دانشگاه آزاد اسلامی
سازمان مرکزی

تعهد نامه اصالت رساله یا پایان نامه

اینجانب ……………. دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته در رشته …. گرایش …………… در تاریخ ………. از پایان نامه خود تحت عنوان :
………………………………..
با کسب نمره …با درجه …….. دفاع نموده ام بدینوسیله متعهد میشوم:

این پایان نامه حاصل تحقیق و پژوهش انجام شده توسط اینجانب بوده و در مواردی که دستاوردهای علمی و پژوهشی دیگران (اعم از پایان نامه ، کتاب ، مقاله و …) استفاده نموده ام ، مطابق ضوابط و رویه موجود ، نام منابع مورد استفاده و سایر مشخصات آن در فهرست مربوطه ذکر و درج کرده ام

 
 
این پایان نامه قبلا برای دریافت هیچ مدرک تحصیلی ( همسطح ، پایین تر یا بالاتر) در سایر دانشگاهها و موسسات آموزش عالی ارائه نشده است.
چنانچه بعد از فراغت از تحصیل قصد استفاده و هر گونه بهره برداری اعم از چاپ کتاب ، ثبت اختراع و … از این پایان نامه داشته باشم از حوزه معاونت پژوهشی واحد مجوزهای لازم را اخذ نمایم.
چنانچه در هر مقطع زمانی خلاف موارد فوق ثابت شود ، عواقب ناشی از آن را می پذیرم و واحد دانشگاهی مجاز است با اینجانب مطابق ضوابط و مقررات رفتار نموده و در صورت ابطال مدرک تحصیلی ام هیچگونه ادعایی نخواهم داشت.

نام و نام خانوادگی ………………………….
تاریخ و امضا و اثر انگشت…………………..

سپاسگزاری

به نام خداوند متعال و سپاس از هر آنچه نعمت بیکران که بهره‌مندم ساخته است.
در اینجا بر خود لازم دانسته که نهایت سپاس و قدردانی را نسبت به تمام عزیزانی که در انجام این پژوهش از راهنمایی‌ها و مساعدت‌های با ارزش آنان اعم از استادان محترم دانشگاه و کارشناسان ارشد، و همچنین عزیزانی که از حمایت‌های معنوی انها، بهره مند بوده‌ام، ابراز نموده و توفیق روز افزونشان را از درگاه احدیت آرزو نمایم.
به خصوص از استاد گرامی جناب آقای دکتر عظیم اصلانی(استاد راهنما) و استاد گرامی جناب آقای دکتر حسین علیپو(استاد مشاور) که با قبول زحمت مرا در انجام هرچه بهتر این پژوهش یاری نمودند کمال تشکر را دارم.

تقدیم به
پدر و مادر
عزیز و مهربانم

فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : طرح تحقیق
1-1مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………….3
1-2 بیان مساله تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………….3
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق …………………………………………………………………………………………………….5
1-4 اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………6
1-5 سؤال تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………7
1-6 فرضیه‏های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………7
1-7 واژه های عملیاتی ………………………………………………………………………………………………………………..9
1-8 مدل مفهومی……………………………………………………………………………………………………………………….10

اطب متخصصان آموزشی علاقه مند ‌ به فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات است. (فلورین وهگرتی (2004)، ترجمه زارعی زوارکی، 1391، ص 38-39)

2-6- آموزش، یادگیری و فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات
آموزش فرآیندی است که طی آن محتوایی انتقال می‌یابد، تا تغییرات نسبتاً پایداری در فرد صورت گیرد آموزش را می‌توان با روش‌ها و شیوه‌های بسیاری انجام داد.
یادگیری فرآیندی است که طی آن افراد مهارت یا دانش تازه‌ای برای انجام کار و یا جهت بهبود کیفیت کار کسب می‌کنند. آموزش پشتوانه یادگیری است. میان آموزش و یادگیری ارتباط یک جانبه‌ای وجود دارد به صورتی که هرچه آموزش با روش‌ها و شیوه‌های موثرتر و بهتری انجام گیرد، به همان اندازه یادگیری افزایش می یابد. یکی از اهداف تعلیم وتربیت، آموزش می باشد. یعنی ارائه و انتقال دانش و اطلاعات به فراگیران، اما امروزه با رشد وگسترش روزافزون اطلاعات تاکید از آموزش، یادگیری می‌باشد. دیگر آموزش و پرورش نمی‌تواند تنها نهاد ارائه دهنده آموزش باشد وهم چنین یادگیری بر کل زندگی قابل تعمیم است. فن آوری اطلاعات و ارتباطات امکانات قدرتمندی را برای تحقق این امر در اختیار می‌گذارد. (جان قلی، 1391)
فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات روش‌های آموزش و یادگیری سنتی را در معرض سوال و تردید قرار داده و امکانات متنوعی را برای فراگیران فراهم آورده است. فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات تنها در آموزش و یادگیری اثر نکرده و وظیفه آن تنها فراهم نمودن امکانات برای فراگیران نیست، بلکه در هویت فراگیران و در معنی و نقش یادگیری نیز تغییر ایجاد کرده است و استفاده از این روش آموزش موجب سهولت برقراری ارتباطات ذهنی در موضوع مورد یادگیری می‌شود و سبب نو شدن افکار ذهنی و بررسی بیشتر و عمیق‌تر در موضوع یادگیری می‌شود و خودبه خود به یادگیری‌های جدیدی از جانب یادگیرنده می‌شود. (علی پور و جهان آرا، 1389)

2-7- نقش‌های فن‌آوری اطلاعات در مدارس
با بهره‌گیری از فن‌آوری اطلاعات، معلمان به سهولت به منابع جدید آموزشی دست می‌یابند و اطلاعات و مواد آموزشی خود را آسان‌تر و سریع‌تر تهیه می‌کنند. همچنین، انتظار می‌رود که فن‌آوری اطلاعات بتواند مواد آموزشی از قبیل متون، تصاویر، اصوات و سایر موارد مشابه را با کیفیتی بالاتر از قبل در اختیار معلمان قرار دهد. انتظار دیگر، نقش تسهیل کننده فن‌آوری اطلاعات است، یعنی بتوان با به کارگیری فن‌آوری اطلاعات، کیفیت یادگیری دانش آموزان را افزایش داد. این کار باید با برقراری ارتباطی فعال میان مدیر دروس، معلمان و دانش آموزان صورت بگیرد، به طوری که این روش ارتباطی به صورت عادتی مناسب در بیاید. هم چنین، فن آوری اطلاعات را می‌توان به عنوان ابزاری برای ایجاد مواد آموزشی تعاملی و با کیفیت بالا در اختیار دانش آموزان و معلمان قرار داد. (لاولس ، 2003، به نقل از نوروزی و همکاران، 1387)

جدول 2-1- نقش‌های فن آوری اطلاعات در مدارس

وآورآ
رویکرد اهداف
اول: ارتباط دهنده 1-برقراری ارتباط میان اطلاعات، معلم ودانش‌آموز
2-کاهش محددیت‌های زمانی و مکانی
دوم: هدایت کننده 1-دسترسی آسان به منابع جدید آموزشی
2-دست یابی به مواد آموزشی با کیفیت بالاتر
سوم: تسهیل کننده 1-افزایش کیفیت یادگیری در دانش آموز
2-تسهیل ارتباط میان مدیر دروس، معلم و دانش‌آموز
چهارم: ابزار طراحی و تولید 1-ایجاد مواد آموزشی تعاملی
2-ایجاد مواد آموزشی با کیفیت بالا
اکنون با بحث جامعه اطلاعاتی و رسالت آموزش و پرورش در تربیت افراد برای زندگی در این جامعه و اهمیت استفاده از فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات در غنی‌سازی محتوا و شکل ارائه اطلاعات به دانش‌آموزان، توازن جدیدی میان اهداف آموزش قدیم و جدید را به کمک فن‌آوری‌های جدید طلب می‌کند. (پلگرام و لاو ، 2003)

2-8- پایه‌های نظری فن‌آوری آموزشی
2-8-1- سقراط (469-399 پیش از میلاد)

 
 
از نخستین کسانی که به روش فعال یاددهی- یادگیری توجه نمود سقراط بود. او خود را مامای دانایی می‌خواند زیرا سقراط در گفت وگو با دیگران آنان را یاری می‌داد تا اندیشه‌هایی که روان آن آبستن آن‌ ها بود پدید آید. (نقیب زاده، 1381) در روش سقراطی فراگیر خود فعالیت کرده و در جست و جوست. او بارها تاکید کرده است که نباید اطلاعات و دانش را به افراد منتقل کرد. (نقل از جان قلی، 1391)
2-8-2- ونت (1920-1832)
ویلهلم ونت را بنیان گذار روان‌شناسی تجربی می‌دانند. او نقش فراگیر را پردازشگر فعال اطلاعات می‌دانست. او معتقد بود توجه به بخش فعال یادگیری تحت تاثیر عواملی هم چون ساختار ذهنی فراگیر، انگیزش و حافظه قرار دارد ودرک بخش فعال یادگیری ساختارهای دانش فراگیران را مورد استفاده قرار می‌دهد. یادگیری از نظر او زمانی اتفاق می‌افتد که وقایع ادارک شده در حافظه ذخیره شوند. (گایر، نقل از جان قلی 1391)
2-8-3- ابینگهاوس (1909-1850)
ایشان را نجات دهنده روان‌شناسی از یوغ فلسفه می‌دانند. بدین منظور نشان داد که فرآیندهای عالی‌تر ذهنی مربوط به یادگیری و حافظه را می‌توان به طور آزمایشی مطالعه کرد. ابینگهاوس به جای روش قدیمی که در آن فرض می‌شد که تداعی از پیش تشکیل یافته است و باید آن را از راه تفکر و تعمق مطالعه کرد، فرایند تداعی رادر ضمن شکل‌گیری آن مورد مطالعه قرار داد. پژوهش‌های ابینگهاوس در مطالعات فرایند انقلابی ایجاد کرد. او به جای فرضیه پردازی نشان داد که قانون بسامد چگونه عمل می‌کند. ابینگهاوس فرآیندهای عالی‌تر ذهن را به آزمایشگاه کشاند، جایی که از آن زمان تاکنون قرار داشته است. (هرگنهان و السون ، ترجمه سیف 1391، ص84)

5. تعیین رابطه بین مولفه‌ی کنترل با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان.
6. تعیین رابطه بین مولفه‌ی سیستم پاداش با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان.
7. تعیین رابطه بین مولفه‌ی سازش با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان.
8. تعیین رابطه بین مولفه‌ی الگوی ارتباطی با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان.
9. تعیین رابطه بین مولفه‌ی هویت با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان.
10. تعیین رابطه بین مولفه‌ی انسجام با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان.
5-1سؤالات تحقیق
آیا میان فرهنگ سازمانی و میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان رابطه معنی داری وجود دارد؟
6-1فرضیه‏های تحقیق
1-6-1فرضیه اصلی
بین فرهنگ سازمانی با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان رابطه معنی داری وجود دارد.

2-6-1فرضیه های فرعی
1. بین مولفه‌ی نوآوری با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان رابطه معنی داری وجود دارد.
2. بین مولفه‌ی ریسک‌پذیری با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان رابطه معنی داری وجود دارد.
3. بین مولفه‌ی رهبری با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان رابطه معنی داری وجود دارد.
4. بین مولفه‌ی حمایت سازمانی با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان رابطه معنی داری وجود دارد.
5. بین مولفه‌ی کنترل با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان رابطه معنی داری وجود دارد.
6. بین مولفه‌ی سیستم پاداش با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان رابطه معنی داری وجود دارد.
7. بین مولفه‌ی سازش با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان رابطه معنی داری وجود دارد.
8. بین مولفه‌ی الگوی ارتباطی با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان رابطه معنی داری وجود دارد.
9. بین مولفه‌ی هویت با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان رابطه معنی داری وجود دارد.
10. بین مولفه‌ی انسجام با میزان خلاقیت مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر استان زنجان رابطه معنی داری وجود دارد.
7-1واژه‏ها و اصطلاحات فنی و تخصصی
فرهنگ سازمانی: فرهنگ سازمانی سیستمی از استنباط مشترک است که اعضاء نسبت به یک سازمان دارند و همین ویژگی موجب تفکیک دو سازمان از یکدیگر می‌شود(رابینز،1386) .
خلاقیت: خلاقیت به معنی توانایی ترکیب ایده‌ها در یک روش منحصر به ‌فرد یا ایجاد پیوستگی بین این ایده‌ها می‌باشد(رابینز،1386).
تعریف عملیاتی فرهنگ سازمانی: اعتقادات،باورها،اندیشه ها و استنباط مشترک مدیران و معاونان جمعیت هلال احمر به سازمان خود که با 10 مؤلفه فرهنگ سازمانی از دیدگاه رابینز سنجیده میشود.41 سوال پرسشنامه رابینز به تفکیک 1 تا 5(نوآوری)،6 تا 9 (ریسک پذیری)،10تا18 (رهبری)،15 تا 18( حمایت)، 19 21 (یکپارچگی)،22 تا 25 (کنترل)، 26 تا 29 (هویت)،30 تا 33 (سیستم پاداش)، 34 تا 37 (سازش با تعارض) و 38 تا 41( الگوی ارتباطی) میباشد.

 
 
تعریف عملیاتی خلاقیت: میزانی که مدیران ارشد حوزه‌ی ستادی جمعیت هلال احمر استان وقت خود را صرف ارائه‌ راه‌کارهای جدید و فرهنگ خلاق داخلی می‌کنند و محیط را برای رفتار نوآورانه‌ی افراد و گروه‌های درون سازمان آماده می‌سازند که توسط 50 سوال پرسشنامه رندسیپ سنجیده میشود.

1-8 مدل مفهومی:

‌ها مانند اینترنت و شبکه پایه‌ای می‌باشند و جزو ضروریات به شمار می‌روند. این فن آوری‌ها و تجهیزات مرتبط در کلیه سناریوهای ارائه شده برای ایجاد مدرسه هوشمند مورد استفاده قرار می‌گیرند. زیرا در عصر ارتباطات یکی از نکات مهم دسترسی به خدمات الکترونیکی از هر نقطه و در هر زمان می‌باشد. بیش ترین تجهیزات و فن آوری‌ها در سطح تدوین، آموزش و مدیریت منابع آموزشی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به واقع سعی گردیده تا این حوزه به طور کامل به روز و مطابق با استانداردهای جهانی طراحی گردد. (نقشه راه هوشمند سازی مدارس ایران، 1390)

2-16- مدل‌های مختلف فضاهای یادگیری
چهار مدل برای فضاهای یادگیری پیش بینی شده است که عبارت است از :
2-16-1- مدل‌های یادگیری شبکه‌ای
در این مدل، اولین مسئله تغییر در محیط یادگیری است که به صورت خاص مربوط به تغییر فعالیت‌ها و محیط کلاسی به کمک ابزارهای ارتباطی موبایل و بی سیم است . این امر باعث تغییر در محیط کلاس، به خصوص نقش معلم می‌شود. این مسئله به مدل یادگیری در کلاس‌های آینده نیز مرتبط می‌شود.
مسئله دوم تغییر در هدف آموزش است. یعنی چیستی و چرایی آموزش در قرن جدید نسبت به گذشته متفاوت است. هدف آموزش باید ورای یاد دادن کلیات دانش به یادگیرندگان باشد. آموزش باید به یادگیرندگان، اجازه تحصیل مهارت‌های صحیح فردی مدیریت انگیزه‌ها و توانایی جستجو و یکپارچه سازی اطلاعات برای حل مسائل را بدهد . ( وایت ایکر ، 1995، نقل از محمدی و نجفی ، 1387 )
2-16-2- یادگیری در کلاس‌های آینده
در این مدل،محدویت مکانی و زمانی از میان برداشته می‌شود و مفهوم کلاس توسعه پیدا می‌کند. در این کلاس‌ها از تخته سفیدهای الکترونیکی استفاده می‌شود و سطح تعامل میان یادگیرندگان و معلم بسیار بالا می‌باشد. اتصال به کلاس از طریق رایانه صورت می‌گیرد و معلم بهتر فعالیت‌های یادگیری را به صورت مشارکتی طراحی می‌کند . یادگیرندگان یک تیم را تشکیل می‌دهند و در یادگیری مشارکت می‌کنند. در این مدل یادگیری، استفاده از کتاب‌ها و مجلات الکترونیکی و وب سایت‌های مختلف مورد نیاز ضروری می کند.
2-16-3-یادگیری ساختار دانش و توانایی حل مشکل
هدف از آموزش، تبدیل دانش آموز یا بهتر بگوییم شهروند به فردی با قدرت تصمیم گیری بالا و حل کننده خلاق مشکلات است که توان انطباق یافتن با قرن 21 را داشته باشد. افزون بر این، با توجه به رقابت غیر قابل اجتناب جهانی، هر کشوری مجبور است نظام آموزشی خود را طوری تغییر دهد که تمامی شهروندانش بتوانند آموزش‌های جدید را در کل مدت حیات یاد بگیرند یا دانش قدیمی خود را روزآمد کنند. این مدل در کشورهای آسیایی نظیر تایوان، هنگ کنگ، سنگاپور اجرا شده و در نظام آموزشی آن ها اصطلاحات اساسی به وجود آورده است. در این مدل، علاوه بر آموختن مهارت‌های پایه همانند نوشتن و خواندن، توانایی حل مشکل و مهارت‌های عرضه تخصص خود در اجتماع، نیز آموزش داده می‌شود و سبب گسترش اهداف آموزشی شده است. پس به طور کلی محتوا و اهداف آموزشی دچار تحول می‌گردد. تفاوت‌های فردی و به کارگیری هوش و خلاقیت پس از آموزش کلیات دانش مورد توجه قرار می‌گیرند.
2-16-4- یادگیری مبتنی بر جامعه
آخرین مدل یادگیری، به صورت یادگیری مبتنی بر جامعه می‌باشد. همانطور که در عامل واقعی با جوامع سرو کار داریم، کاربران اینترنت، اقدام به ایجاد جوامعی نموده‌اند که دارای زبان، عادات و فرهنگ خود هستند. (والکیس ، 1999، نقل از محمدی و نجفی، 1387) برای این مسئله و ایجاد یک جامعه شبکه‌ای و وارد کردن فعالیت‌های آموزشی در آن ، لازم است که به این حالت از آموزش، یادگیری مبتنی بر جامعه اطلاق شود. (محمدی و نجفی، 1387)

 
 
2-17- نه قدم اصلی شخصی سازی یادگیری
بر اساس مطالعات انجام شده توسط منابع مختلف برروی موضوع شخصی سازی یادگیری 9 پارامتر اصلی به عنوان پارامترهای مطرح، مطالعه و برای این 9 آیتم یک چرخه عمر ایجاد گردید. مطالعه ایشان بر روی مطالعه شخصیت افراد در حین ارائه کنفرانس و نیز جلسات مدارس شروع شده بود. ایشان پس از انجام مطالعات گسترده بر روی پارامترها به این نتیجه رسیدند که ما بین پارامترهای مورد نظر روابطی به غیر از آنچه در چرخه ایجاد شده است موجود می‌باشند. و برخی از پارامترها بیش از پیش با همدیگر مرتبط هستند . (هارگریوز ، 2006)

یادگیری عمیق رهبری عمیق
تجربه عمیق پشتیبانی

نمودار 2-2 نه قدم شخصی سازی یادگیری

2-18- مفهوم یادگیری
یادگیری را می‌توان به صورت مختلفی از جمله کسب اطلاعات و تفکرات جدید، عادت‌های مختلف، مهارت‌های گوناگون و راه‌های متنوع حل مسئله و همچنین کسب رفتار و اعمال پسندیده و یا حتی ناپسند تعریف نمود. این در حالی است که هرگنهان و السون معتقدند یادگیری با وجودی که یکی از مهم‌ترین زمینه‌ها در علم روانشناسی به حساب می‌آید از مشکل ترین مفاهیم برای تعریف نیز می‌باشد اما آنچه که به عنوان معروف ترین تعریف یادگیری شناخته شده است:
یادگیری به فرایند ایجاد تغییرات نسبتاً پایدار در رفتار یا توان رفتاری که حاصل تجربه است گفته می‌شود و نمی‌توان آن را به حالت‌های موقتی بدن مانند آنچه بر اثر بیماری، خستگی یا داروها پدید می آید نسبت داد . (هرگنهان و السون، ترجمه سیف 1391، ص 60)
تعریف گانیه از یادگیری نیز بسیار شبیه تعریف فوق می‌باشد: یادگیری تغییری است که در توانایی انسان ایجاد می‌شود و برای مدتی باقی می‌ماند و نمی‌توان آن را به سادگی به فرآیندهای رشد و نمو نسبت داد. هم چنین یادگیری با آموزش تفاوت دارد. آموزش را صاحب نظران به عنوان فعالیت‌هایی تعریف کرده اند که با هدف آسان ساختن یادگیری از سوی مدرس طرح ریزی می‌شود، و بین مدرس و یک یادگیرنده به صورت کنش متقابل جریان می‌یابد.

بدین ترتیب مشخص می‌شود که یادگیری همیشه معطوف به یادگیرنده است اما آموزش وسیله رسیدن به یادگیری (هدف) است . معلم در آموزش تسهیل کننده یادگیری است ولی یادگیری فعالیتی است که فقط منوط به یادگیرنده و تمایلات و خواسته‌های او برای یادگیری می‌باشد. و یادگیری زمانی اتفاق می‌افتد که موقعیت محرک همراه با محتوای حافظه بر یاد گیرنده به گونه ای تاثیر گذارد که عملکرد او بعد از قرار گرفتن در آن موقعیت نسبت به قبل از آن تغییر یابد. این تغییر در عملکرد همان چیزی است که ما را به این استنباط که یادگیری اتفاق افتاده است، هدایت می‌کند . (گانیه، ترجمه نجفی زند 1373، ص 34)
آنچه ما را از وقوع یادگیری مطلع می‌سازد رفتار قابل مشاهده فرد است که به آن عملکرد نیز گفته می‌شود .در حقیقت مقیاس ما جهت سنجش وقوع یادگیری عملکرد فرد است.

2-19- محورهای اساسی یادگیری
یونسکو به منظور تحقق توسعه‌ی انسانی برای تعلیم و تربیت در قرن بیست و یکم چهار محور اساسی را برای یادگیری پیشنهاد می ‌دهد تا بر اساس آن پایه‌های دانش در طول زندگی اشخاص شکل بگیرد.
این چهار محور به شرح زیر است :
1-"یادگیری چگونه دانستن” که ابزارهای درک و شناخت را در اختیار می‌گذارد.

2-22- تقسیم بندی سبک‌ها
با وجود اختلاف نظرهای فراوانی که در مورد سبک‌های یادگیری وجود دارد، می‌توان آن ها را به سه دسته زیر تقسیم کرد :
2-22-1- سبک‌های شناختی
این دسته از سبک‌ها اشاره می‌کنند به این که یادگیرنده چگونه مطالب را درک می‌کند، به خاطر می‌سپارد، چگونه می‌اندیشد و مسایل را حل می‌کند.

2-22-2- سبک‌های عاطفی
این روش شامل ویژگی‌های شخصیتی و هیجانی هستند. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان پشتکار یادگیرنده، کار کردن به تنهایی یا با دیگران، پذیرفتن و نپذیرفتن تقویت‌های بیرونی را نام برد. برای مثال، بعضی ترجیح می‌دهند در موقع یادگیری به تنهایی مطالعه کنند و دسته‌ای دیگر از دانش آموزان ترجیح می‌دهند با هم سن و سال‌ها یا با هم کلاسی‌هایشان به طور گروهی مطالعه کنند.
2-22-3- سبک‌های فیزیولوژیکی