پایان نامه هوش اخلاقی/:انواع تعهد سازمانی از نظر چلبی
انواع تعهد سازمانی از نظر چلبی

چلبی(1375) تعهد کار را نوعی تمایل عاطفی مثبت به رعایت حقوق دیگری در قالب قواعد اخلاقی (اجتماعی) پذیرفته شده درباره ی کار تلقی می کند( مدنی و زاهدی، 1384). وی برای تعهد سازمانی چهار نوع ذکر نموده است که عبارتند از:

الف- تعهد رابطه ای؛

ب- تعهد سازمانی؛

ج- تعهد حرفه‌ای؛

د- تعهد کاری(مدنی و زاهدی، 1384).

انواع مدل های تعهد سازمانی

صاحب ‌نظران مختلف برای تعهد سازمانی مدل‌های نظری گوناگونی ارائه نموده‌اند که به تبیین عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی و همچنین بروندادها و پیامدهای آن اشاره دارد؛ از این میان، به مدل مورد استفاده در

این پژوهش(مدل سه مؤلفه‌ای آلن و می‌یر) و برخی از مدل‌های غالب و رایج اشاره شده است.

مدل سه مؤلفه ای تعهد سازمانی می‌یر و آلن (1991)

می‌یر و آلن در سال 1991 بر اساس سه مؤلفه‌ی تعهد سازمانی، تعهد عاطفی، تعهد هنجاری و تعهد مستمر مدلی را برای تعهد سازمانی ارائه نموده‌اند و عوامل مؤثر بر هر سه مؤلفه را مشخص نموده‌اند

عوامل مؤثر بر تعهد عاطفی

بر اساس این مدل تجربیات کاری افراد در سازمان و همچنین ویژگی‌های فردی کارکنان منجر به تعهد عاطفی می‌شود؛

تجربیات کاری افراد

بر اساس یافته‌های ایشان، در صورتی که نیازهای روانی و فیزیکی کارکنان در سازمان ارضا شود، این تجارب منجر به تعهد عاطفی خواهند شد. آلن و می‌یر بیان کردند که: این تجارب شامل ادراک حمایت از سوی سازمان است؛ لذا کارکنانی که احساس می‌کنند به‌طور وسیعی از طرف سازمان مورد حمایت قرار    می‌گیرند، به احتمال بیشتری یک نوع احساس تکلیف در خود برای پاسخ دادن به این نوع حمایت سازمانی، خواهند داشت(انصاری و همکاران، 1389).

ویژگی‌های فردی

از طرفی دیگر ویژگی‌های فردی کارکنان سازمان نیز منجر به تعهد عاطفی نسبت به سازمان خواهد شد. انصاری و همکارانش در تحقیقی که در سال 1389 انجام دادند به این نتیجه دست یافتند که ویژگی‌های جمعیت شناختی فراوانی منجر به تعهد عاطفی فرد می‌شود و بر آن تأثیر خواهند گذاشت؛ آن‌ها ویژگی‌های جمعیت‌شناختی از قبیل سن[1]، دوره تصدی شغل[2]، جنسیت[3]، موقعیت، سطح تحصیلات[4] و همچنین سایر ویژگی‌های فردی از قبیل نیاز به موفقیت[5]، احساس صلاحیت[6] و احساس مهارت[7] بیان می‌کنند(انصاری و همکاران، 1389).

[1]. Age

[2]. Tenure

[3]. Gender

[4]. Educational Level