استاد مشاور
دکتر فرهاد عزیزپور
 
نیمسال اول سال تحصیلی 93  –92
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

بین سکونتگاههای شهری و روستایی به عنوان اجزای سازمان فضایی یک ناحیه روابطی وجود دارد که این روابط در توسعه یا عدم توسعه این دو عرصه موثر است. بررسی­های انجام شده توسط محققان خارجی و ایرانی نشان می­دهد که در ایران اغلب این روابط بین شهر و روستا، غیرمکمل و ناسالم است به طوری که نتیجه این رابطه باعث توسعه شهر و واپس ماندن محیط­های روستایی می­شود. برای توسعه شهر و روستا توام با هم،  باید در نظام برنامه­ریزی کشور این دو عرصه در ارتباط باهم مورد توجه باشند و باید بین آنها روابط مکمل شکل بگیرد تا با توسعه شهر بر اساس روابطی که بین این دو است روستا نیز توسعه پیدا کند و توسعه این دو عرصه درگرو هم قرار بگیرد.

جامعه آماری این پژوهش روستاهای بخش مرکزی شهرستان مهرستان می­باشد که دارای 34788 نفر جمعیت در سال 1390 بوده است. برای انتخاب روستاهای نمونه از روش نمونه گیری طبقه بندی احتمالی استفاده شده است و 20 روستا به عنوان روستاهای نمونه انتخاب شده­اند. روش تحقیق پژوهش حاضر نیز از نوع توصیفی و تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات به صورت میدانی و کتابخانه­ای بوده که برای هر یک از روش­ها ابزار خاصی از قبیل: پرسشنامه، نقشه و جداول آماری استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که، بین شهر مهرستان و حوزه پیرامونی روستایی به واسطه وجود عواملی همچون حضور مالکان ساکن شهر و غالب بودن نظام مبادله مبتنی بر واسطه­گری یک نوع رابطه غیرمکمل و ناسالم به صورت سلطه شهر مهرستان بر حوزه پیرامونی روستایی حاکم است.

واژگان کلیدی: سلطه، روابط شهر و روستا، تولید و بازاریابی خرما، روستاهای بخش مرکزی شهرستان مهرستان

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                      صفحه  

فصل اول

 

کلیات پژوهش

1-1- بیان مسئله و ضرورت تحقیق   1

2-1- سؤالات تحقیق   2

3-1-فرضیات تحقیق   2

4-1-اهداف تحقیق   2

5-1-روش تحقیق   2

1-5-1- جامعه آماری و روش نمونه گیری   2

1-1-5-1 جامعه آماری   2

2-1-5-1- روش نمونه گیری و حجم نمونه  3

3-5-1- روش تحقیق   6

6-1- روش جمع آوری داده ها 6

7-1- فرایند انجام تحقیق   6

8-1- تعریف مفاهیم و کلید واژه های تحقیق   8

1-8-1- مفهوم روستا 8

2-8-1- مفهوم روابط شهر و روستا 8

4-8-1- مفهوم سلطه  9

9-1- پیشینه تحقیق   9

1-9-1- کتابها: 9

2-9-1- مقالات: 10

3-9-1- پایان نامه ها: 14

 

فصل دوم

  مبانی نظری

1-2- نظریه، مدلها و رویکردهای پایه. 19

1-1-2- نظریه مکان مرکزی.. 19

2-1-2- نظریه سرمایه داری بهره بری 22

3-1-2- نظریه قطب رشد. 27

2-2- رویکردهای مرتبط با روابط شهر و روستا 29

1-2-2- رویکرد مرکز – پیرامون. 29

2-2-2- رویکرد توسعه اگروپلیتن.. 31

3-2-2- رویکرد کارکردهای شهری در توسعه روستایی.. 32

4-2-2- رویکرد شبکه منطقه ای 34

3-2- رویکرد نظری حاکم بر تحقیق و مدل مفهومی.. 40

 

فصل سوم

بستر طبیعی و اجتماعی-اقتصادی

1-3- موقعیت و وسعت.. 43

2-3- ساختار محیطی- اکولوژیکی.. 45

1-2-3- ساختار زمین.. 45

2-2-3-  اشکال ناهمواری.. 46

3-2-3- وضعیت آب و هوا 51

1-3-2-3- گرما 53

2-3-2-3- وضعیت بارش… 55

1-3-2-3- منحنی آمبروترمیک.. 59

4-3-2-3- طبقه بندی اقلیمی.. 59

5-3-2-3- وضعیت باد. 60

4-2-3- بررسی منابع آب.. 61

5-2-3- بررسی خاک.. 61

6-2-3- وضعیت پوشش گیاهی.. 62

3-3- ویژگی های اجتماعی- اقتصادی  بخش مرکزی.. 63

1-3-3- سابقه سکونت و فعالیت در محدوده مورد بررسی.. 64

2-3-3- مقایسه جمعیتی و سكونتگاهی بخش مركزی در استان و شهرستان. 65

3-3-3- تعداد، توزیع و تراکم نسبی جمعیت بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 66

4-3-3- پراکنش روستاها بخش مرکزی در ردههای جمعیتی بر اساس خانوار 67

5-3-3- ساختار جنسی و سنی جمعیت.. 70

6-3-3- روند تحولات خانوارهای روستایی بخش مرکزی.. 71

7-3-3- روند تحولات جمعیتی روستاهای  بخش مرکزی.. 72

8-3-3- بررسی ابعاد خانوار 74

9-3-3- سواد و آموزش… 74

10-3-3- وضعیت اشتغال و بار تکفل. 75

11-3-3- ساختار اقتصادی بر اساس فعالیت در بخش عمده اقتصادی.. 76

12-3-3- بررسی وضعیت کشاورزی.. 78

1-12-3-3- زراعت.. 79

2-12-3-3- دامداری.. 82

3-12-3-3- باغداری.. 83

11-3-3- وضعیت خدمات و امکانات موجود در بخش مرکزی……………………………………………………………………… 80

4-3- جمع بندی.. 93

فصل چهارم

مکانیسم­های موثر بر روابط شهر و روستا

مقدمه: 96

1-4- انواع روابط و عناصر برقراری روابط: 96

2-4- ویژگیهای اقتصادی –اجتماعی  جامعه نمونه تحقیق: 97

1-2-4- ویژگیهای جامعه نمونه تحقیق در سطح خانوار: 97

1-1-2-4- بعد خانوار: 97

2-1-2-4- ساختار سنی: 98

3-1-2-4-  وضع سواد و تحصیلات: 100

3-4- ویژگیهای تولیدی خانوارها: 101

1-3-4- زراعت: 102

1-3-4- باغداری: 103

1-3-4- دامداری: 103

4-4- روابط شهر و روستا بر اساس کارکردهای وضع موجود: 104

1-4-4- روابط اقتصادی شهر و روستا: 105

1-1-4-4- روابط و مناسبات تولیدی: 105

2-1-4-4- مالکین ساکن شهر: 107

1-2-1-4-4- شیوه اداره اراضی مالکین ساکن شهر: 111

3-1-4-4- روابط پولی و نظام اعتباری روستاییان برای تولید محصولات کشاورزی.. 114

2-1-4-4- جریان کالا و تولیدات و مکانیسم بازار: 114

1-4-4- روابط اداری-سیاسی و خدماتی شهر و روستا: 120

1-1-4-4- توزیع فضایی و روابط پشتیبانی -ترویجی: 121

5-4- جمع بندی: 125

فصل پنجم

جمعبندی، نتیجه گیری، آزمون فرضیات و پیشنهادات

1-5-جمع بندی.. 128

2-5- آزمون فرضیات: 130

3-5- نتیجه گیری: 135

4-5- پیشنهادات: 138

منابع و ماخذ. 139

ضمایم. 142

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                           صفحه

 

 

جدول شماره 1-1: طبقه بندی نقاط روستایی بخش مرکزی بر اساس فاصله از شهر زابلی.. 3

جدول شماره 2-1: وضعیت پراکندگی تعداد روستای مورد بررسی و خانوارهای نمونه. 4

جدول شماره1-2: پیوندها و وابستگیهای شهر و روستا 36

جدول شماره 1-3 : طبقه بندی ارتفاعی بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 47

جدول شماره2-3: طبقه بندی شیب بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 49

جدول شماره 3-3: موقعیت طبیعی سکونتگاههای روستایی بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 51

جدول شماره4-3: میانگین درجه حرارت شهرستان مهرستان از 1986 تا 2005. 55

جدول شماره5-3: میانگین بارش شهرستان مهرستان از 1986 تا 2005. 58

جدول شماره 6-3: ضریب دو مارتن.. 60

جدول شماره 7-3: سرعت و جهت غالب باد در ایستگاه سراوان. 60

جدول شماره 8-3 : مقایسه استانی شهرستان مهرستان بر حسب تعداد شهر، بخش، دهستان و روستا در سال 1390   65

جدول شماره 9-3: تقسیمات شهرستان مهرستان بر حسب شهر، بخش، دهستان و روستا در سال 1390. 66

جدول شماره10-3 : توزیع جمعیت شهری و روستایی بخش مرکزی شهرستان مهرستان 1390. 66

جدول شماره 11-3 : پراکنش جمعیت و تراکم نسبی  بخش مرکزی شهرستان مهرستان به تفکیک دهستان 1390   67

جدول شماره12-3: ردههای جمعیتی سکونتگاههای روستایی بخش مرکزی شهرستان سال1390. 68

جدول شماره 13-3: گروه های سنی به تفکیک جنس در بخش مرکزی سال 1390. 70

جدول شماره 14-3: تعداد خانوار بخش مرکزی طی سال‌های 13655- 1390. 72

جدول شماره 15-3: تعداد جمعیت  بخش مرکزی طی سال‌های 1375- 1390. 73

جدول شماره 16-3: تحولات بعد خانوار بخش مرکزی به تفکیک دهستان طی سال‌های 1375- 1390. 74

جدول شماره 17-3 : وضعیت سواد و آموزش در بخش مرکزی به تفکیک جنس و دهستان طی سال‌های 1390. 75

جدول شماره 18-3 : وضعیت شاخص های اشتغال در بخش مرکزی به تفکیک دهستان طی سال‌های 1390. 76

جدول شماره 19-3: توزیع شاغلان در بخشهای عمده اقتصادی بخش مرکزی شهرستان مهرستان در سال 1390. 77

جدول شماره 20-3: تعداد بهره بردار و مساحت زمینهای زراعی.. 79

جدول شماره 21-3: تعداد بهره بردار و مساحت زمینهای زراعی آبی.. 79

جدول شماره 22-3: تعداد بهره بردار و مساحت زمینهای زراعی دیم. 80

جدول شماره 23-3: سطح كاشت، میزان تولید و عملکرد در هکتار محصولات زراعی شهرستان مهرستان در سال 1392   81

جدول شماره 24-3: تعداد بهره برداریهای دارای دام و تعداد دام آن‌ها 82

جدول شماره 25-3: تعداد بهره برداریهای دام كوچك و تعداد دام آن‌ها 83

جدول شماره 3-3: موقعیت طبیعی سکونتگاههای روستایی بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 51

جدول شماره4-3: میانگین درجه حرارت شهرستان مهرستان از 1986 تا 2005. 55

جدول شماره5-3: میانگین بارش شهرستان مهرستان از 1986 تا 2005. 58

جدول شماره 6-3: ضریب دو مارتن.. 60

جدول شماره 7-3: سرعت و جهت غالب باد در ایستگاه سراوان. 60

جدول شماره 8-3 : مقایسه استانی شهرستان مهرستان بر حسب تعداد شهر، بخش، دهستان و روستا در سال 1390   65

جدول شماره 9-3: تقسیمات شهرستان مهرستان بر حسب شهر، بخش، دهستان و روستا در سال 1390. 66

جدول شماره 26-3: بهره برداریهای دارای گاو و گوساله و تعداد دام. 83

جدول شماره 27-3: تعداد و مساحت بهره برداریهای با زمین باغی.. 84

جدول شماره28-3: سطح بارو و غیر بارو(هکتار) و میزان تولید(کیلوگرم) محصولات باغی شهرستان مهرستان در سال 1392   85

جدول شماره 29-3 : خدمات زیربنایی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390. 87

جدول شماره 30-3 : خدمات اداری -سیاسی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390   88

جدول شماره 31-3: خدمات بهداشتی-درمانی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390   89

جدول شماره 32-3: خدمات آموزشی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390. 90

جدول شماره 33-3 : خدمات تجاری-بازرگانی و فرهنگی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390. 91

جدول شماره 34-3: خدمات پشتیبانی-ترویجی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390   92

جدول شماره 35-3: خدمات ارتباطی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390. 93

جدول1-4: طبقه بندی خانوارهای نمونه تحقیق.. 98

جدول 2-4: توزیع سنی سرپرستان خانوار جامعه نمونه. 99

جدول 3-4: وضعیت سواد سرپرستان خانوار جامعه نمونه. 100

جدول 4-4: وضعیت اشتغال خانوار جامعه نمونه. 101

جدول 5-4: میانگین برداشت تولیدات زراعی خانوارهای نمونه. 103

جدول 6-4: میانگین برداشت تولیدات زراعی خانوارهای نمونه. 103

جدول 7-4: میانگین تعداد دام خانوارهای نمونه. 104

جدول 8-4: مقدار زمین زراعی و باغی در اختیار خانوارهای نمونه و نوع مالکیت آنها 106

جدول 9-4: شیوه بهرهبرداری و میزان زمین در اختیار مالکین ساکن شهر. 108

جدول 10-4: تعداد مالک ساکن شهر در روستاهای نمونه و شیوه بهرهبرداری آنها 111

جدول 11-4: نحوه فروش مازاد تولیدی خانوارهای نمونه. 115

جدول 12-4: نحوه فروش مازاد تولیدی محصولات باغی خانوارهای نمونه به تفکیک روستا 116

جدول 13-4: مکانهای اصلی تامین نیازهای اساسی خانوارهای نمونه (به درصد) 121

 

 فهرست نقشه­ها

عنوان                                                                                                           صفحه

 

 

نقشه 1-1: پراکندگی روستاهای نمونه بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 5

نقشه شماره1-3: موقعیت بخش مرکزی در شهرستان، استان و کشور 44

نقشه شماره 2-3: توپوگرافی و پراکنش فضایی سکونتگاههای روستایی بخش مرکزی.. 48

نقشه شماره 3-3: طبقات شیب و پراکنش سکونتگاههای بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 50

نقشه شماره 4-3: وضعیت توپوگرافی شهرستان مهرستان در مقایسه با شهرستانهای مجاور 52

نقشه شماره 5-3: پراکنش فضایی طبقات جمعیتی سکونتگاههای روستایی بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 69

نقشه شماره 1-4: پراکنش فضایی روستاهای نمونه دارای مالک ساکن شهر. 110

نقشه شماره 2-4: پراکنش فضایی شیوه بهرهبرداری در روستاهای نمونه دارای مالک ساکن شهر. 112

نقشه شماره 2-4: مکان فروش مازاد محصولات باغی خانوارهای نمونه به تفکیک روستا 118

نقشه4-4: پراکنش فضایی و مراجعات پشتیبانی-ترویجی روستاهای نمونه. 124

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                        صفحه

 

 

نمودار 1 -3: میانگین ماهیانه درجه حرارت هوای ایستگاه سراوان طی سالهای 2005-1986. 54

نمودار 2-3: میانگین ماهیانه بارش ایستگاه سراوان طی سالهای 2005-1986. 56

نمودار 3-3: پراکندگی فصلی بارش در شهرستان سراوان. 57

نمودار 4-3: منحنی آمبروترمیک بر اساس دادههای دما و بارش ایستگاه سراوان. 59

نمودار 5-3 : هرم سنی جمعیت بخش مرکزی سال 1390. 71

نمودار 6-3 : تعداد خانوار بخش مرکزی از سال 1375-1390. 72

نمودار 7-3 : تحولات جمعیتی بخش مرکزی از سال 1375-1390. 73

نمودار 8-3: توزیع شاغلان در بخشهای عمده اقتصادی بخش مرکزی شهرستان مهرستان در سال 1390. 78

نمودار1-4: وضعیت تعداد خانوارهای نمونه تحقیق.. 98

نمودار 2-4: توزیع سنی سرپرستان خانوار جامعه نمونه. 99

نمودار 3-4: وضعیت سواد سرپرستان خانوار جامعه نمونه. 100

نمودار 4-4: وضعیت اشتغال خانوار جامعه نمونه. 102

نمودار 5-4: مقدار زمین زراعی در اختیار خانوارهای نمونه. 106

نمودار 6-4: مقدار زمین باغی در اختیار خانوارهای نمونه. 107

نمودار7-4: مساحت زمینهای زراعی در اختیار مالکین ساکن شهر. 109

نمودار7-4: مساحت زمینهای باغی در اختیار مالکین ساکن شهر. 109

نمودار 8-4: محل فروش مازاد محصولات زراعی خانوارهای نمونه. 117

نمودار 9-4: محل فروش مازاد محصولات باغی خانوارهای نمونه. 117

 

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                         صفحه

 

 

 شکل 1-1: فرایند انجام تحقیق.. 7