شخصیت حضرت علی ع در دو منظومه علی نامه و خاوران نامه- قسمت ۱۳ |
۴-۲-۱-۱- رابطه ی پیامبر و امیرالمؤمنین در منظومه علی نامه تردیدی نیست که رابطه ی حضرت پیامبر (ص) با امیرالمؤمنین (ع) رابطه ای بسیار نزدیک و صمیمانه بوده است، به گونه ای که احدی از اصحاب پیامبر (ص) در هیچ زمینه ای قابل رقابت و برابری و مقایسه با او نیست. به همین لحاظ پیامبر(ص) در زمینه ها و مناسبت های مختلف، راجع به برادر خویش یعنی حضرت امیرالمؤمنین (ع) و پرهیز از مخالفت با او سفارش نموده است. همچنین برای حضرت امیرالمؤمنین (ع) گاهی در هنگام نازل شدن وحی می فرمود: «یا علی ادعا می کنیم خداوند این آیه را چشم و گوش تو قرار دهد.» (حاکم نیشابوری، بی تا :، ج ۳۵،۹۸)
در بحارالانوار روایت ذیل آمده است: «سرور عرب،علی را برایم فراخوانید،عایشه گفت: مگر شما سرور عرب نیستید؟ فرمود من سرور فرزندان آدمم و علی سرور عرب است.» ( مجلسی،۱۳۶۲:ج۵۵، ۹۷) ابیات زیر شاهد مثالی است از نگاه سراینده به این روایات.
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید. |
شنیده بدم از پیامبر درست سپردست ما را بتو مصطفی ترا مصطفی میر وسالار کرد تودریاب و آباذ کن شرع را |
که حبل المتین پاک دین حیدرست ترا کرد بر شرع قضاء القضاء چنین کا ر بر امر جبار کرد تواصلی به پروز کنون فرع را ( دیوان،۱۳۸۸:۷پ ـ۸ر ) |
حضرت علی (ع) می فرماید: «أنا مِن الرَسولِ الله ِ کالعُضدِ و کالعَضُدِ من المنکبِ وکالذَراع من العضه» نسبت من با رسول خدا مانند بازو نسبت به شانه و دست به بازوان است. ( ابن ابی الحدید،۱۴۰۴:ج ۷،۳۱۵ ) و نیز«لَقَد کُنتُ اتّبعُهُ الفصیلِ أثَرَ أمَه»: «من مانند بچه شتری که دنبال مادرش می دود، مطیع رسول خدا بودم.» (ابن ابی الحدید،۱۴۰۴: ج ۷،۳۱۶ )
در توصیفی که سراینده از شایستگی حضرت علی برای رسیدن به مسند خلافت و جانشینی پیامبر(ص) دارد، چنین می گوید:
همی گفت هر کس سخن بر هوا چنین آمد از قوم یکسر جواب ولیکن چنین کس بعالم درون امام أنام است و جفت بتول بعلم وفا آدم دیگرست خدای جهاندار او را ولی |
ز بهر امامت برو و ریا که اینست بی شک طریق صواب بجز مرتضا نیست ایذر کنون مر او را وصی کرده بر دین رسول به گوهر ابا مصطفی هم سرست اسد خواند مادرش و احمد علی ( دیوان،۱۳۸۸:۵پ، ۶ر) |
از آن جایی که سراینده منظومه علی نامه ماجرا های جمل وصفین را در این منظومه به تفصیل تمام در دوازده مجلس آورده است و با توجه به این که در این جنگ ها پیامبر اکرم (ص) در قید حیات نبودند، سراینده اشاره ی چندانی به رابطه ی پیامبر و امیر المؤمنین ندارد و اگر هم ابیاتی در مورد رابطه ی پیامبر و حضرت علی بیان داشته است، بیشتر در قالب مدح ومناقب حضرت علی مطرح کرده است، در سراسر منظومۀ خاوران نامه نیز ارتباط پیامبر اکرم و أمیرالمؤمنین به صورت رؤیای صادقه امیرالمؤمنین است که در لحظه های حساس و پر تنش پیامبر اکرم (ص) او را هدایت و ارشاد و گره از مشکلات آن حضرت می گشاید. در این جا به بررسی این نوع ارتباط در منظومۀ خاوران نامه می پردازیم.
۴-۲-۱-۲- رابطۀ پیامبر و أمیرالمؤمنین در منظومۀ خاوران نامه
یکی از مباحث نظر گیر در کتاب خاوران نامه، خواب ها و رؤیا های معنی دار و حقیقی هستند که از آنها به عنوان «رؤیای صادقه» یاد می شود. ونمونه ای از اعتقاد ابن حسام به رؤیای صادق و صالح،ارتباط روحانی علی (ع) با پیامبر (ص)در خواب است. هرگاه که گره و ابهامی در کار پیش می آید،پیامبر خدا طریق گشایش و رفع آن را در خواب برعلی (ع) می نمایاند. یکی از موارد هنگامی است که حضرت علی(ع)، پس از غلبه بر «قهرمان» نگرا ن حال «مالک»،«قنبر» و«میر زنهار خوار» می شود. آن شب علی(ع) با دلی پر غم به بستر می رود و پس از لحظاتی بیداری،خوابش می برد. در خواب، رسول الله(ص) را می بیند، که پس از احوال پرسی و تیمار خواری،نشانی سرداران اسلام را چنین باز می گوید:
[یکشنبه 1399-12-17] [ 12:28:00 ق.ظ ]
|