چکیده …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………….الف

فهرست جدولها …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ه

فصل اول: کلیات تحقیق  ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..1

1-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….2

2-1 بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..2

3-1 اهمیت و ضرورت تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3

4-1 اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..4

5-1 کاربردهای تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………4

6-1 فرضیه های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….4

7-1 متغیرهای تحقیق و تعریف مفهومی و عملیاتی آنها…………………………………………………………………………………………………………….4

فصل دوم مبانی نظری و پیشینه

 

تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………..7

1-2 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..8

2-2 تکنولوژی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..9

3-2فناوری اطلاعات………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………9

4-2 اطلاعات ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..11

5-2 اطلاعات عملیاتی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….12

6-2 اطلاعات مدیریتی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………12

7-2 اطلاعات تاکتیکی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….12

8-2  اطلاعات استراتژیک …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………12

9-2 تفاوت داده و اطلاعات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………12

10-2 عناصر اصلی فناوری اطلاعات …………………………………………………………………………………………………………………………………………13

11-2 سازمان و فناوری اطلاعات ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….13

12-2 ویژگی های سیتم های فناوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………………………………14

13-2کاربرد های فناوری اطلاعات در سازمان……………………………………………………………………………………………………………………………14

14-2اهمیت اطلاعات و سیستم های اطلاعاتی………………………………………………………………………………………………………………………….16

15-2 سیر تکامل فناوری اداری………………………………………………………………………………………………………………………………………………….16

16-2 تعریف اتوماسیون اداری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..17

17-2 مزایا و معایب اتوماسیون اداری………………………………………………………………………………………………………………………………………..17

 

18-2 اهداف سیستمهای فناوری  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..18

19-2 فناوری اطلاعات و توانمندی سازی کارکنان …………………………………………………………………………………………………………………19

20-2 فناوری اطلاعات و کنترل در سازمان …………………………………………………………………………………………………………………………….19

21-2 فناوری اطلاعات و مشکلات پیش روی آن………………………………. ……………………………………………………………………………………20

22-2معیارهای ارزیابی فناوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………………………………………….23

1-2 بخش دوم رضایت ارباب رجوع …………………………………………………………………………………………………………………………………………..24

2-2 تاریخچه توجه به رضایت ارباب رجوع…………………………………………………………………………………………………………………………………25

3-2 ارباب رجوع و اهمیت رضایت ارباب رجوع………………………………………………………………………………………………………………………….26

4-2 مدیریت ارتباط با مشتری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………27

5-2 انواع نیازهای ارباب رجوع…………………………………………………………………………………………………………………………………………………29

6-2 نقش کارکنان در رضایت ارباب رجوع………………………………………………………………………………………………………………………………..29

7-2عوامل تعیین کننده رضایت ارباب رجوع……………………………………………………………………………………………………………………………30

1-2 بخش سوم پیشینه تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..30

2-2تحقیقات داخلی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….30

3-2 تحقیقات خارجی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….32

فصل سوم روش شناسی تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………….34

1-3 مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………35

2-3روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………35

3-3 جامعه آماری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….35

4-3 روش نمونه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..36

5-3 نمونه آماری ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..36

6-3متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 38

7-3ابزار اندازه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 38

8-3 روایی و پایایی ابزار اندازه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 39

9-3 روش جمع آوری اطلاعات …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 39

10-3 شیوه ی تجزیه و تحلیل اطلاعات ……………………………………………………………………………………………………………………………… 39

فصل چهارم یافته های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 40

1-4مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 41

2-4 یافته های توصیفی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….42

3-4 یافته های استنباطی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………43

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………………………50

1-5 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….51

2-5نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….51

3-5 محدودیت های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………53

4-5 پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………53

1-4-5پیشنهادات کاربردی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….53

2-4-5پیشنهادات پژوهشی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………53

منابع و مآخذ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………54

پیوستها  …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….61

چکیده انگلیسی  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….67

1 مقدمه

عصر حاضر را عصر اطلاعات لقب داده اند، این نامگذاری به این دلیل است که امروزه اطلاعات به جزء تفکیک ناپذیر زندگی بشر تبدیل شده است. رشد و گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در جامعه امروز به حدی سرعت گرفته است که میزان توجه به آن را مهمترین شاخص توسعه یافتگی برای کشور های در حال توسعه در نظر گرفته اند و معتقدند که عصر حاضر دنیای متفاوتی خواهد بود که راهبردی آن را فناوری اطلاعات برعهده خواهد داشت(حلاج، 1384،ص12) .افزایش رقابت،استمرار کوچک سازی،سطوح عملکرد بالا،جهانی سازی و آزاد سازی مثالهایی از تغییرات وسیعی هستند که امروزه اکثر سازمانها با آن روبرو بوده و مجبور به شکل دهی دوباره و سازماندهی مجدد خود هستند.درعین حال آنها باید از سلسله مراتب وظیفه ای به سازمانهای شبکه ای و منعطف با عملکرد بالا مبدل شوند.سازمانها به منظور چیره شدن بر این چالشها نیازمند توجه به فناوری اطلاعات بعنوان یک عامل تعیین کننده هستند که از آن نه فقط بمنظور تقویت اثر بخشی و کارآیی عملیاتی بلکه درجهت پاسخگویی سریعتر و مستمر به نیازهای مشتریان و فشارهای رقابتی و عرضه مطلوبتر از طریق تعدد کانالهای توزیع و افزایش توانایی در ارتباط برقرار کردن با مشتریان،عرضه کنندگان،و دیگر سهامداران باید استفاده شود . در نیم قرن اخیر، سازمانهای مدرن سرمایه گذاری روی فن آوری اطلاعات را افزایش داده اند، زیرا عقیده دارند که فناوری اطلاعات تاثیر مثبتی روی عملکرد سازمانی دارد و عملکرد سازمانی اثربخش بر رضایت مشتریان تاثیر می گذارد و درنهایت باید متذکر شد که امروزه کاربرد فناوری اطلاعات یک ویژگی مشترک بافتهای سازمانی است. درحال حاضر فناوری اطلاعات خود را به عنوان یک عامل حیاتی در موفقیت تعداد بی شماری از سازمانها نشان می دهد(شهرستانکی،1385،ص16). بنابراین انجام تحقیقات و پژوهشهای مختلف در زمینه تحلیل اثرات کاربرد فناوری اطلاعات بر رضایتمندی افراد به منظور بهبود عملکرد سازمانی و کاستن از پیامدهای نامطلوب احتمالی در رابطه با استفاده کورکورانه سازمانها از این تکنولوژی نوین لازم و ضروری می نماید که پژوهش حاضر نیز در راستای جامعه عمل پوشاندن به چنین ضرورتی صورت می گیرد

1-2 بیان مسئله

امروزه در عصر جهانی شدن با پیشرفت دانش تکنولوژی، سرعت در ارتباطات و تغییر و تحولاتی که در ارزشها و فرهنگ ها، انتظارات و مطالبات سیاسی، ملتها ایجاد کرده، موجب تحولات ادرای شده است.تغییر سلیقه ها، خواسته ها و توقعات شهروندان، سبب شده که تحول از امری درون زا به امری برون زا تبدیل شود و رضایتمندی ارباب رجوع به عنوان یکی از معیار های اصلی و اساسی بهبود عملکرد سازمانها مد نظر قرار گیرد(خاکی،1381،ص26). اگر چه پیشرفت فناوری اطلاعات خود بخود شرط کافی برای نیل به جامعه اطلاعاتی نیست اما یک پیش نیاز ضروری شمرده می شود و کلید چنین پیشرفتی در میزان تفکیک پذیری این فناوریها از زندگی روزمره شهروندان و کاربرد آنها نهفته است. وجود  ITسبب می شود که نوع بایگانی از (پرو.نده های کاغذی به پرونده های الکترونیکی)، پاسخگویی، دریافت شکایت، اطلاع رسانی به مشتریان و غیره تغییر و بهبود پیدا کند(منوریان،1378،ص43). همچنین تکنولوژی اطلاعاتی موجب می شود توان سازمان از نظر ثبت کردن، نگه داری و انتقال اطلاعات و غیره افزایش یابد و نیز برمیزان انعطاف پذیری، صحت و دقت و همچنین سرعت عمل آنها تاثیر بگذارد(شهرستانکی،1385،ص19). بسیاری از سرمایه گذاریهای انجام شده بر تکنولوژی اطلاعات در کشورهای جهان سوم به ویژه در کشور ما آنچنان که انتظار داشتیم بهره وری نداشته اند، به طور مثال طی گزارشی که بر اساس تحقیقات گروه استندیش انجام شده و به درستی چاتوس نام گرفت ثابت شد که تقریبا یک سوم پروژه های  ITمنافع تعیین شده را بر آورده نمی سازد(یاردلی،1384،ص28). با توجه به این که یکی از استراتژیهای نوین دانشگاهها طی چند سال اخیر، استفاده گسترده از فناوری اطلاعات است حال باید دید که دانشگاه ارومیه و مسئولان دانشکده کشاورزی تاچه حد توانسته اند استفاده از فناوری اطلاعات را مورد توجه قرار داده و تا چه حد توانسته اند پاسخگوی نیازهای دانشجویان باشند و این که دانشجویان تا چه حد قادر به استفاده از فناوری اطلاعات و ابزارهای فراهم شده مربوط به آن در دانشکده کشاورزی هستند فلذا این امر به عنوان مسئله ای برای محقق مطرح است که در این تحقیق محقق درصدد یافتن پاسخ مناسبی برای آن است و در همین راستا سوالی که مطرح است این است که :آیا استقرار فناوری اطلاعاتی در دانشکده های دانشگاه ارومیه در افزایش رضایت مندی دانشجویان تاثیر گذار بوده است؟  برای پاسخ دادن به این سوال دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه، مورد بررسی قرار گرفته است.

3-1 اهمیت و ضرورت تحقیق

امروزه همه کارکنان سازمانی در جمع آوری، نگهداری، پردازش و استفاده از اطلاعات به نحوی مداخله می کنند تا از این طریق پاسخگوی نیازهای مشتریان داخلی و خارجی خود باشند. بدون تردید مهمترین نقش فناوری اطلاعات در سازمانها از میان برداشتن موانع از طریق آسان، فوری، ارزان و بالا بردن اهمیت ارتباط است. فناوری اطلاعات، سازمان را در عمل کارامدتر، اثر بخشتر و رقابتی تر می سازد و از طریق فراهم کردن اطلاعات سزیع و صحیح برای تصمیم گیری در مورد نیازها، ترجیحات و رضایتمندی مشتریان نقش مهمی در مدیریت روابط با آنها ایفا می کند(علاقه بند،1384،ص75 ). تاکنون مقوله رضایت خدمت گیرندگان در نظام اداری کشور کمتر مورد توجه بوده است و دستگاههای اجرایی اغلب بازخوردی از خدمات ارائه شده دریافت نکرده اند. از این رو استفاده از فناوریهای نوین اطلاعات و ارتباطات با هدف ایجاد سازمانهای کارا و ارائه خدمات به گونه ای سریع، آسان و مناسب طی چند سال اخیر در اغلب کشورهای جهان مورد توجه کارگزاران قرار گرفته است.درک اهمیت کاربرد فناوری اطلاعات و نقشی که می تواند در اصلاحات ایفا نماید سیاستگزاران جوامع مختلف را برآن داشته است تابا در دستور قرار دادن آن و وضع خط مشی های مرتبط بستر نهادی و اجرایی کاربرد فناو.ری اطلاعات را فراهم آورند(فقیهی،یعقوبی،1383،ص30). ایجاد واستقرار سیستم فناوری اطلاعات گامی موثر در جهت پیاده سازی و دست یابی به اتوماسیون اداری است. بی شک تحقق این امر با ایجاد سهولت در فرآیندها و شیوه های انجام کار، علاوه بر ایجاد رضایتمندی در مراجعین سازمانها در طول زمان صرفه جویی های قابل توجهی به همراه می آورد. از این رو اسقرار این گونه سیستم ها می تواند صاحبان فرایندها و متقاضیان آن را منتفع سازد(یار احمدی خراسانی1385،ص120).  تکنولوژی اطلاعاتی سبب می گردد توان سازمان از نظر ثبت کردن، نگهداری، تجزیه و تحلیل و انتقال اطلاعات به شدت افزایش یابد و بر میزان انعطاف پذیری، صحت و دقت و سرعت عمل آنها اثر بگذارد(دفت،جلد دوم، 1374،ص563). با توجه به مطالب مذکور این تحقیق در پی ارائه چارچوبی نظام دار از رابطه بکارگیری فناوری اطلاعات بر رضایت مندی می باشد که آگاهی از نتایج بدست آمده می تواند دانش مدیران و کارکنان را نسبت به اثرات فناوری اطلاعات بر رضایتمندی افزایش دهد.

1-4 اهداف تحقیق

هدف کلی:بررسی رابطه بکارگیری فناوری اطلاعات با رضایتمندی دانشجویان دانشکده کشاورزی

اهداف جزئی:

بررسی رابطه ی تجهیز سیستم به فناوری اطلاعات در بخش اداری دانشکده با رضایتمندی دانشجویان

بررسی رابطه ی تجهیز سیستم به فناوری اطلاعات در بخش آموزشی  دانشکده با رضایتمندی دانشجویان

 

1-5کاربردهای تحقیق

بهبود خدمات بخش اداری در سیستم تکنولوژی اطلاعاتی به منظور افزایش رضایت دانشجویان

بهبود خدمات بخش آموزشی- علمی درسیستم ITبه منظور افزایش رضایت دانشجویان

1-6 فرضیه های تحقیق

فرضیه اصلی: بین بکارگیری فناوری اطلاعات و رضایتمندی دانشجویان دانشکده کشاورزی رابطه وجود دارد

 

فرضیه فرعی:

بین تجهیز سیستم به فناوری اطلاعات در بخش اداری و رضایتمندی دانشجویان دانشکده کشاورزی رابطه وجود دارد
بین تجهیز سیستم به فناوری اطلاعات در بخش آموزشی و رضایتمندی دانشجویان دانشکده کشاورزی رابطه وجود دارد
از نظر آماری اختلاف معنی داری بین میزان آشنایی دانشجویان با فناوری اطلاعات در سطوح مختلف تحصیلی وجود دارد
از نظر آماری اختلاف معنی داری بین میزان آشنایی دانشجویان با سایتها در سطوح مختلف تحصیلی وجود دارد
1-7 متغیرهای تحقیق و تعریف مفهومی و عملیاتی آنها:

متغیر پیش بین: متغیری است که از طریق آن متغیر وابسته تبیین یا پیش بینی می شود(عباس زاده،1385،ص387)

متغیر پیش بین این تحقیق فناوری اطلاعات می باشد

متغیر ملاک : متغیری است که محقق بدنبال تشریح یا پیش بینی تغییر پذیری درآن است(همان منبع).

متغیرملاک این تحقیق عبارت است از رضایتمندی دانشجویان دانشکده کشاورزی.

1-7-1تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق:

فناوری اطلاعات: اصطلاح فناوری اطلاعات برای توصیف فنونی به کار می رود که ما را در ضبط ،ذخیره سازی ، پردازش ،بازیابی ، انتقال ودریافت اطلاعات یاری می کند (عالی،1381،ص6).

تعریف عملیاتی فناوری اطلاعات: نمره ای است که پاسخ دهنده از پاسخ به سوالات(1،2،3،4،5،6،7،9،11،12،18،19،21،24،25،26،27)  پرسشنامه به دست می آورد

اطلاعات: عبارت است ازجریانهایی که مجموعه داناییها را تغییر می دهد(همان منبع ،ص8).

فناوری: عبارت است از تمامی اشکال فناوری که به منظور پردازش، ذخیره سازی و انتقال اطلاعات دریک قالب الکترونیکی بکار گرفته می شود(همان منبع،ص8).

 

رضایتمندی: رضایتمندی عبارت است از نتیجه فرآیند مقایسه عملکرد مطلوب وعملکرد واقعی درک شده. رضایتمندی مستلزم شاد وراضی نگه داشتن ارباب رجوع هم در تعاملات روزانه، هم درنحوه وچگونگی ارائه خدمات وهم از دیدگاه بلندمدت وجهانی فشارهای رقابتی سازمان ها را وادار می کندتانیازمندی های ارباب رجوع را شناسایی کنند وراهبردهایی را تدوین کنند که به آن ها اجازه دهد در برابر سایر رقبا موفق بشوند. رضایت ارباب رجوع میزان مطلوبیتی است که مراجعین سازمان ها به خاطر ویژگی های مختلف نحوه ارائه ی خدمات مختلف کسب می کنند ومنبع و دلیلی برای ادامه فعالیت سازمان است(عزیزی نژاد،1387،ص 41).

تعریف عملیاتی رضایتمندی: نمره ای است که پاسخ دهنده از پاسخ به سوالات(8،10،13،14،15،16،17،20،23،28) پرسشنامه به دست می آورد

بخش اول فناوری اطلاعات

1- 2 مقدمه:

در دنیای پرتلاطم امروز موفقیت سازمان در گرو جهت گیری همه بخش های سازمان در راستای مسیر استراتژیک آن سازمان می باشد.آنچه در این بین از اهمیت ویژه ای برخوردار است مکمل بودن استراتژی کسب و کار سازمان با استراتژی فناوری اطلاعات آن می باشد.اگر این دو استراتژی در دومسیر متفاوت حرکت نمایند،خطر شکست کسب و کار سازمان افزایش می یابد.با توجه به سرمایه گذاری زیاد که امروزه سازمانهای مختلف در زمینه فناوری اطلاعات انجام می دهند، آنچه برای آنها مهم می باشد این است که فناوری اطلاعات به عنوان  یک منبع استراتژیک در جهت رسیدن به اهداف استراتژیک آنها مورد استفاده قرار گیرد(علی پور پیجانی،اکبری،1385،ص152).در حال حاضر گام های جدیدی در تغییر فناوری برداشته می شود. دسترسی گسترده به شبکه های اطلاعاتی نوید بخش بهبود بهره وری با شدت بیشتری است.این تغییر ساختار و انقلاب در روش تولید است که علاوه بر آثار اقتصادی دارای پیامدهای اجتماعی نیز هست.در سراسر جهان فناوری اطلاعات در حال ایجاد انقلابی نوین است که اهمیت آن از انقلاب صنعتی کمتر نیست. این انقلاب ظرفیت های تازه و چشمگیری در محدوده دانش بشری ایجاد می کند و ابزارهایی به وجود می آورد که ماهیت کار و زندگی را دستخوش  تغییرخواهد ساخت (سبحانی،محمدی گیگلو،1384،صص3-2).

در بحث فناوری اطلاعات، اطلاعات اهمیت فوق العاده ای دارد. اطلاعات از دیرباز در زندگی بشر تاثیر بسزایی داشته و انسان برای تصمیم گیری ها و طی طریق همواره محتاج به آن بوده است ولی آنچه که امروزه اهمیت آن را صد چندان کرده است.شرایط نوین زندگی و افزایش سهم اطلاعات در آن است. اطلاعات به مفهوم عام به عنوان انرژی غالب سده جدید با سرعتی شگفت آور جایگزین صنعت متکی به انرژی های فنا پذیر می شود و بشر را باتجربه جدیدی ازسیر تکوین جامعه مواجه می سازد که در آن همه وجوهات زندگی تحت تاثیر این پدیده قرار می گیرد (منتظر،1381،ص176).

در فناوری اطلاعات و استفاده بهتر از آن کامپیوتر نقش بسیار مهمی دارد به طوری که بسیاری فناوری اطلاعات را مترادف با کامپیوتر می دانند. این تلقی از آنجا که موتور محرکه این فناوری کامپیوتر است چندان گزافه نیست اما از آنجا که تنها بیانگر گوشه ای از تغییرات عمیقی است که در اثر ورود به این مرحله حیات از به وجود آمده، دور از واقعیت است و بسیاری از افزارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات مشخصا کامپیوتری نیستند(منتظر،1381،ص99).  امروزه موارداستفاده از فناوری اطلاعات را می توان درآموزش،مدیریت وسازمان، پزشکی،تجارت، امور نظامی و غیره مشاهده کرد(مرتضوی،1384،ص17).با ورود کامپیوتر عملکرد سازمانها به صورت بنیادین دگرگون شده است. سازمانهایی که بلافاصله متوجه عواقب این دگرگونی شده اند برای استفاده موثر از این وسیله، رشد و توسعه سیستم های تکنولوژی اطلاعات مطابق با استانداردهای الکترونیکی را در اولویت کار خود قرار داده اند(اسلایت،2002،ص10).امروز ارتباطات و مکاتبات اداری در سازمانها و موسسات اقتصادی به کلی متحول شده است، به گونه ای که دیگر فرآیندهای کند و زمان برداری پذیرفتنی نیست.براین اساس ضرورت دارد تا ابزاری فراهم شود که با بهره جویی از آن بتوان با سرعت و دقت به انجام فرایندهای اداری پرداخت.سازمانهایی که به طور پیشرفته از فناوری اطلاعات بهره می گیرنداز لحاظ ساختاری مسطح ترند و با سطوحی کمتر از سازمانهای همتای سنتی خود فعالیت می کنند(علاقه بند،1384،ص102).برای ایجاد نغییر و تحول سازمانی امروزه یکی از عوامل مهم و موثر، تکنولوژی اطلاعتی و استفاده از کامپیوتر و سایر وسایل الکترونیکی در سازمانهاست.زیرا وجود دانش و اطلاعات سریع، جدید و دقیق می تواند در افزایش قابلیتها و توانایی های کارکنان موثر واقع شود(ناصری،1383،ص15).

2-2 تکنولوژی:تکنولوژی واژه ای یونانی است که از دو جزء “تکن” به معنی هنر و فن و” لوژیا” به معنی مطالعه ساخته شده است و درفارسی آن را به فناوری ترجمه کرده اند. لیکن از نظر مفهومی، فناوری از دیدگاه دانشمندان مختلف به صور گوناگون تعریف شده است. دائره المعارف آمریکایی نیکا،” فناوری را  شیوه ساختن اشیاء و انجام امور می داند”(ممی زاده،1374،ص60). فناوری عبارت است از دانش سیستماتیک برای تولید یک محصول، بکار گیری یک فرآیند و ارائه خدمات، فناوری در حکم نوعی دارایی مشهود است که ایجاد می شود، منتقل می گردد، کسب می شود و کنار گذاشته می شود.(نوری،1372،ص40).

3-  2 فناوری اطلاعات

در یک تعریف فناوری اطلاعات به جنبه ای ازفناوری سیستم اطلاعاتی اشاره دارد که شامل سخت افزار،پایگاه داده، نرم افزار و سایر شبکه ها می شود. در تعریفی دیگر فناوری اطلاعات علاوه بر جنبه تکنولوژیکی سیستم اطلاعاتی به عنوان مجموعه چندین سیستم اطلاعاتی، مدیران و استفاده کنندگان آنها تلقی می شود.از نظر نانسی و همکاران فناوری اطلاعات،استفاده از رایانه و ارتباط دوربر، برای جمع آوری، پردازش،ذخیره سازی و انتشار اطلاعات صوتی، تصویری، متنی و عددی است. در تعریف جامع، فناوری ارتباطات به چگونگی استفاده از تجهیزات، مربوط است و فناوری اطلاعات یعنی کار برد فناوری برای فرآیندهای کسب و کار،جمع آوری داده و تولید اطلاعات با ارزش برای مدیران.(اعتمادی و همکاران،1385،ص6). فناوری اطلاعات بیشتر یک استراتژی، اندیشه، فکر و ابزار، در حوزه انسانها همراه با نوآوری است. در دنیای امروز به سبب پیچیدگی مسایل و مشکلات، نیاز به تکنولوژی اطلاعات و مدیریت اطلاعات بیش از هر زمان دیگر احساس می شود. امروزه فناوری اطلاعاتی به عنوان یکی از فناوریهای نوین بشری، به سرعت درحال تاثیر گذاری برالگوی زندگی،شیوه تحقیق،آموزش، مدیریت، تجارت و غیره است(صادق پور و مقدس،1371،ص7). برندت به نقل از ماسون و همکاران، “فناوری اطلاعات را شامل ابزارهای ملموسی که با استفاده از آن اطلاعات پردازش شده و در اختیار کاربران نهایی قرار می گیرد” می داند(خداد حسینی و همکاران،1385،ص64).فناوری اطلاعات با ایجاد ارتباطات دقیق، سریع و گسترده،تهدیدهاو فرصتها، محیط جدیدی را در برابر سازمانها گشوده اند که تا قبل از این قابل تصور نبوده است. محیطی که درآن به اعتقاد برونبینگ دیگر به عنوان یک ابزار یا منبع تولید شناخته نمی شود،بلکه آنها محیط و فضای حاکم برکار و تولید می باشند(خدادادحسینی و مبارکی،1381،ص43).

بکار گیری فناوری اطلاعاتی یکی از مراحل مهم بکارگیری سیستم های اطلاعاتی در سازمانهاست، موضوع مطالعات مختلفی بوده و اصطلاحات گوناگونی برای آن از جمله استقرار، پذیرش، استفاده، انتشار، موفقیت، رضایتمندی به کار گرفته شده است. از نظر رکارت، فناوری اطلاعات بگونه ای جدا نشدنی با کسب و کار گره خورده است. درصنایعی همچون ارتباطات از راه دور، رسانه، سرگرمی، و خدمات مالی، جایی که محصول به طور فزاینده ای بسوی دیجیتالی شدن می رود و یا حتی به صورت دیجیتال درآمده است تا حیات سازمانها بگونه ای تعیین کننده به کارآیی ابزارهای فناوری اطلاعات وابسته باشد با ظهور تجارت الکترونیک استفاده از فناوری بعنوان راهی برای هدایت کسب و کار پذیرفته شد. در نتیجه سازمانها به طور فزاینده ای به سمت ابزارهایی از فناوری جهت گیری نمودند که نه تنها عملیات موجود در کسب و کار را پشتیبانی و حمایت کرده، بلکه فرصتهایی را برای سازمان خلق می کند که آن فرصتها فراهم کننده منبعی برای ایجاد مزیت رقابتی  در سازمان باشد.

اصطلاح فناوری اطلاعات برای توصیف فنونی به کار می رود که ما را در ضبط ،ذخیره سازی ، پردازش ،بازیابی ، انتقال ودریافت اطلاعات یاری می کند . هر چند فناوری اطلاعات اصطلاحی است جدید، از لحاظ مفهومی قدمت آن به قدمت اشتیاق انسان به برقراری ارتباط می رسد. درحال حاضر سیستم های اطلاعتی ما را قادر می سازند تا سیستم های اطلاع رسانی کارآمدی به وجود آوریم . بدون کاربرد معقول فنون اطلاعاتی ، فعالیت ها تقریباً بی فایده وبی حاصل خواهد بود .برای سهولت تصمیم گیری به اطلاعات نیاز داریم .هدف اصلی سیستم های اطلاعاتی کسب اطلاعات ، پردازش آن به صورت مفید و در دسترس قرار دادن آن برای انجام وظایف مختلف است(عالی،1381،ص6).

فناوری اطلاعات وارتباطات از تلفیق سه حوزه اطلاعات، کامپیوتر و ارتباطات پدید آمده است. بخش کامپیوتر سخت افزار وتامین کننده تجهیزات وادوات لازم، داده ها واطلاعات به عنوان خمیر مایه ومواد اولیه در درون شبکه و ارتباطات مخابراتی بخش سوم است که وظیفه برقراری بین دوبخش دیگر را برعهده دارد.آنچه که در نهایت از تلفیق این سه بخش به دست می آید اطلاع رسانی نامیده می شود که در حوزه های مختلف مورد استفاده قرار گرفته و تمامی ابعاد بشر را تحت تاثیر خود قرار می دهد(غفاری،1387،ص15). فنّاوری اطلاعات عامل اساسی کاهش دهنده فاصله و زمان در تمامی کارکردهاست، تاحدی که در بسیاری از قلمروها این کاهش موجب تولید و عرضه خدمات جدید می شود . فناور ی اطلاعات و ارتباطات در زمان خیلی کوتاهی، یکی از پایه های اساسی جوامع مدرن شده و مجموعهای از فعالیتها، افراد و فناوری که برا ی گردآور ی اطلاعات مربوط و ذخیره آنها تا زمان مورد نیاز، پردازش آنها برا ی فراهم آوردن پاسخ به سؤالات خاص و انتقال اطلاعات به کسانی که براساس آنها عمل میکنند، فراهم آمده است(تقوایی،اکبری،1389،ص57).

همچنین فناوری اطلاعات فراگیر شده و جهان را دگرگون ساخته است .مارشال مک لوهان[1] مهمترین تغییراتی که فناوری اطلاعات در جهان به وجود آورده است را در یک عبارت خلاصه کرده است و آن تبدیل به یک دهکده جهانی[2]  است. فناوری اطلاعات به ابزاری قدرتمند تبدیل شده است که در کم ترین زمان ممکن می تواند ارتباط مردم جهان رابا یکدیگر برقرار سازد .این ابزار ارتباطی قدرتمند، با اطلاعات سروکار دارد .بررسی حاکی از این است که بیش از نیمی از معلومات یک پژوهشگر در کم تر از 5 سال ارزش علمی خود را از دست می دهد، بنابراین نکته مهم به روز بودن است. به روز ماندن نکته بسیارمهمی در امر آموزش و پژوهش است.برای به روز نگه داشتن پژوهشگران باید از فناوری های جدید کمک گرفت . فناوری به عنوان یکی از انواع مصادیق سیستم ، خودش نوعی سیستم است متشکل از مجموعه ای از مهارت ها،ابزارها وفنون که برای دستیابی به هدف ویژه ای به خدمت گرفته می شود. فناوری اطلاعات کلید دستیابی به رشد وتوسعه پایدار است .امروزه الگوی رشد وتوسعه به شکل روز افزون بر اساس واقعیات وتجارب موجود به سمت الگوی توسعه انسانی به معنای محوریت انسان ها، گرایش یافته ونیروی محرکه اصلی در این الگوها، نیروی انسانی وقابلیت های آن است. فناوری اطلاعات با نظم بخشیدن به عملیات وخودکار سازی عملیات تکراری وفاقد تفکر ، فعالیتهای فیزیکی را کاهش داده وبا تولید وانتقال سریع ودقیق وبه موقع اطلاعات به حوزه های پژوهش ومدیریت کارایی نظام ها را افزایش داده است (فرهادی،1390،ص46).

4-2 اطلاعات: اطلاعات عبارت است از جریانهایی که مجموعه دانایی ها را تغییر می دهد. این تغییر زمانی اتفاق می افتد که یا مطلبی به مجموعه دانایی ها افزوده شود و یا تجدید ساختاری در آن به وجود آید(صادق پور و مقدس،1371،ص12).انواع اطلاعات در سازمان را به دو گروه اطلاعات عملیاتی و مدیریتی تقسیم می کنند:

 

2-4 چهارچوب نظری تحقیق  …………………………………………………………………………………….
57
فصل سوم : روش شناسی
 
3-1 مقدمه  ………………………………………………………………………………………………………………
65
3-2 روش تحقیق  …………………………………………………………………………………………………….
65
3-3 قلمرو تحقیق ……………………………………………………………………………………………………..
67
3-4 جامعهآماری ……………………………………………………………………………………………………….
68
3-5 روش نمونه‏گیری و حجم نمونه  ………………………………………………………………………….
68
3-6 روش‏های جمع‏آوری اطلاعات  ……………………………………………………………………………
70
3-7 ابزارجمع‏آوری اطلاعات  …………………………………………………………………………………….
70
3-8 پرسشنامه  ………………………………………………………………………………………………………….
71
3-8-1 اجزای پرسشنامه  ……………………………………………………………………………………………
71
3-8-2 طیف لیکرت  …………………………………………………………………………………………………
72
3-8-3 روایی (اعتبار) پرسشنامه  …………………………………………………………………………………
73
3-8-4 پایایی (بازیافت) پرسشنامه  ……………………………………………………………………………..
81
3-9 روش‏های آماری مورد استفاده ……………………………………………………………………………..
82
3-9-1 آمار توصیفی  ………………………………………………………………………………………………..
82
3-9-2 آمار استنباطی  ……………………………………………………………………………………………….
83
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده‏ها
 
4-1 مقدمه  ………………………………………………………………………………………………………………
87
4-2 تجزیه و تحلیل توصیفی  …………………………………………………………………………………….
87
4-2-1 بررسی وضعیت جنسیتی پاسخ دهندگان  …………………………………………………………..
88
4-2-2 بررسی وضعیت تأهل پاسخ دهندگان  ……………………………………………………………….
89
4-2-3 بررسی وضعیت تعداد افراد تحت تکفل پاسخ دهندگان  ………………………………………
90
4-2-4 بررسی وضعیت سنی پاسخ دهندگان  ………………………………………………………………..
91
4-2-5 بررسی وضعیت تحصیلات پاسخ دهندگان  ……………………………………………………….
92
4-2-6 بررسی وضعیت اشتغال پاسخ دهندگان  …………………………………………………………….
93
4-2-7 بررسی وضعیت سابقه کاری پاسخ دهندگان  ……………………………………………………..
94
4-2-8 بررسی وضعیت سابقه بیمه پاسخ دهندگان  ……………………………………………………….

 

95
4-2-9 بررسی میانگین ویژگی‏های جمعیتی پاسخ دهندگان  …………………………………………..
96
4-2-10 بررسی وضعیت عوامل مؤثر دربرقراری مستمری بازنشستگی برحسب جنسیت ……
97
4-2-11 بررسی وضعیت عوامل مؤثر دربرقراری مستمری بازنشستگی برحسب تأهل  ……….
98
4-2-12 بررسی وضعیت عوامل مؤثر دربرقراری مستمری بازنشستگی برحسب تحصیلات …
99
4-2-13 بررسی وضعیت عوامل مؤثر دربرقراری مستمری بازنشستگی برحسب اشتغال  …….
100
4-2-14 بررسی وضعیت پاسخ به شاخص‏های هریک از عوامل مؤثر در برقراری مستمری …
101
4-3 تجزیه و تحلیل استنباطی  …………………………………………………………………………………….
102
4-3-1 آزمون فرضیه‏ها‏  ……………………………………………………………………………………………..
103
4-3-1-1 آزمون فرضیه اول  ………………………………………………………………………………………
104
4-3-1-2 آزمون فرضیه دوم  ………………………………………………………………………………………
105
4-3-1-3 آزمون فرضیه سوم  ……………………………………………………………………………………..
106
4-3-1-4 آزمون فرضیه چهارم  …………………………………………………………………………………..
107
4-3-1-5 آزمون فرضیه پنجم  …………………………………………………………………………………….
108
4-3-1-6 آزمون فرضیه ششم  ……………………………………………………………………………………
109
4-3-1-7 خلاصه نتایج آزمون های ویلکاکسون درخصوص فرضیه‏های تحقیق  ……………….
110
4-3-2 مقایسه و رتبه‏بندی عوامل مؤثر در برقراری مستمری تأمین اجتماعی  ……………………
111
4-3-3 مقایسه و رتبه‏بندی شاخص‏های هریک ازعوامل مؤثر در برقراری مستمری  …………..
113
4-3-3-1 مقایسه و رتبه‏بندی شاخص‏های عامل ((قوانین سازمان تأمین اجتماعی))  .……………
113
4-3-3-2 مقایسه و رتبه‏بندی شاخص‏های عامل ((آموزش و اطلاع رسانی قوانین))  .…………..
115
4-3-3-3 مقایسه و رتبه‏بندی شاخص‏های عامل ((توان اقتصادی بیمه‏شده و کارفرما))  ………..
116
4-3-3-4 مقایسه و رتبه‏بندی شاخص‏های عامل ((رفتار بیمه‏ای کارفرما))  …………………………
118
4-3-3-5 مقایسه و رتبه‏بندی شاخص‏های عامل ((برنامه‏ها‏ی حمایت از کارگران))  ……………
119
4-3-4 مقایسه و رتبه‏بندی کلی شاخص‏های عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی …
120
فصل پنجم : نتیجه‏گیری و پیشنهادها
 
5-1 مقدمه  ………………………………………………………………………………………………………………
124
5-2 خلاصه تحقیق  …………………………………………………………………………………………………..
124
5-3 نتیجه گیری  ………………………………………………………………………………………………………
125
5-3-1 نتایج آزمون فرضیه‏ها  ……………………………………………………………………………………..
125
5-3-2 نتایج آزمون مقایسه و رتبه‏بندی عوامل و شاخص‏های مؤثر در برقراری مستمری  …..
130
5-4 یافته‏های جانبی به‏دست آمده از تحلیل‏های آماری  …………………………………………………
136
5-5 نتیجه‏گیری کلی  ………………………………………………………………………………………………..
138
5-6 مدل مفهومی نهایی  ……………………………………………………………………………………………
140
5-7 مقایسه نتایج با تحقیقات گذشته  ………………………………………………………………………….
141
5-8 پیشنهادها  ………………………………………………………………………………………………………….
142
5-8-1 پیشنهادهای کاربردی مبتنی برنتایج فرضیه‏های تحقیق  ……………………………………….
142
5-8-2 پیشنهادهای مبتنی بر یافته‏های تحقیق  ………………………………………………………………
146
5-8-3 پیشنهادها برای پژوهش‏های آتی  …………………………………………………………………….
147
5-9 موانع و محدیدیت‏های تحقیق  …………………………………………………………………………….
147
پیوست‏ها  …………………………………………………………………………………………………………………
149
منابع  ……………………………………………………………………………………………………………………….
171
فهرست منابع فارسی  …………………………………………………………………………………………………
172
فهرست منابع انگلیسی  ………………………………………………………………………………………………
175
چکیده انگلیسی  ……………………………………………………………………………………………………….
177
 
 
 
 
فهرست جداول :

عنوان
صفحه
جدول 2-1، الگوهای بازنشستگی  ………………………………………………………………………………
28
جدول 2-2، ویژگی‏های جمعیتی کشورها  …………………………………………………………………..
34
جدول 2-3، سال تصویب قانون اول ارائه مهم‏ترین خدمات تأمین اجتماعی کشورها  ………..
35
جدول 2-4، خدمات و اصلاحات نوین موجود یا دردست اقدام کشورها  ………………………..
36
جدول 2-5، وضعیت نظام بازنشستگی کشورها  ……………………………………………………………
37
جدول 2-6، نرخ جایگزینی مزایای تأمین اجتماعی کشورها  …………………………………………..
43
جدول 3-1، نحوه چیدمان سؤال‏های پرسشنامه جهت سنجش متغیر های تحقیق  ……………..
72
جدول 3-2، طیف لیکرت وارزش گویه های استفاده شده در پرسشنامه تحقیق  ………………..
73
جدول 3-3، کفایت نمونه‏گیری  ………………………………………………………………………………….
75
جدول 3-4، اشتراک‏ها  ………………………………………………………………………………………………
76
جدول 3-5، واریانس‏های تشریح شده  ………………………………………………………………………..
77
جدول 3-6، ماتریس چرخیده شده اجزا  ……………………………………………………………………..
79
جدول 3-7، ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه  ………………………………………………………………
82
جدول 4-1، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب جنسیت  ………………………………………….
88
جدول 4-2، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب تأهل  ………………………………………………
89
جدول 4-3، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب تعداد افراد تحت تکفل  …………………….
90
جدول 4-4، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب سن  ……………………………………………….
91
جدول 4-5، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب تحصیلات  ………………………………………
92
جدول 4-6، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب اشتغال  ……………………………………………
93
جدول 4-7، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب سابقه کار  ……………………………………….
94
جدول 4-8، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب سابقه بیمه  ………………………………………
95
جدول 4-9، میانگین ویژگی‏های جمعیتی پاسخ دهندگان  ………………………………………………
96
جدول 4-10، وضعیت عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی برحسب جنسیت  ……..
97
جدول 4-11، وضعیت عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی برحسب تأهل  ………….
98
جدول 4-12، وضعیت عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی برحسب تحصیلات  ….
99
 
 
 
 

جدول 4-13، وضعیت عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی برحسب اشتغال  ……….
100
جدول 4-14، فراوانی پاسخ به شاخص‏های هریک از عوامل مؤثر در برقراری مستمری  …….
101
جدول 4-15، نتایج توصیفی آزمون ویلکاکسون جهت بررسی فرضیه اول  ……………………….
104
جدول 4-16، نتایج آماره آزمون ویلکاکسون جهت بررسی فرضیه اول  ……………………………
105
جدول 4-17، نتایج توصیفی آزمون ویلکاکسون جهت بررسی فرضیه دوم  ……………………….
105
جدول 4-18، نتایج آماره آزمون ویلکاکسون جهت بررسی فرضیه دوم  ……………………………
106
جدول 4-19، نتایج توصیفی آزمون ویلکاکسون جهت بررسی فرضیه سوم  ………………………
106
جدول 4-20، نتایج آماره آزمون ویلکاکسون جهت بررسی فرضیه سوم  …………………………..
107
جدول 4-21، نتایج توصیفی آزمون ویلکاکسون جهت بررسی فرضیه چهارم  ……………………
107
جدول 4-22، نتایج آماره آزمون ویلکاکسون جهت بررسی فرضیه چهارم  ………………………..
107
جدول 4-23، نتایج توصیفی آزمون ویلکاکسون جهت بررسی فرضیه پنجم  ……………………..
108
جدول 4-24، نتایج آماره آزمون ویلکاکسون جهت بررسی فرضیه پنجم  ………………………….
108
جدول 4-25، نتایج توصیفی آزمون ویلکاکسون جهت بررسی فرضیه ششم  …………………….
109
جدول 4-26، نتایج آماره آزمون ویلکاکسون جهت بررسی فرضیه ششم  …………………………
109
جدول 4-27، خلاصه نتایج آزمون‏های ویلکاکسون صورت گرفته  ………………………………….
110
جدول 4-28، میانگین رتبه عوامل در آزمون فریدمن  …………………………………………………….
111
جدول 4-29، نتایج آماره آزمون فریدمن جهت بررسی میانه عوامل  ………………………………..
112
جدول 4-30، رتبه‏بندی عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی  …………………………….
112
جدول 4-31، میانگین رتبه شاخص‏های عامل ((قوانین سازمان تأمین اجتماعی)) در آزمون فریدمن  ..
114
جدول 4-32، نتایج آماره آزمون فریدمن میانه شاخص‏های عامل ((قوانین سازمان تأمین اجتماعی))  ..
114
جدول 4-33، رتبه بندی  شاخص‏های عامل ((قوانین سازمان تأمین اجتماعی))  …………………………….
114
جدول 4-34، میانگین رتبه شاخص‏های عامل((آموزش و اطلاع رسانی قوانین)) در آزمون فریدمن  ..
115
جدول 4-35، نتایج آماره آزمون فریدمن میانه شاخص‏های عامل((آموزش و اطلاع رسانی قوانین))  ..
115
جدول 4-36، رتبه بندی  شاخص‏های عامل ((آموزش و اطلاع رسانی قوانین))  ……………………………
116
جدول 4-37، میانگین رتبه شاخص‏های عامل((توان اقتصادی بیمه‏شده و کارفرما)) درآزمون فریدمن .
117
جدول 4-38، نتایج آماره آزمون فریدمن میانه شاخص‏های عامل((توان اقتصادی بیمه‏شده و کارفرما)) 
117
جدول 4-39، رتبه بندی  شاخص‏های عامل ((توان اقتصادی بیمه‏شده و کارفرما))  ………………………..
117
جدول 4-40، میانگین رتبه شاخص‏های عامل ((رفتار بیمه‏ای کارفرما)) در آزمون فریدمن  …………
118
جدول 4-41، نتایج آماره آزمون فریدمن میانه شاخص‏های عامل ((رفتار بیمه‏ای کارفرما))  ………….
118
جدول 4-42، رتبه بندی  شاخص‏های عامل ((رفتار بیمه‏ای کارفرما))  ……………………………………..
119
جدول 4-43، میانگین رتبه شاخص‏های عامل ((برنامه‏ها‏ی حمایت از کارگران)) درآزمون فریدمن  …
119
جدول 4-44، نتایج آماره آزمون فریدمن میانه شاخص‏های عامل ((برنامه‏ها‏ی حمایت از کارگران))  ..
119
جدول 4-45، رتبه بندی  شاخص‏های عامل ((برنامه‏ها‏ی حمایت از کارگران))  …………………………….
120
جدول 4-46، میانگین رتبه کلی شاخص‏های عوامل در آزمون فریدمن  ……………………………
121
جدول 4-47، نتایج آماره آزمون فریدمن جهت بررسی میانه کل شاخص‏های عوامل  …………
121
جدول 4-48، رتبه‏بندی کلی شاخص‏های عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی  ……
122
 
فهرست اشکال و نمودارها :

عنوان
صفحه
شکل 2-1، مدل مفهومی اولیه  …………………………………………………………………………………..
58
نمودار 3-1، سنگریزه  ………………………………………………………………………………………………..
78
نمودار 4-1، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب جنسیت  ………………………………………….
88
نمودار 4-2، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب تأهل  ………………………………………………
89
نمودار 4-3، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب افراد تحت تکفل  ……………………………..
90
نمودار 4-4، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب سن  ……………………………………………….
91
نمودار 4-5، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب تحصیلات  ………………………………………
92
نمودار 4-6، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب اشتغال  ……………………………………………
93
نمودار 4-7، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب سابقه کار  ……………………………………….
94
نمودار 4-8، توزیع فراوانی پاسخ دهندگان برحسب سابقه بیمه  ………………………………………
95
نمودار 4-9، وضعیت عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی بر حسب جنسیت  …….
97
نمودار 4-10، وضعیت عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی بر حسب تأهل  ………..
98
نمودار 4-11، وضعیت عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی بر حسب تحصیلات  …
99
نمودار 4-12، وضعیت عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی بر حسب اشتغال  ……..
100
شکل 2-1، مدل مفهومی نهایی  …………………………………………………………………………………
140
 
 
 
 
 
 
 
فهرست پیوست ها :

عنوان
صفحه
پیوست الف، آمار بیمه شدگان شعبه یک سازمان تأمین اجتماعی قم  ……………………………….
150
پیوست ب،  اولویت‏های پژوهشی سازمان تأمین اجتماعی در سال 1391  ………………………..
151
پیوست پ، پرسشنامه تحقیق  ……………………………………………………………………………………..
153
پیوست ت، خروجی‏های حاصل از آزمون ضریب آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS  ………
155
پیوست ث، خروجی‏های حاصل از آزمون تحلیل عامل در نرم افزار SPSS  ……………………
156
پیوست ج، خروجی‏های حاصل از آزمون‏های توصیفی در نرم افزار SPSS  …………………..
159
پیوست چ، خروجی‏های حاصل از آزمون‏ فرضیه‏ها در نرم افزار SPSS  ………………………..
165
پیوست ح، خروجی‏های حاصل از آزمون رتبه بندی عوامل و شاخص‏ها در نرم افزار SPSS
168
 
 
 
 
چکیده
پرداخت مستمری بازنشستگی از اساسی‏ترین تعهدات و خدمات سازمان تأمین اجتماعی است که متضمن آسایش و رفاه افراد در دوران پیری می‏باشد. اقدام به پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر در برقراری این خدمت مهم، در جهت گسترش آن صورت گرفته است. این تحقیق در دوره زمانی آبان 1391 تا شهریور 1392 به روش توصیفی و پیمایشی انجام گرفته و جهت گردآوری اطلاعات از رجوع به اسناد و مدارک، مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است.
تعداد 191 نمونه، به‏صورت تصادفی از جامعهآماری تحقیق انتخاب گردیده که شامل  8123 نفر بیمه‏شده‏ای است که بیمه‏پردازی را از شعبه یک سازمان تأمین اجتماعی قم شروع کرده و تا پایان آذرماه 1391، با وجود کسب شرط سنی برقراری مستمری بازنشستگی که برای مردان حداقل 60سال و برای زنان حداقل 55 سال است، شرط سابقه بیمه‏ای را که حداقل 20 سال می‏باشد، احراز ننموده و هنوز بازنشسته نشده اند.
یافته‏های پژوهش بیانگر آن است که 7/85% نمونه‏های بررسی شده،  بیش از 40 سال سابقه کار داشته و67% آنان از سطح سواد مناسب برخوردار نمی‏باشند . هم‏چنین نتایج تحقیق نشان می‏دهد‏ مهم‏ترین عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی به ترتیب اولویت عبارت‏اند از : برنامه‏ها‏ی حمایت از کارگران، رفتار بیمه‏ای کارفرما، آموزش و اطلاع رسانی قوانین سازمان تأمین اجتماعی، قوانین سازمان تأمین اجتماعی، توان اقتصادی بیمه‏شده و کارفرما.
 
واژگان کلیدی : تأمین اجتماعی، مستمری بازنشستگی، بیمه‏شده، کارفرما، سابقه بیمه‏
 
 
 
مقدمه
پدیده ((بیمه))[1] یکی از ارزشمندترین دستاوردهای بشر در مواجهه با حوادث و تأمین برخی نیازهای اقتصادی، اجتماعی و روانی است که نه تنها به جبران خسارت ها می پردازد، بلکه با تأمین نیازهای آینده فرد و اعضای خانواده او در ارتقای سطح زندگی وآرامش خاطر افراد و هم‏چنین درایجاد بستری مطمئن جهت رشد و توسعه اقتصادی نقش به‏سزایی دارد؛ به نحوی که پویایی حیات اجتماعی و به تبع آن شکوفایی استعدادها و افزایش کارایی و بهره وری را به دنبال خواهد داشت.
بشر به مقتضای هوش و توانایی خود برای ادامه حیات در جهت مبارزه با حوادث، سعی می‏کند نیازهای آینده خویش را پیش بینی کرده و خود را برای روزهای آتی آماده نماید. لذا یکی از راه‏هایی که همیشه مورد توجه بوده، پس‏انداز و کنار گذاشتن قسمتی از درآمد به منظور جبران خسارات در آینده و یا استفاده از آن در روزهای پیری و ناتوانی است اما آینده‏نگری و پس انداز یک فرد در تأمین آینده خود به تنهایی کافی نیست، چراکه ممکن است خسارات قبل از پس انداز کافی اتفاق بیفتد و یا دامنه آن به اندازه ای باشد که پس انداز یک فرد به تنهایی جواب‏گو نباشد؛ بنابراین لزوم پس انداز دسته جمعی وگروهی متشکل از افراد و یا واحدهای اقتصادی در مواجه با خسارات مطرح می‏شود، چراکه همه اعضای گروه هم‏زمان‏ دچار خسارت نمی‏شوند و در این صورت پیوسته قدرت مقابله با خطرات وجود خواهد داشت. این مکانیزم جمع‏آوری ذخایر جمعی وتأمین خسارت‏های احتمالی تحت مکانیزم ((بیمه)) انجام می‏شود.
ازطرف دیگر یکی از وظایف اصلی دولت‏ها، توزیع عادلانه ثروت بین اقشار یک جامعه است وبرای این منظور که امروزه به ((عدالت اجتماعی))[2] تعبیر می‏شود، نقش‏های مختلفی برای دولت‏ها در نظر گرفته شده است که یکی از این نقش‏ها، اجرای ((برنامه‏ها‏ی تأمین اجتماعی))[3] می‏باشد که مراد از آن کاهش مخاطرات زندگی وحمایت از افراد جامعه است و کلیه سیاست‏های اجتماعی و برنامه‏ها‏یی
 
را در بر می گیرد که با پرداخت پول و ارائه خدمات و بیمه‏های اجتماعی و تأمین خدمات درمانی رایگان یا کم هزینه، مردم را در برابر کاهش یا قطع درآمد حاصل از بیکاری، پیری، بیماری و از کارافتادگی و تأمین معاش افراد خانواده پس از مرگ سرپرست، حمایت می کند.
یکی از برنامه‏ها‏ی مهم و فراگیر تأمین اجتماعی، برنامه ((بازنشستگی))[4] است که به جرأت می‏توان گفت توانایی بهره‏مندی از این نیاز، دغدغه اغلب افراد جامعه است؛ نیازی که به‏دلیل ناتوانی در دوران پیری جهت امرار معاش، جدا از ضرورت اقتصادی در مسائل اجتماعی هم، نمود دارد.
در تحقیق حاضر سعی می‏شود به آسیب شناسی برنامه بازنشستگی سازمان تأمین اجتماعی در ایران پرداخته شده و عوامل مؤثر در برقراری مستمری بازنشستگی، مورد بررسی قرار گیرد تا به امید پروردگار در برطرف نمودن این نیاز مهم در جهت گسترش عدالت اجتماعی، مؤثر واقع شود.
 
 
 فصل اول
……………………………………….
کلیات تحقیق
……………………………………….
 
1-1 مقدمه
در این فصل تصویری کلی از تحقیق ارائه می‏شود، به‏این‏صورت که ابتدا سؤالات اصلی تحقیق در قالب بیان مسئله  مطرح شده و سپس اهمیت و ضرورت تحقیق مورد بحث قرار می گیرد. در ادامه، اهداف و فرضیه‏ها‏ی موردنظر محقق بیان شده و پس از آن به خلاصه ای از روش تحقیق اشاره می‏گردد‏. در پایان فصل نیز، تعریف مفاهیم و اصطلاحات تحقیق به تفکیک نظری و عملیاتی مطرح می‏شود.
 
1-2 بیان مسئله
در سنین بالا درحالی که قدرت کسب درآمد شخص معمولاً متوقف می‏شود ویا به‏طور قابل ملاحظه‏ای کاهش می‏یابد، هزینه ها ادامه پیدا می‏کنند. شخص ممکن است از طریق پس انداز و سرمایه‏گذاری‏ در دوران کاری، خود را برای بازنشستگی آماده کند ولی پس انداز نه تنها بدون زحمت نیست بلکه منظم هم نیست و مبالغ مورد نیاز ممکن است خیلی زیاد باشد و وجوه لازم نامحدود می‏باشند چراکه بستگی به طول دوران بازنشستگی دارد. (ونوس و گودرزی، 1385، ص277) هم‏چنین اثراتی چون تورم نیز در کاهش قدرت خرید پس انداز حاصله، نقش به‏سزایی دارد؛ بنابراین پس انداز دسته جمعی در قالب مکانیزم بیمه، جهت کفایت مبالغ مورد نیاز ضرورت می یابد. در این حالت، چون همه اعضای گروه هم‏زمان‏ به سن پیری نمی رسند، قدرت پرداخت مستمری با مدیریت و برنامه ریزی دقیق همراه سرمایه‏گذاری‏ مطمئن، پیوسته وجود دارد.
دراغلب کشورها این مکانیزم با حمایت دولت در قالب برنامه‏ها‏ی تأمین اجتماعی در جهت تسهیل امکانات و تأمین زندگی افراد در سنین پیری ارائه می‏شود؛ در ایران نیز سازمان تأمین اجتماعی با پوشش بیش از 36 میلیون بیمه‏شده[5]، متولی اصلی برنامه‏ها‏ی بازنشستگی می‏باشد و در حالی که دراین سازمان تلاش‏های بسیاری دراین خصوص صورت گرفته که تا پایان آذرماه 1391، وجود

 هم تقسیم بندی اساس ساخت پرسشنامه 11-Rocl، قرار گرفت این سبک ها عبارت اند از :

سبک یکپارچگی[1] : مستلزم اهمیت دادن زیاد به نگرانی های خود و نگرانی های دیگران است.

این سبک مستلزم تشریک مساعی بین دو طرف است، مثل گشودگی، مبادله اطلاعات، بررسی تفاوت ها و یافتن راه حل قابل قبول برای هر دو طرف می باشد افراد در استفاده از این سبک هم به مشارکت[2] و هم به ابراز وجود[3] می پردازند بنابراین، تعارض با توجه به تفاوت ها و جستجوی راه حل های جدید به صورت سازنده رفع         می شود. در نهایت یک وضعیت برنده – برنده[4] پیش می آید(گودوین، 2000، به نقل از حقیقی و همکاران، 1390 ). در میان پنج سبک حل تعارض، سبک یکپارچگی از کیفیت بالاتری برخوردار است، تنها سبکی است که در آن منافع هر دو فرد در نظر گرفته می شود و افراد استفاده کننده از این سبک رضایت بیشتری را گزارش می دهند (ون سیک [5]، 1999، گودوین[6]  2003) البته باید توجه داشت که با این که این سبک، یک سبک برتر به حساب می آید اما باید شرایط و موقعیت استفاده از آن پیش بیاید زیرا هر شرایط و موقعیت، سبک حل تعارض خاصی را می پذیرد وانگهی هر دو طرف تعارض باید از این سبک استفاده کنند تا نتیجه مطلوب از آن بدست آید. (رحیم، 1992، به نقل از آنتونیونی[7]، 1998). این سبک با

 

حل مساله مرتبط است (موریتا[8]، 2002 به نقل از حقیقی و همکاران، 1390). باباپور (1385)، در پژوهش خود از این سبک تحت عنوان همراهانه یاد می‌کند. سبک ملزم شده (متعهد شده)[9] : مستلزم اهمیت پایین به نگرانی های خود و اهمیت دادن بالا به نگرانی های دیگران است، تلاش برای کاستن تفاوت و تاکید کردن بر اشتراکات به منظور راضی کردن دیگران، عدم ابراز وجود و مشارکت در حل تعارض از ویژگی های این سبک است. شخص استفاده کننده از این سبک یک فرد کمرو است که با قربانی کردن منافع شخص برای برآورده کردن نیازهای دیگران یک موقعیت تعارض بازنده – برنده را به وجود می آورد (رحیم، 1983، برهنام و همکاران، 2005 به نقل از پولوسکی و کیس و سانتور[10]، 2009) باباپور (1385)، در پژوهش خود از این سبک تحت عنوان سبک مهربانانه یاد می کند.

سبک مسلط [11]: این سبک به وسیله نگرانی بالا برای خود و نگرانی پایین برای دیگران مشخص شده و به عنوان یک سبک رقابتی شناخته می شود سبک رفتار افراد تحمیل کننده است. در این سبک افراد تلاش می کند تا نیازهای خود را برآورده سازد و به اهدافش برسد بدون آن که دیدگاه و منافع دیگران برای او اهمیت داشته باشد افراد استفاده کننده از این سبک قدرت گرا هستند و به وسیله مشارکت پایین و ابراز وجود شناخته می‌شوند در این سبک وضعیت رقابتی به صورت برنده – بازنده است (رحیم، 1983، برهنام و همکاران 2005، به نقل از پولوسکی وکیس و سانتور، 2009).

[1] Integrating style

[2] Cooperative

[3] Assertive

[4] Win- win

[5] Wenslyke

 

 

مدیریت ریسک پروژه ها، حتی در کشورهایصنعتی هم مبحثی نوین در مدیریت پروژه ها می باشد. متاسفانه در کشور ما مدیریت ریسک در ابعاد مختلف، حتی ابعادی که امروزه در همه دنیا به طرز گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد، مهجور مانده است. هدف از تهیه این مقاله، ارائه یک پایه ابتدایی، جهت زمینه سازی برای مطالعات بعدی بوده است.

ریسک به معنـای عدم اطمینان از نتایج است، چه به یک وضعیت مخثبت ختم شود و چه اثر منفی بگذارد. اما معمولاً مقصود ما از کنترل ریسک، کنترل ابعاد منفی آن می باشد.

مدیریت ریسک پروژه، شامل کلیه ی فعالیتهایی است که جهت شنسایی و کنترل ریسک های پروژه، در راستای دسترسی به اهداف و اولویتهای پروژه انجام می شود.

برنامه ی مدیریت ریسک عبارتست از فرآیند سیستماتیک شناخت و تحلیل و پاسخگویی به ریسک پروژه، که به عنوان یک رویکرد سیستماتیک در مقابل مدیریت شهودی ریسک مطرح می شود [۱].

 

اولین گام برای موفقیت آمیز بودن این فرآیند، مشارکت و تعهد مدیران ارشد و صاحبان پروژه نسبت به آن است. در مرحله بعد، باید سعی شود تا مجریان و ذینفعان پروژه درک درستی از چگونگی اجرای آن پیدا کنند. یکی از اقدامات مهمی که در این راستا باید صورت گیرد، ایجاد یک فرهنگ مناسب، در کل سازمان پروژه است. به این صورت که فضایی فراهم شود که افراد بتوانند بدون ترس از سرزنش و بازخواست، بر اجرای پروسه تمرکز کنند و مرتب آن را مورد بازنگری قرار داده و همگام با پیشرفت سایر بخشهای پروژه، این فرآیند را هم به جلو ببرند [۲].

 

 
استاد مشاور
دکتر مریم معزّی
 
 
زمستان 1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
فهرست مطالب
 
کلیات.. 1
1- مقدمه. 1
2- بیان مسئله. 3
3- ضرورت و اهمیت تحقیق.. 3
4- اهداف تحقیق.. 3
5- هدف کلی.. 4
6- اهداف ویژه 4
7- سئوالات تحقیق.. 4
8- فرضیه‌های تحقیق.. 4
9 – پیشینه تحقیق.. 4
10- روش انجام تحقیق.. 5
11- چه کاربرد‌هایی از انجام این تحقیق متصور است؟ 6
12- نوآوری طرح چیست؟ 6
13- استفاده کنندگان از نتیجه پایان نامه: 6
14- مهمترین منابع. 6
فصل اول: مبانی تصوف و سیر تاریخی آن. 8
1-تعریف تصوف.. 9
2- شگل‌گیری و پیدایش تصوف.. 9
3- خانقاه 12
4- سیر تاریخی تصوف از آغاز تا قرن ششم هجری.. 14
5- تصوف از قرن هفتم تا قرن نهم. 19
6- تصوف از قرن دهم هجری به بعد. 24
7- تصوف و سیاست.. 28
فصل دوم. 31
1- سلسله نعمت اللهیه گنابادیه. 32
2- شاه نعمت الله ولی.. 32
3- اقطاب سلسله گنابادی.. 36
1/3- سلطان محمد گنابادی.. 37
2/3- نورعلیشاه ثانی.. 39
3/3- صالح علیشاه 40
4/3- رضا علیشاه 42
5/3- محبوبعلیشاه 43
6/3- مجذوب علیشاه 43
4- نسب خانوادگی.. 46
6- مذهب اقطاب فرقه گنابادیه. 47
7- برخی از اعتقادات صوفیان گنابادی.. 49
1/7- ولایت.. 50
2/7- جایگاه قطب.. 51
3/7- مهدویت نوعیه. 52
4/7- ذکر و فکر. 53
5/7- سلسله مراتب.. 54
6/7- جانشینی قطب.. 55
7/7- عشریه. 56
8- اصول تعلیمات و رویه معمول سلسله گنابادیه. 57
9- دیدار اقطاب گنابادی با برخی مراجع. 58
1/9- ملاسلطان محمد گنابادی سلطان علیشاه 59
2/9- محمدحسن بیچاره بیدختی صالح علیشاه 60
3/9- سلطان حسین تابنده رضا علیشاه 60
4/9- ملاقات سلطان حسین با امام خمینی.. 61
فصل سوم. 31
1- صوفیان گنابادی و سیاست.. 64
2- ارتباط انجمن اخوت و فراماسونری با تصوف.. 67
3- همراهی صوفیان با قدرت‌های حاکم. 72
4- روابط صوفیان با درباریان محمدرضا شاه پهلوی دوم. 77
1/4- مشیرالسلطنه. 77
2/4- رزم آرا 80
3/4- علی امینی.. 81
4/4- منوچهر اقبال. 82
6/4- سیدعبدالله انتظام. 84
7/4- جهان شاه صالح. 85
8/4- عبدالعظیم ولیان. 86
5- خاندان پهلوی دوم و فرقه گنابادی.. 88
6- دیدار مسئولین دولتی با اقطاب گنابادی.. 90
7- ارتباط صوفیان گنابادی با دیگر فرق. 95
8- صوفیان گنابادی و فعالیت اقتصادی.. 97
نتیجه‌گیری.. 99
منابع فارسی.. 102
پیوست‌ها (اسناد و عکس‌ها) 109
 
 

 

کلیات

 

 

1- مقدمه
تصوف یکی از جریانهای اجتماعی، مذهبی جهان اسلام می‌باشد که از قرن دوم به عنوان یک فرقه در کنار سایر فرق اسلامی پدیدار گشت. تا اواخر قرن دوم هجری، در جهان اسلام از تصوف بحثی نبود. پس از وفات پیامبر گرامی اسلام و اختلاف در تعیین خلیفه و سپس با روی کار آمدن بنی امیه بر مقدرات مسلمانان، در افکار وعقاید آنان اختلاف و تشتت پیدا شد. در کنار پیدایش عقاید مختلف سیاسی، عقاید مختلف دینی نیز هویدا گشت.
در قرن اول هجری پس از آلوده شدن شمار زیادی از مسلمانان به مفاسد و مادیات، عده‌ای در تلاش بودند تا از آلودگی‌های زمان خود مصون باشند و به همین دلیل حالت انزوا و گوشه نشینی به خودگرفتند، و به زهاد و عباد شهرت پیدا کردند. این افراد که با دیگر مردم از حیث رفتار و حالات متفاوت بودند، صوفی خوانده شدند و در قرن دوم هجری تصوف در میان مسلمانان مصطلح شد. تصوف در قرون بعد مراحل رشد خود را طی نمود و نقطه شروع و همه گیر شدن آن، در قرن پنجم به بعد بود. مشکلات اقتصادی و آشفتگی‌های دستگاه خلافت عباسی و حکومت‌های این دوران، زمینه و رغبت عمومی را برای گرایش به تصوف بیشتر کرد. زهد، ریاضت وگوشه نشینی، پیدا شدن تشکیلات خانقاه و حالت مرید و مرادی را نتیجه بخشید.
حمایت‌های حاکمان از صوفیان و گسترش تصوف در جامعه، ناشی از اهداف سیاسی و عقیدتی بود. و صوفیان جایگاه خاصی در بین مردم پیدا کردند.
سلسله‌های صوفیه خود را ادامه دهنده راه بزرگان دین می‌دانند و شاه نعمت الله ولی از برجستگان این سلسله به شمار می‌آید که مورد توجه حاکمان وقت قرار گرفت و از حمایت بی دریغ شاهان دکن هند و فرزندانش در خارج از ایران برخوردار شدند و سلسله نعمت اللهیه را بنیان نهادند
اعقاب شاه نعمت الله ولی به سبب خویشاوندی با خاندان صفوی در ایران و پادشاهان دکن هند، در زمره بزرگان سیاسی هم قرار گرفتند و بدین سبب مقام معنوی و نفوذ روحانی سلسله نعمت اللهی به وجود آنان تقویت گردید و با کمک‌های مالی و اقتصادی و سیاسی، طریقه نعمت اللهی نفوذ اجتماعی یافته، علاوه بر پیشرفت، استقرار و استمرار نیز شامل این گروه شد. دوازدهمین قطب سلسله نعمت اللهیه در دکن مأموری برای تبلیغ به ایران فرستاد که سرآغاز فعالیت مجدد در ایران شد. شاه علی رضا دکنی ملقب به رضا علیشاه با اعزام دو نفر به ایران توانست جریان تصوف نعمت‌اللهیه را دوباره در ایران احیا کرده، و در تعقیب همین اقدامات وی، افرادی به ترتیب بر مسند قطبیت تکیه زدند.
اینکه ایران، مهد پرورش آغازین تصوف به شمار می‌رود، با این همه، در هر دوره تاریخی، تصوف با سیر صعودی و نزولی روبه رو بوده، رشد و سقوط آن به اقطابی که عهده دار رهبری بودند و نیز میزان حمایت سلاطین وقت که تحت تاثیر رهبری قطب، علاقه و پشتیبانی خود را از آنان ابراز می‌کرده ارتباط مستقیمی داشته است. زیرا از آغاز پیدایش آیین تصوف، عده‌ای از فرمانرویان نسبت به صوفیان توجه داشتند. این ارتباط طرفین، در برخی از ادوار، مسلک طریقت را در حدی از اقتدار قرار می‌داد که سلاطین و بزرگان وقت بدون اجازه اقطاب کاری را انجام نمی دادند.
اقطاب در ادوار مختلف علاوه بر حفظ و تقویت ظاهر معنوی، با سران حکومت و درباریان و بزرگان منطقه ارتباط صمیمی و نزدیکی داشتند و همزمان بیگانگانی که آوازه و دلبستگی حکام منطقه به آنان را می‌شنیدند هم مراودات زیادی با آنان برقرار می‌کردند.
در یکی دو قرن اخیر، تصوف به جای تداوم معنویت و حفظ جایگاه اولیه خویش، بر خلاف اصول خود، با برخی از گروه‌های سیاسی معاصر از جمله با فراماسونری آمیخته و به حکومت و اشراف نزدیک گردیده است.
شاید در گذشته سلاطین، حکام، امرا و بزرگان از سر ارادت و اخلاص به اقطاب روی آورده و با احداث خانقاه، ارادت خویش را تداوم می‌بخشیدند، لکن با گرویدن صوفیان به جریان‌های رایج سیاسی، بتدریج جایگاه بنیادی و اساسی خویش را از دست دادند و با خواص حکومتی در هم آمیختند. شاید یکی از دلایل این ارتباط از آن جا ناشی شده باشد که بیش از آن که فرقه‌های دراویش علاقه به سیاست داشته باشند سیاستمداران به سوی آنها گرایش داشته و در آشکار و نهان از ظرفیت‌های آن‌ها برای تغییر در جامعه حکومتی خویش استفاده می‌کردند زیرا که طرفین از برقراری ارتباط فیمابین برای مریدان و طرفداران خود بهره می‌بردند.
توجه فرمانروایان و رجال سیاسی به مشایخ طریقت سبب می‌شد که گاهی هم مردم از این حسن رابطه استفاده کرده و خواسته‌های خود را به وسیله شیوخ به عرض دیوانیان برسانند و بر عکس شیوخ هم می‌توانستند با نفوذ در آنان مشکلات بسیاری را مرتفع نمایند.
از دوره قاجار، یکی از کسانی که ادعای قطبیت کرد، محمد کاظم تنباکو فروش ملقب به سعادت علیشاه است که سلسله گنابادی از این شخصیت انشعاب پیدا می‌کند. وی در سال 1276 به ادعای سلسله‌ای خویش، فرمان خلافت پیدا می‌کند و بعد از سعادت علیشاه به ترتیب، سلطان علیشاه، نور علیشاه، صالح علیشاه، رضا علیشاه، محبوب علیشاه و اکنون مجذوب علیشاه قطب سلسله گنابادی شده اند. به این ترتیب مسندی جانشینی اقطاب گنابادی، در این سلسله موروثی شد.
در دوره پهلوی، تصوف کم و بیش مورد توجه و اقبال حکومت و درباریان واقع شد. آن چنانکه عده‌ای از دولتمردان وقت نیز خود را به یکی از سلسله‌های تصوف منتسب می‌کردند.
 در باره احوال سلسله‌های تصوف کتاب‌ها و مقالات فراوانی به صورت مستقل و یا نشریات مختلف انتشار یافته است.

2- بیان مسئله
صوفیان یکی از گروههای مهم اجتماعی در تاریخ ایران هستند که در دوران معاصر تحرکات زیادی داشته و با حکومت‌های زمانه خود روابط مختلفی بر قرار کرده اند. با روی کار آمدن سلسله پهلوی که رویکردی استبدادی داشت، صوفیان خواسته یا ناخواسته وارد نوعی اتخاذ مواضع نسبت به حکومت پهلوی شدند به وِیژه رهبران دراویش گنابادی برای ادامه فعالیت خود و همچنین رقابت با علما و فقهای شیعه که مناسبات سردی با حاکمیت داشتند، این ارتباط با پهلوی دوم از روند خاصی بر خوردار گردید، آنان به مسئله روابط با پهلوی دوم توجه ویژه‌ای نموده و محمدرضا شاه نیز برای نزدیکی، حفظ و تدام ارتباط با گروه‌های مختلف دراویش از انگیزه‌های مختلف بهره‌برداری کرده و به پیروی از او بسیاری از درباریان نظامی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و غیره این دوره نیز متمایل به فرقه مذکور گشتند. بررسی چگونگی و میزان روابط دو سویه و مواضع صوفیان نسبت به دربار پهلوی دوم مورد توجه پژوهش حاضر قرار گرفته است.

3- ضرورت و اهمیت تحقیق
گروه‌های سیاسی و مذهبی فراوانی از گذشته و نیز در دوره پهلوی در ایران شکل گرفته که از جمله آن ها، فرقه دراویش گنابادی می‌باشد. شناسایی و معرفی گروه‌های صوفیان معاصر با حکومت پهلوی دوم و بویژه دراویش گنابادی و بررسی روابط آنان با دربار پهلوی و تبیین روابط احتمالی نهان و آشکار آنها با یکدیگر یکی از ضرورت‌هایی بود که گویا تاکنون عطف توجه‌ای به آن نشده بود که در رساله حاضر و در حدود اسناد و سوابق موجود برای نخستین بار مورد بررسی قرار گرفته است.

4- اهداف تحقیق
صوفیان و بوِیژه دراویش گنابادی در حکومت پهلوی دوم گاه وارد فعالیت‌های مختلف و در زمینه‌های گوناگون شده بودند به طوری که بررسی کم و کیف این روابط، روشنگر اوضاع این فرقه در دوران معاصر شده و نشان داده که روابط فی مابین آنان از اعتماد خاصی بر خوردار و بر همین قیاس تداوم داشته است.
 

5- هدف کلی
تحقیق و پژوهش درباره چگونگی فعالیت صوفیان معاصر به ویژه فرقه گنابادی در ایران و در دوره پهلوی دوم، کمتر مورد توجه واقع شده که در رساله حاضر و در راستای تبیین روابط و حفاظت از صوفیان در دوره پهلوی دوم، مورد التفات، حکومت و درباریان در ابعاد مختلف قرار گرفته است.

6- اهداف ویژه
تحقیق و پژوهش درباره‌ی روابط اعضاء خاندان و حکومت محمدرضاشاه پهلوی و درباریان آن با صوفیان ایران بویژه فرقه گنابادی در جهت شناخت و معرفی روابط نهان و آشکار این فرقه با پهلوی دوم و درباریان نشان داده، که گروه مذکور با حکومت پهلوی دوم از روابط حسنه و صمیمانه بسیار نزدیکی بر خوردار بوده اند، بطوری که علاوه بر محمدرضا شاه، بسیاری از درباریان، در آشکار و پنهان به گناباد رفته و از خانه قطب گنابادی سر در می‌آوردند و به عکس با بهانه‌های عدیده، قطب وقت در تهران به دیدار چهره‌های شاخص حکومت پهلوی می‌رفت.

7- سئوالات تحقیق
آیا صوفیان و پهلوی دوم مشروعیت یکدیگر را به رسمیت شناخته بودند؟
روابط دو سویه صوفیان با محمدرضا شاه چه سیر و فراز و فرود احتمالی داشت؟
8- فرضیه‌های تحقیق
تعاملات و مناسبات صوفیان و پهلوی دوم نشان می‌دهد که آنها یکدیگر را به رسمیت شناخته بودند.
به نظر می‌رسد روابط دربار و صوفیان در نیمه دوم حکومت پهلوی دوم گسترش بیشتری یافته است.
9 – پیشینه تحقیق
 گرچه آثار عمومی زیادی در باره تصوف و دراویش منتشر شده، لکن از آنجا که در بررسی اولیه بطور اخص درباره‌ی فرقه گنابادی و روابط آنان با دربار پهلوی دوم آثار بارز و مشخصی در دسترس علاقمندان قرار نداشت، انتظار بر آن است رساله حاضر خلاء موجود را در حد وسع و توان اثر، پر کند. در میان آثار عمومی و غیر فرقه ای، از کتاب سفر نامه افضل الملک تحت عنوان سفرنامه