باشد یعنی اجرای این احکام خللی به شخصیت اجتماعی و حقوقی فرد در جامعه بوجود نمی آورد.[2]
 

هم چنین موارد ذیل نیز ازجمله تفاوتهای اجرای احکام دادگاهها با اجرای اسناد رسمی است:

بند پنجم: متیل کلروفرم [9]
هنوز میزان سهم واقعی متیل کلروفرم در تخریب لایه ازون مشخص نیست این ماده در صنایع تولیدی استفاده و همچنین برای پاک کردن چیپ های[10] کامپیوتراستفاده می شد. مصرف کننده های این ماده اغلب دولت های صنعتی توسعه یافته بودند.

متیل کلروفرم فقط توسط تعداد کمی دولتهای در حال توسعه تولید و مصرف می شد به این معنی که 43 کشور در حال توسعه اصلا آن را مصرف نمی کردند تولید و مصرف این ماده در سال 1998 نسبت به سال 1986 به میزان 96% کاهش یافت.[11]

بند ششم: هیدرو بروموفلوروکربن ها[12]
این مواد در سال 1996 به لیست مواد کاهش دهنده پروتکل مونترال اضافه شده و اطلاعات دقیقی در مورد آنها وجود ندارد.[13]

بند هفتم: بروموکلرومتان [14]
این ماده نیز مثل هیدروبروموفلوروکربن ها در سال 1996 بعنوان مواد کاهش دهنده لایه ازون معرفی شده و اطلاعات دقیقی در مورد انها وجود ندارد.[15]

بند هشتم: متیل برومید[16]
 

موا

 

د مصرف متیل برومید عبارت بود از تهیه کودها و سموم دفع آفات گیاهی و نیز ساخت شیشه و پلاستیک به دلیل اینکه در صنعت کشاورزی به این ماده نیاز است به تولید و مصرف آن در حد مجاز از معافیت برخوردار است.[17]

بند نهم:سایر مواد جدید
 

الف) ان – پروپیل برومید[18]: بعنوان حلال مواد خام مصرف می شود.

ب) هگزاکلر و بوتادین[19]: این ماده بعنوان حلال کاربرد دارد.[20]

به جز این مواد برخی مواد دیگر نیز وجود دارند که علاوه بر تخریب لایه ازون در زمینه های دیگر محیط زیست نیز ایجاد مشکل می نمایند این مواد بدلیل اینکه تابع سایر رژیم های حقوق بین

با توجه به مشکلات موجود در شهرهای بزرگ مانند گسترش شهر بر روی اراضی باارزش کشاورزی پیرامون و فرسودگی فضایی – کالبدی بافتهای درونی شهر، لزوم اتخاذ روشها و راهبردهایی جهت برقراری توسعه پایدار شهرها بیش از پیش ضرورت دارد. در این خصوص راهبرد توسعه درون زای شهری، یعنی توجه به بهسازی بافت و نوسازی در بافتهای درونی و فرسوده شهرها- بدلیل وجود توانهای بالقوه و بالفعل موجود در آنها – روشی است که می تواند معضلات فضایی و کالبدی شهرها را حل نماید. اما یکی از موانع دسترسی به توسعه پایدار دورنی شهرها در این بافتها ضوابط و مقررات طرح های تفصیلی می باشد که در اغلب موارد، بدون مبانی علمی و تخصصی ، به عنوان مانعی دست و پاگیر جهت نوسازی اینگونه بافت ها می باشد. از جمله این ضوابط و مقررات، ضوابط ارتفاعی ساختمانها است. تحقیق حاضر در پی بررسی اثربخشی ضوابط و مقررات طرح های تفصیلی بر بهسازی و نوسازی مسکن در بافت فرسوده شهر اصفهان می باشد تا با شناسایی این تاثیرات محدودیت های قوانین شناسایی و راهکارهای اصلاح آنها بیان گردد.

با توجه به موضوع تحقیق، روش بکار رفته شده در این پایان نامه، روش توصیفی – تحلیلی می باشد. درتحقیق حاضر پس از ارائه مولفه های ارتفاعی در بافت های فرسوده و طرح 6 مدل، راهکارهایی مربوطه ارائه می گردد.

کلید واژه ها : مقررات شهرسازی، طرح تفصیلی، ضوابط ارتفاعی، بافت فرسوده، بهسازی، نوسازی.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                صفحه

بخش اول : مبانی نظری و فنی تحقیق

فصل اول : کلیات طرح تحقیق                                                                         

طرح مسئله 2
سوالات تحقیق 4
فرضیات تحقیق 4
اهداف تحقیق 5
سابقه و ضرورت انجام تحقیق 5
کاربرد تحقیق 5
استفاده كنندگان از نتیجه پایان نامه ( اعم از مؤسسات آموزشی ، پژوهشی ،  دستگاههای اجرایی و غیره ) 6
جنبة جدید بودن و نوآوری طرح 6
روش انجام تحقیق 6
 جامعة آماری و تعداد نمونه 7
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 7
تعریف مفاهیم و اصطلاحات کلیدی 7
1-12-1- اثربخشی 8

1-12-2-  مقررات 8

1-12-3- ضوابط و مقررات شهرسازی 8

1-12-4-  طرح تفصیلی 9

1-12-5-  بافت فرسوده شهری 9

1-12-6-  ضوابط ارتفاع 10

 

عنوان                                                                                                                                صفحه

1-12-7-  ضوابط سایه اندازی 10

1-12-8-  نوسازی 11

1-12-9- بهسازی 12

1-13- جمع بندی و نتیجه گیری 12

 

فصل دوم : مبانی نظری تحقیق

2-1- مقدمه 14

2-2- توسعه پایدار 15

2-2-1- توسعه پایدار شهری 15

2-2-2-  شاخص های توسعه پایدار شهری 17

2-2- 2-1-  شاخص سیاسی 17

2-2-2- 2- شاخص های اجتماعی – فرهنگی 17

2-2-2-3-  شاخص های اقتصادی 18

2-2-2-4- شاخص فناوری 19

2-2-2-5-  شاخص زیست محیطی 19

2-3- بررسی  بافت های شهری 20

2-3-1- بافت تاریخی 20

2-3 -2- بافت قدیم 21

2-3-3- بافت پیرامونی یا بافتهای با اسكان غیررسمی 21

2-3-4- بافت فرسوده 21

2-3-4-1-بافت های دارای میراث های شهری 22

2-3-4-2-  بافت های شهری(فاقد میراث شهری) 22

2-3-4-3-  بافت های حاشیه ای (سكونتگاههای غیررسمی ) 22

عنوان                                                                                                                                صفحه

2-3-5- ویژگی عمومی بافتهای فرسوده 23

2-3- 5- 1-  عمر ابنیه 23

2-3- 5- 2-  دانه بندی و تعداد طبقات 23

2-3- 5- 3-  نوع مصالح 23

2-3- 5- 4-  وضعیت دسترسی ها 23

2-3-5- 5- وضعیت خدمات و زیر ساختهای شهری 24

2-4- دیدگاههای نظری در زمینه بهسازی و نوسازی بافتهای شهری 24

2-4-1- اوژن ویوله لودو ( 1879- 1814 م ) 24

2-4-2- جان راسکین (1900- 1818م) 25

2-4-3- کامیلیو سیت (1843-1904م) 26

2-4-4- کامیلو بویی تو (1914-1836) 26

2-4-5- لوکا بلترامی ( 1933-1854) 27

2-4-6- لودویکو کوارونی (1987-1911) 28

2-4-7- گوستاو جیووانی (1873-1947) 29

2-4-8- پاتریس گدس(1854-1932م ) 29

2-4-9- شارل اوارد ژانره مشهور به لوكوربوزیه (1887 -1965 م) 30

2-4-10- کوین لینچ (1984-1918 م ) 31

2-4-11- کنزو تانگه  (1913) 32

2-4-12- ادموند بیکن (1910- 2005 ) 32

2-5- روشهای مداخله در زمینه بهسازی و  نوسازی بافتهای فرسوده 33

2-5-1- روش حفاظتی – بهداشتی 34

2-5-2- روش حفاظتی – تزیینی 34

2-5-3- روش بازسازی شهری 34

2-5-4- روش مرمتی معماری – شهری برای فضاهای محدود 35

عنوان                                                                                                                                صفحه

2-5-5-روش جامع مرمت شهری 35

2-6- جمع بندی و نتیجه گیری 36

 

فصل سوم : مبانی فنی تحقیق

3-1- مقدمه 38

3-2- روشهای تعیین ارتفاع 39

3-2 -1- روش گاباری 39

3-2 -2-روش سطح اشغال زمین و طبقات 40

3-2-3-روش سطح فضای باز 41

3-2-4- روش سطح آشکاری آسمان 41

3-2-5- روش شاخص روشنایی 43

3-3- عوامل و مولفه های موثر بر ارتفاع پذیری ساختمانها 44

3-3-1- عوامل و مولفه های عام و کلی 45

3-3-1-1-  عوامل و مولفه های طبیعی – اقلیمی موثر در  ارتفاع پذیری ساختمانها 45

3-3-1-1-1- عرض جغرافیایی وموقعیت سالیانه خورشید( نقاط اوج و حضیض سالیانه خورشید) 45

3-3-1-1-2- موقعیت خورشید 46

3-3-1-1-3- اقلیم و شرایط آب و هوایی منطقه 48

3-3-1-1-4- توپوگرافی و شیب زمین 50

3-3-1-2- عوامل ومولفه های حقوقی و قانونی(ضوابط و مقررات شهرسازی طرح تفصیلی) ارتفاع پذیری ساختمان ها 51

3-3-1-2-1- منطقه بندی ارتفاعی شهر 52

3-3-1-2-2- حرایم و محدودیتهای ارتفاعی 52

3-3-2- عوامل و مولفه های خاص و موضعی 53

3-3-2-1- ویژگی ها و مشخصات فضایی – کالبدی فردی پلاک و ساختمان 54

عنوان                                                                                                                                صفحه

3-3-2-1-1-  جهت گیری قطعات و دانه بندیهای شهری نسبت به خورشید یا رون 54

3-3-2-1-2-  نسبت طول به عرض زمین 59

3-3-2-1-3- الگوی کالبدی ساخت مسکن 60

3-3-2-1-4- مساحت زمین 61

3-3-2-1-5- مقطع و شکل طبقاتی ساختمانهای سایه پذیر 61

3-3-2-1-6- شکل همجواری ساختمان با ساختمانهای پیرامون 64

3-3-2-1-7 – نحوه  قرار گیری ، نسبت  و چیدمان باز شوها  و  پنجره های  جبهه  جنوبی ( جبهه اصلی )

ساختمانهای شمالی 65

3-3-2-1-8- سطح اشغال 66

3-3-2-1-9- شکل سطح اشغال (ترکیب توده و فضا ) 66

3-3-2-1-10- جهت گیری پلاک نسبت به معبر یا دسترسی پلاک به معبر 74

3-3-2-2- ویژگیها و مشخصات فضایی – کالبدی گروهی پلاک ها و ساختمانهای همجوار و بافت 77

3-3-2-2-1- الگوی شبکه معابر 78

3-3-2-2-2- عرض معابر 78

3-3-2-2-3- جهت معابر 79

3-4- جمع بندی و نتیجه گیری 79

فصل چهارم : مروری بر تجارب طرح های توسعه شهری در جهان

4-1- مقدمه 82

4-2- نگرشی به تاریخچه  طرح های توسعه شهری در جهان 83

4-2-1- تجارب انگلستان 89

4-2-2- تجارب فرانسه 93

4-2-3- تجارب کشور آلمان 96

4-2-4-تجارب کشور ایالات متحده آمریکا 98

عنوان                                                                                                                                صفحه

4-2-5- تجارب چین 100

4-2-6- تجارب ژاپن 100

4-3- جمع بندی و نتیجه گیری 106

 

فصل پنجم : جایگاه طرح های توسعه شهری در نظام برنامه ریزی شهری ایران

5-1- مقدمه 108

5-2- بررسی اصطلاحات قانونی 109

5-2-1- قانون 109

5-2-1-1- قانون اساسی 109

5-2-1-2- قانون عادی 109

5-2-1-3- آیین نامه 110

5-2-1-4- تصویب نامه 110

5-2-1-5- بخشنامه 110

5-3- تجارب ایران در نظام برنامه ریزی شهری 111

5-4- نظام طرحهای توسعه شهری در ایران 117

5-4-1- طرح های جامع 118

5-4-2- طرح های  توسعه و عمران شهر و حوزه نفوذ 118

5-4-3- طرح های هادی شهری 119

5-4-4- طرح های جزئیات شهرسازی 119

5-4-5- طرح های آماده سازی زمین 120

5-4-6- طرح های  شهرستان 120

5-4-7- طرح های  منطقه شهری 121

5-4-8- طرح های بهسازی و نوسازی بافتهای قدیم 121

5-4-9- طرح های تفصیلی 122

عنوان                                                                                                                                صفحه

5-5- جمع بندی و نتیجه گیری 123

فصل ششم : ضوابط و مقررات ارتفاع پذیری بافت های شهری

6-1- مقدمه 125

6-2- ضوابط و مقررات عام سایه اندازی بافت های شهری 126

6-2-1- تصویب طرح های ملی موثر در توسعه شهرها 126

6-2-2-  ضوابط   منطقه بندی  و تعیین   تراکم های  ساختمانی و کاربری  اراضی  در  طرح های  توسعه

شهری 126

6-2-3-  ضوابط و مقررات افزایش تراکم و بلند مرتبه سازی 127

6-2-4- ضوابط و مقررات منطقه بندی مسكونی شهرها به مجتمع آپارتمانی، چندخانواری و تك واحدی در جهت حفظ حقوق همسایگی در واحدهای مسكونی به لحاظ تأمین نور، آفتاب و عدم اشراف 129

6-2-5- كنترل تراكم ساختمانی و تعیین سطح اشغال در مناطق مسكونی ( براساس حفظ سرانه فضای باز، تشویق بلندمرتبه سازی، كاهش سطح زیربنای مسكونی و عدم تفكیك ) 130

6-2-6- ارتفاع ساختمان ( تعداد طبقات روی پیلوت ) با توجه به عرض ترافیکی گذرهای اطراف 131

6-2-7- احداث ساختمان های (6) طبقه و بیشتر در شهر تهران 132

6-2-8- جلوگیری از افزایش محدوده شهرها 133

6-2-9- موضوع بافت های فرسوده شهری 133

6-2-10- شاخصهای شناسایی بافت های فرسوده شهری 134

6-2-11- اعطای تراکم تشویقی در بافتهای فرسوده شهری 134

6-2-12- آیین نامه اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن 135

6-3- ضوابط و مقررات خاص ارتفاع پذیری بافت های شهری 136

6-3-1- مقدمه 136

6-3-2- ضوابط و مقررات ساختمانی و شهرسازی طرح تفصیلی شهر اصفهان 136

عنوان                                                                                                                                صفحه

6-3-3- تعریف مفاهیم 138

6-3-4- ضوابط و مقررات عمومی 140

6-3-4-1- مشرفیت، معماری و نحوه استقرار بناها 141

6-3-4-2- پارکینگ ها 143

6-4- جمع بندی و نتیجه گیری 143

 

بخش دوم : تجزیه و تحلیل یافته ها و ارائه راهکارهای پیشنهادی تحقیق

 

فصل هفتم : شناخت اجمالی نمونه موردی

7 -1- مقدمه 147

7-2- معرفی اجمالی شهر اصفهان 148

7 -2-1  موقعیت جغرافیایی شهر اصفهان 148

7-2-2- توپوگرافی شهر اصفهان 148

7-3- مهمترین عناصر اقلیمی در شهر اصفهان 149

7-3-1-  درجه حرارت 150

7-3-2- ساعات آفتابی 151

7-3-3- موقعیت خورشید 152

7-3-4- سایر عناصر اقلیمی 156

7-4- بررسی تحولات جمعیتی در سرشماریهای رسمی کشور 156

7-5- تاریخچه شکل گیری ساختار فضایی – کالبدی شهر اصفهان 160

7-6- شناخت بافت فرسوده در سطح مناطق شهری اصفهان 164

7 -7- طرح های توسعه شهری در اصفهان 168

7-7-1- طرح های جامع کوکس (1338 ه.ش ) 169

عنوان                                                                                                                                صفحه

7-7-2- طرح جامع و تفضیلی ارگانیک 170

7-7-3- طرح منطقه اصفهان 172

7-7-4- طرح تجدید در طرح جامع وتفضیلی ارگانیک 173

7-7-5- طرح بازنگری طرح تفصیلی 174

7-8- جمع بندی و نتیجه گیری 176

فصل هشتم : تجزیه و تحلیل یافته ها

8-1- مقدمه 179

8-2-  تدوین  مدل  نظری  و تجریدی  عوامل و مولفه های  موثر در  ارتفاع پذیری  ساختمانها  در  شهر

اصفهان 180

8-2-1- عوامل و مولفه های عام و کلی 181

8-2-1-1- عوامل و مولفه های طبیعی – اقلیمی موثر در ارتفاع پذیری ساختمانها 181

8-2-1-1-1- عرض جغرافیایی و موقعیت سالیانه خورشید(نقاط اوج و حضیض سالیانه خورشید) 182

8-2-1-1-2- موضع یا مسیر حرکت روزانه خورشید 182

8-2-1-1-3- اقلیم و شرایط آب و هوایی منطقه 182

8-2-1-1-4- توپوگرافی و شیب زمین 183

8-2-1-2- عوامل و مولفه های حقوقی و قانونی ( ضوابط و مقررات شهرسازی طرح تفصیلی ) ارتفاع پذیری ساختمان ها 184

8-2-1-2-1- پهنه بندی ارتفاعی 184

8-2-1-2-2- حرایم و محدودیتهای ارتفاعی 185

8-2-2- عوامل و مولفه های خاص و موضعی 185

8-2-2-1- ویژگی ها و مشخصات فضایی – کالبدی فردی 185

8-2-2-1- جهت گیری قطعات و دانه های شهری نسبت به خورشید یا رون 186

8-2-2- 2- نسبت طول به عرض زمین 186

عنوان                                                                                                                                صفحه

8-2-2- 3-  الگوی کالبدی ساخت مسکن 188

8-2-2- 4-  مساحت زمین 188

8-2-2- 5- شکل ساختمان 189

8-2-2- 6- سطح اشغال 189

8-2-2- 7- شکل سطح اشغال 190

8-2-2- 8- جهت گیری پلاک نسبت به معبر 190

8-2-2- 9- نسبت بازشوها در جبهه اصلی ساختمان 191

8-2-3- ویژگیها و مشخصات فضایی – کالبدی گروهی پلاک ها و ساختمانهای همجوار و بافت 191

8-2-3-1- الگوی شبکه معابر 191

8-2-3-2- عرض معابر 192

8-2-3-3- جهت معابر 192

8-3- تدوین مثال واره های ارتفاع پذیری ساختمانها 193

8-3-1- مثال واره های شماره 1 196

8-3-2- مثال واره های شماره 2 203

8-3-3- مثال واره های شماره 3 208

8-3-4- مثال واره های شماره 4 214

8-3-5- مثال واره های شماره 5 220

8-3-6- مثال واره های شماره 6 226

8- 4- تحلیل مدل نظری و تجریدی ارتفاع پذیری ساختمانها در نمونه های عملی بافت شهری اصفهان 232

8-4-1- نمونه  منظم بافت فرسوده شهری 233

8-4-2- نمونه نامنظم بافت فرسوده شهری 239

8-5- جمع بندی و نتیجه گیری 245

عنوان                                                                                                                                صفحه

فصل نهم : نتیجه گیری و ارائه راهکارهای پیشنهادی

9-1- مقدمه 247

9- 2- مروری بر مطالعات پیشین 248

9-3-  بررسی سوال و فرضیه تحقیق 248

9-4- ارائه راهکارهای پیشنهادی مرتبط با موضوع تحقیق 251

9-4-1- تغییر نسبت طول به عرض 251

9-4-2- اضافه کردن ارتفاع پیلوت یا زیرزمین به ارتفاع ساخت قطعه جنوبی 252

9-4-3- اضافه کردن ارتفاع پنجره ارتفاع  ساخت قطعه جنوبی 252

9-4-4- اضافه نمودن میزان عقب نشینی جبهه شمالی به ارتفاع بنا (تغییر در نحوه استقرار بنا در قطعه) 253

9-4-5- تغییر و اصلاح ضابطه سایه اندازی  40%  طول پلاک شمالی به رعایت 40 %  طول  خود  همان  پلاک 253

9-4-6- تغییر در استانداردهای ساعات نیاز به بهره مندی از نور خورشید 254

9-5- بررسی راهکارهای پیشنهادی در مثال واره های ارتفاع پذیری ساختمانها 254

9-5-1- مثال واره های شماره 1 راهکارهای اجرایی پیشنهادی 254

9-5-2 مثال واره های شماره 2 راهکارهای اجرایی پیشنهادی 257

9-6-  محدودیتها و مشکلات تحقیق 261

9-7- پیشنهادات تحقیقات بعدی 263

9-8- جمع بندی و نتیجه گیری 263 

بخش سوم : منابع و ماخذ

فهرست منابع 265

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست جداول

جدول 3-1 : مزایا و معایب گونه های مختلف واحدهای مسکونی 62

جدول 4-1 : تحول پارادایم های شهرسازی در قرن بیستم 88

جدول 4–2 : توزیع مسوولیت های برنامه ریزی در سطوح مختلف دولت 94

جدول 4-3  : انواع طرح های متداول در آلمان 97

جدول 4-4 : مرجع تصویب طرح های مختلف در چین 101

جدول 4-5 : ویژگیهای اصلی نظام مدیریت توسعه شهری در کشورهای مورد مطالعه 104

جدول 4-6 : ویژگیهای اصلی نظام مدیریت توسعه شهری در کشورهای مورد مطالعه 105

جدول 5-1 : سطوح تصمیم گیری سلسله مراتب طرحهای توسعه کالبدی ( سطح ملی –  محلی ) 114

جدول 5-2 : تعاریف، ویژگیها، محتوا و وظایف طرح های جامع توسعه و عمران شهری 115

جدول 6-1 : حداقل فضای باز به ازای هر واحد مسکونی بر اساس تعداد طبقات 131

جدول 6-2 :  ارتفاع ساختمان ( تعداد طبقات روی پیلوت )  با  توجه  به  عرض  ترافیکی  گذرهای  اطراف

آن 132

جدول  7-1  :  رژیم حرارتی فصلی  ایستگاه هواشناسی اصفهان 150

جدول  7-2 :  میانگین تعداد ساعات آفتابی در اصفهان 152

جدول  7-3 : تعیین درجات موقعیت خورشید در آسمان برای اول فروردین ، تیر ، مهر و دی 155

جدول 7-4  : جمعیت شهر اصفهان از سال 1335 الی 1385 156

جدول 7-5  : تغییرات خانوار در شهر اصفهان 157

جدول 7-6 : جمعیت، درصد جمعیت ، بعد خانوار و نسبت جنسی در مناطق چهارده گانه شهر اصفهان در سال 85 166

جدول 7-7  : مساحت مناطق شهر اصفهان و بافتهای فرسوده  آن 168

جدول 8-1 : عوامل و مولفه های عام و کلی ارتفاع ساختمانها در شهر اصفهان 193

جدول 8-2 : عوامل و مولفه های خاص و موضعی ارتفاع پذیری ساختمانها در شهر اصفهان 195

جدول 8-3 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 1 199

جدول 8-4  : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره اول براساس موقعیت خورشید 202

جدول 8-5 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 2 207

جدول 8-6 : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره دوم براساس موقعیت خورشید 208

جدول 8-7 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 3 213

جدول 8-8  : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره سوم براساس موقعیت خورشید 214

جدول 8-9 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 4 219

جدول 8-10 : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره چهارم براساس موقعیت خورشید 220

جدول 8-11 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 5 225

جدول 8-12 : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره پنجم براساس موقعیت خورشید 226

جدول 8-13 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 6 231

جدول 8-14 : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره ششم براساس موقعیت خورشید 232

جدول 8-15 : عوامل و مولفه های خاص و موضعی ارتفاع پذیری ساختمانها در بلوک منظم از بافت فرسوده منطقه 4 شهر اصفهان 235

جدول 8-16 : ارتفاع پذیری قطعات در بافت منظم از بافت فرسوده منطقه 4 شهر اصفهان براساس موقعیت

خورشید 236

جدول 8-17 : عوامل و مولفه های خاص و موضعی ارتفاع پذیری ساختمانها در بلوک نامنظم از بافت فرسوده منطقه 3 شهر اصفهان 241

جدول 8-18 : ارتفاع پذیری قطعات در بافت نامنظم از بافت فرسوده منطقه 3 شهر اصفهان براساس موقعیت

خورشید 242

جدول 9-1 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 1  راهکارهای پیشنهادی 259

جدول 9-2 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 2  راهکارهای پیشنهادی 262

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست اشکال

شکل 1-1  : حریم سایه اندازی بنا 11

شکل 3-1  : روش گاباری در تعیین ارتفاع ساختمانها 40

شکل 3-2  : روش سطح اشغال زمین و طبقات در تعیین ارتفاع ساختمانها 42

شکل 3-3  : روش سطح آشکاری آسمان در تعیین ارتفاع ساختمانها 43

شکل 3-4 : روش شاخص روشنایی در تعیین ارتفاع ساختمانها 44

شکل 3-5 : زاویه ارتفاع و زاویه سمت خورشید 48

شکل 3- 6 : جهت ساختمان در رابطه با اقلیم 56

شکل 3-7 : رون راسته در شهرسازی 57

شکل 3-8 : رون اصفهانی در شهرسازی 58

شکل 3-9  : رون کرمانی در شهرسازی 59

شکل 3-10 : الگوی اول (ساختمان یک طرفه ) شکل سطح اشغال 67

شکل 3-11 : الگوی دوم شکل سطح اشغال 67

شکل 3-12 : الگوی سوم ( ساختمان یک طرفه ) شکل سطح اشغال 68

شکل 3-13 : الگوی چهارم شکل سطح اشغال 69

شکل 3-14 : الگوی پنجم شکل سطح اشغال 70

شکل 3-15 : الگوی ششم (ساختمان دو طرفه مجزا ) شکل سطح اشغال 71

شکل 3-16 : الگوی هفتم ( ساختمان U شکل ) شکل سطح اشغال 72

شکل 3-17 : الگوی هشتم (ساختمان حیاط مرکزی  ) شکل سطح اشغال 73

شکل 3-18 : جهت گیری پلاک نسبت به معبر 75

شکل 5-1 : مدل سلسله مراتبی قوانین شهری 111

شکل 6-1 : حریم اشراف و حریم سایه اندازی مجاز بنا 139

شکل 6-2 : تعیین محدوده شهر قدیم و منطقه تاریخی شهر اصفهان 141

شکل 6-3 : نحوه جانمایی بنا در حاشیه معابر با عرض بیست متر و بیشتر شمالی – جنوبی 142

شکل 8-1 : رون اصفهانی در شهرسازی 187

شکل 8-2 : انواع الگوهای متعارف شکل سطح اشغال 190

شکل 8-3 :موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیر در مثال واره شماره1 196

شکل 8-4 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره اول 198

شکل 8-5 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره اول در اول تابستان در ساعات  9 صبح الی 12 ظهر 200

شکل 8-6  : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره اول در اول زمستان در ساعات  9 صبح الی 12 ظهر 201

شکل 8-7 :موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیردر مثال واره شماره 2 203

شکل 8-8 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره  دوم 204

شکل 8-9  : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره دوم در اول فصل تابستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر 205

شکل 8-10 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره دوم در اول فصل زمستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر 206

شکل 8-11:موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیردرمثال واره شماره 3 209

شکل 8-12 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره سوم 210

شکل 8-13 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره سوم در اول فصل تابستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر 211

شکل 8-14 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره سوم در اول فصل زمستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر 212

شکل 8-15 :موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیر در مثال واره شماره 4 215

شکل 8-16 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره چهارم 216

شکل 8-17 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره چهارم در اول فصل تابستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر 217

شکل 8-18 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره چهارم در اول فصل زمستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر 218

شکل 8-19:موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیر در مثال واره شماره 5 221

شکل 8-20 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره پنجم 222

شکل 8-21 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره پنجم در اول فصل تابستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر 223

شکل 8-22 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره پنجم در اول فصل زمستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر 224

شکل 8-23:موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیر در مثال واره شماره 6 227

شکل 8-24 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره ششم 228

شکل 8-25 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره ششم در اول فصل تابستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر 229

شکل 8-26 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره ششم در اول فصل زمستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر 230

شكل 9-1  : موقعیت قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و قطعه سایه پذیر در مثال واره شماره 1 راهکارهای اجرایی پیشنهادی 255

شکل 9-2 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره اول با ارتفاع 12.8 و 13.6 متر 256

شكل 9-3 : موقعیت قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و قطعه سایه پذیر در مثال واره شماره2 راهکارهای اجرایی پیشنهادی 258

شکل 9-4 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره دوم با ارتفاع 14.40 و 15.20 260

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست نقشه ها

نقشه 7-1 : شهرستانهای موجود در استان اصفهان و جایگاه شهر اصفهان 149

نقشه  7-2 : اصفهان در دوره صفویه ( 1006 تا 1136 میلادی ) 161

نقشه 7-3  : ساختار شهر صفوی 161

نقشه 7-4 : ساختار شهر اصفهان دوره معاصر 162

نقشه 7-5 : محورهای توسعه شهر اصفهان  در دوره صفویه 164

نقشه 7-6 : توزیع جمعیت در مناطق چهاده گانه شهر اصفهان 165

نقشه 7-7 : بافتهای فرسوده مصوب در کل مناطق شهر اصفهان 167

نقشه 8-1 : موقعیت جغرافیایی بلوک منظم از بافت فرسوده منطقه 4 شهر اصفهان 234

نقشه 8-2 : ارتفاع قطعات بر اساس ضوابط طرح های تفصیلی در بافت منظم از بافت فرسوده منطقه 4 شهر اصفهان 237

نقشه 8-3 : موقعیت جغرافیایی بلوک نامنظم از بافت فرسوده منطقه 3 شهر اصفهان 240

نقشه 8-4 : ارتفاع قطعات بر اساس ضوابط طرح های تفصیلی در بافت نامنظم از بافت فرسوده منطقه 3 شهر اصفهان 243

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست نمودار

نمودار 3-1 : مدل نظری عوامل و مولفه های موثر بر ارتفاع پذیری ساختمانها 47

نمودار 4-1 : ساختار توسعه و عمران در انگلستان 91

نمودار 7-1 : رژیم حرارتی ایستگاه سینوپتک اصفهان 151

نمودار 7-2 : نمودار مسیر خورشید برای عرض جغرافیایی ˚32 153

نمودار 7-3 : ترسیم مسیر خورشید در آسمان برای عرض جغرافیایی ˚32 154

نمودار  7-4 : تغییرات نرخ رشد سالانه جمعیت در شهر اصفهان طی سالهای 1335- 1385 157

نمودار 7-5  : تغییرات بعد خانوار در شهر اصفهان طی سالهای 1335- 1385 158

نمودار 7-6  : تعدادمردان وزنان درشهراصفهان در سال1385 به درصد 159

نمودار 7-7  :  هرم سنی شهراصفهان درسال 1385 159

نمودار 8-1 : عوامل و مولفه های عام و کلی ارتفاع پذیری ساختمان ها 180

نمودار 8-2 : عوامل و مولفه های طبیعی– اقلیمی ارتفاع پذیری در شهر اصفهان 181

نمودار 8-3  : عوامل و مولفه های حقوقی و قانونی ضوابط و مقررات شهرسازی طرح تفصیلی ارتفاع پذیری ساختمان ها 184

نمودار 8-4  : عوامل و مولفه های خاص و موضعی سایه اندازی ساختمانها 185

نمودار 8-5  : عوامل و مولفه های فردی پلاک ها در تعیین ارتفاع پذیری ساختمانها 187

نمودار 8-6 : ویژگیها و مشخصات فضایی – کالبدی گروهی بافت موثر در ارتفاع پذیری ساختمانها 192

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست تصاویر

تصویر 8-1 : عکس های گرفته شده از بافت منظم ناحیه 8 از منطقه 4 شهر اصفهان 238

تصویر 8-2 : عکس های گرفته شده از بافت نامنظم ناحیه 14 از منطقه 3 شهر اصفهان 244

مقدمه

توجه به نوسازی بافت های فرسوده شهری  می تواند چارچوب مناسبی را تحقق توسعه پایدار شهرهای امروز به دست دهد. از آنجا که یکی از موانع دستیابی به توسعه پایدار شهری ، ضوابط و مقررات محدود کننده شهرسازی می باشد، تحقیق حاضر تلاش می کند تا تاثیر ضوابط و مقررات ارتفاع پذیری طرح های تفصیلی را بر بهسازی و نوسازی مسکن در بافت های فرسوده شهر اصفهان بررسی نماید. بدین منظور، در فصل اول پایان نامه، کلیات تحقیق، شامل بیان مساله، هدف تحقیق، سوال و فرضیه تحقیق، و معرفی اصطلاحات کلیدی مربوط آورده شده است. فصول دوم و سوم  تحقیق حاضر به ارائه مبانی نظری و فنی تحقیق به ترتیب شامل معرفی توسعه پایدار، شناسایی بافت های شهری و نظریات نوسازی بافت های شهری، تعیین روشهای ارتفاعی و شناسایی مولفه های موثر در ارتفاع پذیری ساختمانها اختصاص دارد. فصل چهارم و پنجم، تجارب کشورهای مختلف جهان و کشور ایران را در زمینه تهیه طرح های توسعه شهری بیان می دارد و در فصل ششم ضوابط عام و خاص ارتفاع پذیری بافت های شهری ارائه می گردد. در فصل هفتم، شهر اصفهان و بافت های فرسوده آن ، جمعیت و طرح های توسعه شهری در آن شناخته می شود. فصل هشتم، تشریح کننده عوامل و مولفه های سایه اندازی در قطعات موجود در بافت فرسوده شهر اصفهان و ارائه 6 مدل عملی-مثالی و بررسی موارد مذکور در دو نمونه بافت فرسوده می باشد. فصل پایانی نیز به ارائه نتیجه کلی تحقیق و راهکارهای پیشنهادی تعلق دارد.

طرح مسئله

در طی دهه های اخیر، رشد سریع در شهرهای بزرگ و کلان شهرها  که عمدتا” ناشی از افزایش جمعیت، بدلیل رشد طبیعی جمعیت و مهاجرت از روستا و شهرهای کوچک به آنهاست، دگرگونی زیادی در ساختار فضایی – کالبدی و شرایط اقتصادی و اجتماعی زیست این شهرها بوجود آورده است. رشد شهر نشینی و افزایش جمعیت شهرهای بزرگ و کلان شهرها دو دسته اثرات نامطلوب بر ساختار فضایی و کالبدی این شهرها در پی داشته است. از یک طرف گسترش شهر در پیرامون و حاشیه و عمدتا” بر اراضی کشاورزی و باغات را دامن زده است و باعث از بین رفتن منابع ارزشمند محیط سبز و طبیعی شهرها شده است، که لزوم توجه به راهکارهایی را برای جلوگیری از تخریب اراضی کشاورزی اطراف شهرها را بیش از پیش حیاتی ساخته است. از طرف دیگر تحت تاثیر گسترش افقی شهر، بافت درونی شهرها با مشکلات عدیده ای از جمله فرسودگی مواجه شده اند. موقعیت عمدتا” مرکزی و وجود برخی زیرساختهای مورد نیاز شهری در بافتهای درونی شهر ضرورت توجه به این بافتها را دوچندان کرده است.

با توجه به این دو دسته مسائل و مشکلات فضایی – کالبدی شهرهای بزرگ ( 1- گسترش شهر بر روی اراضی باارزش کشاورزی پیرامون، 2 – فرسودگی فضایی – کالبدی بافتهای درونی شهر ) لزوم اتخاذ روشها و راهبردهایی برای توسعه شهرها که بتواند این دو دسته مسائل و مشکلات مطرح شده را سامان بخشد، بیش از پیش ضرورت دارد. در این خصوص راهبردهای  مختلفی مورد توجه مدیران و برنامه ریزان شهری قرار می گیرد که از این میان، راهبرد توسعه درون زای شهری، یعنی توجه به بهسازی بافت و نوسازی مسکن در بافتهای درونی و فرسوده شهرها، راهبرد و روشی است که می تواند این دو دسته مسائل و معضلات فضایی – کالبدی شهرها را بطور همزمان حل نماید. از جمله علت هایی که نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده و درونی شهرها را به عنوان یک راهبرد و روش اصولی و علمی در جهت حل مسائل و مشکلات شهرها توجیه می نماید، وجود توانهای بالقوه و بالفعل موجود در آنهاست. از جمله این توانها، می توان به وجود زیرساختهای مورد نیاز