Max Z=h
= تعداد ورودی i
تعداد خروجی = r
تعداد واحدهای تصمیم = j
St:
h
h

=1
j=1,2,…n 0 ≤
مدل(1-1): مدل با خروجی نامطلوب (مهرگان 1391،ص134)
مسئله اصلی تحقیق این است که چگونه می توان برای نمایندگی های بیمه فرآیندی را جهت سنجش کاراییDMU ها طراحی نمود که از درجه اعتبار بالایی برخوردار باشد و قابلیت تعمیم داشته باشد.
1-6- تعریف متغیرهای پیشنهادی تحقیق
به منظور ارزیابی عملکرد شرکت های بیمه در این تحقیق، ابتدا شاخص های دارای اهمیت شناسایی شده و برای تحلیل ورودی خروجی های زیر انتخاب شدند.
ورودی ها :
هزینه های پرسنلی : شامل پرداخت هر گونه وجه به عنوان حقوق و پرداخت حق بیمه تأمین اجتماعی، حق بیمه درمان تکمیلی توسط نمایندگان به پرسنل شاغل در دفاترشان، می باشد.
هزینه های عملیاتی: شامل هزینه های عمومی دفاتر نمایندگی به غیر از هزینه پرسنلی می باشد که می تواند در برگیرنده هزینه های پرداخت قبوض آب، برق، تلفن و گاز و اجاره دفتر نمایندگی، مالیات پرداختی به اداره دارایی، هزینه ایاب و ذهاب، خرید ملزومات اداری جهت صدور بیمه نامه، تعمیر ونگهداری و تجهیز سیستم های الکترونیکی و رایانه و هزینه تبلیغات و بازاریابی و … باشد.
خروجی مطلوب :
حق بیمه دریافتی : حق بیمه صادره توسط نمایندگی می باشد. منظور از حق بیمه وجهی است که اشخاص در قبال بیمه نامه به نماینده پرداخت نموده و نماینده بیمه نامه مورد درخواست مشتری را در دفتر نمایندگی و با کد صدور یا شناسایی خودش که برای هر نماینده ای متفاوت می باشد، صادر می نمایند.
خروجی نامطلوب:
ضریب خسارت: از نسبت خسارت پرداخت شده به علاوه کارمزد و هزینه دریافتی از محل بیمه نامه های صادره توسط نمایندگی ها به کل حق بیمه صادره با کد نمایندگی بدست می آید.
شکل (1-2) ورودی وخروجی های نمایندگی بیمه را نشان می دهد.
خروجی ها
ورودی ها

مطلوب
هزینه پرسنلی X1:
حقوق،حق بیمه و…
حق بیمه دریافتی Y1: وجه پرداختی بابت بیمه

نا مطلوب
ضریب خسارتY2: نسبت خسارت و کارمزد به حق بیمه دریافتی
هزینه عملیاتیX2:
هزینه های عمومی و …

شکل (1-2). ورودی و خروجی دفاتر نمایندگی
1-7- سوالات تحقیق
در این پژوهش سوالات زیر مطرح شده است و در نهایت به دنبال این هستیم که به سوالات پاسخ های منطقی مبتنی بر اصول علمی بدهیم. این سوالات شامل:
1-کارایی هر یک از نمایندگی های بیمه ایران با لحاظ نمودن خروجی نامطلوب چگونه می باشد؟
2-دلایل ناکارایی این نمایندگان چیست ؟
3- میزان ناکارایی نمایندگان شرکت بیمه چقدر است؟
4- نمایندگان مرجع (الگو) کدامند؟
1-8- روش تحقیق
تحقیق حاضر از نظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردی محسوب می شود. از نظر نوع، جزء تحقیقات توصیفی- تحلیلی می باشد. در این پژوهش عملکرد شصت نمایندگی درجه سه بررسی شده و در مورد نمایندگی های بیمه ناکارا علت عملکرد ضعیف آنها، پیگیری شده است. همچنین برای ارزیابی کارایی این نمایندگی ها از تکنیک DEA و مدل CCRورودی محور با خروجی نامطلوب استفاده شده است.
1-8-1- روش گردآوری اطلاعات
ابزار جمع آوری داده ها مراجعه و مشاهده اسناد، مدارک و اطلاعات مورد نیاز تحقیق مربوط به نمایندگی های مورد نظر شرکت بیمه ایران می باشد . آمار و اطلاعات مربوط به هر یک از متغیرهای ورودی و خروجی این تحقیق از پایگاه داده ها و بانک های اطلاعاتی سرپرستی بیمه ایران استان گیلان بدست آمده است.
1-8-2- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
تجزیه وتحلیل داده ها در این مطالعه از طریق تکنیک تحلیل پوششی داده ها صورت می گیرد. اساس این روش مبتنی بر بهینه سازی و استفاده از تکنیک برنامه ریزی خطی می باشد. که در این تحقیق از مدل های DEA با لحاظ نمودن خروجی نامطلوب استفاده می شود.
جامعه مورد بررسی تعداد 156 دفتر نمایندگی فعال در استان گیلان که با مرکز رشت فعالیت می کنند، می باشد. نمونه مورد بررسی تعداد 60 دفتر نمایندگی، که میانگین کارمزد ماهانه آنها در شش ماهه اول سال 1393 بیست الی هفتاد میلیون ریال است، می باشد.
1-9- قلمرو تحقیق
قلمرو موضوعی: از نظر موضوعی، این تحقیق در زمینه عملکرد دفاتر نمایندگی تحت نظر شرکت بیمه ایران مطرح است. این پژوهش به بررسی عملکرد نمایندگی های بیمه پرداخته و کارایی هریک از آنها و علل ناکارایی آن ها را محاسبه می کند. در مورد دفاتر بیمه ناکارا، علت ناکارایی و ضعف اصلی سیستم شناسایی شده و برای هریک از آنها، یک یا ترکیبی از دفاتر بیمه به عنوان مرجع و الگو معرفی می شود.
قلمرو مکانی: این تحقیق شامل شصت نمایندگی بیمه ایران استان گیلان می باشد که میانگین کارمزد دریافتی آنان بین بیست الی هفتاد میلیون ریال است.
قلمرو زمانی: این پژوهش به بررسی کارایی نمایندگی ها در شش ماهه 1393 می پردازد و عملکرد آنها را در این دوره زمانی مورد بررسی قرار می دهد. تمامی داده ها از اطلاعات موجود در مدیریت بیمه ایران استان گیلان واقع در رشت جمع آوری شده است.
1-10-تعریف واژه ها و اصطلاحات تخصصی
واحد تصمیم گیری
در مدل تحلیل پوششی داده ها، به هریک از واحدهای سازمانی تحت مطالعه یک واحد تصمیم گیری (DMU) اطلاق می شود. یک واحد تصمیم گیری در مدل تحلیل پوششی داده ها به گونه ای انعطاف پذیر تعریف شده است، و دامنه ای وسیعی از کاربردهای مختلف را در برمی گیرد. به طور کلی یک واحد تصمیم گیری به عنوان یک نهاد مستقل که مسئول تبدیل داده ها به ستاده ها بوده و کارایی آن برآورد می شود، تعریف شده است. در کاربردهای مدیریتی یک واحد تصمیم گیری می تواند شامل یک بانک، واحدهای فروشگاهی، بیمارستان، مدرسه، کتابخانه عمومی، و هر نهاد مستقل دیگر باشد. برای مقایسه نسبی کارایی، گروهی از واحدهای تصمیم گیری انتخاب و با هم مقایسه می شوند (cooper,2000,p22).
کارایی :
کارایی بیانگر میزان بهره وری یک سازمان از منابع خود در عرصه تولید نسبت به بهترین عملکرد در مقطعی از زمان است (مهرگان،1391،ص37).
کارایی در تحلیل پوششی داده ها :
کارایی بیانگر این مفهوم است که یک سازمان، به چه خوبی از منابع خود در راستای تولید نسبت به بهترین عملکرد در مقطعی از زمان استفاده کرده است و به عنوان یک نسبت عموما از راه تقسیم ستاده بر نهاده محاسبه می گردد.
= کارایی واحدj ام

(مهرگان1391،ص39)
پارامترهای این مدل شامل و بوده و متغیرهای تصمیم شامل و می باشد که به صورت زیر تعریف می شوند:
i: تعداد ورودی ها
r: تعداد خروجی ها
j: تعداد واحدهای تصمیم گیرنده
: وزن داده شده به ورودی i
: وزن داده شده به خروجیr
: مقدار ورودی i از واحدj
: مقدار خروجیr از واحدj
تحلیل پوششی داده ها:
یکی از شاخه های دانش پژوهش عملیاتی می باشد، یک مدل غیر پارامتریک ریاضی است که کارایی نسبی واحدهای تصمیم گیری با ورودی و خروجی های چندگانه را بدون آنکه نیازی به مشخص بودن تابع تولید داشته باشد، اندازه گیری می کند (Adler,2002).
این روش برای ارزیابی کارایی نسبی واحدهای تصمیم گیری که وظایف یکسانی، با ورودی و خروجی های مشابه انجام می دهند، به کار می رود (مومنی،1385،ص135).
شرکت سهامی بیمه ایران :
بیمه ایران به عنوان بزرگ ترین و اولین شرکت بیمه ای کشور در کلیه رشته‌های بیمه زندگی و غیرزندگی فعالیت می‌کند و با عرضه بیمه‌های تجاری و خانواده شامل بیمه‌های اتومبیل، اشخاص (عمر، حادثه، درمان)، آتش‌سوزی، باربری، مهندسی و مسئولیت بیش از 50% سهم بیمه‌های بازرگانی کشور را در اختیار دارد. دربخش حمایت‌های ملی نیز اکثریت پروژه های بزرگ ملی نظیر نفت و گاز و پتروشیمی، هواپیمایی، سدسازی، نیروگاه ها و صن
ایع تحت پوشش بیمه ایران است که در مواقع لزوم خطرات بیمه‌شده خود را نزد بازارهای بین المللی بیمه اتکائی می کند. بیمه ایران با دارا بودن بیش از 200 شعبه در سراسر کشور و 12 شعبه و نمایندگی در خارج از مرزها و با به کارگیری بیش از 3770 دفتر نمایندگی حقیقی و 156 نماینده حقوقی تحت عنوان شرکت خدمات بیمه ای، بزرگترین شبکه عرضه بیمه در کشور را در اختیار دارد (سایت رسمی بیمه ایران).
بیمه:
« بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می‌کند در ازاء پرداخت وجه یا وجوهی، از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه خسارت وارده بر او را جبران نموده و یا وجه معینی بپردازد. متعهد را “بیمه‌گر"، طرف تعهد را “بیمه‌گذار"، وجهی را که بیمه‌گذار به بیمه‌گر می‌پردازد، “حق بیمه” و آنچه را که بیمه می‌شود، “موضوع بیمه” می‌نامند».