فهرست

عنوان                                                                                      صفحه

فصل اول: مقدمه و طرح مسئله

1-1- مقدمه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

1-2- بیان مسئله تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2

1-3- ضرورت و اهداف تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3

1-4- جنبه جدید بودن و نوآوری تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

1-5- ساختار پایان­نامه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

2-1- مقدمه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

2-2- انرژی الکتریکی و اهمیت آن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

2-3- ویژگی­های انرژی الکتریکی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

2-4- تاریخچه صنعت برق در جهان و ایران . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  14

2-5- زنجیره­ی عرضه­ی برق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

2-5-1 تولید . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .16

عنوان                                                                                      صفحه

2-5-2- انتقال . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

2-5-3- توزیع . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16

2-5-3-1- مصرف برق در ایران و جهان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

2-5-3-2- مشترک . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

2-5-3-2-1- مشترکین بخش خانگی  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

2-5-3-2-2- مشترکین بخش تجاری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19

2-5-3-2-3- مشترکین بخش صنعت . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19

2-5-3-2-4- مشترکین بخش عمومی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . 19

2-5-3-2-5- مشترکین بخش حمل­و­نقل . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

2-5-3-2-6- مشترکین بخش کشاورزی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20

2-6 مطالعه و پیش­بینی بار . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22

2-6-1- الگوی مصرف . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23

2-6-2- پیش­بینی مصرف . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23

2-6-3- عوامل موثر بر مصرف برق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24

2-6-3-1- شرایط آب­و­هوایی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

2-6-3-2- متغیرهای زمانی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26

2-6-3-3- ویژگی­های محل اقامت مشترک . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

2-7- داده­کاوی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

2-7-1- اهداف داده­کاوی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

2-7-2- روش­های داده­کاوی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30

2-7-2-1- دسته­بندی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

عنوان                                                                                      صفحه

2-7-2-2- خوشه­بندی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

2-7-2-3- تحلیل وابستگی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

2-7-3- فرآیند داده­کاوی ( مدل CRISP-DM )  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32

2-8- چکیده فصل . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34

فصل سوم: مروری بر ادبیات تحقیق

3-1- پیشینه تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

3-2- چکیده فصل . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41

فصل چهارم: روش تحقیق

4-1- مقدمه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

4-2- فرآیند داده­کاوی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44

4-3- استاندارد CRISP-DM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

4-3-1- مرحله درک تجاری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

4-3-2- مرحله درک داده­ها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46

4-3-3- مرحله پیش­پردازش داده­ها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50

4-3-4- مرحله ساختن مدل . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53

4-3-4-1- الگوریتم  C&R . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

4-3-4-2- الگوریتم CHAID . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

4-3-4-3- الگوریتم رگرسیون خطی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

4-3-4-4- الگوریتم شبکه عصبی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

4-3-4-5- الگوریتم کوهونن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58

عنوان                                                                                      صفحه

4-3-5- مرحله ارزیابی مدل . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

4-3-6- بکارگیری مدل . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61

4-4- چکیده فصل . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62

فصل پنجم: نتایج و ارزیابی

5-1- مقدمه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

5-2- نتایج . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

5-2-1- نتایج حاصل از پیش­بینی مصرف برق مشترکین با در نظر گرفتن “تعطیلات” به عنوان عامل موثر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

5-2-2- نتایج حاصل از پیش­بینی مصرف برق مشترکین با در نظر گرفتن “میانگین ارتفاع سقف ابر” به عنوان عامل موثر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66

5-2-3- نتایج حاصل از پیش­بینی مصرف برق مشترکین با در نظر گرفتن “کمینه دما و بیشینه دمای موثر” به عنوان عوامل موثر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67

5-2-4- نتایج حاصل از پیش­بینی مصرف برق مشترکین با در نظر گرفتن “تعطیلات، میانگین ارتفاع سقف ابر، کمینه دما و بیشینه دمای موثر” به عنوان عوامل موثر . . . . . . . . .68

5-2-5- مقایسه عملکرد حالت­های مختلف بر اساس معیار ارزیابی میانگین درصد قدرمطلق خطا . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

5-2-6- خوشه­بندی رفتار مصرفی مشترکین برق با در نظر گرفتن عوامل موثر . . . . . . .72

5-3- چکیده فصل . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76

فصل ششم: نتیجه­گیری و پیشنهادات

6-1- مقدمه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77

6-2- یافته­های تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78

6-3- پیشنهاد برای تحقیقات آتی. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

منابع . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

فهرست جدول­ها

عنوان و شماره                                                                           صفحه

جدول 4-1- اطلاعات کارکرد مشترکین . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46

جدول 4-2- اطلاعات هواشناسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48

جدول 5-1- پیش­بینی مصرف برق مشترکین با عامل “تعطیلات” . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65

جدول 5-2- پیش­بینی مصرف برق مشترکین با عامل “میانگین ارتفاع سقف ابر” . . . . . . . .66

جدول 5-3- پیش­بینی مصرف برق مشترکین با عوامل “کمینه دما و بیشینه دمای موثر” . 67

جدول 5-4- پیش­بینی مصرف برق مشترکین با عوامل “تعطیلات، میانگین ارتفاع سقف ابر، کمینه دما و بیشینه دمای موثر ” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

جدول 5-5- خوشه­های رفتاری مشترکین برق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

فهرست شکل­ها

عنوان                                                                                      صفحه

شکل 2-1- نمودار مصرف برق در جهان در طی سال­های 2000-20009 . . . . . . . . . . . . .17

شکل 2-2- نمودار مصرف برق در ایران در طی سال­های 1383-1389 . . . . . . . . . . . . . . .18

شکل 2-3- درصد انرژی برق مصرفی کشور به تفکیک بخش­های مختلف در سال 1389. . .21

شکل 2-4- درصد مشترکین بخش­های مختلف در سال 1389 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21

شکل 2-5- درصد انرژی مصرفی استان آذربایجان غربی به تفکیک بخش­های مختلف در سال 1389 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21

شکل 2-6- درصد مشترکین بخش­های مختلف استان آذربایجان غربی در سال 1389 . . . .21

شکل 2-7- داده­کاوی به عنوان یک مرحله از فرآیند کشف دانش . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29

شکل 2-8- مراحل مدل مرجع فرآیند داده­کاوی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33

شکل 4-1- ساختار شبکه کوهونن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58

شکل 5-1- مقایسه الگوریتم­ها در پیش­بینی مصرف برق مشترکین با عامل “تعطیلات” . . 65

شکل 5-2- مقایسه الگوریتم­ها در پیش­بینی مصرف برق مشترکین با عامل “میانگین ارتفاع سقف ابر” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

شکل 5-3- مقایسه الگوریتم­ها در پیش­بینی مصرف برق مشترکین با عوامل “کمینه دما و بیشینه دمای موثر” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

شکل 5-4- مقایسه الگوریتم­ها در پیش­بینی مصرف برق مشترکین با عوامل “تعطیلات، میانگین ارتفاع سقف ابر، کمینه دما و بیشینه دمای موثر ” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

شکل 5-5- قسمتی از درخت تصمیم ایجاد شده توسط مدل Kohonen-CHAID . . . . . 70

شکل 5-6- مقادیر میانگین مصرف واقعی و پیش­بینی شده توسط مدل Kohonen-CHAID . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

شکل 5-7- عملکرد حالت­های مختلف بر اساس معیار ارزیابی میانگین درصد قدرمطلق خطا . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

فصل اول: مقدمه و طرح مسئله

1-1-  مقدمه

انرژی به طور عام و انرژی الکتریکی به صورت خاص، از ارکان مهم رشد و توسعه اقتصادی جوامع می­باشد. صنعت برق در اقتصاد ملی و تامین رفاه اقتصادی و اجتماعی کشورها ارزش زیادی دارد و جزء صنایع مهم زیربنایی است. اصولا انرژی الکتریکی تمیزترین و بهترین نوع انرژی است که به آسانی می­توان آن را به هر نقطه­ای انتقال داد.

تأمین انرژی الکتریکی همواره یکی از نیازهای جوامع پیشرفته کنونی بوده است. با توجه به پیشرفت­های صورت گرفته در حال­حاضر تقریبا اکثر فعالیت­های روزمره­ی تجاری، پزشکی، صنعتی و … با استفاده از این انرژی صورت می­گیرد. با در نظر گرفتن رشد سریع جوامع، نیاز به تأمین انرژی برق هر چه بیشتر احساس می­گردد.

یکی از مسائلی که در این رابطه حتماً باید مد­نظر قرار گیرد، زمان­بر و هزینه­بر بودن ساخت تأسیسات بزرگ تولید و انتقال انرژی الکتریکی می­باشد. همین امر لزوم پیش­بینی میزان انرژی الکتریکی مورد نیاز در دوره­های بعدی را هر چه بیشتر مشخص می­کند. بنابراین برای داشتن یک شبکه­ی قابل اطمینان باید یک دید کلی از مصرف انرژی در دوره­های مصرف بعدی داشت و با توجه به آن برنامه­ریزی ساخت و نصب تجهیزات گوناگون شبکه­های تولید، انتقال و توزیع را انجام داد. در این راستا مسأله­ی برآورد انرژی الکتریکی از اهمیت بالایی برخوردار می­باشد که دقیق­تر بودن آن به معنی استفاده بهتر از امکانات و جلوگیری از به هدر رفتن سرمایه می­باشد .

در ایران نیز با توجه به نیازهای روزافزون كشور به انرژی و رشد سریع مصرف انرژی، بخصوص انرژی الكتریكی، نیاز به مدیریت و برنامه­ریزی مناسب در جهت تامین این انرژی برای مشتركین از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.

از سوی دیگر با توجه به تاثیر عوامل متعدد و پیچیده بر میزان مصرف انرژی الکتریکی، شناخت این عوامل و بررسی میزان تاثیر هر گروه از عوامل می­تواند در تدوین الگوها­ی مصرف مطلوب کارا

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب
عنوان………………………………………………………………………………………………………………صفحه

فصل اول: کلیات
1-1- مقدمه 2
1-2- تشریح و بیان موضوع 3
1-3-اهمیت و ضرورت انجام تحقیق 6
1-4- سابقه تحقیقات و مطالعات انجام گرفته 10
1-5- سوال اصلی تحقیق 18
1-5-1- سوالات فرعی 18
1-6- اهداف تحقیق 18
1-6-1- هدف اصلی تحقیق 18
1-6-2-اهداف فرعی تحقیق 18
1-7- فرضیه های تحقیق 20
1-7-1- فرضیه اصلی 20
1-7-2- فرضیه های فرعی 20
1-8- نتایج مورد انتظار پس از انجام این تحقیق 20
1-9- قلمرو تحقیق 21
1-9-1- قلمرو موضوعی 21
1-9-2- قلمرو زمانی 21
1-9-3- قلمرومکانی 21
1-10- جامعه آماری 21
1-10-1- نمونه آماری 21
1-11- روش انجام تحقیق 21
1-11-1- روش تحقیق 21
1-11-2- روش گردآوری اطلاعات 22
1-11-3- روش یا روشهای نمونه گیری 22
1-11-4- مدل تحلیلی تحقیق 23
1-11-5-. روشهای موردنظر برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه 24
1-11-6- محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………..24
1-12- تعریف واژه ها و اصطلاحات تخصصی 24
فصل دوم: مروری بر مبانی نظری
مقدمه 26
2-1-1-سرمایه اجتماعی 31
2-1-2- تعاریف سرمایه اجتماعی 33
2-1-3-مؤلفه های سرمایه اجتماعی 36
2-1-4- شاخص های سرمایه اجتماعی 37
2-1-5- منابع سرمایه اجتماعی 38
2-1-6- کارکرد روابط اجتماعی(شبکه ها) از چشم انداز سرمایه اجتماعی 45
2-1-7- انواع تقسیم بندی سرمایه اجتماعی 53
2-1-8- سرمایه اجتماعی و مدیریت 58
2-1-9- سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی 64
2-1-10- دیدگاه های صاحب نظران سرمایه اجتماعی 65
2-10-1- سرمایه اجتماعی از دیدگاه بوردیو 65
10-2-سرمایه اجتماعی از دیدگاه کلمن 65
2-10-3- سرمایه اجتماعی از دیدگاه پوتنام 66
2-10-4- سرمایه اجتماعی از دیدگاه برت 69
2-10-5- سرمایه اجتماعی از دیدگاه الهاندر پورتس 69
2-10-6- سرمایه اجتماعی از دیدگاه فرانسیس وکومایا 70
2-10-7- سرمایه اجتماعی از دیدگاه جیمز جاکوب 71
2-10-8- سرمایه اجتماعی از دیدگاه وان بیکر 71
2-10-9-سرمایه اجتماعی از دیدگاه شیف 72
2-10-10-سرمایه اجتماعی از دیدگاه کوهن پروساک 72
2-10-11- سرمایه اجتماعی از دیدگاه بانک جهانی 72
2-10-12- سرمایه اجتماعی از دیدگاه ولکاک و ناریان 72
2-11- سه کارکرد اصلی سرمایه اجتماعی 77
2-12-سرمایه اجتماعی و حاکمیت 79
2-13- ایجاد و حفظ سرمایه اجتماعی در سازمان 82
2-14- سازمان های دولتی و سرمایه اجتماعی 86
2-15-سرمایه اجتماعی و نقش آن در ایجاد دانش 89
2-16- چگونگی زوال سرمایه اجتماعی 94
2-17- مزایای سرمایه اجتماعی 97
2-18- هزینه‌های بالقوه سرمایه اجتماع 99
قسمت دوم رضایت

شغلی
2-2-1-مقدمه 101
2-2-2- اهمیت رضایت شغلی 103
2-2-3- تعاریف رضایت شغلی 104
2-2-4-مدل رضایت شغل pul sepector 106
2-2-5-.رضایت شغلی بر اساس نظرات دانشمندان علوم رفتاری 120
2-2-6-.مدل کلی رضایت شغلی 132
قسمت سوم بررسی شاخص های مشترک بین رضایت شغلی و سرمایه اجتماعی
2-3- سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی 134
2-3-1 خط مشی ها 134
2-3-2- هنجارها 135
2-3-3- اعتماد 138
2-3-5-اعتقادات مشترک 140
3-3-4- شبکه ها 141
2-4-نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………….144
فصل سوم: روش تحقیق
مقدمه 145
3-1- نوع تحقیق 146
3-2- روش تحقیق 146
3-3- روش گردآوری داده ها 147
3-4- روایی و پایایی پرسشنامه 147
3-4-1- روایی ابزار اندازه گیری 148
3-4-2- پایایی ابزار اندازه گیری 148
3-5) متغیرهای تحقیق 150
3-6- جامعه آماری و نمونه آماری 150
3-6-1- جامعه آماری 150
3-6-2- روش نمونه گیری 150
3-6-3- تعیین حجم نمونه 150
3-7- روش های مورد نظر برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه‌ها 150
فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه 152
4-1- آمار توصیفی 152

4-2-آمار استنباطی 165

فصل پنجم نتیجه و پیشنهادات
5-1- مقدمه 191
5-2- نتیجه گیری ازتحلیل فرضیه ها 192
5-3) پیشنهاداتی با توجه به موضوع تحقیق 199
(4-5پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی 201

منابع و مأخذ 202
ضمایم وپیوستها …..1
فهرست جداول
جدول 2-1- تعاریف سرمایه اجتماعی 35
جدول 2-2- مزایا و معایب سرمایه اجتماعی 43
جدول 2-3- منابع سرمایه اجتماعی 41
جدول 2-4- جمع بندی نظرات بوردیو ، کلمن ، پاتنام 67
جدول 4-1 توزیع فراوانی جنسیت پاسخ دهندگان 173
جدول 4-2 توزیع فراوانی مدرک تحصیلی پاسخ دهندگان 174
جدول 4-3:توزیع فراوانی سابقه کار پاسخ دهندگان 175
جدول 4-4 توزیع فراوانی پست پاسخ دهندگان 176
جدول 4-5 توزیع فراوانی سن پاسخ دهندگان 177
جدول4-6 توزیع فراوانی نوع استخدام پاسخ دهندگان 178
جدول4-7 توزیع فراوانی اعتماد پاسخ دهندگان 179
جدول4-8 توزیع فراوانی رهبری و مشارکت مدنی پاسخ دهندگان 180
جدول 4-9 توزیع فراوانی مشارکت سیاسی پاسخ دهندگان 181
جدول 4-10 توزیع فراوانی تنوع در معاشرتها و دوستی ها پاسخ دهندگان 182
جدول 4-11 توزیع فراوانی توانایی برقراری روابط اجتماعی غیر رسمی پاسخ دهندگان 183
جدول 4-12 توزیع فراوانی سرمایه اجتماعی پاسخ دهندگان ………………………………………………………………..184
جدول 4-13نتایج ضریب همبستگی فرضیه اصلی…………………………………………………………………………………..185
جدول 4-14نتایج ضریب همبستگی فرضیه اول……………………………………………………………………..186
جدول 15-4نتایج ضریب همبستگی فرضیه دوم…………………………………………………………………186
جدول 16-4 نتایج ضریب همبستگی فرضیه سوم………………………………………………………………..187
جدول17-4 نتایج ضریب همبستگی فرضیه چهارم………………………………………………………………188
جدول 18-4 نتایج ضریب همبستگی فرضیه پنجم……………………………………………………………….189
جدول 15-4نتایج ضریب همبستگس فرضیه دوم
فهرست نمودارها
نمودار2-1 شبکه های متداخل 49
نمودار2-2 شبکه فرهنگ تعاونی 49
نمودار2-3 شبکه نوع حمایتی 50
نمودار2-4.شبکه کارآفرین 51
نمودار2-5.شبکه بسته 52
نمودار 2-6 اعتماد و مدیریت دانش………………………………………………………………………………………92
نمودار2-7 رابطه سرمایه اجتماعی بین گروهی و حکمرانی 44
نمودار2-8 ارتباط بین شدت نیازها ی رشد و خصوصیات شغل 110
نمودار 2-9- عوامل موثر بر رضایت شغلی بر اساس نظرات پول سپکتر 109
نمودار 2-10- مدل رضات شغلی بر اساس نظرات پول سپکتر 112
نمودار4-1 توزیع فراوانی جنسیت پاسخ دهندگان 153
نمودار4-2 توزیع فراوانی مدرک تحصیلی پاسخ دهندگان 154
نمودار4-3:توزیع فراوانی سابقه کار پاسخ دهندگان 154
نمودار4-4 توزیع فراوانی پست پاسخ دهندگان 155
نمودار4-5 توزیع فراوانی سن پاسخ دهندگان 156
نمودار4-6 توزیع فراوانی نوع استخدام پاسخ دهندگان 157.
نمودار4-7 توزیع فراوانی اعتماد پاسخ دهندگان 158
نمودار4-8 توزیع فراوانی رهبری و مشارکت مدنی پاسخ دهندگان 159
نمودار 4-9 توزیع فراوانی مشارکت سیاسی پاسخ دهندگان 160
نمودار 4-10 توزیع فراوانی تنوع در معاشرتها و دوستی ها پاسخ دهندگان 161
نمودار 4-11 توزیع فراوانی توانایی برقراری روابط اجتماعی غیر رسمی پاسخ دهندگان 162
نمودار4-12 توزیع فراوانی سرمایه اجتماعی پاسخ دهندگان 163

چکیده
سرمایه اجتماعی از مفاهیم نوینی است که امروزه در بررسی های اقتصادی و اجتماعی جوامع مدرن مطرح گردیده است. سرمایه اجتماعی را مجموعه ای از هنجارهای موجود در سیستم اجتماعی که از یک طرف موجب ارتقای تبادلات و سطح همکاری اعضای آن جامعه و از طرف دیگر موجب پایین آمدن سطح هزینه های تبادلات و ارتباطات می گردد تعریف کرده اند. کوهن و پروساک اعتقاد دارند که سرمایه اجتماعی می تواند به توسعه اقتصادی کمک نماید. برخی از مزایای مورد اشاره این افراد به شرح ذیل می باشد: اشترک گذاشتن بهتر دانش ، ایجاد روابط مبتنی بر اعتماد ،ایجاد روح تعاون (درون سازمان ،بین سازمان و مشتریان و شرکا) کاهش نرخ جابه جایی ،کاهش هزینه های استخدام ،کمک به آموزش ،ابقای دانش سازمانی ،کاهش تغییرات نیروی کار ،افزایش فعالیت های مرتبط با ثبات سازمانی و درک مشترک (کوهن و پروساک ،2001).کلارک سون سرمایه اجتماعی را به عنوان فرایند حل مشکل توصیف می نماید. یک شخص به تنهایی نمی تواند سرمایه اجتماعی را ایجاد نماید ،ولی منبعی است برای افرادی که در شبکه روابط اجتماعی کم و بیش بلند مدت قرار می گیرند. اهمیت سرمایه اجتماعی سازمانی در این است که سبب اجتماع افرادی می شود (گروه ها ،تیم ها ،سازمان هاو…)که با همدیگر به طور موفقیت آمیز کارها را به پایان می رسانند. سرمایه اجتماعی سازمانی احساس انسجام را از طریق اعتماد و همکاری ایجاد می نماید.(رحمانی،1387:81)
در دنیای کنونی ،هر کس در هر سمت سازمانی و با هر نوع تحصیلات و شغلی به طور دائم در حال تصمیم گیری برای حوزه کاری یا زندگی خود است. سطح این تصمیمات یکسان نیست. بعضی ازاین تصمیم گیری ها در سطح فردی است ،گاهی برای سازمان و مؤسسه مربوط و در پاره ای از موارد در سطح ملی و گاهی در سطح جهانی ،به منظور تصمیم گیری درباره این موضوعات یا افراد ،در هر سطحی باید آنها را شناخت و برای شناخت آنها باید اطلاعاتی درباره جنبه های مختلف و ویژگی های آنها به دست آورد.
این پژوهش به بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی کارکنان در سازمان می‌پردازد. این تحقیق در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اول به کلیات تحقیق می‌پردازد ،در فصل دوم مروری بر مبانی نظری موضوع صورت می‌گیرد ،درفصل سوم روش تحقیق مرور شده است و در فصل چهارم آزمون‌های آماری و نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه‌ها و یافته‌های جانبی پژوهش بیان شده است و در فصل پنجم به نتیجه گیری و پیشنهادات می‌پردازد.
در این تحقیق شاخصهای رضایت شغلی درابعاد ،عوامل سازمانی ،عوامل فردی ،ماهیت کار ،محیط کار ،مورد بررسی قرار می‌گیرد ،سرمایه اجتماعی نیز در سطح فردی و با ابعاد قابلیت اعتماد ؛مشارکت و رهبری مدنی ؛ بخشش و روحیه داوطلبی ؛توانایی برقراری روابط اجتماعی غیر رسمی ؛تنوع در معاشرت‌ها و دوستی‌ها و مشارکت سیاسی سنجیده می‌شود. تحقیق حاضر براساس هدف ،جزء تحقیقات کاربردی محسوب شده واز نظر گردآوری داده‌ها از نوع تحقیقات توصیفی – همبستگی است. برای جمع آوری اطلاعات مربوط به ادبیات موضوع ،از روش کتابخانه ای و شبکه‌های اینترنتی و برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شده است. با مطالعه پژوهش ها به این نتیجه رسیدیم که مناسبترین نوع مقیاس اندازه گیری نگرش ها استفاده از طیف لیکرت است که با استفاده از فرمول کرونباخ با ضریب برابر87/0روایی آن تائید شد.آزمون مورد استفاده برای بررسی و تحلیل نتایج اطلاعات جمع آوری شده ضریب همبستگی پیرسون می‌باشد. نتایج حاکی از تأیید فرضیه اصلی وپنج فرضیه فرعی آن می باشد ،یعنی میان رضایت شغلی کارکنان و مرتبه سرمایه اجتماعی آنان در سازمان رابطه معنی داری وجود دارد.

واژه گان کلیدی:سرمایه اجتماعی، رضایت شغلی، عوامل فردی، عوامل سازمانی

فصل اول
کلیات تحقیق

1-1- مقدمه
نظریه روابط انسانی معتقد است ،هرچه افراد در سازمان رضایت اجتماعی بیشتری داشته باشند سازمان کارایی بیشتری خواهد داشت. کارگران در سازمان بیروح ،رسمی عقلایی که فقط نیازهای اقتصادی آنها را ارضا می کند احساس خوشبختی و رضایت نخواهند کرد .این نظریه معتقد نیست که تنها با تقسیم کار و توزیع قدرت به کاراترین شیوه ای که به وسیله ماهیت کار تعیین می شود می توان کارایی را افزایش داد مانند مدیریت علمی بلکه با توجه به نیازهای اجتماعی افراد ،گروهای غیر رسمی ،مشارکت گروهی در تصمیم گیری و برقراری ارتباط میان رهبری و اعضای سازمان حداکثر رضایت کارکنان فراهم خواهد گردید و در نتیجه همکاری آنان جلب خواهد شد و کارایی سازمان افزایش خواهد یافت مکتب روابط انسانی به این امر معتقد است که تعادل کامل میان هدفهای سازمان و نیازهای کارگران را باید آگاهانه به وجود آورد .(منوچهر صبوری،1379 :120) .
واین بیکر در تعریف سرمایه اجتماعی می گوید “سرمایه اجتماعی منابعی است که از درون شبکه های کسب و کار ی افردی در دسترس است با توجه به این تعربف نتیجه می گیریم که شبکه های کسب کار شامل شبکه های رسمی و غیر رسمی می باشد و اتحادیه های کارگری آشکارترین نمونه های شبکه های غیر رسمی یا اجتماعی است که در سازمانها برای تأمین خواسته های افراد و تأمین رضایت اجتماعی ،برقراری ارتباط ،کنترل اجتماعی رفتار گروه به وجود آمده اند.
در سلسله مراتب نیازهای مازلو بر اهمیت نیازهای تعلق که از طریق تعامل اجتماعی ارضا می شود تاکید می گردد طبق نظر مازلو این نیاز باید قبل از این که فرد به نیازهای سطح بالاتر احترام و خود شکوفایی برسد ارضا شود ،هرزبرگ در نظریه خود به اهمیت تعامل اجتماعی در کاهش نارضایتی و این که چنین ارتباطی می تواند موجب رضایت شود اشاره می کند .بدین ترتیب از آغاز جنبش روابط انسانی یعنی مطالعات هاثورن ،تعامل اجتماعی در محل کارمرکز ثقل اندیشه روابط انسانی است .(کاترین میلر،28:1998).

1-2- تشریح و بیان موضوع
بر طبق نظر کلمن یکی از نظریه پردازان سرمایهْ اجتماعی ،یکی ازشکل های سرمایهْ اجتماعی ظرفیت اطلاعات برای انتقال و حرکت در ساختارهای اجتماعی است تا بتوان پایه ای را برای کنش فراهم نمود .بر این اساس سازمان ها می توانند با تضمین جریان یافتن آزاد اطلاعات کافی میان افرادی که قدرت تصمیم گیری دارند مشارکت کارکنان را افزایش دهند . سازمان هایی که علاقه مند به رقابت با قیمت کمتر ،عملکرد بهتر ،انعطاف بیشترمی باشند برای افزایش مشارکت ،تعهد و بهره وری اعضا به مشارکت کارکنان روی می آورند که موجب رضایت کارکنان و جذب ماندگاری آنها و در نهایت افزایش بهره وری می شود .مشارکتی که بر اساس تعامل و سرمایه اجتماعی در بین اعضای سازمانی باشد راهی برای ارضای نیازهای سطح بالاتر کارکنان (مانند نیازهای احترام ،خودشکوفایی) نگریسته می شود و ارضای این نیازها موجب رضایت شغل می شود.
بر طبق نظریهْ روابط انسانی مشارکت در فرایند تصمیم گیری راهی برای ارضای نیازهای سطح بالاتر کارکنان (مانند ،نیازهای احترام ،خود شکوفایی) نگریسته می شود کارکنان راضی بهره ورتر خواهند بود اولین مطالعه دربارهْ مشارکت در تصمیم گیری در سال 1948توسط کونچ فرنچ انجام شد این محققان به عواملی که تعهد کارکنان را نسبت به تصمیمات سازمانی افزایش می دهد توجه داشته اند وآثار نگرشی مشارکت را رضایت شغلی معرفی نمودند و آثار نگرشی دیگر که به نظر می رسد از پیامدهای مشارکت در تصمیم گیری باشد را درگیر شدن در شغل و تعهد سازمان دانستند.
مدل محرک ،مشارکت در تصمیم گیری و مدل شناختی به این سؤال که چگونه مشارکت کارکنان در تصمیم گیری که یکی از شاخص های سرمایهْ اجتماعی است باعث پیامدهای با ارزشی از جمله رضایت شغلی می شود پاسخ می دهد.
مدل محرک مبتنی بر کار نظریه پردازان روابط انسانی است و بر طبق این مدل مشارکت در تصمیم گیری یک اقدام سازمانی است که باید نیازهای سطح بالاتر کارکنان (نیازهای احترام و خودیابی) را ارضا کند این نیازها موجب رضایت شغلی می شود وقتی که زیردستان احساس کنند مورد مشورت و مشارکت قرار گرفته اند نیازهای خودخواهانه شان ارضا می شود و بنابراین تشریک مساعی بیشتری خواهند داشت .مدل محرک تصمیم گیری مشارکتی:
PDM ارضای نیازهای سطح بالاتر رضایت شغلی انگیزه بهره وری
مدل شناختی این مدل مبتنی بررویکرد منابع انسانی است در این مدل PDM به عنوان روشی برای بهبود جریان اطلاعات به سمت بالا مبتنی براین عقیده است که افرادی که درگیر کار هستند یعنی (سطح پایین سلسله مراتب سازمانی) نسبت به چگونگی انجام کار آگاه تر هستند بنابراین وقتی این افراد در فرایند تصمیم گیری مشارکت نمایند تصمیمی مبتنی بر اطلاعات دقیق تر و با کیفیت تر اتخاذ می شود بهبود جریان اطلاعات به سمت پایین بر این فرض استوار است که افرادی که در تصمیم گیری مشارکت دارند بهتر می توانند تصمیمات را در آخر مسیر اجرا نمایند وقتی تصمیمات بر پایه اطلاعات بیشتر و دقیق تر باشد و بهتر اجرا شوند بهره وری بهبود می یابد و به نظر می رسد که افزایش رضایت کارکنان نتیجهْ فرعی مشارکت آنها در تصمیمات مهم سازمانی است.
(کاترین میلر، 1998: 13-15 )
جریان اطلاعات به سمت بالا
PDM بهره وری رضایت
جریان اطلاعات به سمت پایین
مطالعات هاکمن وآلدمن (1980) نیز نشان می دهد که مشارکت نقش ارزنده ای در رضایت شغلی و ایجاد وحدت در کارکنان یک سازمان بازی می نماید .تأثیر مشارکت کارکنان در بهبود کارایی و افزایش رضایت شغلی ،مدیران را به سوی شیوهْ نوین مدیریت ،یعنی مدیریت مشارکتی سوق داده است و نتایج مدیریت مشارکتی غالباً بیانگر آن است که این نوع مدیریت موجب افزایش بلند مدت رضایت شغلی کارگران و بارآوری آن ها بوده است .( باورز وازکمپ به نقل از هومن ،162:1382) .
درجهان پر شتاب امروز ،سازمانهای زیادی در تلاشند تا برای رسیدن به اهداف سازمانی و اقتصادی و تداوم حیات خود از الگوها وشیوه های مختلف بهره ببرند و مزیت رقابتی جدیدی کسب نمایند تا از سقوط و واژگونی های سریع محیطی در امان بمانند.
در دیدگاه های سنتی مدیریت توسعه سرمایه اقتصادی ،فیزیکی ،ونیروی انسانی مهمترین نقش را ایفا می کردند ؛برای توسعه در عصر حاضر به سرمایه اجتماعی بیشتر از سرمایه اقتصادی ،فیزیکی وانسانی نیازمندیم. زیرا بدون این سرمایه استفاده از دیگر سرمایه ها امکان پذیر نیست .در جامعه ای که فاقد سرمایه اجتماعی کافی است به احتمال زیاد سایر سرمایه ها تلف می شوند .از این روست که موضوع سرمایه اجتماعی محور اصلی مدیریت در سازمانها محسوب شده ومدیرانی موفق می‌گردند که بتوانند در ارتباط با جامعه به تولید و توسعه سرمایه اجتماعی بیشتری نائل گردند.

 برند نشأت می گیرد. اعتماد به برند توسط متغیرهای مختلفی نظیر تبلیغات شرکت، تبلیغات دهان به دهان، کاربرد محصولات تحت برند و رضایت ، از محصولات شکل می گیرد. (Krishnan, 1996)

رضایت حالتی درونی است که در اثر ارضای نیازهای مشتریان از محصولات حاصل می­گردد. به طور کلی، رضایت مشتری یک فرایند ارزیابی قضاوتی است که مشتری عموماً از خریدهای اخیرش دارد. (Bitner & Hubbert, 1994)  در جای دیگر نیز، رضایت مشتریان از برند را به صورت ارزیابی احساسی عمومی مشتریان از محصولات و خدمات یک برند در هر لحظه از زمان تعریف کرده اندعلاوه بر احساسی بودن رضایتمندی، محققان آن را فرایندی شناختی نیز می دانند . بنابراین به طور کلی رضایت مندی مشتری را می­توان فرایندی قضاوتی، شناختی و احساسی مثبت مشتری نسبت برند دانست. (Anderson, Fornell, & Mazvanchery, 2004)

در زمینه رابطه میان رضایت و اعتماد تعیین رابطه علت معلولی تا حدی دشوار است؛ یعنی نمی توان به قطع گفت که رضایت علت ایجاد اعتماد است و اعتماد معلول رضایت است و یا برعکس اعتماد علت رضایت است. برخی از محققان تأثیر رضایت بر اعتماد را تأیید (He, Li, & Harris, 2011) و برخی دیگر تأثیر

اعتماد بر رضایت را تأیید کرده اند.  (Harris & Good, 2004) شاید بتوان اذعان داشت که رابطه میان رضایت و اعتماد متقابل و دوطرفه است؛ یعنی رضایت و اعتماد به طور متقابل همدیگر را تقویت می کنند. رضایت مشتریان پیامدهای مطلوبی از قبیل همکاری، تمایل بلندمدت مشتریان به شرکت، وفاداری و تعهد به وابستگی را برای شرکت به ارمغان می­آورد. (Lam, Shun, Venkatesh Shankar, & et al, 2004) سیچمان[1] 2007 نشان داد  که اکثر خریداران راضی آنهایی هستند که ارتباط طولانی مدتی با برند برقرار می کنند و رضایت، اعتماد و تعهد به روابط طولانی مدت تأمین کننده وخریدار منجر می گردد. (Sichtmann, 2007)

از دیدگاه شیفمن و کانوک[2] (2007) هدف تمام تلاشهای بازاریابی باید به حداکثر رساندن رضایت مشتری باشد. بازاریابان باید بهترین محصول ممکن را در قبال پول پرداختی مشتری ارائه داده و انتظارات مصرف کننده از عملکرد محصول را فراتر از توان محصول نبرند. داده­هایی که اخیرا از شاخص رضایت مشتری آمریکایی دریافت شده است نشان می­دهد که بسیاری از شرکتها به غلط معتقدند که قیمتهای پایین و تنوع خطوط محصول رضایت بیشتر مشتری را به دنبال دارد. در حالیکه اینگونه نیست و به نظر می­رسد شرکتهایی که ارتباطات شخصی با مشتریان برقرار کرده و خطوط محصول متنوعی را با قیمت­های رقابتی عرضه می­کنند، منجر به رضایت بیشتر و تکرار خرید مشتریان می­شوند. (Chen S. , 2011)

[1] Sichtmann

 آوردن دلایل اثباتی معاف کنند. در نهایت به تقصیر اجتماعی نیز متکی شدند که در آن هرگاه اقدامی با رفتار انسان متعارف و محتاط در آن شرایط مخالف می بود آن را تقصیر محسوب نموده و مرتکب را به خاطر آن ملامت می نمودند (کاتوزیان،176:1390).

اما تلاش هایی که حقوقدانان جهت تعدیل نظریه تقصیر و متناسب نمودن آن با نیازهای اجتماعی انجام دادند مانع نشد تا نظریه جدید در حال تشکیل (نظریه خطر) به عرصه ظهور نرسد. لذا سعی بر آن شد تا با حذف عامل تقصیر از زمره ارکان مسئولیت مدنی، دعاوی جبران خسارت آسانتر به نتیجه برسد و زیان دیده از اشکال مربوط به اثبات تقصیر معاف شود. لذا دیگر مظلومان قربانی بلند پروازی های ثروتمندان نمی شدند و ثروتمندان نیز با متوسل شدن به بیمه ها یا افزودن بهای محصولات و …. راه را برای جبران خسارت تسهیل می نمودند. این دلایل راه را برای پذیرش مسئولیت نوعی هموار ساختند.

مسئولیت بدون تقصیر یا نظریه ایجاد خطر بر این باور بود که همین که شخصی زیانی به بار می‌آورد، باید آن را جبران کند، خواه کاری که سبب ایجاد ضرر شده صواب باشد یا خطا، بنابراین انتساب زیان به بارآمده به فعالیت مسئول است نه تقصیر او. زیان دیده کافی است ثابت کند که ضرر به او وارد شده است

(کاتوزیان،186:1390 ).

فرق اساسی مسئولیت شخصی و نوعی در این است که اولی مبتنی بر تقصیر است هر چند به صورت مفروض باشد و حتی اگر چنان باشد که خلاف آن را نتوان اثبات کرد. زیرا در این صورت نیز اساس مسئولیت تقصیر است نه ضرر و مسئول، همان شخصی محافظ است نه منتفع. اما مسئولیت نوعی مبتنی بر ضرر است نه تقصیر، بنابراین منتفع مسئول است نه محافظ.

این نوع مسئولیت که نیاز به اثبات هیچگونه تقصیری نداشت و با اثبات هیچ دلیلی نیز رفع مسئولیت نمی شد باعث به وجود آمدن مشکلاتی می شد، چرا که هر کسی که به فعالیتی می‌پردازد ناگزیر زیانی به دیگری می رساند.

ایراد اساسی که به نظریه خطر وارد است این است که استناد به مسئولیت ناشی از این نظام حقوقی به دشواری ممکن است. چه این مسئولیت منحصراً به تجزیه و تحلیل رابطه علیت متکی است که این رابطه باید میان فعالیت شخصی مسئول و خسارت وارده شده وجود داشته باشد. اما تحقق رابطه سببیت در مسئولیت ناشی از تقصیر هم وجود دارد ولی در این مسئولیت، رابطه سببیت از همان آغاز معلوم می شود چرا که ملاک کار، تقصیر است و اگر این تقصیر محقق نشود دعوا رد می شود (حسینی نژاد،34:1377). به کار بستن نظریه خطر بر دامنه مسئولیت ها نمی افزود بلکه از شمار آنها نیز می کاست چرا که سرمایه داری که خود از حیث جبران خسارت خود را در خطر ببیند، می تواند مسئولیت خود را بیمه کند و با اطمینان خاطر به فعالیت های خود ادامه دهد. بنابراین نمی توان ادعا نمود که مسئولیت بدون تقصیر، وسیله دفاعی عموم مردم در برابر توانمندان است یا بر احساس و همبستگی اجتماعی اثر دارد.

از سوی دیگر اگر در مسئولیت مبتنی بر تقصیر شخصی مسئول شناخته شود، می تواند مسئولیت را از خود دفع کند حتی اگر مبتنی بر فرض تقصیر باشد. در نتیجه در مسئولیت شخصی همیشه راهی برای سلب مسئولیت و نفی تقصیر از خود وجود دارد. اما در مسئولیت نوعی خوانده دعوی حتی با اثبات بی تقصیری خود و یا اثبات دخالت عامل خارجی نیز نمی تواند از خود سلب مسئولیت کند و مادام که ضرر از فعل وی به وجود آمده مسئول جبران آن است حتی اگر تقصیری نکرده باشد.

دلایل فوق به ایجاد تعدیل هایی در نظریه خطر منجر شد. از جمله اینکه فرضیه خطر موجد نفع مطرح شد که مطابق آن فقط کسی را می توان مسئول شناخت که از فعالیت خود بهره ای برده باشد. تعدیل دیگر استثنا به قاعده خطر موجود بود که مطابق آن مسئولیت هنگامی ایجاد می شود که بر اثر فعالیتی که به نفع مادی یا معنوی عامل فعالیت است، خسارت حادث شود اما هرکسی که کاری 

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فهرست مطالب هشت

چکیده. 1

1-فصل اول: مقدمه. 2

1-1   کلیات… 2

1-2   اهداف تحقیق.. 4

1-3   ضرورت پژوهش…. 4

2-فصل دوم: بررسی منابع.. 6

2-1   پیشینه اقلیم رویشی.. 6

2-2   بررسی­های زیست اقلیمی در ایران.. 8

2-3   بررسی­های زیست اقلیمی در خارج.. 11

2-4   پیشینه روش پروکراستس…. 14

2-5   پیشینه تحقیقات اندازه پیکسل یا شبکه سلولی.. 14

3- فصل سوم: مواد و روش­ها 16

3-1   منطقه مورد مطالعه. 16

3-1-1 موقعیت جغرافیایی استان کرمانشاه 16

3-1-2 توپوگرافی استان. 17

3-1-3 بررسی دشتها در استان کرمانشاه 18

3-1-4 بررسی کوهها در استان کرمانشاه 19

3-2   خصوصیات اقلیمی استان.. 19

3-2-1 وضعیت آب و هوای استان کرمانشاه 19

3-2-2 دما 20

3-2-3 بارش… 21

3-2-4 تبخیر و تعرق.. 21

3-2-5 باد. 22

3-2-6 نور. 22

3-2-7 مناطق آب و هوایی در استان. 23

3-3   خصوصیات پوشش گیاهی.. 23

3-3-1 تهیه نقشه پوشش گیاهی و انتخاب گونه­های گیاهی.. 24

3-4   جمع آوری آمار و اطلاعات هواشناسی.. 24

3-4-1 انتخاب ایستگاههای لازم. 25

3-5   مواد. 26

3-6   روشها 32

3-6-1 انتخاب پایه زمانی مشترك برای دادها 32

3-6-2 کنترل کیفیت آمارهای موجود. 32

3-6-3 باز سازی نواقص آماری.. 32

3-6-4 درونیابی.. 33

3-7   ارتباط پارامترهای هواشناسی با ارتفاع.. 36

3-8   طبقه بندی اقلیمی.. 36

3-8-1 پهنه بندی اقلیمی.. 36

3-8-2 روش سیلیانینوف… 36

3-8-3 ترسیم و بررسی نمودار هیترگراف… 37

3-8-4 تعیین اقلیم به روش دومارتن اصلاح شده 37

3-8-5 تعیین اقلیم به روش کوپن.. 38

3-8-6 مناسبترین پارامترها 39

3-8-7 انتخاب سری پارامترها 39

3-8-8 روش کرزانوفسکی.. 45

3-9   تحلیل عاملی.. 47

3-9-1 استخراج عاملها 49

3-9-2 تعیین و نامگذاری متغیرهای هر عامل.. 50

3-9-3 بررسی میزان کارایی تحلیل عاملی.. 51

3-10 تعیین تعداد گروهها 52

3-11 تحلیل خوشهای.. 52

3-11-1………………………………………………………………………………………. خوشه بندی سلسله مراتبی.. 53

3-11-2………………………………………………………………………………… نامگذاری پهنه­های اقلیمی منطقه. 54

3-11-3………………………………………………………… تعیین مناطق پراکنش گونه­های گیاهی در استان کرمانشاه 54

3-11-4………………………………………………… تعیین تاثیر عوامل اقلیمی بر گسترش گونه­های گیاهی غالب استان. 54

4-فصل چهارم: نتایج و بحث.. 56

4-1   داه­های هواشناسی.. 56

4-1-1 انتخاب پایه زمانی مشترک و بازسازی نواقص آماری.. 56

4-1-2 تعیین دادههای پرت… 57

4-1-3 ارتباط پارامترهای هواشناسی با ارتفاع. 58

4-2   درونیابی.. 61

4-2-1 مناسبترین روش درونیابی.. 61

4-2-2 مناسبترین شبکه سلولی.. 63

4-3   خصوصیات اقلیمی استان.. 67

نه
4-3-1 –الف دما 67

4-3-2 -ب بارش… 67

4-4   پهنه بندی اقلیمی.. 68

4-4-1 پهنه بندی به روش سلیانینوف… 68

4-4-2 نمودار هایترگراف… 69

4-4-3 پهنه بندی به روش دمارتن.. 70

4-4-4 طبقه بندی اقلیمی کوپن.. 71

4-4-5 انتخاب مناسبترین سری دادهای هواشناسی.. 72

4-5   تحلیل عاملی.. 73

4-5-1 نامگذاری عاملها 77

4-6   تعیین تعداد گروه­ها 85

4-7   پهنه­های اقلیم رویشی استان و ویژگیهای آن.. 88

4-7-1 اقلیم بسیار گرم و خشک…. 89

4-7-2 اقلیم بسیار گرم و نیمه­خشک…. 90

4-7-3 اقلیم خیلی مرطوب نیمه­سرد. 91

4-7-4 اقلیم سرد و نیمه مرطوب… 91

4-7-5 اقلیم نیمه­سرد مرطوب… 92

4-7-6 اقلیم سرد و نیمه­خشک…. 92

4-7-7 سرد و نیمه­خشک بادی.. 93

4-7-8 رویشگاه گونه Festuca ovina.. 93

4-7-9 اقلیم رویشی گونه Festuca ovina.. 97

4-7-10…………………………………………………………. اقلیم رویشی جنگلهای استان (گونه درختی غالب بلوط) 98

4-7-11……………………………………………………………………….. اقلیم رویشی tomentellus Bromos. 100

4-7-12………………………………………………………………………….. اقلیم رویشی Hordeom bulbosa.. 102

5-فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات… 106

1-1   نتیجه گیری.. 106

1-2   پیشنهادات… 108

مراجع  74

ده
 

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول (3-1): طول، عرض و ارتفاع ایستگاههای مورد مطالعه                                                                26

جدول (3-2): مخفف پارامترها و توضیحات آنها                                                                                  27

جدول (3-3): پارامترهای هواشناسی                                                                                                28

جدول (3-4): پارامترهای اقلیمی موجود در 26 ایستگاه هواشناسی منتخب                                                   35

جدول (3-5): خطوط همسانی [15]                                                                                                 36

جدول (3-6) تعیین نوع اقلیم  با روش دومارتن اصلاح شده                                                                     37

جدول (3-7) تعیین نوع اقلیم  با روش دومارتن اصلاح شده                                                                     38

جدول (3-8) تیپهای اقلیمی در سیستم طبقه بندی کوپن                                                                           38

جدول (3-9): پارامترهای اقلیمی مورد استفاده در مطالعات مشابه                                                              40

جدول (3-10): پارامترها اقلیمی مهم و تاثیر گذار بر روی پوشش غالب منطقه                                              42

جدول (3-11): پارامترهای اقلیمی بدست آمده با روش گام به گام                                                               43

جدول (4-12): نتایج آنالیز همبستگی پیرسون برای بارش                                                                      44

جدول (4-13): پارامترهای اقلیمی بدست آمده با روش همبستگی                                                               45

جدول (3-14): فاکتورهای مورد نیاز برای بدست آوردن مقدار M2                                                          46

جدول (3-15): قضاوت در مورد ضریب KMO [35]                                                                         51

جدول (4-1): روابط مورد استفاده در بازسازی نواقص آماری                                                                  57

جدول (4-2): رابطه و ضریب همبستگی بین پارامترها و ارتفاع در استان کرمانشاه                                        59

جدول (3-3) مقادیر بارش ایستگاهها و مقادیر برآوردی با روشهای مختلف برای هر ایستگاه                             61

جدول (4-4): مقادیر RMSE و نتایج حاصل از مقایسه میانگین                                                               62

جدول (4-5): نتایج مقایسه میانگین، ضریب تغیرات و مقادیر RMSE                                                       65

جدول (4-6): مناسبترین اندازه شبکه سلولی سایر محققین                                                                       65

جدول (4-7): مقادیر KMO و ضریب پروکراستس برای چهار سری دادههای انتخاب شده                               73

جدول (4-8): درصد پراش اختصاص یافته به هر عامل                                                                         73

جدول (4-9): ماتریس بار عاملی دوران یافته بزرگتر از 1/0±                                                                 74

جدول (4-10): ماتریس بار عاملی دوران یافته عامل دما گرمایشی با ضریب همبستگی 6/0±                            78

جدول (4-11): ماتریس بار  عاملی دوران یافته عامل بارش با ضریب همبستگی 6/0±                                   81

جدول (4-12): ماتریس بار عاملی دوران یافته عامل بارش زمستانه با ضریب همبستگی 6/0±                          82

جدول (4-13): ماتریس بار عاملی دوران یافته عامل باد با ضریب همبستگی 6/0±                                        84

جدول (4-14): ارتباط مقادیر شبه T2، شبه Fو R2با تعداد گروه­ها                                                           86

جدول(4-15): مقادیر عاملهاو ضریب دمارتن برای 7 پهنه­های اقلیمی                                                        89

جدول(4-16): مقادیر پارامترهای اولیه برای 7 پهنه­های اقلیمی                                                                89

جدول (4-17): مقادیر امتیاز عاملی و پارامترهای اولیه در رویشگاه Festuca ovina                                   96

جدول (4-18):مقادیر امتیاز عاملی و پارامترهای اولیه کل استان                                                              97

جدول (4-19):مقادیر امتیاز عاملی و پارامترهای اولیه در پهنه­های اقلیمی                                                   98

جدول (4-20): مقادیر امتیاز عاملی و پارامترهای اولیه در مناطق جنگلی                                                  100

جدول (4-21):مقادیر امتیاز عاملی و پارامترهای اولیه در رویشگاه Bromos tomentellus                             101

یازده
جدول (4-22)  مقادیر امتیاز عاملی و پارامترهای اولیه در رویشگاه  Hordeom bulbosa                              103

فهرست اشکال

عنوان صفحه

شکل (3-1): موقعیت استان کرمانشاه 17

شکل (3-2): نقشه ارتفاعی  استان کرمانشاه 18

شکل (3-3): مهمترین توده­های ورودی به استان کرمانشاه 20

شکل (3-4): نقشه خطوط هم تبخیر سالانه استان کرمانشاه 22

شکل (3-5): نقشه پراکنش جنگل در استان کرمانشاه 24

شکل (3-6): پراکنش ایستگاه­ها در منطقه مورد مطالعه  25

شکل (3-7): موقعیت ایستگاههای بارانسنجی و سینوپتیک استفاده شده در تحقیق در استان کرمانشاه و استانهای اطراف   35

شکل (4-1): دما ماه ژوئن ایستگاه روانسر                                                                                                                                           58

شکل (4-2): دما ماه فوریه ایستگاه کنگاور                                                                                                        58

شکل (4-3): دما ماه فوریه ایستگاه کرمانشاه                                                                                                                                       58

شکل (4-4): بارش ماه فوریه ایستگاه روانسر                                                                                                     58

شکل (4-5): رابطه بارش سالانه با ارتفاع استان کرمانشاه 59

شکل (4-6): رابطه متوسط دمای سالانه با ارتفاع استان کرمانشاه 60

شکل (4-7): متوسط حداقل دما سالانه با ارتفاع استان کرمانشاه 60

شکل (4-8): متوسط حداکثر دما سالانه با ارتفاع استان کرمانشاه 60

شکل (4-9): نرمال بودن ارتفاع ایستگاه­های مورد استفاده 62

شکل (4-10): مناسبترین مدل برای درونیابی دادهها با  روش کرجینگ    63

شکل (4-11): میانگین بارش سالانه دادهای درونیابی شده با اندازه­های مختلف شبکه سلولی  64

شکل (4-12): نمودار مقاییسه میانگین، ضریب تغیرات و RMSE  66

شکل (4-13): نقاط درونیابی شده در استان کرمانشاه 66

شکل (4-14): خطوط هم دمای سالانه استان کرمانشاه 67

شکل (4-15): خطوط هم بارش سالانه استان کرمانشاه 68

شکل (4-16): پهنه بندی به روش سلیانینوف   69

شکل (4-17): نمودار درصد بارش فصلی استان کرمانشاه 69

شکل (4-18): نمودار هایترگراف استان کرمانشاه 70

شکل (4-19): پهنه بندی اقلیمی استان کرمانشاه به روش دمارتن اصلاح شده 71

شکل (4-20): پهنه بندی اقلیمی به روش کوپن  72

شکل (4-21): نمودار Scree plot متغیرهای انتخاب شده بر اساس پوشش گیاهی منطقه  74

شکل(4-22): الگویی مکانی عامل دما گرمایشی استان کرمانشاه 79

شکل (4-23): تعداد روزهای یخبندان استان کرمانشاه 79

شکل (4-24): خطوط هم رطوبت سالانه استان کرمانشاه 80

شکل(4-25): الگویی مکانی عامل بارش استان کرمانشاه 81

شکل (4-26): تعداد روزهای بارانی استان کرمانشاه 82

شکل(4-27): الگویی مکانی عامل بارش زمستانه استان کرمانشاه 83

دوازده
شکل (4-28): خطوط هم بارش زمستانه استان کرمانشاه 83

شکل(4-29): الگویی مکانی عامل باد استان کرمانشاه 84

شکل (4-30): خطوط هم باد استان کرمانشاه 85

شکل (4-31): دندوگرام آنالیز خوشهای و تعیین مناسبترین تعداد گروه­ها 87

شکل (4-32): پهنه­های اقلیمی استان کرمانشاه 88

شکل (4-33): پراکنش گونه Festuca ovena در استان کرمانشاه 95

شکل (4-34): پراکنش جنگل در استان کرمانشاه 99

شکل (4-35): پراکنش گونه Bromos tomentellus در استان کرمانشاه 102

شکل (4-36)  پراکنش گونه Hordeom bulbosa در استان کرمانشاه 104

سیزده
نه
 

چکیده

پوشش گیاهی مهمترین عامل تأثیرگذار بر پایداری و تعادل اکوسیستم­های طبیعی است. مشکل اصلی در احیایی بیولوژیک مراتع و مبارزه با مباحث بیابان­زایی و فرسیاش خاک، انتخاب گونه­های گیاهی  مناسب برای مناطق در دست احیا می­باشد. استان کرمانشاه دارای مراتع خوب و جنگل­های فراوانی است. این مناطق طبیعی بخاطر تغیرات اقلیمی، بیماری های گیاهی، چرای زود رس و بی­رویه، آتش سوزی و غیره در حال نابودی و تخریب می­باشند که می­توان به عنوان یک مساله بیابانزایی به آن پرداخت. در این تحقیق هدف شناخت عوامل اقلیمی تاثیر گذار در رشد و پراکنش گونه­های گیاهی غالب استان کرمانشاه می­باشد. برای شناخت و بررسی پارامترهای اقلیمی در استان کرمانشاه ابتدا اقدام به تهیه پایگاه داده­های اقلیمی مرکب 15 عنصر اقلیمی به تفکیک ماه، سالانه و فصلی از 26 ایستگاه داخل و خارج استان که با اقلیم و پوشش گیاهی منطقه در ارتباط  هستند، انتخاب گردید. سپس با استفاده از روش­های درونیابی و اندازه شبکه سلولی مناسب داده­های نقطه­ای به داده­های پهنه­ای تبدیل گردید و با روش کرزانوفسکی و ضریب پروکراستس حجم داده­ها کاهش پیدا کرد. به منظور کاهش حجم داده­ها و شناسایی مهمترین عامل­های تاثیر گذار از آنالیر تحلیل عاملی استفاده شد. همچنین تحلیل خوشه­ای جهت پهنه بندی مناطق همگون بکار گرفته شد. سپس نقشه پوشش گیاهی منطقه با نقشه امتیازات عاملی تطبیق داده شد و امتیازات عاملی 4 گونه مرتعی و جنگلی  غالب منطقه تعیین گردید. نتایج نشان می­دهد که مناسب­ترین روش برای درونیابی داده­های اقلیمی روش کرجینگ و مناسب­ترین اندازه شبکه سلولی 6 کیلومتری است. داده­های اقلیمی به تعداد 622 نقطه در سطح استان تعمیم داده شد. با روش کرزانوفسکی مهمترین و موثرترین متغیرهای هواشناسی به تعداد 106 متغیر اقلیمی انتخاب شدند. تحلیل عاملی نشان داده که 4 عامل اصلی دمای گرمایشی، بارش، بارش زمستانه و باد به ترتیب 9/47، 7/23 8/8 و 7/6 که 168/87 درصد از واریانس کل داده­ها را به خود اختصاص می­دهند. با استفاده از امتیاز عاملی 4 عامل اصلی و آنالیز خوشه­ای استان کرمانشاه به هفت منطقه اقلیمی: اقلیم بسیار گرم و خشک، اقلیم بسیار گرم و نیمه خشک، اقلیم مرطوب نیمه سرد، اقلیم سرد و نیمه مدیترانه­ای، اقلیم نیمه سرد مدیترانه­ای، اقلیم سرد و نیمه خشک، اقلیم سرد و نیمه خشک بادی، پهنه بندی شد. در نامگذاری مناطق اقلیمی استان کرمانشاه از عامل دمای گرمایشی به عنوان تاثیر گذارترین عامل استفاده شد و تنها در اقلیم مرطوب نیمه سرد عامل بارش نقش تعیین کننده­ای در نامگذاری منطقه داشت. با استفاده از امتیازات عاملی و پارامترهای اولیه اقلیم رویشی گونه­های Festuca ovina، جنگل­های استان، tomentellus Bromos و Hordeom bulbosa بررسی شد که نشان داد گونه Festuca ovina در دو ناحیه اقلیمی سرد مدیترانه­ای و سرد نیمه مرطوب بادی گسترش پیدا کرده است همچنین آستانه تحمل بارش بسیار بالا و دمای مناسبی دارد و در مناطق مختلف با بارش­های متفاوت گسترش می­یابد. آستانه تحمل دمای گونه­های درختی بلوط بالا بوده در نتیجه می­توان عامل دما را بعد از عامل بارش به عنوان دومین عامل کنترل کننده گسترش گونه­های جنگلی در استان کرمانشاه عنوان کرد. آستانه تحمل دمای گونه tomentellus Bromos بسیار زیاد بوده و متوسط بارش بیشتر از 500 میلی متر در سال لازم می­باشد تا این گونه بتواند به عنوان گونه غالب و یا گونه همراه در منطقه گسترش پیدا کند. عامل اصلی تاثیر گذار در رویش گونه Hordeom bulbosa عامل­های بارش می­باشند و عامل دما در درجه اهمیت بعدی قرار دارند.

کلمات کلیدی: اقلیم رویشی، تحلیل عاملی، آنالیز خوشه­ای، کرجینگ، پروکراستس، کرمانشاه

1-1    کلیات
محیط زندگی بشر در هر قسمت از كره زمین در نتیجه پاره­ای عوامل جغرافیایی بوجود می­آید كه هر یك به نوبه خود در شئون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بالاخره تمدن ساكنین آن محیط تاثیر دارد. عوامل عمده­ای كه محیط زندگی انسان را به وجود می­آورند عبارتند از موقعیت جغرافیایی وضع پستی و بلندی زمین، دوری یا نزدیكی دریا، جنس خاك و آب و هوا، در میان این عوامل پیوستگی خاصی وجود دارد چنانچه مطالعه و تحقیق درباره هر یك از آنها بدون توجه به مابقی غیر مقدور و یا مشكل به نظر می­آید. تاثیر آب و هوا در زندگانی بشر به مراتب بیشتر از سایر عوامل جغرافیایی است زیرا نه تنها وجود نباتات و حیوانات بسته به آب و هواست بلكه سلامت و ادامه حیات خود انسان رابطه نزدیكی با وضع اقلیمی محیط او دارد [40].

با توجه به پیشرفت تکنولوژی و صنعتی شدن و تغییراتی كه انسان بر كره زمین ایجاد كرده یك نوع عدم تعادل در طبیعت بوجود آمده است. این بی­تعادلی ایجاب می­كند كه مطالعات آب و هوای و اقلیمی منطقه متفاوت از قبل باشد. در دورانهای گذشته مطالعات بیشتر تحت تاثیر عوامل و عوارض طبیعی و جغرافیایی از قبیل ارتفاع، دوری و نزدیكی به دریا، عرض جغرافیایی و … تعیین می­شد که در مقیاس­های وسیع تغییرات زیاد پیدا نمی­كردند. واحدهای صنعتی در یك حوضه آبخیز می­تواند باعث تغییرات چشم گیری در كل حوضه آبخیز، بخصوص در آب و هوا و اقلیم آن حوضه ایجاد كند. این تغییرات باعث متمایز شدن این حوضه از حوضه­های مجاور خود می­گردد بر همین اساس مطالعات آب و هوا و اقلیم در مقیاس­های كوچكتر صورت بگیرد.

عوامل هواشناسی از قبیل بارش، دما، رطوبت، باد و … می­باشند. ورودی به یك سیستم طبیعی از نظر هیدرولوژی بارش و خروجی آن به صورت تبخیر و تعرق است كه از عوامل مهم هواشناسی محسوب می­گردد. اقلیم نیز در واقع یك مفهوم توصیفی است و می­توان آن را متوسط وضعیت هوا در یك منطقه در دراز مدت دانست. اقلیم شناسی وضعیت كلی جو را به صورت منطقه­ای و یا دوره­ای مورد برسی قرار می­دهد. بنابراین مهم ترین و اصلی ترین عوامل موثر در ورودی و خروجی یك واحد هیدرولوژیكی كه همان حوضه آبخیز می باشد آب و هوا می باشد. از این رو مطالعات آب و هواشناسی و شرایط جوی حاكم بر حوضه در مطالعات منابع طبیعی و كشاورزی اهمیت زیادی دارد زیرا این عوامل سایر پارامترها را هم تحت تاثیر قرار می دهند.

پوشش گیاهی مهمترین عامل تأثیرگذار بر پایداری و تعادل اکوسیستم­های طبیعی است. بررسی و مطالعه روابط بین پوشش گیاهی و عامل­های محیطی به شناخت عوامل مؤثر بر رشد و استقرار گونه­های گیاهی و همچنین شناسای رویشگاه­ها کمک می­کند. اقلیم به شرایط آب و هوایی یک منطقه جغرافیایی نظیر دما، رطوبت، فشار اتمسفر، باد، بارش و سایر مشخصه‌های هواشناسی در مدت زمانی نسبتاً طولانی نسبت داده می‌شود. در هواشناسی معمولا شرایط حال حاضر آب و هوا مورد بررسی قرار می‌گیرد در حالی که در اقلیم‌شناسی مشخصه‌های درازمدت آب و هوا مورد توجه ‌است.