مدل فرهنگ سازمانی شاین:”پایان نامه درباره فرهنگ سازمانی”
مدل شاین

برای درک مفهوم واقعی فرهنگ سازمانی مدل مفهومی شاین کمک بسیارخوبی کرده است.مدل سه لایه شاین ابزارمناسبی برای طبقه­بندی عناصرفرهنگ سازمانی ایجادکرده است.علی­رغم این واقعیت که بسیاری ازنویسندگان وصاحب­نظران ازاین مدل درکارهایشان استفاده کرده­اندامابه صورت کلی بحث فرهنگ سازمانی درمطالعات وتئوری­هابه خوبی ساخته وپرداخته شده است.به هرحال از آنجا که مدل مفهومی شاین  درطول زمان تغییرات وسازگاری­های بسیاری یافته است نیازبه حرکت به سمت ایجادیک اجماع همگانی برسراین مدل کاملا احساس می­شود(اوت[1]،1989). به طورکلی در مدل شاین فرهنگ به سه سطح تقسیم می­شود:1)مفروضات اساسی فرهنگ که متکی برریشه فرهنگ بوده وبه صورت ناخودآگاه است که شامل باورها،ادراکات،افکارواحساسات می­شود. 2)ارزش­های قراردادی که ازمفروضات اساسی لایه زیرزمین نشأت می­گیرندوشامل استراتژی اهداف و… ساخته دست بشربوده وشامل ساختارهای سازمانی وفرآیندهای قابل قبولی می­باشند.3)بالاترین سطح مدل شاین علایم،سمبل­هاونمادهای فیزیکی دردسترس است.این سطح مشاهده ­هاست (دنیسون،2000).

2-1-2-2-7- مدل ساکس­بی[2]

ساکس­بی به همراه همکاران خود(2002)دریک مطالعه مدل دشپندراتوسعه داده­اندبراساس ساکس­بی فرهنگ قبیله­ای چهارویژگی دارد؛محیط غیرقابل تحلیل است،سازمان ازفرآیندمدیریت ارگانیک بهره­منداست،کارکنان سازمان ازروش­های نظارتی غیرفعال ومنفعل استفاده می­کنندوسازمان توجه به داخل دارد.درواقع فرهنگ قبیله­ای ازرویکردنظارتی غیرفعال ومنفعل استفاده می­کندوسازمان توجه به داخل دارد.درواقع فرهنگ قبیله­ای ازرویکردنظارت غیررسمی به محیط استفاده می­کند. مشخصه واقع مربع بازارکه درنقطه مقابل مربع قبیله­ای قرارداردمحیط قابل تحلیل است.ازاین گذشته سازمان فرآیندمدیریت مکانیکی روش­های فعال نظارت محیطی ازروش تحلیلی استفاده می­کند. در سومین مربع که متخصص سالاری نام­گذاری شده است محیط غیرقابل پیش بینی است. ازاین گذشته سازمان­ها دراین فرهنگ مدیریت ارگانیک روش­های فعال نظارتی وتوجه به بیرون را به کار می­گیرند وازاین رومی­توان گفت فرهنگ متخصص­سالاری روش اکتشافی رادرنظارت محیطی به کارمی­گیرد. در نقطه مقابل فرهنگ سلسله مراتبی قراردارد.دراین فرهنگ محیط قابل تحلیل است.ازاین گذشته سازمان فرآیندمدیریت مکانیکی رابه کارمی­گیردوازروش­های منفعل نظارتی وتوجه به داخل سازمان استفاده می­کند. ازاین رومی­توان گفت فرهنگ سلسله مراتبی شیوه­های ساخت­یافته ومنضبط را در نظارت محیط به کارمی­گیرد.یکی ازنکات قابل توجه دراین مدل نوع استراتژی عمومی سازگارباویژگی­های فرهنگی چهارگانه ارایه شده درمدل است که به نظرمی­رسدازاستراتژی­های عام چهارگانه ومباحث نظری ارایه شده توسط مایلزواسنواستفاده کرده است.

نگهداری داخلی روش فعال 

 
موقعیت­یابی خارجی روش منفعل
  

فرآیندارگانیک

محیط غیرقابل تحلیل

فرآیندمکانیکی

محیط قابل تحلیل
فرهنگ متخصص سالاری 

رویکردنظارتی:اکتشافی

استراتژی عمومی:آینده­نگر

ویژگی­های غالب:کارآفرینی، خلاقیت،

سازگاری

سبک­رهبری:کارآفرین ،نوآور،ریسک­پذیر

قید:کارآفرینی،انعطاف­پذیری، ریسک

تأکیداستراتژیک:نوآوری ،رشد،منابع جدید
فرهنگ قبیله­ای 

رویکردنظارتی:غیررسمی

استراتژی عمومی:واکنشی

ویژگی­های غالب:پیوستگی نزدیک، مشارکت،کارتیمی،احساس خانوادگی

سبک رهبری:مربی،تسهیل­کننده ،پدرانه

قید:وفاداری، سنت

تأکیداستراتژیک:تعهد،اخلاق ،توسعه منابع انسانی
فرهنگ بازار 

رویکردنظارتی:تحلیلی

استراتژی عمومی:تحلیل­گر

ویژگی­های غالب:رقابتی،هدف­گرایی

سبک رهبری:قاطع،نتیجه­گرا

قید:هدف­گرایی،تولیدگرایی،رقابت­گرایی

تأکیداستراتژیک:نوآوری، رشد،منابع جدید
فرهنگ سلسله مراتبی 

رویکردنظارتی:نظم­یافته،دارای ساختار

استراتژی عمومی:تدافعی

ویژگی­های غالب:دستوری ،مقررات، یکسان­سازی

سبک رهبری:هماهنگی، اجرایی

قید:قواعد،سیاست­هاوروش­ها

تأکیداستراتژیک:ثبات وعملیات یکنواخت