دانشکده تحصیلات تکمیلی
“M.S.C” پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد
مهندسی برق- قدرت
عنوان:
برنامه ریزی تغییرات در سیستم قدرت تجدید ساختار شده
برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
برنامه ریزی تعمیرات یکی از مسائل کلیدی در سیستم قدرت تجدید ساختار شده می باشد. در این تحقیق برنامه ریزی تعمیرات در سیستمی مبتنی بر ISO و PX و بر پایه الگوریتم ژنتیک به انجام رسیده است . ابتدا گروه های شرکت کننده در بازار به سه گروه شرکت های تولیدی، شر کت شبکه و اجتماع تقسیم شده و تابع هدف هر کدام در برنامه ریزی تعمیرات بررسی شده است . در نهایت با روش تئوری وزن دهی میانگین یک تابع هدف برای ایجاد برنامه ریزی تعمیرات معرفی شده است با استفاده از این تابع هدف در روشی بر پایه الگوریتم ژنتیک برنامه ریزی تعمیر ات در یک شبکه IEEE-RTS با 32 واحد و پنج شرکت تولیدی شبیه سازی شده است و در نهایت با استفاده از روش

 

سعی و خطا ضرایب وزنی که بهترین برنامه ریزی تعمیرات که برای این شبکه ایجاد می نماید مشخص شده است.
پیشگفتار:
با توجه به اینکه ایجاد برنامه ریزی تعمیرات ب ر روی قابلیت اطمینان سیستم و اقتصاد شبکه تاثیر می گذارد ، انجام برنامه ریزی تعمیرات به لحاظ مدیریت و بهره برداری از شبکه در سیستم قدرت از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
برای ایجاد برنامه ریزی تعمیرات در سیستم تجدید ساختار شده به علت وجود رقابت در آن ، باید به طور همزمان به مسائل قابلیت اطمینان شبکه ، منافع ارکان مختلف بازار و محدودیت های شبکه رسیدگی نمود ، این مهم باعث ایجاد پیچیدگی بیشتر مسئله برنامه ریزی تعمیرات در این سیستمها می شود.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                 صفحه

 چكیده 1

مقدمه 2

فصل اول: کلیات

1- كلیات 4

1-1- طرح تحقیق 4

1-1-1- بیان مسأله 4

1-1-2- پرسش اصلی تحقیق 4

1-1-3- فرضیه‌های تحقیق 5

1-1-4- اهداف تحقیق 5

1-1-5- سوابق تحقیق 5

1-1-6- جنبه نوآوری تحقیق 6

1-1-7- روش تحقیق 6

1-1-8- محدودیت‌ها و مشكلات 6

1-2- مفاهیم 6

1-2-1- معنای لغوی خمس، فیء، انفال و غنیمت 6

1-2-2- معنای اصطلاحی خمس 7

1-2-3- تفاوت غنیمت، فیء و انفال 8

1-3- اهمیت خمس 9

1-4- ادله خمس 10

1-4-1- ادله قرآنی 10

1-4-2- ادله روایی 20

1-4-3- دلیل اجماع 21

فصل دوم: پیشینه تاریخی و فقهی خمس

2- پیشینه تاریخی و فقهی خمس 23

2-1- خمس در عصر پیامبر گرامی اسلام (ص) 24

2-1-1- منابع خمس 25

 

2-1-2- موارد مصرف خمس 28

2-2- خمس در دوران خلفا 29

2-3- خمس در زمان ائمه (ع) 31

2-3-1- منابع خمس 31

2-3-2- توزیع خمس 33

2-4- خمس در عصر غیبت 34

2-4-1- منابع خمس 35

2-4-1-1- غنیمت 39

2-4-1-2- ارباح مکاسب 40

2-4-1-3- زمین انتقال یافته از مسلمان به ذمّی 40

2-4-1-4- معدن 41

2-4-1-5-مال حلال آمیخته به حرام 41

2-4-1-6- کنز 41

2-4-1-7- غوص 42

2-5- نتیجه بحث 42

فصل سوم: دیدگاه فقهای امامیه و اهل سنت

در خصوص منابع اصلی خمس 45

3- دیدگاه فقهای امامیه و اهل سنت در خصوص منابع اصلی خمس 46

3-1- دیدگاه اهل سنت دربارۀ خمس 47

3-2- دیدگاه شیعه دربارۀ خمس 48

3-3- دلایل اهل تسنن بر انحصار خمس در غنیمت جنگی 49

3-3-1- پاسخ دلیل اول 49

3-3-2- پاسخ دلیل دوم 54

3-3-3- چکیدۀ دیدگاه‌ها 60

3-3-4- حکم زمین غنیمتی 61

3-4- مالکیت عمومی 63

3-4-1- وجوه تمایز میان ملکیت عمومی و دولتی 66

3-4-2- جهاد ابتدایی 67

3-4-3- جایگاه خمس در جهاد بی‌اذن امام 67

3-4-4- جهاد دفاعی 69

3-4-5- جنگ مسلمان با مسلمان‌نما 70

3-5- معادن از دیدگاه فقها 76

3-5-1- نظریات حقوقی دربارۀ معادن 78

3-5-5-1- دیدگاه اول ودلایل آن 79

3-5-5-2- دیدگاه دوم و دلایل آن اشتراک در معادن 81

3-5-5-3- دیدگاه سوم و دلایل آن 85

3-5-5-4- بررسی دیدگاهها 86

3-5-5-5- ردّ دلایل و قول به اشتراک معادن 91

3-5-5-6- راههای ثبوت حق ویژه در معادن 92

3-5-5-7- سرچشمۀ حق ویژه در معدن و حکم خمس آن 95

3-5-6- خمس جواهر دریایی 96

3-5-7- عنبر 99

3-5-8- ثروتهای دریایی 101

3-6- کنز (گنج) 103

3-6-2- ویژگیهای مشترک معدن، گنج و جواهر دریایی 106

3-7- خمس مال حلال مخلوط به حرام 109

3-8- خمس زمین انتقالی 111

3-8-1- خمس زمین ذمی 112

3-9- جایگاه خمس ارباح مکاسب 113

3-9-1- دیدگاه فقها 116

فصل چهارم: مصارف خمس

4- مصارف خمس 121

4-1- دیدگاه فقها 130

4-2- تقسیم خمس بعد از نبی 130

نتیجه گیری 136

فهرست منابع 140

چكیده

یکی از تدابیر دین مبین اسلام در رفع نیازهای مالی جامعه، فریضه خمس می‌باشد که در کنار زکات واجب گردیده است و از نظر مشهور فقها جهت تأمین هزینه‌های سادات که از زکات محرومند و نیز سهم امام (ع) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

با توجه به اختلافاتی که در وجوب خمس در عصر غیبت، موارد آن و نیز مصارف خمس بین فقهای امامیه و اهل سنت وجود دارد هدف این پژوهش بررسی خمس از منظر مذاهب خمسه در قالب یک تحقیق نظری به شیوه کتابخانه‌ای می‌باشد به نحوی که وجوه افتراق و اشتراک مذاهب خمسه در سه محور حکم، منابع و مصارف خمس مورد بررسی قرار گرفته است. مهمترین یافته‌های این پژوهش عبارت‌اند از:

فقهای مذاهب خمسه معتقدند که خمس واجب است. دیدگاه غالب فقهای اهل سنت انحصار خمس به غنائم جنگی است اما خمس نزد فقهای امامیه در منابع هفت‌گانه (غنیمت، ارباح مکاسب، زمین منتقله به ذمی، معدن، کنز، غوص، مال حلاب آمیخته به حرام، معدن) واجب است. فقهای امامیه در شش چیز (سهم خدا، سهم پیامبر، سهم ذی‌القربی، سهم ایتام، سهم مساکین، سهم در راه‌ماندگان) و فقهای اهل سنت (حنیفه، شافعیه، مالکیه) مصارف خمس را در پنج چیز (سهم پیامبر، سهم ذی‌القربی، سهم ایتام، سهم مساکین، سهم در راه‌ماندگان) خلاصه کرده‌اند.

واژه های كلیدی: خمس، فقه امامیه، اهل سنت، منابع خمس، مصارف خمس.

 مقدمه

تردیدی نیست که اسلام به صورت یک مکتب اخلاقی، فلسفی و یا اعتقادی محض ظهور نکرد؛ بلکه به عنوان یک آیین جامع ـ که تمام نیازهای مادی و معنوی در آن پیش بینی شده ـ پا به عرصه ظهور گذاشت. از سوی دیگر، این مکتب از همان عصر رسول خدا(ص) با تأسیس حکومت همراه بود؛ در نتیجه برای اداره آن نیاز به یک پشتوانه مالی غنی و منظم داشت که بتواند در سایه تشکیل حکومت اسلامی از بینوایان، بیماران، بی سرپرستان، معلولان و یتیمان جامعه دستگیری نماید و این خلأ اقتصادی را پرکند. خداوند متعال با نزول آیات زکات دست یاری و رحمت بی پایانش را به کمک نبی اکرم(ص) فرستاد و با واجب ساختن زکات، این نقص و کاستی را برطرف کرد. این فریضه الهی از مالیاتهایی است که در حقیقت جزو اموال عمومی جامعه اسلامی محسوب می شود و نیز به غیر بنی هاشم «سادات» اختصاص دارد و لذا مصارف آن عموماً موارد یاد شده است. ولی امام به عنوان رئیس حکومت نیز هزینه هایی دارد که باید تأمین شود. او برای پیشبرد نظام اسلامی و اداره جامعه، به بودجه فراوانی نیاز دارد. فریضه خمس برای تأمین این منظور، بر متمکنان جامعه واجب گردیده است. خمس یکی از مسلّمات اسلام است که قرآن مجید وجوب آن را به صراحت بیان نموده است. قرآن ادای خمس را با ایمان به خداوند پیوند زده است. از اینجا روشن می شود که نه فقط اعتقاد به وجوب خمس، بلکه ادای آن از ضروریات دین است. آنچه بین شیعه و اهل سنت مشترک و مسلّم است، وجوب خمس بر اموال جنگی است. ولی مکتب اهل بیت(ع) با توجه به ظاهر آیه خمس و نظر به عرف و لغت، علاوه بر اموال غنیمت جنگی، خمس هر چیزی را که بر آن در لغت و عرف، غنیمت و فواید صدق می کند، واجب می داند و روایات فریقین را بر این مطلب دلیل آورده است. اما اکثر اهل سنت وجوب خمس را فقط بر اموال جنگی منحصر کرده اند، اگر چه برخی از آنها خمس را بر گنج و برخی دیگر بر اشیا نیز لازم می دانند. فلسفه اختصاص خمس به خاندان پیامبر هم این است که از یک طرف از زحمات پیوسته آن خاندان تقدیر به عمل آید و هم آنها از نظر اقتصادی به مردم نیاز نداشته باشند و از همه مهم تر در اداره نظام جامعه کمکی به این خاندان باشد.

این پژوهش با پرداختن به بررسی خمس از دیدگاه مذاهب پنج‌گانه به شکل تطبیقی سعی دارد به گوشه ای از قدرت و قوت حکومت اسلامی در حمایت از سلامت اقتصادی جامعه اشاره نماید.

1-1- طرح تحقیق

1-1-1- بیان مسأله

خمس در اسلام، جایگاه ویژه‌ای دارد و از فرایض مالى مسلمانان محسوب مى گردد. فقهاى اهل سنّت، خمس را فقط در غنایم جنگى و گنج و معادن، واجب مى دانند، لیکن از نظر فقهاى شیعه، خمس بر هفت چیز واجب است. (شیخ طوسی، 1406ق، ص116)

 اهل سنّت مانند ما شیعیان، در مواردى به وجوب خمس در غیر غنایم جنگى معتقدند، لیکن در این مسئله میان مذاهب چهارگانه حنفى، مالکى، حنبلى و شافعى، تفاوت نظر وجود دارد. حنفى ها به جز غنیمت جنگى، در «معدن و رِکاز» نیز خمس را واجب مى دانند، اما مى گویند: معادن سه قسم است و یک قسم آن، خمس دارد. در گنج نیز خمس واجب مى باشد و مصرف آن دو مانند غنیمت جنگى است. مالکى ها مى گویند: در گنج و معدن طلا و نقره، خمس واجب است و مصرف آنها را مانند غنایم جنگى مى دانند. شافعى ها و حنابله مى گویند: در رِکاز یا گنج، خمس واجب است. با توجه به اینكه بین فقهای امامیه و اهل سنت از یكسو و خود فقهای اهل سنت از سوی دیگر در متعلقات و احكام خمس اختلاف نظر و ابهاماتی وجود دارد، لازم است این اختلافات و ابهامات مورد بررسی و تبیین قرار بگیرد. (همان منبع، 117).

لذا در این پایان نامه بر‌آنیم تا با بررسی دیدگاه فقهای مذاهب خمسه در خصوص خمس وجوه افتراق و اشتراک آنها را استخراج و موضوع را به شکل تطبیقی و علمی مورد تجزیه و تحلیل قرار

 براساس تحقیقات انجام شده انتظار می‌رود ۴.۹ میلیارد دستگاه مرتبط با هم در سال جاری مورد استفاده قرارگیرند و این رقم تا سال ۲۰۲۰ به ۲۵ میلیارد برسد.

 

3-5 آیا همه دستگاه‌های اینترنت اشیا می‌توانند بایکدیگر ارتباط داشته باشند؟
باتوجه به اینکه شرکت‌های مختلف بر روی محصولات، تکنولوژی ها و پلتفرم‌های مختلفی کار می‌کنند، ایجاد رویه‌ای هماهنگ برای برقراری ارتباط میان این دستگاه‌ها، فرایندی ساده نخواهد بود.

گروه‌های مختلفی در تلاش هستند تا یک استاندارد واحد جهت سازگاری بیشتر محصولات مختلف ایجاد شود. در میان این گروه‌ها، AllSeen Alliance  شامل شرکت‌هایی مانند کوالکام، ال‌جی، مایکروسافت، پاناسونینک و سونی بوده و Open Interconnect Consortium پشتیبانی شرکت‌هایی مانند اینتل، سیسکو، GE، سامسونگ و اچ‌پی را در پشت سر دارد. اگرچه هدف این گروه‌ها یکسان است اما تفاوت‌هایی در رویه‌ به‌کارگرفته شده توسط آن‌ها وجود دارد. به عنوان مثال OIC معتقد است گروهAllSeen Alliance  در به‌کارگیری اینترنت اشیا، امنیت و حفاظت از داده‌ها را به اندازه کافی مدنظر ندارد.

 

هنوز مشخص نیست نبرد میان استانداردهای مختلف به کجا ختم خواهد شد اما این احتمال وجود دارد که شاهد سه تا چهار استاندارد رایج در این زمینه باشیم. بدین‌ترتیب در بلندمدت کاربران می‌توانند از چراغ‌های روشنایی که از تکنولوژی‌های چندگانه بی‌سیم پشتیبانی می‌کنند استفاده کنند.

3-6 آیا نگرانی در زمینه امنیت و حریم شخصی وجود دارد؟
با توجه به میزان‌های متفاوت اطلاعاتی که توسط دستگاه‌های هوشمند خانگی، خودروهای هوشمند و دستگاه‌های هوشمند الکترونیکی پوشیدنی جمع‌آوری می‌شود کاربران زیادی در خصوص خطر افشا و یا سو‌استفاده از این اطلاعات واهمه دارند. افزایش تعداد اکسس‌پوینت‌های مورد استفاده نیز می‌تواند این ریسک را افزایش دهد.

کمیسیون تجارت فدرال نیز نگرانی خود را از این بابت اعلام کرده و پیشنهاد کرده شرکت‌های مختلف از راهکارهایی به منظور حفاظت از داده‌های کاربران بهره ببرند اما هنوز مشخص نیست چه تعداد از شرکت‌های مختلف این هشدارها را جدی گرفته‌اند.

بسیاری از شرکت‌های معتبر اعلام کرده‌اند حریم خصوصی کاربران در این زمینه به یکی از اصلی‌ترین هدف‌های آن‌ها مبدل شده است. به عنوان مثال، اپل شرکت‌های توسعه‌دهنده محصولات برپایه پلتفرم HomeKit را موظف کرده از قابلیت رمزگذاری ویژه بهره ببرند. این شرکت همچنین اعلام کرده هیچ‌گونه داده‌ای از کاربران در این زمینه جمع‌آوری نمی‌شود.

3-7 چه‌زمانی برای خرید دستگاه‌های مجهز به اینترنت اشیا مناسب است؟

چکیده

بخش کشاورزی نقش عمده­ای در تولید ناخالص داخلی و ایجاد فرصتهای شغلی در کشور دارد. مسلما اعتبارات بانكی نقش مهمی در توسعه این بخش دارند.در این پژوهش ابتدا به روش  حداکثر راستنمایی مدل پروبیت برای بررسی عوامل موثر بر تقاضای وام برگزیده شد.از بین متغیر های مورد بررسی تحصیلات، سطح زیر کشت، پس انداز، ارزش زمین، درامد كل  و بیمه مزرعه تاثیرمثبت و معنی داری بر تقاضای وام دارند. متغیرهای جنسیت، سن، سنتی بودن كشت نیز  تاثیر منفی و معنی‌داری بر تقاضای وام دارند. برای بررسی بیشتر عوامل موثر بر میزان وام دریافتی توسط روشOLS  محاسبه شد. از بین متغیرها مورد بررسی پس انداز، درآمد غیرکشاورزی،سطح زیر كشت و ارزش زمین،  دارای تاثیر مثبت و معنی داری بر میزان وام دریافتی هستند. جنسیت نیز تاثیر منفی و معنی داری بر میزان وام دریافتی دارد.

در مرحله بعد عوامل موثر بر عدم بازپرداخت وام شناسایی شد. ابتدا توسط روش حداکثر راستنمایی مدل پروبیت برای این بررسی برگزیده شد. از بین متغیرهای مورد بررسی متغیرهای بیمه، پس انداز، درآمد کل و تعداداقساط وام  تاثیر مثبت و معنی داری بر باز‌پرداخت به موقع وام داشته‌اند. متغیرهای زمان انتظار برای دریافت وام، سن و درصد سهم وام از کل سرمایه نیز تاثیر منفی بر بازپرداخت وام داشته‌اند. در پایان پیشنهاد می‌شود بانك از بیمه‌نامه محصول به عنوان وثیقه استفاده كند زیرا بیمه‌نامه محصول جایگزین مناسبی برای وثیقه وام است و از جدا شدن کشاورز از زمین و تولید به علت بروز بلایای طبیعی جلوگیری می‌کند. همچنین در صورت افزایش دانش كشاورزان، توسعه فعالیت‌های کشاورزی و استفاده از فناوری‌های نوین قابل پیش بینی است.

کلید واژه: بازپرداخت وام،  بردسیر، تقاضای وام، مدل لاجیت و پروبیت

 فهرست مطالب

فصل­اول: کلیات

1-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………   1

1-2- ضرورت انجام تحقیق……………………………………………………………………………….3

1-3- فرضیات تحقیق………….. ………………………………………………………………………….5

1-4- اهداف مطالعه………… ………………. ……………………………………………………………5

1-5- ساختار پایان نامه………. ………………. ………………………………….. …………………….6

فصل­دوم: بررسی منابع

2-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………….7

2-2- مطالعات خارجی ………………. ………………. …………………………………………………7

2-3- مطالعات داخلی……….. ….. ………………. ………………………………………………….. 16

2-4- جمع­بندی……………………… ………………………………………………………………….. 18

 

فصل سوم:مبانی نظری و متدلوژی

3-1- مقدمه……………….. ……………………………………………………………………………….29

3-2- مفهوم اعتبار…………………………….. ………………………………………………………….29

3-3- طبقه بندی انواع اعتبار………. …………………………………… …………………………….29

3-4-تسهیلات اعطایی بانک از نظر منابع مالی……………………………………………………..31

3-5-نقش اعتبارات در توسعه کشاورزی………………………………………………………….. 35

3-6-روش اقتصاد­سنجی…………. ………………. ………………. ………………………………….36

3-7-متدلوژی………….. ………………. ………………. ………………………………………………36

3-7-1-مدل احتمال خطی……………………………………………………………………………….37

3-7-2-مدل لاجیت……………………………………………………………………………………….39

3-7-3-مدل پروبیت………………………………………………………………………………………42

3-7-4-مقایسه مدل لاجیت با پروبیت………………………………………………………………..44

3-7-5-اثرات نهایی……………………………………………………………………………………….44

3-7-5-اثر «نموی»یا«نهایی»یك متغیر توضیحی…………………………………………………..45

3-7-6- آزمونF…………………………………………………………………………………………. 45

3-8- جامعه آماری…………………………………………………………………………………………47

فصل چهارم:تحلیل نتایج

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………….48

 4-2-ویژگی­های شغلی،شخصیتی و مدیریتی کشاورزان مورد مطالعه…………………………………………………………………………………………………………..48

4-3- بررسی عوامل موثر بر تقاضای وام…………………………………………………………….51

4-4-بررسی عوامل موثر بر میزان وام دریافتی……………………………………………………..56

4-5-عوامل موثر بر عدم باز پرداخت وام……………………………………………………………59

فصل پنجم: جمع­بندی و پیشنهادات

5-1-جمع بندی……………………………………………………………………………………………. 64

 5-2 پیشنهادات……………………………………………………………………………………………..66

منابع…………………………………………………………………………………………………………….67

پیوستها…………………………………………………………………………………………………………73

فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه

بخش کشاورزی نقش عمده­­ای در تولید ناخالص داخلی و ایجاد فرصتهای شغلی در کشور دارد. میزان تشکیل سرمایه در این بخش در مقایسه با سایر بخش­ها با توجه به ظرفیت­های این بخش قابل­توجه نیست. لذا برای توسعه بخش کشاورزی و گذار موفقیت­آمیز از وضعیت کشاورزی سنتی به کشاورزی مدرن و تجاری نیاز به سرمایه­گذاری بیشتری در این بخش است. معمولا یکی از مهمترین عواملی که نقش بازدارنده­ای در مسیر پذیرش تکنولوژی جدید توسط کشاورزان­ کوچک و گذار از کشاورزی سنتی به کشاورزی مدرن را دارد کمبود سرمایه و اعتبار است. دسترسی آسان و سریع به منابع مالی، یکی از ضرورت‌ها و پیش­‌‌‌نیازهای توسعه فعالیت‌های بخش کشاورزی است. اعتبارات اعطایی به بخش کشاورزی و جوامع و نهادهای روستایی دسته کم از سه جنبه زیر می­تواند در تقویت تولید این جوامع موثر باشد (رسول­اف، 1382).

1.­ اعطای اعتبارات به بخش ­کشاورزی موجب­ کاهش اثر منفی فصلی بودن درآمد تولیدات کشاورزی می­شود و می­تواند در پر کردن شکاف بین پرداخت­ها و دریافتنی­های کشاورزی نقش موثری داشته باشد.

2.تامین نقدینگی مورد نیاز برای كشاورزان از راه توزیع اعتبارات استفاده بهتر از عوامل تولید و افزایش سطح تولید  و بهره­وری را فراهم می‌نماید.

3.تامین مالی مورد نیاز برای سرمایه گذاری در واحدهای کوچک بهره­برداری نقش تعیین کنندای در افزایش موجودی سرمایه دارد. چرا که این واحدها اغلب از توان مالی اندکی برخوردارند و توانایی سرمایه­گذاری جدید را ندارند.

توجه به این موارد نیاز به استفاده از اعتبارات را روشن می­سازد. در صورت فقدان یا کمبود اعتبارات لازم، زارع مجبور به پس­انداز مقداری از درآمد خود پس از فصل برداشت است لذا مصرف و سرمایه­گذاری کاهش می­یابد و از قدرت سرمایه­گذاری زارع در امور زیربنایی نیز کاسته می‌شود. بنابراین اعتبارات کوتاه‌مدت برای تامین هزینه­های جاری و اعتبارات‌ متوسط و بلند‌مدت برای تامین امکانات سرمایه‌گذاری زیربنایی در کشاورزی نقش اساسی دارند، از طرفی سیاست توزیع اعتبارات بین کشاورزان به عنوان وسیله‌ای برای مقابله با فقر روستایی از سوی عده­ای از سیاست­گذاران با اهدافی از قبیل افزایش تولید، بیرون راندن منابع غیر‌رسمی، کاهش هزینه­های تولید، کاهش نابرابری و انتقال تکنولوژی مطرح می­شود (ایران­نژاد، 1375).

امروزه همراستا با پیشرفت کشاورزی و نیاز به سرمایه­گذاری بیشتر در این بخش و استفاده از تکنولوژی مدرن تقاضا برای استفاده از اعتبارات در بخش کشاورزی افزایش یافته است. نظری به تاریخ و سابقه اعتبارات نشان می­دهد که اعتبارات عموما نیروی تولید را افزایش می­دهد و موجب پیشرفت اقتصادی، ایجاد مشاغل جدید و درآمد بیشتر برای صاحبان حرف و مشاغل مختلف می­شود. کشاورزان اعتبار مورد نیاز خود­ برای­ کار کشاورزی­ را از منابع­رسمی (بانک­کشاورزی، تعاون­روستایی، بانکهای تجاری) و یا منابع غیر رسمی (دوستان و آشنایان و دلالان) تامین می­کنند.

سیستم بانکی وظیفه واسطه‌گری مالی را برعهده دارد یعنی تعهدات کوتاه‌‌مدت (سپرده­ها) را به دارایی­های بلند مدت (وام) تغییر شکل می‌دهد. این وظیفه در شرایطی که محدودیت اساسی سرمایه‌گذاری در کشور کمبود اعتبار است در غیاب مقررات و نظارت دقیق معضلاتی را در پی خواهد داشت. این امر به ضرورت تقویت ابزارهای نظارتی به نحوی که بانک­ها در تجهیز عملیات سپرده وام تحت انضباط و کنترل در­آیند تاکید می­کند (خسروی،1386).

 بانک کشاورزی با 70 سال قدمت تنها بانک تخصصی بخش کشاورزی است که نقش عمده­ای در تامین نیازمندی­های اعتباری تولیدکنندگان این بخش و بخش‌های بازرگانی وابسته به آن دارد. طبق اطلاعات اخذ شده از بانک کشاورزی توزیع تسهیلات بانک به تناسب ظرفیت جذب اعتبار به زیر بخشها در قالب قرض­الحسنه، مشارکت مدنی، فروش اقساطی ماشین­آلات و مواد‌اولیه اجاره به شرط تملیک،  سلف و­ خرید دین صوت می­گیرد. تسهیلات اعطایی بانک نیز از نظر مصرف به 3 گروه شامل سرمایه­گذاری ثابت، سرمایه در گردش و هزینه عملیاتی تقسیم می‌شوند(پایگاه اینترنتی بانك كشاورزی).  

آمار و اطلاعات مقایسه­ای عملکرد سهم بخش­های مختلف اقتصادی از اعتبارات بانکی نشان می دهد که سهم­های مصوب بخش کشاورزی از اعتبارات بانکی توسط سیستم بانکی رعایت نشده است. میزان تحقق سهم این بخش در طول سالهای برنامه سوم توسعه اقتصادی اجتماعی فرهنگی کشور (83-1379) نسبت به سالهای برنامه دوم و قبل از آن کمتر بوده است. در طول برنامه دوم وسوم توسعه کشور سهم بخش کشاورزی از اعتبارات بانکی همه ساله 25 درصد تعیین شده بود. که تنها در دوسال از برنامه دوم توسعه کشور این رقم به طور کامل و حتی بیش از آن محقق شده است. به طور کلی عملکرد نظام بانکی کشور در برنامه دوم توسعه اقتصادی اجتماعی فرهنگی نسبت به برنامه سوم در ارائه اعتبارات به بخش کشاورزی بهتر بوده است (خسروی، 1386).

ارائه اعتبارات توسط بانک به کشاورزان معمولا مشکلاتی را برای بانک به همراه دارد. وابستگی بخش کشاورزی به عوامل جوی باعث شده تا فعالان این بخش در مقایسه با فعالان سایر بخش­ها با ریسک و عدم حتمیت بیشتری مواجه باشند و همین مسئله می تواند مانع بازپرداخت به موقع وام توسط کشاورزان شود.

وابستگی منابع مالی بانکی به اعتبارات وصول شده ایجاب می­کند تا راه کارهایی برای بالا­بردن میزان وصول اعتبارات فرا­‌روی سیاست­گذاران بخش­ کشاورزی قرار گیرد. با استفاده صحیح از­ اعتبار می­توان جریان فعالیت‌ها در بخش کشاورزی را در راستای تحقق اهداف و برنامه­های دولت سوق ­داد. استفاده صحیح از اعتبار همانطور که دوام و بقاء یک واحد بازرگانی و یا یک سازمان عمده اقتصادی را تامین می­کند به تحکیم اعتماد و اطمینان و ایجاد موفقیت­هایی که ضامن دوام و ثبات واحد اعتباری است کمک می­کند. برای رفع مشکلات موجود لازم است تا سیاست­گذاران و برنامه­ریزان اعتباری بخش کشاورزی شناخت صحیحی از عوامل موثر بر تقاضا و بازپرداخت وام داشته باشند.

1-2- ضرورت و اهمیت تحقیق

در سالهای اخیر تقاضا برای اعتبارات کشاورزی به شدت افزایش یافته است. و این مسئله موسسات مالی را با چالش مواجه کرده است. از مشکلات اعتبارات کشاورزی در ایران می‌توان شکاف میان عرضه و تقاضای وام، نبودن تعادل در توزیع وام، اتکا به یارانه دولتی، بازپرداخت نشدن وام و کارمزد(بهره) پایین را نام برد.

اغلب سیاست­گذاران این بخش در پی آن هستند که مشکلات موجود را از طریق سیاست بهره یارانه حل کنند. وام با بهره پایین باعث افزایش متقاضیان استفاده از وام­های کشاورزی شده است و بانک کشاورزی با انبوه متقاضیان مواجه می‌شود. این مسئله جیره بندی وام را در پی دارد که یکی از ابزارهای طولانی­کردن فرایند کسب اعتبار با هدف انتخاب وام گیرنده­گانی است که با ریسک کمتر بازپرداخت مواجه­­اند که این مساله هزینه و زمان دریافت وام را افزایش خواهد داد.

 اغلب آنچه مورد نظر کشاورز خرده‌پا است دسترسی سریع و آسان به وام است تا کارمزد پایین. این مساله ایجاب می­کند که عوامل موثر بر تقاضای وام در بخش کشاورزی مورد تجزیه و تحلیل قرار­گیرند تا اعتبارات اختصاص داده شده در این بخش صرفا در فعالیت‌های کشاورزی و در جهت توسعه این بخش به کار گرفته شوند.

در کنار توجه به عوامل موثر بر تقاضای وام  باز پرداخت به موقع وام نیز مسئله حائز اهمیتی است.

 سیستم بانکی عمدتا منابع مورد نیاز خود را از دو منبع تجهیز پس­انداز و بازپرداخت وام تامین می­کند. قسمت اعظم منابع مالی موسسات اعتباری از بازپرداخت وامها تامین می­شود و عدم بازپرداخت مشکل جدی برای موسسات اعتباری است طوری که اگر موسسه­ای 30-20 درصد از دارایی‌های خود را به علت عدم بازپرداخت از دست بدهد با شکست روبرو می­شود (شادی طلب

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

 

 

ارزیابی روند نمایه­های دمایی هواشناسی کشاورزی در ایران

به کوشش

سوسن اسفندیاری

 

در این پژوهش تحلیل روند وقایع حدی نمایه‌های دمایی هواشناسی کشاورزی در ایران انجام شد. دوازده نمایه هواشناسی کشاورزی در سه گروه نمایه­های دوره سرما (آخرین یخبندان بهاره، اولین یخبندان پاییزه، طول دوره یخبندان، تعداد روزهای یخبندان و ساعات سرمادهی)، نمایه­های فصل رشد (آغاز، پایان و طول فصل رشد و روز درجه رشد تجمعی ماهانه) و نمایه­های دما (کمینه و بیشینه دمای مطلق سالانه و دامنه دمای روزانه) بررسی شدند. در این تحقیق از داده­های دمای بیشینه و کمینه روزانه دمای هوا در 20 ایستگاه همدیدی در سراسر کشور برای دوره زمانی 2012-1960 استفاده شد. در ابتدا این 12 نمایه­ تولید شد و تابع خودهمبستگی آن‌ها بررسی گردید. در ایستگاه­هایی که به‌طور پیاپی همبسته بودند، سری­های زمانی نا همبسته پیش­سفید شده تولید شدند. آزمون من-کندال و تحلیل روند خطی به ترتیب برای تعیین وجود و اندازه (شیب) روند استفاده شدند. آزمون من-کندال دنباله­ای نیز برای یافتن نقطه آغاز ناگهانی و بررسی روند در زیردوره­ها به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که روند نمایه­های مورد مطالعه در سراسر کشور متفاوت بوده و تعداد ایستگاه­های دارای روند در هر نمایه یکسان نیست. روند کاهشی معنی­دار در اغلب نمایه­های دوره سرما مشاهده شد و نمایه تعداد روزهای یخبندان بیشترین روند را در میان نمایه­های دوره سرما دارا بود و این نتیجه در بیش از نیمی از ایستگاه‌ها به دست آمد. کاهش دوره یخبندان به معنای تأخیر در اولین یخبندان پاییزه و رسیدن زودرس آخرین یخبندان بهاره در بسیاری از ایستگاه­ها مشاهده شد. ساعات سرمادهی نیز در بیشتر ایستگاه­ها دارای روند کاهشی بود. روند نمایه­های فصل رشد در مقایسه با نمایه­های دوره سرما در تعداد کمتری از ایستگاه­ها وجود داشت. نتایج نشان داد در مناطق معدودی شروع فصل رشد زودرس و تأخیر در پایان فصل رشد رخ داده است. روند افزایشی نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه­های گرم بیش از ماه­های سرد بود. نمایه دامنه دمای روزانه به‌ویژه در ماه­های ژوئن، سپتامبر، نوامبر و دسامبر دارای روند کاهشی بود و کمترین تعداد ایستگاه­های دارای روند در ماه مارس مشاهده شد.

 

واژه­های کلیدی: روند، نمایه­های هواشناسی کشاورزی، آزمون من-کندال دنباله­ای.

فهرست مطالب 

 
عنوان
صفحه
 
 
فصل اول – پیشگفتار ——
1
1-1-

 

تغییرات دمای میانگین جهانی و ارتباط آن با دماهای حدی ————
2
1-2- اهمیت بررسی روند دماهای حدی و نمایه‌های هواشناسی کشاورزی —–
3
1-3- اهداف پژوهش —————-
5
فصل دوم- مروری بر پژوهش‌های پیشین ——
6
2-1- پژوهش‌های داخلی ————
7
2-1- پژوهش‌های خارجی ———–
10
فصل سوم- مواد و روش‌ها —
14
3-1- ایستگاه‌های مورد پژوهش ——-
15
3-2-نمایه‌های پژوهش ————-
18
3-2-1- نمایه‌های دوره سرما ———-
18
3-2-2- نمایه‌های فصل رشد ———
19
3-2-3- نمایه‌های دمایی ————-
21
3-3- بررسی روند —
22
3-3-1- آزمون‌های آماری تحلیل روند —
22
3-3-1-1- آزمون من-کندال ———
23
3-3-1-2- آزمون من-کندال دنباله‌ای —
25
3-3-1-3- بررسی روند خطی ———
26
 

فصل چهارم- نتایج و بحث –
27
4-1- آماده‌سازی داده‌ها ————
28
4-2- تولید نمایه‌های پژوهش ——–
29
4-3-بررسی خودهمبستگی مرتبه اول نمایه‌ها بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———–
44
4-4- نتایج تحلیل روند ————–
47
4-5- نتایج روند نمایه‌های سالانه ——
48
4-5-1- نتایج روند آخرین یخبندان بهاره(LS) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———-
52
4-5-2- نتایج روند اولین یخبندان پاییزه(FF) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———-
57
4-5-3- نتایج روند طول دوره یخبندان پاییزه(FP) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——-
61
4-5-4- نتایج روند تعداد روزهای یخبندان (NF) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——–
65
4-5-5- نتایج روند ساعات سرمادهی (CH) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————
68
4-5-6- نتایج روند آغاز فصل رشد (SGS) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————-
72
4-5-7- نتایج روند پایان فصل رشد (EGS) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————
75
4-5-8- نتایج روند طول فصل رشد (LGS) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————
77
4-5-9- نتایج روند دمای کمینه مطلق سالانه(LMT) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—-
80
4-4-9- نتایج روند دمای بیشینه مطلق سالانه(HMT) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—
84
4-6- جمع‌بندی نتایج روند نمایه‌های دوره سرما، فصل رشد و دمای                        مطلق حدی –
  

86
4-7- نتایج روند نمایه‌های ماهانه ——
89
4-7-1- نتایج روند نمایه دامنه دمای روزانه (DTR) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—–
89
4-7-2- نتایج روند نمایه درجه روز رشد تجمعی (GDD) بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد-
106
فصل پنجم- نتیجه‌گیری —
123
           منابع ———— 

چکیده و صفحه عنوان به انگلیسی
129 

 
 

 

فهرست جدول‌ها 

 
عنوان
صفحه
 
 
جدول 3-1- مشخصه‌های ایستگاه‌های مورد مطالعه بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———–
17
جدول4-1- نمایه­های تولید شده در ایستگاه شیراز بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————-
31
جدول4-2- نمایه­های تولید شده در ایستگاه کرمانشاه بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———–
34
جدول4-3- مقادیر ماهانه نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه­های مختلف برحسب درجه سانتی­گراد در ایستگاه زاهدان در سال­های مورد مطالعه ———-
38
جدول4-4- مقادیر ماهانه نمایه دامنه دمای روزانه در ماه­های مختلف برحسب درجه سانتی­گراد در ایستگاه قزوین در سال­های مورد مطالعه —————
41
جدول 4-5- آماره آزمون من-کندال نمایه‌های سالانه دوره سرما، فصل رشد و دمای کمینه و بیشینه مطلق ———-
49
جدول 4-6- شیب روند خطی در نمایه‌های سالانه دوره سرما، فصل رشد و دمای کمینه و بیشینه مطلق ———-
50
جدول 4-7- سال آغاز تغییر ناگهانی روند در نمایه‌های سالانه دوره سرما، فصل رشد و دمای کمینه و بیشینه مطلق —–
51
جدول 4-8- ضرایب آزمون من-کندال برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه­های            مختلف ——
90
جدول4-9- شیب تغییر روند نمایه دامنه دمای روزانه در ماه­های مختلف ———–
100
جدول4-10- سال تغییر روند نمایه دامنه دمای روزانه در ماه­های مختلف ———–
101
 

 

جدول 4-11- ضرایب آزمون من-کندال برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه­های مختلف —————-
107
جدول4-12- شیب روند نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه­های مختلف ———–
117
جدول4-13- سال تغییر روند نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه­های مختلف ——-
118
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شکل‌ها 

 
عنوان
صفحه
 
 
شکل 3-1- موقعیت جغرافیایی ایستگاه‌های مورد مطالعهبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———
16
شکل4-1- تغییرات سری زمانی نمایه­های دوره سرما، فصل رشد و دمای مطلق کمینه و بیشینه در ایستگاه شیراز   ———-
33
شکل4-2- تغییرات سری زمانی نمایه­های دوره سرما، فصل رشد و دمای مطلق کمینه و بیشینه در ایستگاه کرمانشاه ——–
36
شکل4-3- سری زمانی نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه­های مختلف برحسب درجه سانتی­گراد در ایستگاه زاهدان ——-
40
شکل4-4- سری زمانی نمایه دامنه دمای روزانه در ماه­های مختلف برحسب درجه سانتی­گراد در ایستگاه قزوین ——-
43
شکل 4-5- نمودار خودهمبستگی در تأخیرهای زمانی مختلف نمایه­های دوره سرما، فصل رشد و دمای کمینه و بیشینه مطلق در ایستگاه بم بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
45
شکل 4-6- مانند شکل4-5 در ایستگاه تهران —
46
شکل4-7- تغییرات مکانی آماره آزمون من-کندال نمایه آخرین یخبندان بهاره در ایستگاه­های مورد مطالعه در کشور —
53
شکل4-8- تغییرات روند خطی (سمت راست) و آماره آزمون پیشرو و پسرو (سمت چپ) مربوط به نمایه آخرین یخبندان بهاره در ایستگاه­های منتخب ——–
55
شکل4-9- مانند شکل 4-7 برای نمایه اولین یخبندان پاییزه بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——
58
شکل4-10- تغییرات روند خطی (سمت راست) و آماره آزمون پیشرو و پسرو (سمت چپ) مربوط به نمایه اولین یخبندان پاییزه در ایستگاه­های منتخب ——-
59
شکل4-11- تغییرات روند خطی (سمت راست) و آماره آزمون پیشرو و پسرو (سمت چپ) مربوط به نمایه طول دوره یخبندان در ایستگاه­های منتخب ——–
62
شکل4-12- مانند شکل 4-7 برای نمایه طول دوره یخبندان بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——
64
شکل4-13- مانند شکل 4-7 برای نمایه تعداد روزهای یخبندان بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—
64
شکل4-14- تغییرات روند خطی (سمت راست) و آماره آزمون پیشرو و پسرو (سمت چپ) مربوط به نمایه طول دوره یخبندان در ایستگاه­های منتخب ——–
66
شکل4-15- مانند شکل 4-7 برای نمایه ساعات سرمادهی بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——-
68
شکل4-16- تغییرات روند خطی (سمت راست) و آماره آزمون پیشرو و پسرو (سمت چپ) مربوط به نمایه ساعات سرمادهی در ایستگاه­های منتخب ———-
70
شکل4-17- مانند شکل 4-7 برای نمایه آغاز فصل رشد بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———
73
شکل4-18- مانند شکل 4-7 برای نمایه پایان فصل رشد بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——–
73
شکل4-19- تغییرات روند خطی (سمت راست) و آماره آزمون پیشرو و پسرو (سمت چپ) مربوط به نمایه آغاز فصل رشد در ایستگاه­های منتخب ————
74
شکل4-20- تغییرات روند خطی (سمت راست) و آماره آزمون پیشرو و پسرو (سمت چپ) مربوط به نمایه پایان فصل رشد در ایستگاه­های منتخب ———–
76
شکل4-21- مانند شکل 4-7 برای نمایه طول فصل رشد بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———
78
شکل4-22- تغییرات روند خطی (سمت راست) و آماره آزمون پیشرو و پسرو (سمت چپ) مربوط به نمایه طول فصل رشد در ایستگاه­های منتخب ———–
79
شکل4-23- مانند شکل 4-7 برای نمایه دمای کمینه مطلق بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——
81
شکل4-24- مانند شکل 4-7 برای نمایه دمای بیشینه مطلق بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—–
81
شکل4-25- تغییرات روند خطی (سمت راست) و آماره آزمون پیشرو و پسرو (سمت چپ) مربوط به نمایه دمای کمینه مطلق در ایستگاه­های منتخب ———
82
 

 

شکل4-26- تغییرات روند خطی (سمت راست) و آماره آزمون پیشرو و پسرو (سمت چپ) مربوط به نمایه دمای بیشینه مطلق در ایستگاه­های منتخب ——–
85
شکل4-27- درصد ایستگاه­های دارای روند به تفکیک نمایه­های سالانه مورد مطالعه —
88
شکل4-28- نمودار جعبه‌ای مقادیر آماره آزمون من-کندال نمایه­های سالانه در ایستگاه­های مورد مطالعه ——–
88
شکل4-29- درصد ایستگاه­های دارای روند معنی­دار نمایه دامنه دمای روزانه در ماه­های مختلف ——
91
شکل4-30- نمودار جعبه‌ای مقادیر آماره آزمون من-کندال نمایه­ دامنه دمای روزانه در ماه­های مختلف –
91
شکل4-31- مانند شکل 4-7 برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه ژانویه ————
93
شکل4-32- مانند شکل 4-7 برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه فوریه ————
93
شکل4-33- مانند شکل 4-7 برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه مارس ————
94
شکل4-34- مانند شکل 4-7 برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه آوریل ————
94
شکل4-35- مانند شکل 4-7 برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه می ————–
95
شکل4-36- مانند شکل 4-7 برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه ژوئن ————-
95
شکل4-37- مانند شکل 4-7 برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه جولای ———–
96
شکل4-38- مانند شکل 4-7 برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه آگوست ———–
96
شکل4-39- مانند شکل 4-7 برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه سپتامبر ———-
97
شکل4-40- مانند شکل 4-7 برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه اکتبر ————-
97
شکل4-41- مانند شکل 4-7 برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه نوامبر ————
98
شکل4-42- مانند شکل 4-7 برای نمایه دامنه دمای روزانه در ماه دسامبر ———–
98
شکل 4-43 – نمودار آماره­های پیشرو و پسرو نمایه دامنه دمای روزانه ماه­های مختلف در ایستگاه­ بیرجند —————
102
شکل 4-44 – نمودار آماره­های پیشرو و پسرو نمایه دامنه دمای روزانه ماه­های مختلف در ایستگاه­ بم ————–
104
شکل4-45- درصد ایستگاه­های دارای روند معنی­دار نمایه درجه روز رشد تجمعی در    ماه­های مختلف —————-
108
شکل4-46- نمودار جعبه‌ای مقادیر آماره آزمون من-کندال نمایه­ درجه روز رشد تجمعی 

در ماه­های مختلف ————–
108
شکل4-47- مانند شکل 4-7 برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه ژانویه ——–
110
شکل4-48- مانند شکل 4-7 برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه فوریه ———
110
شکل4-49- مانند شکل 4-7 برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه مارس ——–
111
شکل4-50- مانند شکل 4-7 برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه آوریل ——–
111
شکل4-51- مانند شکل 4-7 برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه می ———-
112
شکل4-52- مانند شکل 4-7 برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه ژوئن ———
112
شکل4-53- مانند شکل 4-7 برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه جولای ——-
113
شکل4-54- مانند شکل 4-7 برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه آگوست ——-
113
شکل4-55- مانند شکل 4-7 برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه سپتامبر ——
114
شکل4-56- مانند شکل 4-7 برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه اکتبر ———
114
شکل4-57- مانند شکل 4-7 برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه نوامبر ——–
115
شکل4-58- مانند شکل 4-7 برای نمایه درجه روز رشد تجمعی در ماه دسامبر ——-
115
شکل4-59- نمودار آماره­های پیشرو و پسرو نمایه درجه روز رشد تجمعی ماه­های مختلف در ایستگاه­ تبریز ———-
119
شکل4-60- نمودار آماره­های پیشرو و پسرو نمایه درجه روز رشد تجمعی ماه­های مختلف در ایستگاه­ شیراز ———
121
 

 

 

 

 
فصل اول
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

پیشگفتار
 

 

1-1- تغییرات دمای میانگین جهانی و ارتباط آن با دماهای حدی
 

دمای هوا یکی از مهم‌ترین ویژگی­های اقلیمی است که مقدار آن رو به فزونی است. میانگین دمای جهانی میزان 74/0 درجه سانتی­گراد در قرن گذشته (IPCC[1], 2007) و میانگین دمای سطح زمین در حدود 7/0 درجه سانتی­گراد افزایش داشته است et al., 2007) (Trenberth. میانگین دمای هوای ایران نیز در 50 سال گذشته حدود یک درجه سانتی­گراد (شیروانی، 1393) و در نواحی شمال کشور 5/1 درجه سانتی­گراد ( احمدی و رادمنش، 1393) افزایش‌یافته است. در بررسی افزایش دمای میانگین باید توجه داشت که این تغییرات ناشی از تغییر در دمای بیشینه یا کمینه و یا تغییرات همزمان هر دو پارامتر است و تغییرات کوچک در میانگین­ها می­تواند ناشی از تغییرات بزرگ در دماهای حدی باشد (Katz and Brown, 1992). به بیانی دیگر در بررسی دماهای میانگین بی­شک اثر دما­­های بیشینه و کمینه تعدیل‌شده یا از بین می­رود (Skaggs and Irmak, 2012). در طول قرن بیستم علاوه بر نتایج به‌دست‌آمده در دماهای میانگین، تغییرات معنی­داری در دماهای حدی به‌دست‌آمده و روند این تغییرات به‌ویژه در نیمه دوم قرن بیستم شدیدتر بوده است (Moberg et al., 2006). با توجه به اینکه پارامترهای حدی در مقایسه با مقادیر میانگین آسیب­های جدی­تری به محیط‌زیست و جامعه وارد می‌کنند (Mearns et al.,1984)، در دهه­های اخیر نگرانی­ها در رابطه با رخداد­های آب و هوایی به‌ویژه وقایع حدی رو به گسترش است.

 

 

1-2- اهمیت بررسی روند دماهای حدی و نمایه­های هواشناسی کشاورزی
 

دمای هوا عاملی محدودکننده در رشد گیاه است که بررسی وجود روند[2] یا نوسان[3] آن می‌تواند در کاهش میزان اثرات منفی و مدیریت در بخش کشاورزی سودمند باشد. چگونگی روند تغییرات اقلیم و تأثیر آن در کشاورزی از جایگاه و اهمیت ویژه­ای برخوردار است (Easterling et al., 1993). کوچک‌ترین تغییرات اقلیمی مانند زمان تغییر دما، تغییر در دماهای حدی و یا تغییر در واریانس دما می‌تواند به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم سبب بروز تغییرات بزرگ در سایر متغیرهای هواشناسی ازجمله تبخیر، یخبندان و بارش گردد (Katz and Brown, 1992). بنابراین دمای هوا یکی از مهم‌ترین پارامترهای هواشناسی در کشاورزی و عملکرد محصول آن است که تغییرات و بررسی جزئیات آن می­تواند در مدیریت کشاورزی یا مدیریت بحران سودمند باشد (Parry, 1989;Easterling et al., 1993; Southworth et al., 2000) و برای برنامه­ریزان کشاورزی نتایجی کاربردی به همراه داشته و در سیاست‌گذاری و تعیین خط‌مشی در مدیریت کشاورزی به کار گرفته شود.

اگرچه دمای هوا یکی از مهم‌ترین سنجه­ها در پرورش گیاه، عملکرد محصول و نیاز آبی آن است، بررسی اندازه و چگونگی تغییرات دمای میانگین و یا حتی دماهای حدی کمینه و بیشینه، به‌تنهایی در تعیین تأثیرات آب و هوایی و تغییر اقلیم بر کشاورزی کافی نیست. با توجه به حساس بودن کشاورزی نسبت به طول فصل رشد و دوره سرما می­توان به اهمیت زمان شروع، مدت و چگونگی توزیع تغییرات دما پی برد. در مطالعات مرتبط با کشاورزی، نمایه­های هواشناسی کشاورزی[4] می­توانند برای ارزیابی تغییرات اقلیم (Fernandeslong et al., 2013) و نیز ارزیابی تأثیر اقلیم و هواشناسی بر گیاهان و محصولات گیاهی (Alexandrov et al., 2008) مورداستفاده قرار گیرند. ارزیابی تغییرات این نمایه­ها می­تواند در تصمیم­گیری­های مدیریتی و استفاده از فنّاوری در مزرعه سودمند باشد (Eitzinger et al., 2009).

پژوهش­هایی درزمینهٔ تغییرات بلند­مدت نمایه­های کشاورزی وابسته به دما، مانند روزهای یخبندان و طول دوره فصل رشد در نواحی مختلف دنیا انجام‌ شده است. برای نمونه شواهدی وجود دارد که نشانگر روند کاهشی در تعداد روزهای یخبندان در 50 سال گذشته، در بیشتر نواحی واقع در عرض­های میانی و بالایی نیمکره شمالی است (Fritch et al., 2002). همچنین در نقاطی از دنیا افزایش طول دوره رشد با توجه به افزایش دما در نزدیکی سطح زمین مشاهده‌شده است (Moonen et al., 2002; Shen et al., 2005; Schwartz et al., 2006). طول فصل­های بدون یخبندان در بسیاری از نواحی با عرض­های جغرافیایی میانی و بالایی در هر دو نیمکره در حال افزایش است و در نیمکره شمالی آشکارا آغاز زودرس فصل بهار دیده می­شود (Trenberth et al., 2007) با توجه به پژوهش­های گسترده درزمینهٔ بررسی روند دما و نمایه­های کشاورزی مبتنی بر پایه دما، در بیشتر نقاط دنیا نیاز به پژوهشی در این راستا در کشور احساس می­گردد. در کشور ما نیز مطالعات اندکی در این زمینه صورت گرفته است (محمدی و تقوی، 1384؛ رحیم­زاده و اصغری، 2009؛ سهرابی و همکاران، 2013).

تفاوت عمده پژوهش حاضر در مقایسه با مطالعات گذشته را می‌توان به ترتیب زیر بیان نمود:

بررسی روند به‌ویژه در دماهای حدی مورد توجه است درصورتی‌که در پژوهش­های پیشین دماهای حدی از دیدگاه دور بوده و در بیشتر مطالعات از میانگین دما استفاده شده است.
در این پژوهش بیشترین توجه بر پارامتر­های (پراسنج­های) مرتبط با کشاورزی مانند درجه روز رشد و تأکید بر بازه­های زمانی آخرین سرمازدگی بهاره و اولین سرمازدگی پائیزه است. در پژوهش­های پیشین تأکید بر دما و نه نمایه­های کشاورزی که بر پایه دما تعریف می­شوند، بوده است.
پژوهش به‌طور گسترده و فراگیر در سطح کشور از نظرها دور بوده است و به‌طور عمده در ایستگاه­های محدود و در بخش­های خاصی از کشور انجام شده است.
در مطالعات انجام شده کمتر از آزمون من-کندال دنباله­ای استفاده شده است و با توجه به این‌که آزمون من-کندال به طول بازه و زمان شروع و پایان بازه نیز حساس است، این کاستی با به‌کارگیری آزمون من کندال دنباله­ای[5] جبران خواهد شد. همچنین آزمون من-کندال دنباله­ای می‌تواند نشانگر نقطه آغاز ناگهانی روند و پایداری روند باشد.
 

1-3- اهداف پژوهش