عنوان
صفحه
 
چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………….1
 
 
فصل اول:کلیات
 
 
1-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………..2
 
 
1-2-بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………………..3
 
 
1-3-سؤالات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………3
 
 
1-4-فرضیات تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….4
 
 
1-5-پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………… 4
 
 
1-6-ضرورت و اهمیت تحقیق…………………………………………………………………………………………..5
 
 
1-7-اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………….6
 
 
1-8-روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………6
 
 
1-9-ساختار تحقیق…………………………………………………………………………………………………………7
 
 
فصل دوم:مبانی نظری وبررسی خانواده ازدیدگاه اسلام.…………………………………………8
 
 
2-1 خانواده و حقوق کودکان از دیدگاه اسلام……………………………………………………………………9
 
 
2-1-1- توجه اسلام به خانواده…………………………………………………………………………………………9
 
 
2-1-2- تعریف کودک………………………………………………………………………………………………..10
 
 
2-1-3- کودکان آسیب پذیرترین گروه جامعه انسانی……………………………………………………….. 11
 
 
2-1-4-والدین مسئول اصلی رعایت حقوق کودک……………………………………………………………12
 
 
2-1-5-اسلام و سفارش به رعایت حقوق کودکان……………………………………………………………..12
 
 
2-2- برخی از حقوق کودکان………………………………………………………………………………………..16
 
2-2-1انتخاب نام نیکو……………………………………………………………………………………………..16
 
2-2-2-تأمین خوراک و تغذیه مناسب برای کودک …………………………………………………….17
 
2-2-3-حق تحصیل………………………………………………………………………………………………..17
 
2-2-4-حق تفریح و بازی………………………………………………………………………………………..18
 
2-2-5-پرهیز

از اعمال خشونت جسمی و روحی به کودک……………………………………………19
 
2-2-6-احترام به مقام کودک………………………………………………………………………………….20
 
 
2-3- مشکلات خانواده و مصادیق منجر به فرزند خواندگی…………………………………………………21
 
 
2-3-1- مصادیق کودکان بی سرپرست و بد سرپرست…………………………………………………………….21 

2-4- تاریخچه حمایت از کودکان بی سرپرست……………………………………………………………………..23

2-4-1- تاریخچه حمایت از کودکان بی سرپرست در جهان……………………………………………………..25

2-4-2- تاریخچه حمایت از کودکان بی سرپرست در ایران…………………………………….            ……………….27

2-5- تعاریف و اصطلاحات مربوط به کودکان بی سرپرست…………………………………………………….30

2-5-1- کودکان بی سرپرست…………………………………………………………………………………………….30

2-6- خانواده بی سرپرست…………………………………………………………………………………………………30

2-7-فرزندخواندگی…………………………………………………………………………………………………………31

2-8-محل نگهداری کودکان بی سرپرست…………………………………………………………………………..31

2-8-1-شبانه روزی………………………………………………………………………………………………………….31

2-8-2-خوابگاه………………………………………………………………………………………………………………31

2-8-3-پرورشگاه……………………………………………………………………………………………………………31

2-8-4-مهدکودک………………………………………………………………………………………………………….32

2-8-5-کانون اصلاح و تربیت……………………………………………………………………………………………32

2-8-6-خانه شبانه روزی ، شبه خانواده………………………………………………………………………………..32

2-8-7-شیرخوارگاه…………………………………………………………………………………………………………33

2-8-8-خانه نوباوگان……………………………………………………………………………………………………….33

2-8-9-شبانه روزی مجتمع خدمات حمایتی…………………………………………………………………………33

2-8-10-شبانه روزی مستقل……………………………………………………………………………………………..33

2-9-روند ها و گرایش ها………………………………………………………………………………………………..33

2-10- نگاهی نو به معضل کودکان بی سرپرست و بد سرپرست……………………………………………..37

2-10-1-کودکان بد سرپرست…………………………………………………………………………………………39

2-10-2- کودکان بی سرپرست……………………………………………………………………………………….42

2-11- بررسی وضعیت کودکان خیابانی در ایران و جهان……………………………………………………..44
 
 
 
 
 
فصل سوم:تحلیل فقهی فرزندخواندگی و بررسی پیشینه تاریخی آن………………………48
  

 
 
3-1- فرزندخواندگی قبل از اسلام…………………………………………………………………………………..50
  

 
 
3-1-1 فرزندخواندگی پس از ظهور اسلام………………………………………………………………………….52
 
 
3-1-2 فرزندخواندگی پس از انقلاب اسلامی……………………………………………………………………..60
 
 
3-2- مبانی فقهی و حقوقی فرزندخواندگی…………………………………………………………………………61
 
 
3-3-معانی فقهی و حقوقی فرزندخواندگی…………………………………………………………………………69
 
 
3-4-نظر فقها در مورد فرزندخواندگی………………………………………………………………………………70 

3-5- جایگاه نسب در شرع اسلام…………………………………………………………………………………….77

3-6- جایگاه کودکان نامشروع در جامعه اسلامی……………………………………………………………….80

3-7- کودکان ناشی از تلقیح مصنوعی……………………………………………………………………………..81
 
 
فصل چهارم- شرایط فرزندخواندگی و تشریفات اخذ فرزند خوانده 

(از لحاظ حقوقی) در ایران……………………………………………………………………………………..84
 
 
4-1- تشریفات قانونی و شرایط سرپرستی………………………………………………………………………….93
 
 
4-1-1- شرایط زوجین سرپرست…………………………………………………………………………………….94
 
 
4-1-1-1-وجود علقه زوجیت بین زوجین سرپرست…………………………………………………………..94
 
 
4-1-1-2-اقامت داشتن زوجین سرپرست در ایران……………………………………………………………..95
 
 
4-1-1-3-تراضی زوجین سرپرست…………………………………………………………………………………95 

4-1-1-4-فرزند نداشتن زوجین سرپرست: ………………………………………………………………………96

4-1-1-5-داشتن سن لازم: ……………………………………………………………………………………………96

4-1-1-6-صلاحیت اخلاقی زوجین سرپرست: ………………………………………………………………….96

4-1-1-7-اهلیت قانونی زوجین سرپرست: ……………………………………………………………………… 96

4-1-1-8-نداشتن سابقه ی کیفری مؤثر زوجین سرپرست: …………………………………………………97

4-1-1-9-تمکن مالی زوجین سرپرست: ………………………………………………………………………….97

4-1-1-10-مبتلا نبودن زوجین سرپرست به بیماری های صعب العلاج: ………………………………..98

4-1-1-11-عدم اعتیاد زوجین سرپرست: : ……………………………………………………………………….99

4-1-1-12-تدین به اسلام: : …………………………………………………………………………………………..99

4-1-2-شرایط فرزند خوانده: : ……………………………………………………………………………………….99
 
 
4-1-2-1-سن کودک………………………………………………………………………………………………….100
 
 
4-1-2-2-ناشناس بودن خانواده کودک…………………………………………………………………………..100
 
 
4-2- قانون حاکم بر فرزند خواندگی……………………………………………………………………………….102
 
 
4-3- موانع فرزند خواندگی……………………………………………………………………………………………122
 
 
4-4- مرجع صالح و تشریفات واگذاری طفل به فرزند خواندگی…………………………………………..123
 
 
4-4-1- آثار حقوقی حکم سرپرستی………………………………………………………………………………..126
 
 
4-4-1-1-نفقه……………………………………………………………………………………………………………..126
 
 
4-4-1-2-حضانت و تربیت طفل……………………………………………………………………………………..128
 
 
4-4-1-3-اطاعت فرزندخوانده از سرپرست ها……………………………………………………………………130
 
 
4-4-1-4-نام خانوادگی…………………………………………………………………………………………………130
 
 
4-4-1-5-اداره اموال و نمایندگی قانونی فرزندخوانده…………………………………………………………130
 
 
4-4-1-6-حرمت نکاح………………………………………………………………………………………………….131
 
 
4-4-1-7-ولایت فرزندخوانده بعد از فوت پدرخوانده…………………………………………………………133
 
 
4-4-1-8-وصایت…………………………………………………………………………………………………………134
 
 
4-4-1-9-توارث………………………………………………………………………………………………………….135
 
 
4-4-1-10-آثارحکم سرپرستی نسبت به اشخاص ثالث و خانواده حقیقی فرزند خوانده……………..136
 
 
4-5- قطع رابطه فرزند خواندگی………………………………………………………………………………………137
 
 
4-5-1پایان سرپرستی و اعلام بطلان آن…………………………………………………………………………….137
 
 
4-5-2-فسخ فرزندخواندگی…………………………………………………………………………………………..140
 
 
4-6- صدور حکم فسخ سرپرستی……………………………………………………………………………………141
 
 
4-7- بررسی قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست………………………..142
 
 
4-8- وجه تمایز قوانین گذشته با قوانین جدید فرزندخواندگی مصوبه مجلس شورای اسلامی………145
 
 
فصل پنجم:نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………..150
 
 
منابع و مأخذ…………………………………………………………………………………………………………………156 

الف-کتاب ها